پرش به محتوا

اهل بیت پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۹۴۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ دسامبر ۲۰۲۲
خط ۵۸: خط ۵۸:
# '''[[تأمین منابع مالی]]''': [[قرآن کریم]] در کنار [[نام خدا]] و [[رسول]]، ترکیب "[[ذِی الْقُرْبَی]]" را ذکر کرده است و اموالی چون [[خمس]] {{متن قرآن|وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى}}<ref>«بدانید که آنچه غنیمت گرفته‌اید از هرچه باشد یک پنجم آن از آن خداوند و فرستاده او و خویشاوند (وی)است». سوره انفال، آیه ۴۱.</ref> را بر [[مسلمانان]] [[واجب]] کرده است<ref>ر. ک. [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص ۹۳.</ref>.
# '''[[تأمین منابع مالی]]''': [[قرآن کریم]] در کنار [[نام خدا]] و [[رسول]]، ترکیب "[[ذِی الْقُرْبَی]]" را ذکر کرده است و اموالی چون [[خمس]] {{متن قرآن|وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى}}<ref>«بدانید که آنچه غنیمت گرفته‌اید از هرچه باشد یک پنجم آن از آن خداوند و فرستاده او و خویشاوند (وی)است». سوره انفال، آیه ۴۱.</ref> را بر [[مسلمانان]] [[واجب]] کرده است<ref>ر. ک. [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص ۹۳.</ref>.
# '''نثار [[صلوات]]''': یکی از شیوه‌هایی که می‌تواند [[مردم]] را با [[پیشوایان معصوم]] پیوند دهد، بزرگداشت یاد و نام آنان است، از این‌رو، [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] از [[مؤمنان]] می‌خواهد بر [[رسول]] گرامی، [[سلام]] دهند و [[صلوات]] نثارش کنند: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.</ref><ref>ر. ک. [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص۷۶ - ۹۵.</ref>
# '''نثار [[صلوات]]''': یکی از شیوه‌هایی که می‌تواند [[مردم]] را با [[پیشوایان معصوم]] پیوند دهد، بزرگداشت یاد و نام آنان است، از این‌رو، [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] از [[مؤمنان]] می‌خواهد بر [[رسول]] گرامی، [[سلام]] دهند و [[صلوات]] نثارش کنند: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.</ref><ref>ر. ک. [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص۷۶ - ۹۵.</ref>
==مفهوم‌شناسی==
واژه «اهل» به معنای انس گرفتن است: {{عربی|وَ أَهَلْتُ بِالشَّيءِ أَنِسْتُ بِهِ}}<ref>فیومی، المصباح المنیر، ج۱، ص۲۸.</ref>.
«بیت» هم به معنای محل سکونت و جای بیتوته است<ref>فیومی، المصباح المنیر، ج۱، ص۶۹.</ref>. بنابراین «اهل البیت» یعنی کسانی که در بیت سکنا گزیده‌اند: {{عربی|وَ أَهْلُ الْبَيْتِ: سُكَّانه}}<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۲۹.</ref>.
راغب گوید: اهل مرد یعنی کسانی که با او خویشاوند یا همکیش یا همشهری یا هم‌رشته و صنعت‌اند و اگر «اهل بیت» به صورت مطلق گفته شود، متعارف در خاندان پیامبر{{صل}} است<ref>{{عربی|و تعورف في أسرة النبي عليه الصلاة والسلام مطلقا إذا قيل: أهل البيت لقوله عز وجل: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ}}}} (راغب، مفردات، ص۹۶).</ref>.
از نگاه لغت‌شناسان مفهوم «اهل» معنای عامی دارد و شامل همه کسانی که از راه نسب و سبب یا جز آنها، مانند همسر، فرزند و دیگران با شخص رابطه دارند، می‌شود و اختصاص دادن آن به همسر، وجهی ندارد<ref>سبحانی، سیمای عقاید شیعه، ص۲۲۳.</ref>. ولی همان‌گونه که بیان شد، وقتی با «البیت» همراه می‌شود، معنای خویشاوندی می‌دهد. چنانچه در روایت زید ابن ارقم نیز - که به آن اشاره خواهیم کرد - تصریح شده است<ref>{{متن حدیث|... فَقُلْنَا مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ نِسَاؤُهُ قَالَ لَا وَ ايْمُ اللَّهِ إِنَّ الْمَرْأَةَ تَكُونُ مَعَ الرَّجُلِ الْعَصْرَ مِنَ الدَّهْرِ ثُمَّ يُطَلِّقُهَا فَتَرْجِعُ إِلَى أَبِيهَا وَ قَوْمِهَا}}؛ «پس گفتیم که اهل بیت رسول خدا کیانند؟ همسران او؟ زید بن ارقم پاسخ داد: نه قسم به خدا که زن چند وقتی با شوهرش خواهد بود سپس وی را طلاق داده و به نزد خانواده‌اش و بستگانش باز می‌گردد» (مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۴، ص۱۸۷۴).</ref>.<ref>[[مصداق اهل بیت (مقاله)|مقاله «مصداق اهل بیت»]]، [[موسوعه رد شبهات ج۱۷ (کتاب)|موسوعه رد شبهات ج۱۷]] ص ۹.</ref>


== جستارهای وابسته ==  
== جستارهای وابسته ==  
۷۵٬۹۷۱

ویرایش