اثبات وصایت امام علی: تفاوت میان نسخهها
←دلیل نقلی
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
#{{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُمْ مَعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا}}<ref>«پیامبر بر مؤمنان از خودشان سزاوارتر است و همسران او، مادران ایشانند و خویشاوندان نسبت به یکدیگر در کتاب خداوند از مؤمنان و مهاجران (به ارث) سزاوارترند مگر آنکه بخواهید به وابستگان خود، نیکی ورزید، این (حکم) در کتاب (خداوند) نگاشته است» سوره احزاب، آیه ۶.</ref>. | #{{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُمْ مَعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا}}<ref>«پیامبر بر مؤمنان از خودشان سزاوارتر است و همسران او، مادران ایشانند و خویشاوندان نسبت به یکدیگر در کتاب خداوند از مؤمنان و مهاجران (به ارث) سزاوارترند مگر آنکه بخواهید به وابستگان خود، نیکی ورزید، این (حکم) در کتاب (خداوند) نگاشته است» سوره احزاب، آیه ۶.</ref>. | ||
[[عبدالرحیم قصیر]] گوید: از [[امام باقر]] {{ع}} راجع به قول [[خدای عزوجل]] {{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ}} پرسیدم درباره چه کسی نازل شده است؟ فرمود: "درباره امر [[ولایت]] و [[امامت]] نازل شده است، این | [[عبدالرحیم قصیر]] گوید: از [[امام باقر]]{{ع}} راجع به قول [[خدای عزوجل]] {{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ}} پرسیدم درباره چه کسی نازل شده است؟ فرمود: "درباره امر [[ولایت]] و [[امامت]] نازل شده است، این آیه پس از حسین{{ع}} در میان اولادش جاری شد، پس ما نسبت به [[پیغمبر]] و امر امامت از [[مؤمنین]] و [[مهاجرین]] و [[انصار]] سزاوارتریم"<ref>الکافی، ج۱، ص۲۸۸، ترجمه سیدجواد مصطفوی، ج۲، ص۴۶.</ref>. | ||
در | در روایات، [[پیامبر]] وصایت را صریحاً مطرح کردند [[ولی در قرآن]] با کلمه اولوالارحام به این [[حق]] اشاره میکند و [[اهل بیت]]{{عم}} و [[علمای شیعه]] با این دو آیه به [[اثبات وصایت]] [[امام]] استناد میکنند، در مقابل، [[عامه]] هیچ اشارهای به امر وصایت در ذیل این [[آیات]] نکردهاند<ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۱۴۶- ۱۴۷.</ref>. | ||
=== | === روایات === | ||
[[حدیث یوم الانذار]]:{{متن قرآن|وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ * وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ * فَإِنْ عَصَوْكَ فَقُلْ إِنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تَعْمَلُونَ}}<ref>«و نزدیکترین خویشاوندانت را بیم ده! * و با مؤمنانی که از تو پیروی میکنند افتادگی کن * آنگاه اگر با تو نافرمانی کردند بگو من از آنچه انجام میدهید بیزارم» سوره شعراء، آیه ۲۱۴-۲۱۶.</ref>. | [[حدیث یوم الانذار]]:{{متن قرآن|وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ * وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ * فَإِنْ عَصَوْكَ فَقُلْ إِنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تَعْمَلُونَ}}<ref>«و نزدیکترین خویشاوندانت را بیم ده! * و با مؤمنانی که از تو پیروی میکنند افتادگی کن * آنگاه اگر با تو نافرمانی کردند بگو من از آنچه انجام میدهید بیزارم» سوره شعراء، آیه ۲۱۴-۲۱۶.</ref>. | ||
