|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{مدخل مرتبط
| | #تغییر_مسیر [[طلیحة بن خویلد اسدی در تاریخ اسلامی]] |
| | موضوع مرتبط = طلیحه بن خویلد
| |
| | عنوان مدخل = [[طلیحه بن خویلد]]
| |
| | مداخل مرتبط = [[طلیحه بن خویلد در حدیث]] - [[طلیحه بن خویلد در نهج البلاغه]] - [[طلیحه بن خویلد در تاریخ اسلامی]]
| |
| | پرسش مرتبط = طلیحه بن خویلد (پرسش)
| |
| }}
| |
| | |
| == نسب ==
| |
| * [[طلیحه بن خویلد بن نوفل اسدی]]<ref>ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۹۶.</ref> همان گونه که از نامش پیداست از [[قبیله]] "[[بنی اسد]]" است. اطلاعات چندانی درباره [[زندگی]] او قبل از [[اسلام]]، در دست نیست. اولین باری که در [[تاریخ]] به نام [[طلیحه بن خویلد]] برمی‌خوریم مربوط به [[سال چهارم هجری]] است. عده زیادی در [[محرم]] این سال به [[فرماندهی]] [[طلیحه بن خویلد]] جمع شده بودند و می‌خواستند به [[مدینه]] حمله کنند<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۳۴۱-۳۴۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۳۸؛ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۳۷۵-۳۷۴.</ref>. این امر، [[سریه]] "[[ابی‌سلمه بن عبدالاسد]]" را در پی داشت و باعث شد آنها پراکنده شوند <ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۳۸؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۳۴۲-۳۴۳؛ احمد بن یحیی بلاذری، الأنساب الاشراف، ج۱، ص۳۷۵ -۳۷۴.</ref>. در [[سال پنجم هجری]] و در [[غزوه]] [[احزاب]]، [[طلیحه بن خویلد]] به منظور کمک به [[احزاب]] در این [[جنگ]] شرکت داشت<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، صص ۴۷۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۵۴.</ref>. او در این [[جنگ]]، [[فرمانده]] [[قبیله]] [[بنی اسد]] بود<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، صص ۴۷۰؛ تقی الدین مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و امتاع، ج۱، ص۲۲۴.</ref><ref>[[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[طلیحه بن خویلد (مقاله)|طلیحه بن خویلد]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۴۱.</ref>.
| |
| | |
| == [[اسلام]] [[طلیحه بن خویلد]] ==
| |
| * در [[سال نهم هجری]]<ref>سال نهم هجری به عام الوفود مشهور است. در این سال نمایندگان قبایل بسیاری خدمت رسول خدا رسیدند و اسلام آوردند. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۵۵۹.</ref> زمانی که "وفد [[بنی اسد]]" بر [[پیامبر]] وارد شدند، [[طلیحه بن خویلد]] همراه آنان بود. آنها همگی [[مسلمان]] شدند<ref>عزالدین ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۴۷۷؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۳، ص۴۴۰.</ref>. طبق [[نقل]] منابع، او در [[سال نهم هجری]] [[اسلام]] آورد<ref>شمس الدین محمد ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ج۳، ص۲۳۰.</ref> و پس از بازگشت به قبیله‌اش [[مُرتَد]] شد تا آنکه [[ادعای نبوت]] کرد<ref>مطهر بن طاهر مقدسی، البدء و التاریخ، ج۵، ص۱۵۷؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۱۸۶.</ref>.
