←منابع
(←مقدمه) |
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
«مسعی» (به معنای: محل «سعی») مکانی است [[مقدس]] میان [[کوه صفا]] و [[مروه]] که [[حاجیان]] باید در آنجا به سعی بپردازند. این مکان امروزه خیابانی است بین [[صفا و مروه]] از سمت [[مسجد الحرام]] که از طرف شرق به آن متصل می‌شود.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص۲۹۶.</ref> | «مسعی» (به معنای: محل «سعی») مکانی است [[مقدس]] میان [[کوه صفا]] و [[مروه]] که [[حاجیان]] باید در آنجا به سعی بپردازند. این مکان امروزه خیابانی است بین [[صفا و مروه]] از سمت [[مسجد الحرام]] که از طرف شرق به آن متصل می‌شود.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص۲۹۶.</ref> | ||
==مَسعیٰ== | |||
فاصله میان دو [[کوه]] [[صفا و مروه]] است که در شرق [[مسجد الحرام]] قرار دارد و [[حاجیان]] باید در آنجا به سعی بپردازند. سعی از [[اعمال]] اصلی [[عمره]] و [[حج]] است و [[خداوند]] در [[قرآن]] از صفا و مروه به عنوان [[شعائر الله]] یاد می‌کند. خداوند در [[قرآن کریم]] از صفا و مروه این‌گونه یاد کرده است: {{متن قرآن|إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِمَا وَمَنْ تَطَوَّعَ خَيْرًا فَإِنَّ اللَّهَ شَاكِرٌ عَلِيمٌ}}<ref>«بی‌گمان صفا و مروه از نشانه‌های (بندگی) خداوند است پس هر کس حج خانه (ی کعبه) بجای آورد یا عمره بگزارد بر او گناهی نیست که میان آن دو را بپیماید و هر که خود خواسته کاری نیک انجام دهد، خداوند سپاسگزاری داناست» سوره بقره، آیه ۱۵۸.</ref>. | |||
[[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|مَا مِنْ بُقْعَةٍ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ مِنَ الْمَسْعى لِأَنَّهُ يُذِلُ فِيهَا كُلَّ جَبَّارٍ}}؛ «هیچ بقعه‌ای در روی [[زمین]] دوست‌داشتنی‌تر از مسعی نیست؛ چراکه هر [[زورگویی]] در آنجا [[تحقیر]] می‌شود». | |||
صفا و مروه دو کوه کوچکی است که در دامن کوه [[ابوقبیس]] و [[کوه قعیقعان]] قرار دارد و امروزه خیابان‌ها و بناهای جدید آنها را از یکدیگر جدا کرده است. [[کوه صفا]] در قسمت جنوبی مسجد الحرام و کوه [[مروه]] در ناحیه شمال شرقی آن قرار دارد. | |||
پیش از [[توسعه]] جدید در مسجد الحرام، میان مسعی و مسجد الحرام فاصله‌ای وجود داشته و حتی بازاری برپا بوده است. اما در توسعه [[مسجد]]، محدوده مسجد تا مسعی امتداد یافت و در [[روزگار]] ما، حد [[غربی]] مسعی به سمت مسجد، آخرین حدّ مسجد الحرام به [[حساب]] می‌آید. طبعاً [[دیوار]] کوتاه و پهن میان مسجد الحرام و مسعی، مانند خود مسعی، جزو مسجد نیست. | |||
سعی میان صفا و مروه، همانند دیگر مشاهد حج یادگار اسماعیل و [[هاجر]] است. در [[روایات]] آمده است: زمانی که هاجر در جستجوی آب بود، هفت بار میان کوه صفا و مروه رفت و برگشت. این یک [[سنت]] ابراهیمی بود که حتی در [[جاهلیت]] نیز سعی میان [[صفا و مروه]] جزو [[مراسم حج]] به شمار می‌آمد؛ جز آن‌که بتی در این سو و بتی در سوی دیگر قرار داشت و وقتی سعی‌کنندگان به [[بت‌ها]] می‌رسیدند، آنها را استلام می‌کردند. | |||
