مناجات خمس عشر: تفاوت میان نسخه‌ها

یکی از آثار [[امام سجاد]] {{ع}} '''مناجات خمس عشر''' است. بنابر آنچه مرحوم [[شیخ عباس قمی]] [[نقل]] کرده، [[علامه مجلسی]] در بحار فرموده است که این مناجات را در کتب بعضی [[اصحاب]] یافته و آنها گفته‌اند که آن را از امام علی‌بن الحسین {{ع}} [[روایت]] کرده‌اند. این مناجات مشتمل بر پانزده مناجات است. در این مناجات‌ها امام سجاد {{ع}} با زبانی بسیار [[زیبا]] به [[راز و نیاز]] با [[خداوند]] پرداخته است.

از [[امام علی بن الحسین]] {{ع}}، غیر از [[صحیفه سجادیه]]، آثار ارزشمند دیگری در [[میراث مکتوب]] [[شیعه]] وجود دارد. این آثار در قالب [[دعا]] و [[مناجات]]، و همچنین [[روایات]] کوتاه و بلند، گنجینه‌ای گران‌بها و منبعی غنی در [[شناخت معارف دینی]] به شمار می‌رود. [[رساله حقوق]]، [[دعای ابوحمزه ثمالی]]، [[مناجات خمس عشر]]، [[زیارت امین‌الله]] و [[خطبه امام سجاد در شام]] از جمله این [[معارف]] ارجمند است.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۶.</ref>

بنابر آنچه مرحوم [[شیخ عباس قمی]] [[نقل]] کرده<ref>مفاتیح‌الجنان، مناجات خمس‌عشر.</ref> [[علامه مجلسی]] در بحار فرموده است که این مناجات را در کتب بعضی [[اصحاب]] یافته و آنها گفته‌اند که آن را از امام علی‌بن الحسین {{ع}} [[روایت]] کرده‌اند<ref>بحارالانوار، ج۱۱، ص۱۴۲-۱۵۳.</ref>. همان‌طور که از نام این مناجات پیداست، مشتمل بر پانزده مناجات به [[اسامی]] زیر است:

شرح‌های متعددی بر این مناجات‌ها نگاشته شده که برخی از آنها عبارتند از: ۱. [[شرح مناجات خمس عشر (کتاب)|شرح مناجات خمس عشر]]، [[عبدالعلی بزرگی]] در [[قرن سیزدهم]]؛ ۲. [[مناجات عارفان (کتاب)|مناجات عارفان]]، [[حسین انصاریان]] که در بخش دوم به ترجمه منظوم این مناجات پرداخته است؛ ۳. [[بلاغت و عارفان در مناجات خمسه عشر امام سجاد (کتاب)|بلاغت و عارفان در مناجات خمسه عشر امام سجاد]] {{ع}}، [[علی شمس فاتری]] و [[یوسف رسولی]].

در این مناجات‌ها امام سجاد {{ع}} با زبانی بسیار [[زیبا]] و با عباراتی در اوج [[بلاغت]] و [[فصاحت]] به [[راز و نیاز]] با [[خداوند]] پرداخته و طی آن درخواست‌های بنده‌ای را بیان کرده که از آبشخور [[محبت]] [[پروردگار]] [[سیراب]] شده و [[شوق]] لقای او را دارد ولی به ناچار مدتی را باید در تک‌وتای [[دنیا]] بگذراند. محور اصلی این [[راز]] گفتن‌ها و نیاز خواستن‌ها همان وصال [[محبوب]] و رضای [[معبود]] است و هر آنچه که [[بنده]] سالک ذکرک را از یاد و [[طاعت]] او مشغول بدارد [[گناه]] شمرده است: {{متن حدیث|وَ أَسْتَغْفِرُكَ مِنْ كُلِّ لَذَّةٍ بِغَيْرِ ذِكْرِكَ وَ مِنْ كُلِّ رَاحَةٍ بِغَيْرِ أُنْسِكَ وَ مِنْ كُلِّ سُرُورٍ بِغَيْرِ قُرْبِكَ وَ مِنْ‏ كُلِّ شُغُلٍ‏ بِغَيْرِ طَاعَتِكَ‏}}<ref>بحارالانوار، ج۱۱، ص۱۴۲-۱۵۳.</ref>؛ «بارالها از هر لذتی به غیر یاد تو و از هر آسایشی به غیر اُنس تو، و از هر [[شادمانی]] به غیر [[قرب]] تو، و از هر مشغولیتی به غیر طاعت تو [[آمرزش]] می‌طلبم».<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۹.</ref>