قریه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

قریه در قرآن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۲۷

۹٬۵۹۳ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۲

←‏جمع‌بندی مبحث

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۳٬۳۵۲

ویرایش

@@ خط ۳۰: / خط ۳۰: @@
 ==جمع‌بندی مبحث==
 بر اساس آنچه خواندیم [[مفسرین]] قریه مذکور در آیه ۵۸ سوره بقره را بیت المقدس و اریحا دانسته‌اند. احتمال زیاد آن است که قریه در اینجا اریحا باشد؛ زیرا بر اساس [[روایت]] [[تورات]]<ref>سفر اعداد، ۵۱:۲۶.</ref> و نیز [[آیات قرآن کریم]]<ref>مائده، ۲۱.</ref> چون [[خداوند]] به [[موسی]] [[فرمان]] داد تا وارد [[سرزمین مقدس]] شود، وی با بیش از ۶۰۰ هزار [[جنگجو]] از [[مصر]] رهسپار [[شام]] شد و چون به خشکی میان مصر و شام رسیدند موسی ۱۲ نفر را برای [[تجسس]] فرستاد {{متن قرآن|...وَبَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيبًا...}}<ref>«و به راستی خداوند از بنی اسرائیل پیمان گرفت و از ایشان دوازده سرپرست را برانگیختیم» سوره مائده، آیه ۱۲.</ref><ref>سفر اعداد، ۱:۱۳-۱۶.</ref>. اینان چون بازگشتند در وصف [[اریحا]]»<ref>اطلاعات قرآنی، ص۶۸.</ref> سخنان غلوآمیزی گفتند و آنان را ترساندند و از این روی ۴۰ سال در بیابان [[تیه]] [[سرگردان]] ماندند. ملاحظه می‌فرمایید که [[بنی اسرائیل]] می‌بایست اریحا را [[متصرف]] می‌شدند که خودداری کردند. پس با این حساب اولین شهری که باید به دست آنان فتح شده باشد «اریحا» خواهد بود.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۶۲۵.</ref>
+==[[قریه]]==
+{{متن قرآن|أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلَى قَرْيَةٍ...}}<ref>«یا همچون (داستان) آن کس که بر (خرابه‌های) شهری (با خانه‌هایی) فرو ریخته گذشت. گفت: چگونه خداوند (مردم) این (شهر) را پس از مرگ آن (ها) زنده می‌گرداند؟ و خداوند همو را صد سال میراند و سپس (دوباره به جهان) باز آورد؛ فرمود: چندگاه درنگ داشتی؟ گفت: یک روز یا پاره‌ای از یک روز درنگ داشتم؛ فرمود: (نه) بلکه صد سال است که درنگ کرده‌ای، به آب و غذایت بنگر که دگرگونی نپذیرفته است و (نیز) به درازگوش خود بنگر (که مرده و پوسیده است)- و (این) برای آن (است) که تو را نشانه‌ای برای مردم کنیم- و به استخوان‌ها بنگر که چگونه آنها را جنبانده، کنار هم فرا می‌چینیم آنگاه گوشت (و پوست) بر آن می‌پوشانیم، و چون بر وی آشکار شد گفت: می‌دانم که خداوند بر هر کاری تواناست» سوره بقره، آیه ۲۵۹.</ref>.
+این [[آیه]] سرگذشت دیگری از یکی از [[انبیای پیشین]] را بیان می‌کند که از شواهد زنده بر مسئله [[معاد]] و [[رستاخیز]] است<ref>تفسیر نمونه، ج۲، ص۲۱۷.</ref>.
+آیه اشاره به سرگذشت کسی می‌کند که در اثنای [[سفر]] خود، در حالی که بر مرکب سوار بود و مقداری [[آشامیدنی]] و خوراکی همراه داشت از کنار یک [[آبادی]] گذشت که به شکل وحشتناکی در هم ریخته و ویران شده بود و اجساد استخوان‌های پوسیده ساکنان آن به چشم می‌خورد، هنگامی که این منظره [[وحشت]] زا را دید گفت: چگونه [[خداوند]] این [[مردگان]] را زنده می‌کند؟<ref>تفسیر نمونه، ج۲، ص۲۵۹.</ref>.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۶۲۶.</ref>
+===[[پیامبر]] مورد نظر===
+بعضی گفته‌اند او [[عزیر]] بود چنانچه از [[حضرت صادق]]{{ع}} منقول است و بعضی گفته‌اند [[ارمیا]] بود چنانچه از [[حضرت باقر]]{{ع}} منقول است<ref>مجلسی، تاریخ انبیاء، ص۹۳۱؛ و ر.ک: تویسرکانی، قصه‌های قرآن، ص۲۲۷؛ عماد زاده، تاریخ انبیاء، ص۶۹۹؛ تفسیر نمونه، ج۲، ص۲۱۸.</ref> و بعضی به [[خضر]] نسبت داده‌اند<ref>اطلاعات قرآنی، ص۱۱۳؛ و ر.ک: خزائلی، اعلام قرآن، ص۴۵۶.</ref> ولی مشهور و معروف این است که «عزیر» بوده است<ref>تفسیر نمونه، ص۲۱۸.</ref>. [[فیض کاشانی]] برای حل [[تعارض]] [[روایات]] احتمال داده است که ماجرای مذکور به طور جداگانه درباره هر یکی از [[عزیر]] و [[ارمیا]] اتفاق افتاده است<ref> www.wikifegh.ir..</ref>.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۶۲۷.</ref>
