پرش به محتوا

امامت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۲۸: خط ۱۲۸:
== وظایف امام ==
== وظایف امام ==
{{اصلی|وظایف امام در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی}}
{{اصلی|وظایف امام در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی}}
آیت‌الله خامنه‌ای با استناد به [[آیه ۵۵ سوره مائده]] برخی [[وظایف امام]] را چنین توصیف می‌کنند: «ایمان واقعی که با عمل مستمر [[تأیید]] شده است؛ اقامه نماز و زنده کردن [[روح]] [[یاد خدا]] در [[جامعه]]؛ دلبستگی به [[انفاق]] و [[عدالت اجتماعی]]»<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۲/۷/۱۳۵۳.</ref>. همچنین با استناد به [[آیه]] ۷۳ [[سوره انبیاء]]، هدایت‌گری، [[الهام]] یافتن به [[نیکی‌ها]] و [[عبودیت]] را از دیگر ویژگی‌های امام می‌شمارند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۱۹/۷/۱۳۵۳.</ref>.
نظریه پردازان انقلاب اسلامی از بیان و بررسی وظایف امام و رهبر جامعه اسلامی در عصر ظهور و غیبت نیز غافل نبوده و در این میان با استناد به [[آیه ۵۵ سوره مائده]] برخی [[وظایف امام]] را چنین توصیف می‌کنند: «ایمان واقعی که با عمل مستمر [[تأیید]] شده است؛ اقامه نماز و زنده کردن [[روح]] [[یاد خدا]] در [[جامعه]]؛ دلبستگی به [[انفاق]] و [[عدالت اجتماعی]]»<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۲۲/۷/۱۳۵۳.</ref>. همچنین با استناد به [[آیه]] ۷۳ [[سوره انبیاء]]، هدایت‌گری، [[الهام]] یافتن به [[نیکی‌ها]] و [[عبودیت]] را از دیگر ویژگی‌های امام می‌شمارند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در تاریخ ۱۹/۷/۱۳۵۳.</ref>.


[[آیت‌الله بهشتی]] [[معتقد]] است که ماهیت [[رهبری جامعه اسلامی]] [[ دست]] کم به [[زمان]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} بر می‌‌گردد. [[پیامبر]] دو [[رسالت]] به عهده داشت: نخست، ایجاد [[ایمان به غیب]] در [[مردم]] از طریق آوردن [[آیات]] بیّن؛ دوم، در دسترس قراردادن کتاب و [[میزان]] [[خدا]]، یا به بیان دیگر شناساندن [[کتاب خدا]] مشتمل بر تعالیم [[خدا]] و [[میزان]] و [[نظام]] خداپسندانه [[زندگی]] به [[مردم]] و سپس [[برقراری عدل]] و [[قسط]] <ref>بهشتی محمد حسین، پیامبری از نگاه دیگر، ص۲۴۸-۲۴۷، تهران، بنیاد نشر آثار و اندیشه‌های شهید آیت‌الله بهشتی.</ref> [[قرآن]] دراین باره تصریح دارد: {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ}}<ref>سوره حدید، آیه ۲۵.</ref>. بدین ترتیب به نظر [[آیت‌الله بهشتی]]، [[پیامبر]]{{صل}} در مقام [[رهبر]] [[امت اسلامی]]، دو نقش اساسی به عهده داشت: نخست، [[وحی]] رسانی و دوم [[الگو]] بودن؛ هرچند [[وحی]] خاتمه می‌‌یابد، لازم است که نقش دوم در [[جامعه]] ادامه یابد؛ به عبارت دیگر درست است که با آمدن [[حضرت محمد]]{{صل}} دیگر به آمدن [[پیغمبر]] جدید نیاز نیست، اما به [[پیامبر]]{{صل}}، در [[مقام امام]] و [[الگو]] احتیاج است.  
ایشان بر این باورند که ماهیت [[رهبری جامعه اسلامی]] [[ دست]] کم به [[زمان]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} بر می‌‌گردد و [[پیامبر]] دو [[رسالت]] به عهده داشت: نخست، ایجاد [[ایمان به غیب]] در [[مردم]] از طریق آوردن [[آیات]] بیّن؛ دوم، در دسترس قراردادن کتاب و [[میزان]] [[خدا]]، یا به بیان دیگر شناساندن [[کتاب خدا]] مشتمل بر تعالیم [[خدا]] و [[میزان]] و [[نظام]] خداپسندانه [[زندگی]] به [[مردم]] و سپس [[برقراری عدل]] و [[قسط]] <ref>بهشتی محمد حسین، پیامبری از نگاه دیگر، ص۲۴۸-۲۴۷، تهران، بنیاد نشر آثار و اندیشه‌های شهید آیت‌الله بهشتی.</ref> چنانچه [[قرآن کریم]] دراین باره با صراحت تمام چنین فرموده: {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ}}<ref>سوره حدید، آیه ۲۵.</ref>. بدین ترتیب [[پیامبر]]{{صل}} در مقام [[رهبر]] [[امت اسلامی]]، دو نقش اساسی به عهده داشت: نخست، [[وحی]] رسانی و دوم [[الگو]] بودن و از آنجا که [[وحی]] پس از آن حضرت، خاتمه می‌‌یابد، لازم است که نقش دوم در [[جامعه]] ادامه یابد؛ به عبارت دیگر درست است که با آمدن [[پیامبر خاتم]]{{صل}} دیگر به آمدن [[پیامبر]] جدیدی نیاز نیست، اما به [[پیامبر]، به عنوان [[امام]] و [[الگو]] احتیاج است.  


