بیت المال در معارف و سیره علوی: تفاوت میان نسخه‌ها
←دیدگاه امیرالمؤمنین{{ع}} درباره بیت المال
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
|||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
{{اصلی|سیاست‌های امام علی درباره بیت المال}} | {{اصلی|سیاست‌های امام علی درباره بیت المال}} | ||
امیرالمؤمنین{{ع}} پیش از بیعت مردم با ایشان، [[سیاست]] خود را نسبت به [[مصرف بیت المال]] اعلام کرد و با [[پذیرش مردم]] روبه رو شد. برخی از این سیاست‌ها عبارت بود از: | امیرالمؤمنین{{ع}} پیش از بیعت مردم با ایشان، [[سیاست]] خود را نسبت به [[مصرف بیت المال]] اعلام کرد و با [[پذیرش مردم]] روبه رو شد. برخی از این سیاست‌ها عبارت بود از: | ||
# [[عدالت]] و [[مساوات]]: پس از کشته شدن عثمان، [[مهاجر]] و [[انصار]] نزد علی{{ع}} آمده و گفتند: | # '''[[عدالت]] و [[مساوات]]:''' پس از کشته شدن عثمان، [[مهاجر]] و [[انصار]] نزد علی{{ع}} آمده و گفتند: ابوالحسن بیا تا با تو [[بیعت]] کنیم؟ ما غیر تو را بر نمی‌گزینیم؟ حضرت نمی‌پذیرفت. مکرر نزد حضرت آمدند و گفتند: [[مردم]] جز با [[حکومت]]، [[اصلاح]] نمی‌شوند. حضرت پذیرش خود را مشروط کرد. آنان نیز پذیرفتند. حضرت بالای [[منبر]] رفت و فرمود: «اما بعد، به تحقیق طولانی شد مراجعه شما به من در آنچه از من می‌خواهید و [[دوست]] نداشتم حکومت بر شما را، پس نپذیرفتید از من، جز آنچه از من میخواستید. [که حکومت بر شما باشد] و به تحقیق می‌‌دانم آنچه دربارۀ شما گذشته است. پس اگر حکومت بر شما را بپذیرم بر من است که با [[عدل]] در میان شما [[رفتار]] کنم و مساوات برقرار نمایم و اگر کلید بیت المال شما با من است برای من از آن نیست، جز مانند آنچه برای یکی از شماست و نه هم برای غیر من جز این نیست. آیا با این شرایط، حکومت شما را به عهده گیرم؟ گفتند: آری! فرمود: آیا به آن [[رضایت]] دادید؟ گفتند: [[راضی]] شدیم! فرمود: خداوندا بر آنان [[گواه]] باش!»<ref>{{متن حدیث| أَمَّا بَعْدُ، فَقَدْ طَالَ تَرْدَادُكُمْ إِلَيَّ فِيمَا أَرَدْتُمُوهُ مِنِّي وَ كَرِهْتُ أَمْرَكُمْ، فَأَبَيْتُمْ عَلَيَّ إِلاَّ مَا أَرَدْتُمْ مِنِّي، وَ قَدْ عَلِمْتُ مَا سَبَقَ فِيكُمْ فَإِنْ كُنْتُ أَتَوَلَّى أَمْرَكُمْ عَلَى اَلْعَدْلِ فِيكُمْ وَ اَلتَّسْوِيَةِ بَيْنَكُمْ وَ إِنْ تَكُنْ مَفَاتِيحُ بَيْتِ مَالِكُمْ مَعِي لَيْسَ لِي مِنْهُ إِلاَّ مِثْلُ مَا لِأَحَدِكُمْ وَ لاَ لِغَيْرِي إِلاَّ ذَلِكَ تَوَلَّيْتُ أَمْرَكُمْ. قَالُوا: نَعَمْ. قَالَ: أَ رَضِيتُمْ ذَلِكَ؟؟ قَالُوا: رَضِينَا. قَالَ: اَللَّهُمَّ اِشْهَدْ عَلَيْهِمْ}}؛ شرح الأخبار، ج۱، ص۳۷۷؛ تاریخ طبری، ج۳، ص۴۵۱ و ۴۵۶.