| |
| * او مدعی بود که [[جبرئیل]]، نزدش می‌آید و [[وحی]] را بر او نازل می‌کند<ref>عزالدین ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۴۷۷.</ref>. [[طلیحه بن خویلد]] می‌گفت: "ذالنون" فرشته‌ای است که [[وحی]] را بر من نازل می‌کند<ref>مطهر بن طاهر مقدسی، البدء والتاریخ، ج۵، ص۱۵۷.</ref>. او با [[دروغ]]، کار خود را پیش برد. سخنانی سجع‌گونه همانند [[قرآن]] گفت و [[مردم]] را به ترک [[سجود]] امر کرد. او به پیروانش می‌گفت: "[[خداوند]] به [[سجده]] کردن شما و... نیازی ندارد. شما می‌توانید [[ایستاده]] [[عبادت]] کنید و..."<ref>عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۳۴۴؛ تقی الدین مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و امتاع، ج۱۴، ص۲۳۲.</ref><ref>[[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[طلیحه بن خویلد (مقاله)|طلیحه بن خویلد]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۴۱-۴۲.</ref>.
| |
| | |
| == بالا گرفتن کار [[طلیحه بن خویلد]] ==
| |
| * علاوه بر [[قبیله]] [[بنی اسد]]، [[قبیله]] "غَطَفان" نیز از او [[پیروی]] کردند<ref>عزالدین ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۴۷۷؛ ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج۱، ص۱۴؛ محمد بن جریر طبری تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۲۴۳؛ عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۳۴۲.</ref>. "[[عُیینة بن حِصن فزاری]]" با ۷۰۰ نفر از "بنی‌فزاره" به [[طلیحه بن خویلد]] پیوست<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۲۵۶؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۱۵۷.</ref>. [[مردم]] طی؛ در صدد [[همراهی]] با [[طلیحه بن خویلد]] بودند؛ ولی "[[عدی بن حاتم]]" آنها را از این کار بازداشت<ref>عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۳۴۶؛ تقی الدین مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و امتاع، ج۱۴، ص۵۴۰.</ref>.
| |
| * بنا به [[نقلی]] [[پیامبر]] "[[ضرار بن ازور اسدی]]" را برای مقاتله با [[طلیحه بن خویلد]] اعزام کرد. [[پیامبر]] در همین زمان [[رحلت]] کرد و کار [[طلیحه بن خویلد]] بالا گرفت<ref>عزالدین ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۴۷۷؛ عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۳۴۳.</ref>. [[ابوبکر]] در سال ۱۱ [[هجری]]<ref>علی بن حسین مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۴۷.</ref> "[[خالد بن ولید]]" را برای سرکوبی [[طلیحه بن خویلد]] فرستاد<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۲۴۹؛ احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱۱، ص۱۵۷.</ref>. [[خالد بن ولید]]، "[[عکاشة بن محصن اسدی]]" و "[[ثابت بن اَقرم]]" را به عنوان مقدمه [[لشکر]] خود به سوی [[طلیحه بن خویلد]] فرستاد<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۱۵۷؛ مطهر بن طاهر مقدسی، البدء والتاریخ، ج۲، ص۸۴۲؛ احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۱۰۱؛ عزالدین ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۴۷۷.</ref>. "[[حبال بن خویلد]]"<ref>برادر خویلد.</ref> با آنها [[جنگ]] کرد و کشته شد<ref>احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۱۳۷.</ref>. "[[طلیحه بن خویلد]] و سلمه"؛ [[برادران]] حبال برای [[جنگ]] بیرون آمدند و با [[عکاشة بن محصن اسدی]] و [[ثابت بن اقرم]] [[جنگ]] کردند تا آنکه هر دو را به [[شهادت]] رساندند<ref>احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۱۳۷؛ عزالدین ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۴۷۷؛ مطهر بن طاهر مقدسی، البدء والتاریخ، ج۵ ص۱۵۸.</ref><ref>[[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[طلیحه بن خویلد (مقاله)|طلیحه بن خویلد]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۴۲-۴۳.</ref>.
| |
| | |
| == [[جنگ]] [[خالد بن ولید]] و [[طلیحه بن خویلد]] ==
| |
| * [[جنگ]] [[خالد بن ولید]] و [[طلیحه بن خویلد]] در "بُزاخه" از سرزمین نجد در کنار آبی متعلق به [[بنی اسد]] رخ داد<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۴۰۸ و ۱۰۱.</ref>. هنگام درگیری [[خالد بن ولید]] با [[طلیحه بن خویلد]]، "[[عیینة بن حصن فزاری]]" که به [[فریب‌کاری]] [[طلیحه بن خویلد]] پی برده بود، [[تصمیم]] به جدایی از او گرفت و فریاد زد: "ای بنی‌فزاره! [[طلیحه بن خویلد]]، [[کذاب]] است" و از او جدا شد<ref>مطهر بن طاهر مقدسی، البدء والتاریخ، ج۵، ص۱۵۸-۱۵۹؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۲۵۶؛ احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۱۰۱.</ref>.
| |
| * با جدایی [[عیینة بن حصن فزاری]] از [[همراهی]] با [[طلیحه بن خویلد]]، [[سپاه]] [[پیامبر دروغین]]، [[شکست]] خورد تا [[پیروان]] [[طلیحه بن خویلد]] پراکنده شدند<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۱۵۷.</ref>. [[عیینة بن حصن فزاری]] [[اسیر]] شد<ref>علی بن حسین مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۴۷؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص:۱۲۹ او به مدینه آورده شد. ابوبکر از خون او گذشت. احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۱۰۱.</ref> و [[طلیحه بن خویلد]] هم وقتی [[شکست]] خویش را قطعی دید بر اسبش سوار شد، همراه همسرش فرار کرد، به [[شام]] رفت و در آنجا اقامت گزید<ref>مطهر بن طاهر مقدسی، البدء والتاریخ، ج۵، ص۱۵۹؛ ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج۱، ص۱۵.</ref>. او در "بُقعُ" موضعی در [[شام]] که دیار "[[بنی کلب بن وبره]]" بود، ساکن شد <ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۴۷۲.</ref><ref>[[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[طلیحه بن خویلد (مقاله)|طلیحه بن خویلد]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۴۳.</ref>.
| |
| | |
| == [[اسلام]] [[طلیحه بن خویلد]] ==
| |
| * [[طلیحه بن خویلد]] تا زمان روی کار آمدن عَمَر در [[شام]] بود، سپس [[توبه]] کرد<ref>شمس الدین محمد ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ج۳، ص۲۳۰؛ محمد بن عمر واقدی، الرده مع نبذة العراق و ذکر المثنی بن حارثه الشیبانی، ص۱۰۰.</ref> و [[مسلمان]] شد، با حالت [[احرام]] به [[مکه]] رفت، بعد از آن به [[مدینه]] آمد و [[اسلام]] خویش را اظهار کرد<ref>مطهر بن طاهر مقدسی، البدء والتاریخ، ج۵، ص۱۵۹؛ ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج۱، ص۱۰۱.</ref>.
| |
| * وقتی [[عمر بن خطاب]]، او را دید گفت: "ای [[طلیحه بن خویلد]]! به علت اینکه [[عکاشة بن محصن اسدی]] و [[ثابت بن اَقرم]] را کشتی، دوستت ندارم"<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۲۶۱؛ ابن عبد البر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۲، ص۷۷۳؛ عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۳۴۸.</ref>. [[طلیحه بن خویلد]] گفت: آنها کسانی بودند که [[خداوند]] کرامتشان ([[شهادت]]) را به دست من بر آنها وارد کرد و مرا با دست آن دو [[خوار]] و [[ذلیل]] نکرد"<ref>{{عربی|اکرمهما الله بیدی و لم یهنی بایدیهما}}؛ عزالدین ابن اثیر، اسدالغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۴۷۷؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۳، ص۴۴۰.</ref><ref>شمس الدین محمد ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ج۳، ص۲۳۰.</ref>. به [[نقلی]] [[عمر بن خطاب]] به او گفت: "وای بر تو! دو مرد [[صالح]] را کشتی". [[طلیحه بن خویلد]] گفت: "آن دو به دست من [[خوشبخت]] شدند و من به دست آنها اهل [[شقاوت]] نشدم، در [[گمراهی]] بودم و امروز [[مسلمان]] شده‌ام"<ref>{{عربی|ذانک رجلان سعدا بی و لم اشق علی ایدیهما}}؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۱۵۸.</ref><ref>[[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[طلیحه بن خویلد (مقاله)|طلیحه بن خویلد]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۴۴.</ref>.
| |
| | |
| == شرکت [[طلیحه بن خویلد]] در [[فتوحات]] ==
| |
| * بازگشت [[طلیحه بن خویلد]] به [[اسلام]]، واقعی<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۳، ص۴۴۱.</ref> و او که از [[شجاعت]] بالایی برخوردار بود<ref>شمس الدین محمد ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ج۳، ص۲۳۰؛ عزالدین ابن اثیر، اسدالغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۴۷۷؛ ابن عبد البر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۲، ص۷۷۳.</ref>، سرانجام به [[دستور]] [[عمر بن خطاب]] به منطقه [[عراق]] فرستاده شد تا در کار [[فتوحات]] شرکت کند<ref>عزالدین ابن اثیر، اسدالغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۴۷۷؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۱۵۸.</ref>.
| |
| * [[یعقوبی]] می‌نویسد: "[[عمر بن خطاب]]؛ [[طلیحه بن خویلد]] را با [[سعد بن ابی‌وقاص]] به [[عراق]] فرستاد و به [[سعد بن ابی‌وقاص]] [[دستور]] داد مسئولیتی به [[طلیحه بن خویلد]] واگذار نکند"<ref>احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۳۰.</ref>. [[طلیحه بن خویلد]] در [[نبرد]] [[نهاوند]]<ref>ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج۲، ص۲۹۸؛ ابوعلی مسکویه، تجارت الأمم، ج۱، ص۳۸۷.</ref> و [[قادسیه]] شرکت داشت<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۳، ص۴۴۰؛ احمد بن یحیی بلاذری، فتوح البلدان، ص۲۵۵؛ عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۵۱۷؛ مطهر بن طاهر مقدسی، البدء و التاریخ، ج۵، ص۱۷۱.</ref> و در امر [[فتوحات]] بسیار کوشش کرد<ref>در جریان فتوحات به نام طلیحه بسیار بر می‌خوریم.</ref>. برخی معتقدند او در [[نهاوند]] به [[شهادت]] رسید<ref>شمس الدین محمد ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ج۳، ص۲۳۰؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۳، ص۴۴۱؛ مطهر بن طاهر مقدسی، البدء و التاریخ، ج۵، ص۱۵۹؛ خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۲۳۰.</ref>.
| |
| * بنا به [[نقلی]] [[عمر بن خطاب]]، او را سرانجام به [[آذربایجان]] فرستاد تا آنکه [[طلیحه بن خویلد]] در آنجا از [[دنیا]] رفت<ref>احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱۱، ص۱۵۸.</ref>.
| |
| * به [[نقلی]] دیگر او نزد [[قبیله]] خویش بازگشت و آنجا از [[دنیا]] رفت<ref>احمد بن یحیی بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱۱، ص۱۵۸.</ref><ref>[[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[طلیحه بن خویلد (مقاله)|طلیحه بن خویلد]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۴۴-۴۵.</ref>.
| |
| | |
| == منابع ==
| |
| {{منابع}}
| |
| * [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[یدالله حاجی‌زاده|حاجی‌زاده، یدالله]]، [[طلیحه بن خویلد (مقاله)|طلیحه بن خویلد]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲''']]
| |
| {{پایان منابع}}
| |
| | |
| == پانویس ==
| |
| {{پانویس}}
| |
| | |
| [[رده:طلیحه بن خویلد]]
| |
