اصلاح در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

در مطالعات اخیر، گستره معنایی [[اصلاح]] همواره پرسش‌انگیز بوده و ارتباط معنایی اصلاح در فرهنگ اسلامی با برخی از اصطلاحات متداول در دیگر حوزه‌های [[فرهنگی]]، مورد توجه قرار داشته است. در این میان، به طور مشخص، معادل نهادن اصلاح و اصلاح‌طلبی با رِفُرم و رِفُرمیسم پذیرشی فراگیر یافته است. این برگردان نه تنها در برخی [[فرهنگ‌ها]] و دائرة المعارف‌ها [[تأیید]] شده، بلکه پذیرش ضمنی آن بر عنوان بسیاری از کتب و مقالات و حتی برخی سازمان‌ها و نهادهای جهان اسلام [[سایه]] افکنده است. دو واژه اصلاح و رفرم، اگرچه از نظر اشتقاق و خاستگاه فرهنگی، دو راه جدا را پیموده‌اند، ولی در حوزه علوم اجتماعی حوزه معنایی مشترکی یافته‌اند.

واژه اصلاح که بسیاری از اصلاح‌طلبان برای نامیدن حرکت خود از آن بهره گرفته‌اند، واژه‌ای [[الهام]] گرفته از [[قرآن کریم]] است. «اصلاح» به معنای «بهبود بخشیدن»، و واژه‌های هم‌ریشه آن، بارها در [[آیات قرآنی]] به کار رفته است؛ در این میان، به ویژه باید به مواردی اشاره کرد که در آنها از اصلاح به معنای تلاش در جهت بهسازی اوضاع اجتماعی سخن آمده و در این کاربردها، گاه اصلاح با [[افساد]] مقابل نهاده شده است<ref>{{متن قرآن|وَأَصْلِحْ وَلَا تَتَّبِعْ سَبِيلَ الْمُفْسِدِينَ}} «و به سامان دادن (امور) بپرداز و از راه و روش تبهکاران پیروی مکن!» سوره اعراف، آیه ۱۴۲.</ref>. بدون تکیه بر واژه اصلاح، یا بر آیه‌ای خاص، با نگرشی کلی در فرهنگ قرآنی، می‌توان به روشنی برداشت کرد که در [[قرآن کریم]]، [[ظهور]] [[دین اسلام]] خود یک حرکت مهم اصلاحی، و [[اصلاح جامعه]] یکی از اهداف اصلی رسالت [[پیامبر اکرم]] {{صل}} بوده است؛ حرکتی که هم [[اصلاح]] [[باورها]] و [[اعمال]] [[دینی]] را [[هدف]] خود قرار داده، و هم به اصلاح نهادهای گوناگون [[اجتماعی]] و برقراری [[قسط و عدل]] توجه داشته است.