</ref>؛ پس از این، مردم با حضرت بیعت کردند. | ||
# اعلام سیاست‌های مالی در آغاز [[خلافت]]: [[علی]]{{ع}} در روزهای اولیه خلافت خود، [[سیاست]] خویش را درباره [[بیت المال]] اعلام کرد. [[عثمان]] در [[روز جمعه]] [[هجدهم ذی‌حجه]] به دست [[مردم]] کشته شد و مردم در همان [[روز]] با علی{{ع}} [[بیعت]] کردند<ref>مروج الذهب، ج۲، ص۳۴۹؛ تذکرة الخواص، ص۵۶.</ref>. حضرت در روز اول خلافتش و روزهای پس از آن، در جمع مردم به سخنرانی پرداخت و نظر خویش را دربارۀ بیت المال و شیوه تقسیم آن بیان نمود و به ایرادهای افرادی؛ مانند [[طلحه]] و [[زبیر]] نیز پاسخ داد. | # '''اعلام سیاست‌های مالی در آغاز [[خلافت]]:''' [[علی]]{{ع}} در روزهای اولیه خلافت خود، [[سیاست]] خویش را درباره [[بیت المال]] اعلام کرد. [[عثمان]] در [[روز جمعه]] [[هجدهم ذی‌حجه]] به دست [[مردم]] کشته شد و مردم در همان [[روز]] با علی{{ع}} [[بیعت]] کردند<ref>مروج الذهب، ج۲، ص۳۴۹؛ تذکرة الخواص، ص۵۶.</ref>. حضرت در روز اول خلافتش و روزهای پس از آن، در جمع مردم به سخنرانی پرداخت و نظر خویش را دربارۀ بیت المال و شیوه تقسیم آن بیان نمود و به ایرادهای افرادی؛ مانند [[طلحه]] و [[زبیر]] نیز پاسخ داد. | ||
# استفاده نکردن از [[بیت المال]]: از اشکالات مهمی که [[مردم]] به [[عثمان]]، [[خلیفه]] پیشین داشتند این بود که وی بیت المال [[مسلمانان]] را [[ملک]] طلق خود دانسته و در آن هر گونه که می‌خواست دخل و تصرف کرد. اینک خلیفه جدید، [[حکومت]] را به دست گرفته که دارای سابقه‌ای [[نیک]] و پیوندی [[استوار]] با [[رسول خدا]]{{صل}} است. او روش [[حکومتی]] خود را بر اساس [[سیره پیامبر]] اعلام کرده و همه را از سهم مساوی از [[بیت المال]] بهره مند می‌سازد<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۳، ص ۴۰۴ - ۴۲۷.</ref>. | # '''استفاده نکردن از [[بیت المال]]:''' از اشکالات مهمی که [[مردم]] به [[عثمان]]، [[خلیفه]] پیشین داشتند این بود که وی بیت المال [[مسلمانان]] را [[ملک]] طلق خود دانسته و در آن هر گونه که می‌خواست دخل و تصرف کرد. اینک خلیفه جدید، [[حکومت]] را به دست گرفته که دارای سابقه‌ای [[نیک]] و پیوندی [[استوار]] با [[رسول خدا]]{{صل}} است. او روش [[حکومتی]] خود را بر اساس [[سیره پیامبر]] اعلام کرده و همه را از سهم مساوی از [[بیت المال]] بهره مند می‌سازد<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۳، ص ۴۰۴ - ۴۲۷.</ref>. | ||
== تعبیرات [[امام علی]]{{ع}} درباره [[بیت المال]] == | == تعبیرات [[امام علی]]{{ع}} درباره [[بیت المال]] == | ||