اسلام در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف'
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف') |
||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
بر اساس [[خطبه]] ۱۸۳، [[خداوند]] در [[ابلاغ]] [[اسلام]]، هیچ بایستهای را از شما پنهان نکرده و هر آنچه [[مستحب]] یا [[مکروه]] میدانسته، بیان کرده است. در اینباره، [[قرآن]] که [[حجت خداوند]] بر خلق اوست، به اعتباری [[ناطق]] و به اعتباری صامت است. این وجه صامت بودن، اشارهای به ذووجوه بودن عبارات [[قرآن کریم]] است که در [[وصیت]] آن [[حضرت]] خطاب به [[ابن عباس]] از آن سخن رفته است<ref>{{متن حدیث|فَالْقُرْآنُ آمِرٌ زَاجِرٌ وَ صَامِتٌ نَاطِقٌ، حُجَّةُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ١٨٣</ref>. در حالی که در [[وصیت]] یاد شده، [[سنت]] بهعنوان رافع [[اختلاف]] در [[فهم قرآن]] معرفی شده، در عباراتی دیگر از [[نهج البلاغه]] مضمونی نزدیک به [[حدیث ثقلین]] بازگو شده است. اینها اشاره به حدیثی [[نبوی]] است با این مضمون که "من میان شما دو ثقل را برجای مینهم: [[کتاب خدا]] و عترتم، اهل بیتم. تا آنگاه که بدانها [[تمسک]] کنید [[گمراه]] نخواهید شد..." در این راستا میتوان به عبارتی از [[خطبه]] ۲۳۹ اشاره کرد که در آن، [[امام علی]] {{ع}} "[[آل محمد]]" را ستونهای [[اسلام]] معرفی کرده است. این [[حدیث]] با حدیثی منقول از [[امام باقر]] {{ع}} قابل مقایسه است که [[اسلام]] را بر هفت ستون استوار دانسته که ستون نخستین [[ولایت]] و شش ستون دیگر، شش [[آیین]] عبادیاند. پیشتر اشاره شد که در راستای برپاداشتن و [[دفاع]] از [[حریم]] [[اسلام]]، در کنار [[پیروی]] از [[کتاب خدا]]، در کلمات [[نهج البلاغه]] بر نقش [[شریعت]] [[دین]] نیز تأکید شده است. در همین راستا باید به کلماتی اشاره کرد که در آنها [[نماز]] و [[زکات]] بهعنوان [[قربانی]] اهل [[اسلام]]، یعنی [[برترین]] [[عبادات]]<ref>{{متن حدیث|ثُمَّ إِنَّ الزَّكَاةَ جُعِلَتْ مَعَ الصَّلَاةِ قُرْبَاناً لِأَهْلِ الْإِسْلَامِ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۹۹</ref> و در جایی دیگر برپا داشتن [[نماز]] بهعنوان شاخصه [[ملت]]، یعنی [[دین اسلام]]<ref>{{متن حدیث|وَ إِقَامُ الصَّلَاةِ فَإِنَّهَا الْمِلَّةُ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۱۰</ref> معرفی شده است. همچنین گفته میشود که [[حج]]، عَلَم یا نشانه [[اسلام]] است<ref>{{متن حدیث|جَعَلَهُ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى لِلْإِسْلَامِ عَلَماً}}؛ [[نهج البلاغه]]، [[خطبه ۱ نهج البلاغه|خطبه ۱]]</ref> و [[جهاد]] قله [[اسلام]]<ref>{{متن حدیث|وَ الْجِهَادُ فِي سَبِيلِهِ فَإِنَّهُ ذِرْوَةُ الْإِسْلَامِ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۱۰</ref> و مایه [[عزت]] [[اسلام]]<ref>{{متن حدیث|وَ الْجِهَادَ عِزّاً لِلْإِسْلَامِ}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۲۵۲</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۱۰۴-۱۰۵.