+===عزیر [[پیامبر]]===
+عزیر یکی از بزرگان [[بنی اسرائیل]] است. نام او فقط یک بار در [[قرآن مجید]]<ref>توبه/ ۳۰.</ref> به کار رفته است<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۱۴۵۴.</ref> او مردی [[متقی]] و [[پرهیزگار]] بود آنچنان بر این شیوه و روش پای می‌فشرد که [[مردم]] او را مردی [[پارسا]] و دانشمند می‌خواندند. حتی بعضی از [[قوم یهود]] پا را از این فراتر نهاده وی را [[پسر خدا]] خواندند<ref>تویسرکانی، قصه‌های قرآن، ص۲۲۷. </ref>.
+عزیر چون به [[اذن خدا]] به [[خواب]] صدساله فرورفت پس از صدسال زنده گشت. استخوان خر خود را دید آنجا افتاده است در محاوره [[عربی]] از «حمار عزیر» برای کسی که پس از [[خواری]]، [[عزیز]] می‌شود مثل می‌زنند<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۹۶۳؛ عمادزاده، تاریخ انبیاء، ص۷۴۲.</ref>.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۶۲۷.</ref>
+===منظور از [[قریه]] کجاست؟===
+الف - '''[[بیت المقدس]]''': برخی بزرگان نوشته‌اند: بعضی گفته‌اند بیت المقدس بود که [[بخت نصر]] خراب کرده بود و بعضی گفته‌اند [[ارض مقدسه]] بود<ref>مجلسی، تاریخ انبیا، ص۹۳۱. </ref>.
+برخی نویسندگان داستان را ربط به ویرانه‌های [[اورشلیم]] داده است<ref>تویسرکانی، قصه‌های قرآن، ص۲۲۷.</ref> برخی نویسندگان آورده‌اند: به [[زعم]] اکثر [[مفسرین]] آن [[شهر]] بیت المقدس بوده است<ref>خزائلی، اعلام قرآن، ص۴۵۷.</ref>.
+برخی از نویسندگان نیز آن بلد را بیت المقدس دانسته‌اند<ref>زاهدی گلپایگانی، قصص شگفت انگیز قرآن، ص۶۶۷.</ref> ولی برخی از [[علما]] با همه اینها «این احتمال» را بعید دانسته‌اند<ref>آیت الله مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲، ص۲۱۸.</ref>.
+برخی نویسندگان به نقل از [[تاریخ]] [[طبری]] و قسمت سوم تاریخ ارمیا آورده‌اند: «ارمیا با سبدی پر از [[انجیر]] و انگور سوار بر الاغش رهسپار شهر ویران شده بیت المقدس گشت و چون بر تپه شهر بالا رفت و نگاهی به اجساد مرگان افکند، با خود گفت: چگونه این [[سرزمین]] دوباره زنده و آباد می‌شود؟».<ref>دکتر عبدالکریم بی‌آزار شیرازی، باستان‌شناسی جغرافیایی تاریخی قصص قرآن.</ref>.
+ب - '''روستای هرقیل''': برخی نویسندگان می‌گویند: در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلَى قَرْيَةٍ وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِهَا}}<ref>«یا همچون (داستان) آن کس که بر (خرابه‌های) شهری (با خانه‌هایی) فرو ریخته گذشت. گفت: چگونه خداوند (مردم) این (شهر) را پس از مرگ آن (ها) زنده می‌گرداند؟ و خداوند همو را صد سال میراند و سپس (دوباره به جهان) باز آورد؛ فرمود: چندگاه درنگ داشتی؟ گفت: یک روز یا پاره‌ای از یک روز درنگ داشتم؛ فرمود: (نه) بلکه صد سال است که درنگ کرده‌ای، به آب و غذایت بنگر که دگرگونی نپذیرفته است و (نیز) به درازگوش خود بنگر (که مرده و پوسیده است)- و (این) برای آن (است) که تو را نشانه‌ای برای مردم کنیم- و به استخوان‌ها بنگر که چگونه آنها را جنبانده، کنار هم فرا می‌چینیم آنگاه گوشت (و پوست) بر آن می‌پوشانیم، و چون بر وی آشکار شد گفت: می‌دانم که خداوند بر هر کاری تواناست» سوره بقره، آیه ۲۵۹.</ref> نوشته‌اند [[عزیر]] از پیغمبرزادگان بود. روزی به راهی می‌گذشت به دهی رسید که نام آن «هرقیل» بود در سایه<ref>باستان‌شناسی و جغرافیای تاریخی قصص قرآن، ص۴۱۳.</ref> درخت نزدیک آنجا خر خود را بست و وارد ده شد...<ref>عمادزاده، تاریخ انبیاء، ص۷۴۵؛ ر.ک:. www.tooba.net</ref>.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۶۲۹.</ref>
+===جمع‌بندی نهایی===
+گرچه برخی [[علما]] [[قریه]] مورد نظر را بعید دانسته‌اند که [[بیت المقدس]] باشد ولی نظرات زیادی دلالت بر این [[شهر]] دارند. از این رو ما نیز احتمال زیاد می‌دهیم که «بیت المقدس» همان شهری است که عزیر صدسال در آنجا به [[خواب]] فرو رفت و بعد [[حیات]] دوباره یافت.<ref>آیت الله مکارم شیرازی، تفسیر نمونه</ref>.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۶۳۰.</ref>
 == منابع ==