بحث:امامت از دیدگاه اهل سنت: تفاوت میان نسخهها
←معنای اصطلاحی
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
برخی گفتهاند: "[[امام]] در اصل لغت، همان فردی است که [[مقام]] شده است... اما در [[شریعت]]، اسمی است که قرار داده شده است، برای کسی که [[ولایت]] بر [[امت]] و [[تصرف در امور]] آنها را دارد، به گونهای که بالاتر از [[دست]] او دستی نیست"<ref> قاضی عبدالجبار معتزلی مینویسد: {{عربی|أن الإمام في أصل اللغة هو المقدم، سواء كان مستحقا للتقديم أو لم يكن مستحقا. و أما في الشرع فقد جعله اسماً لمن له الولاية على الأمامة و التصرف في أمورهم على وجه لا يكون فوق يده يد، احترازا عن القاضي و المتولي، فإنهما يتصرفان في أمر الأمة و لكن يد الإمام فوق أيديهم}}. قاضی عبدالجبار معتزلی اسدآبادی، شرح الاصول الخمسة، ص۵۰۹.</ref>. | برخی گفتهاند: "[[امام]] در اصل لغت، همان فردی است که [[مقام]] شده است... اما در [[شریعت]]، اسمی است که قرار داده شده است، برای کسی که [[ولایت]] بر [[امت]] و [[تصرف در امور]] آنها را دارد، به گونهای که بالاتر از [[دست]] او دستی نیست"<ref> قاضی عبدالجبار معتزلی مینویسد: {{عربی|أن الإمام في أصل اللغة هو المقدم، سواء كان مستحقا للتقديم أو لم يكن مستحقا. و أما في الشرع فقد جعله اسماً لمن له الولاية على الأمامة و التصرف في أمورهم على وجه لا يكون فوق يده يد، احترازا عن القاضي و المتولي، فإنهما يتصرفان في أمر الأمة و لكن يد الإمام فوق أيديهم}}. قاضی عبدالجبار معتزلی اسدآبادی، شرح الاصول الخمسة، ص۵۰۹.</ref>. | ||
==== تعریف دوم ==== | ==== تعریف دوم ==== | ||
برخی امامت را به گونهای تعریف کردهاند | برخی امامت را به گونهای تعریف کردهاند که بر اساس آن [[امام]] [[جانشین پیامبر]] در [[پاسداری از دین]] و [[تدبیر]] [[سیاسی]] و [[دنیوی]] [[مردم]] است <ref>[[ابو الحسن ماوردی]] (۴۵۰ق)، از [[متکلمان]] نامدار [[اشعری]]، در کتاب معروف الاحکام السلطانیه، [[امامت]] را چنین تعریف میکند: {{عربی|الامامة موضوعة لخلافة النبوة في حراسة الدين و سياسة الدنيا}}، علی بن محمد مارودی، الاحکام السلطانیة، ص۱۳. [[ابن خلدون]] (۸۰۸ق) نیز در تعریفی مشابه مینویسد: {{عربی|فهي [الامامة] في الحقيقة خلافة عن صاحب الشرع في حراسة الدين و سياسة الدنيا}}، عبدالرحمن بن خلدون، مقدمه ابنخلدون، ص۱۵۱. شایان ذکر است، ابن خلدون در فصل بیست و پنجم از باب سوم کتاب خود، بحثی با عنوان «فی معنی الخلافة و الامامة» مطرح میکند، اما در این فصل، تنها به معنای «خلافت» و حقیقت آن میپردازد؛ با وجود این، با توجه به عنوان این فصل، به نظر میرسد در اندیشه وی، خلافت و امامت به یک معنا بوده است و نتیجه پایانی او که در متن نوشتار نقل شد، تعریف وی از امامت به شمار میآید</ref>. | ||
==== تعریف سوم ==== | ==== تعریف سوم ==== | ||
غالب اهل سنت امامت را به ریاست عمومی در امور دینی و دنیوی برای شخصی از اشخاص انسان، تعریف کردهاند. <ref>[[فخر رازی]] (۶۰۶ق)، از بزرگترین و نامدارترین [[متکلمان اشعری]]، در نهایة العقول، زمانی که به مبحث [[امامت]] میرسد، مینویسد: {{عربی|الامامة رياسة في الدين و الدنيا عامة لشخص من الأشخاص}}. وی قیود این تعریف را چنین تبیین میکند که قید "عامة"، برای احتراز از [[ریاست]] [[رئیس]]، [[قاضی]] و مانند آنهاست؛ قید "لشخص من الاشخاص" نیز برای احتراز از [[ریاست]] جمیع [[امت]] است؛ بدین بیان که وقتی امامی [[فاسق]] میگردد، به وسیله جمیع [[امت]] از [[مقام]] خود برکنار میشود و از آنجا که تعبیر [[ریاست عامه]]، شامل [[ریاست]] کل [[امت]] نیز میشود، به قید "لشخص من الاشخاص" نیازمندیم تا [[ریاست]] کل [[امت]] را خارج سازد. نهایة العقول، به نقل از: میر سید حامد حسین، عبقات الانوار، ج۱۰، ص۶۰۰.[[سید شریف جرجانی]] (۸۱۶ق) نیز همنوا با تعریف فوق مینویسد: {{عربی|[الامام] هو الذي له الرئاسة العامة في الدين و الدنيا جميعا}}. میر سید شریف جرجانی، التعریفات، ص۱۶.</ref>. با این حال این تعریف از نظر برخی دارای اشکالاتی است به همین سبب برخی دیگر تعریف دیگری را برای امامت ارائه کردهاند. | غالب اهل سنت امامت را به ریاست عمومی در امور دینی و دنیوی برای شخصی از اشخاص انسان، تعریف کردهاند. <ref>[[فخر رازی]] (۶۰۶ق)، از بزرگترین و نامدارترین [[متکلمان اشعری]]، در نهایة العقول، زمانی که به مبحث [[امامت]] میرسد، مینویسد: {{عربی|الامامة رياسة في الدين و الدنيا عامة لشخص من الأشخاص}}. وی قیود این تعریف را چنین تبیین میکند که قید "عامة"، برای احتراز از [[ریاست]] [[رئیس]]، [[قاضی]] و مانند آنهاست؛ قید "لشخص من الاشخاص" نیز برای احتراز از [[ریاست]] جمیع [[امت]] است؛ بدین بیان که وقتی امامی [[فاسق]] میگردد، به وسیله جمیع [[امت]] از [[مقام]] خود برکنار میشود و از آنجا که تعبیر [[ریاست عامه]]، شامل [[ریاست]] کل [[امت]] نیز میشود، به قید "لشخص من الاشخاص" نیازمندیم تا [[ریاست]] کل [[امت]] را خارج سازد. نهایة العقول، به نقل از: میر سید حامد حسین، عبقات الانوار، ج۱۰، ص۶۰۰.[[سید شریف جرجانی]] (۸۱۶ق) نیز همنوا با تعریف فوق مینویسد: {{عربی|[الامام] هو الذي له الرئاسة العامة في الدين و الدنيا جميعا}}. میر سید شریف جرجانی، التعریفات، ص۱۶.</ref>. با این حال این تعریف از نظر برخی دارای اشکالاتی است به همین سبب برخی دیگر تعریف دیگری را برای امامت ارائه کردهاند. |