تصور [[مردمان]] جاهلیت بر این بود که این دو [[بت]] با نام‌های [[اساف و نائله]]، [[زن]] و مرد زناکاری بوده‌اند که تبدیل به سنگ شده‌اند! [[اسلام]] یادگار [[هاجر]] را نگاه داشت و آنچه را [[مشرکان]] بر آن افزوده بودند، به دور ریخت. | |||
مسعی در این زمانه به دو قسمت رفت و برگشت تقسیم شده و نخستین بار در سال ۱۳۴۵ شسنگفرش شد تا غبار آن سعی‌کنندگان و صاحبان مغازه‌های اطراف را [[آزار]] ندهد. پس از آن، در [[زمان]] [[ملک]] سعود دیوارهای آن را سیمان کردند و به مرور با تعمیراتی که در سال‌های نخست [[قرن]] پانزدهم [[هجری]] در آن صورت گرفت، به شکل فعلی در آمد. [[الحاق]] فضای بیرون مسعی و سنگفرش آن برای [[اقامه نماز]]، از اقداماتی است که در دوره فهد انجام شد. بخشی از این فضا، محل [[کوه]] [[ابوقبیس]] است که از جای برداشته شد و بخش مهم‌تر آن، فضای [[شعب ابی‌طالب]] است که به مرور محل مسکونی گردید و در این اواخر به خیابان و مغازه تبدیل شد و اخیراً به صورت یک میدان باز با سنگفرش سفید برای [[نمازگزاران]] در آمده است. | |||
گفتنی است که طول مسعی ۵ / ۳۹۴ و عرض آن ۲۰ متر است. ارتفاع طبقه اول ۱۲ و ارتفاع طبقه فوقانی آن ۹ متر است. [[شیعیان]]، همان‌گونه که در طبقه دوم و سوم [[مسجدالحرام]] به [[طواف]] نمی‌پردازند، در طبقه دوم مسعی نیز سعی نمی‌کنند. | |||
در میان مسیر رفت و برگشت طبقه نخست، مسیری را با دو دیواره کوتاه سنگی از بقیه راه جدا کرده‌اند. در این مسیر، افرادی را که از [[راه رفتن]] عاجزند، با چرخ [[حرکت]] می‌دهند. | |||
مسعی مجموعاً هیجده در دارد که بیرون مسعی را به داخل مسعی و از آنجا به داخل [[حرم]] متصل می‌کند. برخی از این درها با پل از روی مسعی به داخل مسجدی منتهی می‌شود که [[عرب‌ها]] به آنها عبّاره می‌گویند. مجاری زیرزمینی نسبتاً بزرگی در کناره مسعی تعبیه شده تا به هنگام سیل، آب را به جهات دیگر [[هدایت]] کند و مسعی آسیب نبیند. | |||
بخشی از [[کوه صفا]] همچنان باقی مانده و با یک [[دیوار]] شیشه‌ای محصور شده است. | |||
تا سال ۱۳۷۴ شمسی (۱۴۱۶ق) بخشی از [[کوه]] [[مروه]] برجای مانده بود؛ اما در این سال به [[هدف]] گسترش محدوده دور زدن سعی کنندگان و برای [[احترام]] آنان قسمت باقی مانده را برداشتند و در انتهای آن دری به بیرون گشودند. اما بخش عمده‌ای از کوه صفا همچنان برقرار مانده و [[زائران]] برای [[قرائت قرآن]] بر آن می‌نشینند. طبعاً بخشی از آن هم سنگفرش شده و برای سعی نیاز به بالا رفتن بر بخشی از کوه که آشکار است، نیست<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، مشعر، ص۱۰۸.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۹۴۷.</ref>. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:IM010527.jpg|22px]] [[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|'''معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة''']] | # [[پرونده:IM010527.jpg|22px]] [[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|'''معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة''']] | ||
# [[پرونده:IM010703.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|'''محمدنامه''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||