</ref>. | بر اساس [[خطبه]] ۱۸۳، [[خداوند]] در [[ابلاغ]] [[اسلام]]، هیچ بایستهای را از شما پنهان نکرده و هر آنچه [[مستحب]] یا [[مکروه]] میدانسته، بیان کرده است. در اینباره، [[قرآن]] که [[حجت خداوند]] بر خلق اوست، به اعتباری [[ناطق]] و به اعتباری صامت است. این وجه صامت بودن، اشارهای به ذووجوه بودن عبارات [[قرآن کریم]] است که در [[وصیت]] آن [[حضرت]] خطاب به [[ابن عباس]] از آن سخن رفته است<ref>{{متن حدیث|فَالْقُرْآنُ آمِرٌ زَاجِرٌ وَ صَامِتٌ نَاطِقٌ، حُجَّةُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ١٨٣</ref>. در حالی که در [[وصیت]] یاد شده، [[سنت]] بهعنوان رافع [[اختلاف]] در [[فهم قرآن]] معرفی شده، در عباراتی دیگر از [[نهج البلاغه]] مضمونی نزدیک به [[حدیث ثقلین]] بازگو شده است. اینها اشاره به حدیثی [[نبوی]] است با این مضمون که "من میان شما دو ثقل را برجای مینهم: [[کتاب خدا]] و عترتم، اهل بیتم. تا آنگاه که بدانها [[تمسک]] کنید [[گمراه]] نخواهید شد..." در این راستا میتوان به عبارتی از [[خطبه]] ۲۳۹ اشاره کرد که در آن، [[امام علی]] {{ع}} "[[آل محمد]]" را ستونهای [[اسلام]] معرفی کرده است. این [[حدیث]] با حدیثی منقول از [[امام باقر]] {{ع}} قابل مقایسه است که [[اسلام]] را بر هفت ستون استوار دانسته که ستون نخستین [[ولایت]] و شش ستون دیگر، شش [[آیین]] عبادیاند. پیشتر اشاره شد که در راستای برپاداشتن و [[دفاع]] از [[حریم]] [[اسلام]]، در کنار [[پیروی]] از [[کتاب خدا]]، در کلمات [[نهج البلاغه]] بر نقش [[شریعت]] [[دین]] نیز تأکید شده است. در همین راستا باید به کلماتی اشاره کرد که در آنها [[نماز]] و [[زکات]] بهعنوان [[قربانی]] اهل [[اسلام]]، یعنی [[برترین]] [[عبادات]]<ref>{{متن حدیث|ثُمَّ إِنَّ الزَّكَاةَ جُعِلَتْ مَعَ الصَّلَاةِ قُرْبَاناً لِأَهْلِ الْإِسْلَامِ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۹۹</ref> و در جایی دیگر برپا داشتن [[نماز]] بهعنوان شاخصه [[ملت]]، یعنی [[دین اسلام]]<ref>{{متن حدیث|وَ إِقَامُ الصَّلَاةِ فَإِنَّهَا الْمِلَّةُ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۱۰</ref> معرفی شده است. همچنین گفته میشود که [[حج]]، عَلَم یا نشانه [[اسلام]] است<ref>{{متن حدیث|جَعَلَهُ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى لِلْإِسْلَامِ عَلَماً}}؛ [[نهج البلاغه]]، [[خطبه ۱ نهج البلاغه|خطبه ۱]]</ref> و [[جهاد]] قله [[اسلام]]<ref>{{متن حدیث|وَ الْجِهَادُ فِي سَبِيلِهِ فَإِنَّهُ ذِرْوَةُ الْإِسْلَامِ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۱۰</ref> و مایه [[عزت]] [[اسلام]]<ref>{{متن حدیث|وَ الْجِهَادَ عِزّاً لِلْإِسْلَامِ}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۲۵۲</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۱۰۴-۱۰۵.</ref>. | ||
در رابطه [[ایمان]] و عمل و نقش آن در تحقق [[اسلام]]، میتوان به این کلمه کوتاه از [[حضرت]] اشاره کرد که فرمود: [[اسلام]] را چنان | در رابطه [[ایمان]] و عمل و نقش آن در تحقق [[اسلام]]، میتوان به این کلمه کوتاه از [[حضرت]] اشاره کرد که فرمود: [[اسلام]] را چنان وصف کنم که کس پیش از من نکرده است. [[اسلام]]، گردن نهادن است و گردن نهادن، [[یقین]] داشتن؛ [[یقین]] داشتن، راست انگاشتن و راست انگاشتن، بر خود لازم ساختن و برخورد لازم ساختن، انجام دادن و انجام دادن، به [[کار نیک]] پرداختن<ref>{{متن حدیث|لَأَنْسُبَنَّ الْإِسْلَامَ نِسْبَةً لَمْ يَنْسُبْهَا أَحَدٌ قَبْلِي؛ الْإِسْلَامُ هُوَ التَّسْلِيمُ وَ التَّسْلِيمُ هُوَ الْيَقِينُ وَ الْيَقِينُ هُوَ التَّصْدِيقُ وَ التَّصْدِيقُ هُوَ الْإِقْرَارُ وَ الْإِقْرَارُ هُوَ الْأَدَاءُ وَ الْأَدَاءُ هُوَ الْعَمَلُ}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۱۲۵؛ شهیدی، ۳۸۲</ref>. رابطه میان معنای لغوی [[اسلام]] و معنای گردن نهادن، به نوعی از وجه نامگذاری [[اسلام]] نیز پرده گشوده است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۱۰۵.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == |