پرش به محتوا

ادب: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۶۲۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ اوت ۲۰۲۳
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۹: خط ۹:
== مقدمه ==
== مقدمه ==
ادب به معنای تبدیل حالات بد به حالات خوب و بروز [[اخلاق]] پسندیده، از جمله [[برترین]] [[کمالات انسانی]] است و [[انسان]] در صورت کسب آن می‌تواند سرمنشأ امر خیر و نیک شود. ادب، [[بهترین]] خوی انسانی و نشانه [[تربیت]] فطری در زمینه وجودی [[انسان]] است. از این‌رو [[آدمی]] اگر مؤدب به ادب الهی شود راه رشد و [[کمال انسانی]] را در خود پدید آورده است و در غیر این صورت، [[کمال انسانی]] در او بروز نمی‌یابد و از انسانیّت فاصله می‌گیرد. [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} فرمود: "هیچ میراثی چون ادب نیست"<ref>نهج البلاغه، حکمت ۵۴: {{متن حدیث|لَا مِيرَاثَ كَالْأَدَب‏}}.</ref>.<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)| دانشنامه نهج البلاغه ج۱]]، ص ۹۶.</ref>
ادب به معنای تبدیل حالات بد به حالات خوب و بروز [[اخلاق]] پسندیده، از جمله [[برترین]] [[کمالات انسانی]] است و [[انسان]] در صورت کسب آن می‌تواند سرمنشأ امر خیر و نیک شود. ادب، [[بهترین]] خوی انسانی و نشانه [[تربیت]] فطری در زمینه وجودی [[انسان]] است. از این‌رو [[آدمی]] اگر مؤدب به ادب الهی شود راه رشد و [[کمال انسانی]] را در خود پدید آورده است و در غیر این صورت، [[کمال انسانی]] در او بروز نمی‌یابد و از انسانیّت فاصله می‌گیرد. [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} فرمود: "هیچ میراثی چون ادب نیست"<ref>نهج البلاغه، حکمت ۵۴: {{متن حدیث|لَا مِيرَاثَ كَالْأَدَب‏}}.</ref>.<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)| دانشنامه نهج البلاغه ج۱]]، ص ۹۶.</ref>
== ادب از دیدگاه اسلام ==
[[دین اسلام]] در کنار تأکید بر [[اخلاقیات]] و تخلق به [[اخلاق پسندیده]]، توجه ویژه‌ای به [[رعایت ادب]] در موقعیت‌ها و وضعیت‌های مختلف دارد، به گونه‌ای که از برخی [[روایت‌ها]] استفاده می‌شود که [[ادب]] مقوّم یا دست‌کم لازمه [[دینداری]] است و کسی که فاقد ادب است، دیندار نیست. چنین سخنی درباره [[عقل]] نیز گفته و بیان شده کسی‌که ادب ندارد، عقل ندارد<ref>غرر الحکم، ص۲۴۸.</ref>. [[امام علی]]{{ع}} در روایتی ضمن بیان کارکردهای ادب، [[انسان‌ها]] را بدان [[تشویق]] و [[تحریض]] می‌کند. ایشان می‌فرماید: بر شما باد به ادب پسندیده که اگر [[فرمانروا]] باشید، برجسته می‌شوید و اگر از طبقه متوسط و [[مردم]] عادی باشید، بالا می‌روید و [[برتری]] می‌یابید و اگر [[زندگی]] بر شما تنگ شود، با ادب خویش روزگارتان را به خوبی و [[خوشی]] سپری خواهید کرد<ref>شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید، ج۲۰، ص۳۰۴.</ref>. از [[معصوم]]{{عم}} نقل شده که فرمود: آن کس که ادب ندارد حیوان بی‌فایده‌ای بیش نیست<ref>إرشاد القلوب، ج۱، ص۱۶۰؛ أعلام الدین، ص۸۴.</ref>. مواضع مختلفی از [[قرآن]]، [[تعلیم]] [[ادب]] به [[بندگان]] است. برای نمونه، [[خداوند]] از [[موسی]]{{ع}} می‌خواهد چون به [[وادی مقدس]] «[[طوی]]» پای گذاشته است کفش‌ها را از پای در آورد و با [[ادب]] در محضر [[خداوند]] حاضر شود<ref>{{متن قرآن|إِنِّي أَنَا رَبُّكَ فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ إِنَّكَ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى}} «بی‌گمان این منم پروردگار تو، پای‌پوش‌های خویش را درآور که تو در سرزمین مقدس «طوی» یی» سوره طه، آیه ۱۲.</ref>.<ref>[[مهدی کمپانی زارع|کمپانی زارع، مهدی]]، [[ادب - کمپانی زارع (مقاله)|مقاله «ادب»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام رضا ج۲]]، ص۲۶-۳۱.</ref>


== آداب در فقه ==
== آداب در فقه ==
۱۱۲٬۹۹۷

ویرایش