حدیث اصحابی کالنجوم در علوم حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
←ارزیابی
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
# طبق نقل منابع معتبر [[تاریخی]] در بسیاری از موارد خود [[صحابه]] با هم [[اختلاف]] داشته‌اند وقایعی که در [[سقیفه بنی‌ساعده]] و پس از آن در مسئله [[خلافت]] رخ داد نمونه‌ای روشن از این [[اختلافات]] است. در مواردی مانند جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و حتی [[نهروان]] به [[جنگ]] و [[خونریزی]] منجر شده است، از طرفی نمی‌توان به صرف صحابه بودن هر دو طرف دعوا را بر [[حق]] دانست به ویژه با توجه به این سخن [[رسول خدا]]{{صل}} که کشندگان [[عمار]] را «گروه [[باغی]]»: {{متن حدیث|فِئَةٌ بَاغِيَةٌ}} نامیده است<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ج۱، ص۳۰۲؛ ج۵، ص۵۲؛ ابن‌حجاج، مسلم، صحیح مسلم، ج۴، ص۲۲۳۶.</ref>، بنابراین وجود چنین اختلافی دلیل روشن بر نادرستی مدلول [[حدیث]] {{عربی|اصحابی کالنجوم}} است. | # طبق نقل منابع معتبر [[تاریخی]] در بسیاری از موارد خود [[صحابه]] با هم [[اختلاف]] داشته‌اند وقایعی که در [[سقیفه بنی‌ساعده]] و پس از آن در مسئله [[خلافت]] رخ داد نمونه‌ای روشن از این [[اختلافات]] است. در مواردی مانند جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و حتی [[نهروان]] به [[جنگ]] و [[خونریزی]] منجر شده است، از طرفی نمی‌توان به صرف صحابه بودن هر دو طرف دعوا را بر [[حق]] دانست به ویژه با توجه به این سخن [[رسول خدا]]{{صل}} که کشندگان [[عمار]] را «گروه [[باغی]]»: {{متن حدیث|فِئَةٌ بَاغِيَةٌ}} نامیده است<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ج۱، ص۳۰۲؛ ج۵، ص۵۲؛ ابن‌حجاج، مسلم، صحیح مسلم، ج۴، ص۲۲۳۶.</ref>، بنابراین وجود چنین اختلافی دلیل روشن بر نادرستی مدلول [[حدیث]] {{عربی|اصحابی کالنجوم}} است. | ||
با توجه به ملاحظات و انتقادات یاد شده و با صرف‌نظر از [[ضعف]] سندی حدیث «اصحابی کالنجوم» قطعاً عمومیت مدلول آن مقصود نیست، یعنی نمی‌توان گفت همه [[اصحاب پیامبر]]{{صل}} در همه اقوال و [[افعال]] خود بر مدار هدایت بوده و [[اقتداء]] به آنان مایه هدایت مقتدی بوده است، بلکه برخی از آنان مقصود است، کسانی که از [[خطا]] و [[گناه]] مصون بوده‌اند آنان همان [[عترت]] و [[اهل بیت]] خاص [[پیامبر اکرم]]{{صل}} می‌باشند که در [[احادیث]] دیگر [[نبوی]] مانند [[حدیث ثقلین]] و [[حدیث سفینه]] معرفی شده و بر | با توجه به ملاحظات و انتقادات یاد شده و با صرف‌نظر از [[ضعف]] سندی حدیث «اصحابی کالنجوم» قطعاً عمومیت مدلول آن مقصود نیست، یعنی نمی‌توان گفت همه [[اصحاب پیامبر]]{{صل}} در همه اقوال و [[افعال]] خود بر مدار هدایت بوده و [[اقتداء]] به آنان مایه هدایت مقتدی بوده است، بلکه برخی از آنان مقصود است، کسانی که از [[خطا]] و [[گناه]] مصون بوده‌اند آنان همان [[عترت]] و [[اهل بیت]] خاص [[پیامبر اکرم]]{{صل}} می‌باشند که در [[احادیث]] دیگر [[نبوی]] مانند [[حدیث ثقلین]] و [[حدیث سفینه]] معرفی شده و بر هدایت‌گری همه جانبه آنان تصریح و تأکید شده است. [[گواه]] این مطلب آن است که در برخی از منابع [[اهل سنت]] روایتی دیگر نقل شده که به جای {{عربی|أصحابی کالنجوم}}، عبارت {{متن حدیث|أَهْلُ بَيْتِي كَالنُّجُومِ بِأَيِّهِمْ اقْتَدَيْتُمْ اهْتَدَيْتُمْ}} آمده است<ref>ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۸۲؛ ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۳۶.</ref>. در [[روایات]] [[امامان]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} نیز حدیث {{عربی|اصحابی کالنجوم}} بر [[اهل‌بیت پیامبر اکرم]]{{صل}} تطبیق شده است<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، ص۱۱؛ شیخ صدوق، محمد بن علی، معانی الاخبار، ص۱۵۶.</ref>.<ref>[[حسن ترکاشوند|ترکاشوند، حسن]]، [[حدیث اصحابی کالنجوم (مقاله)|مقاله «حدیث اصحابی کالنجوم»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۳ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی، ج۳]] ص۳۳۸.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||