اینجاست که [[رسالت]] [[امامان معصوم]]{{عم}} مشخص می‌‌شود. آنها از سویی به [[احکام]] [[الله]] [[علم]] به دور از [[خطا]] دارند، و از سوی دیگر [[زمامدار]] [[امت]] و [[رهبر سیاسی]] مردم‌اند. آنها [[پیغمبر]] نیستند و [[وحی]] دریافت نمی‌کنند و کتاب نمی‌آورند، اما با سرچشمۀ [[وحی]] در ارتباطند <ref>ولایت، رهبری و روحانیت، ص۴۱-۳۶، تهران، نشر بقعه.</ref>. به نظر او، زمانی که بهره‌گیری از [[امامان]] به لحاظ خصلت‌های خاص [[اجتماعی]] غیر ممکن شود، مسئله [[خاتم الائمه]] بودن پیش می‌‌آید و [[امامت]] در [[اختیار]] [[مردم]] پایان می‌‌یابد و به [[امام غایب]] و [[منتظر]] تبدیل می‌‌شود<ref>ولایت، رهبری و روحانیت، ص۳۹-۴۰.</ref>.<ref>محمد علی نظری، محمد عابدی اردکانی، مقاله: جامعه اسلامی و ماهیت رهبری در اندیشه سیاسی آیت‌الله بهشتی با تأکید بر نظریه امامت و امت، پژوهش‌های سیاست اسلامی» بهار و تابستان ۱۳۹۴ - شماره ۷.</ref>
اینجاست که [[رسالت]] [[امامان معصوم]]{{عم}} مشخص می‌‌شود. آنها از سویی به [[احکام الهی]] [[علم]] به دور از [[خطا]] دارند و از سوی دیگر [[زمامدار]] [[امت]] و [[رهبر سیاسی]] مردم‌اند. آنها اگر چه [[پیامبر]] نبوده و [[وحی]] دریافت نمی‌کنند و کتابی نمی‌آورند، اما با سرچشمۀ [[وحی]] در ارتباطند <ref>ولایت، رهبری و روحانیت، ص۴۱-۳۶، تهران، نشر بقعه.</ref>. از این رو زمانی که بهره‌گیری از [[امامان]] به لحاظ خصلت‌های خاص [[اجتماعی]] غیر ممکن شود، مسئله [[خاتم الائمه]] بودن پیش می‌‌آید و [[امامت]] در [[اختیار]] [[مردم]] پایان می‌‌یابد و به [[امام غایب]] و [[منتظر]] تبدیل می‌‌شود<ref>ولایت، رهبری و روحانیت، ص۳۹-۴۰.</ref>.<ref>محمد علی نظری، محمد عابدی اردکانی، مقاله: جامعه اسلامی و ماهیت رهبری در اندیشه سیاسی آیت‌الله بهشتی با تأکید بر نظریه امامت و امت، پژوهش‌های سیاست اسلامی» بهار و تابستان ۱۳۹۴ - شماره ۷.</ref>


=== امامت در عصر غیبت ===
=== امامت در عصر غیبت ===
۱۱٬۱۴۹

ویرایش