[[پیامبر]] {{صل}} به | [[پیامبر]]{{صل}} به علی{{ع}} دستور داد که شخصیتهای بزرگ [[بنیهاشم]] که حدود چهل نفر میشدند را برای [[ضیافت]] ناهار، [[دعوت]] کند و غذایی از گوشت همراه با شیر آماده سازد. | ||
پس از صرف | پس از صرف غذا، "[[ابولهب]]" [[عموی پیامبر]] با سخنان سبک خود، جلسه را از [[آمادگی]] برای طرح سخن و تعقیب [[هدف]] انداخت و جلسه بدون اخذ نتیجه به پایان رسید و میهمانان [[خانه رسول خدا]] را ترک گفتند. پیامبر تصمیم گرفت فردای آن [[روز]] میهمانی دیگری ترتیب دهد و این بار ابولهب را به [[خانه]] خود دعوت نکند. | ||
فردای آن روز | فردای آن روز پیامبر فرمود: ای علی! این مرد در [[کلام]] من پیشی گرفت، به سخنی از خود که شنیدی، بنابراین این [[قوم]] قبل از آنکه من سخن گویم متفرق شدند؛ مانند همان غذایی را که دیروز آماده نمودی امروز تهیه کن، و این قوم را نزد من گرد آور. | ||
علی{{ع}} میگوید: من چنان طعامی تهیه نمودم، و سپس آنها را در نزد حضرت حاضر ساختم. آن حضرت به من فرمودند: غذا بیاور! من آوردم و مانند دیروز غذا را به آنها تقسیم نمود، همه خوردند و نیاز دیگری نداشتند سپس فرمود: آنها را [[سیراب]] کن! من [[قدح]] شیر را آوردم همه آشامیدند به طوری که سیراب شدند، [[رسول خدا]]{{صل}} [[زبان]] به سخن گشود و فرمود: ای پسران [[عبدالمطلب]]! به [[خدا]] [[سوگند]] من یاد ندارم [[جوانی]] از [[عرب]] را که برای قوم خود هدیهای آورده باشد بهتر از آن چه من برای شما آوردهام، من برای شما خیر [[دنیا]] و [[آخرت]] را آورده، و [[خداوند تعالی]] مرا امر فرموده که شما را به [[پرستش]] او بخوانم. کدام یک از شما در این امر به معاونت و [[یاری]] من برمیخیزد تا آنکه [[برادر]]، [[وصی]] من و [[جانشین]] من در میان شما بوده باشد؟ | |||
علی{{ع}} میگوید: تمام آن [[جمعیت]] از پاسخ حضرت خودداری کردند، و من که در آن وقت از همه کوچکتر بودم و بیسرمایهتر و سادهتر، گفتم: من، ای [[پیغمبر]] [[خدا]]! [[یار]] و معین تو خواهم بود! حضرت[[دست]] خود را بر گردن من گذارد، و فرمود: "این [[برادر]] من و [[وصی]] من و [[جانشین]] من در میان شماست، پس [[کلام]] او را بشنوید و امر او را [[فرمان]] [[برید]]"<ref>{{متن حدیث|إنّ هذا أخي و وصيّي و خليفتي فيكم، فاسمعوا له و أطيعوا!}}</ref>. | |||
علی{{ع}} میگوید: تمام [[قوم]] برخاستند، و میخندیدند و به [[ابوطالب]] میگفتند: این مرد تو را امر کرده که کلام فرزندت را بشنوی و از او [[اطاعت]] کنی<ref>محمد حسین حسینی طهرانی، امامشناسی، ج۱، ص۸۴ تا ۸۶؛ شیخ طوسی، الأمالی، ۵۸۲.</ref>. | |||
اگر بعد از [[نهی]] [[رسول خدا]] {{صل}} از [[شرک]] و انذارش، در جمله مورد بحث، [[عشیره]] اقربین، یعنی [[خویشاوندان]] نزدیکتر را اختصاص به ذکر داد، برای افاده و اشاره به این نکته است که در [[دعوت دینی]] استثنا راه ندارد. این [[دعوت]]، | اگر بعد از [[نهی]] [[رسول خدا]]{{صل}} از [[شرک]] و انذارش، در جمله مورد بحث، [[عشیره]] اقربین، یعنی [[خویشاوندان]] نزدیکتر را اختصاص به ذکر داد، برای افاده و اشاره به این نکته است که در [[دعوت دینی]] استثنا راه ندارد. این [[دعوت]]، قوم و خویش نمیشناسد و فرقی میان [[نزدیکان]] و [[بیگانگان]] نمیگذارد و [[مداهنه]] وسهلانگاری در آن راه ندارد. چون [[سنن]] و [[قوانین بشری]] نیست که تنها در بیگانگان و [[ضعفا]] [[اجرا]] شود، بلکه در این دعوت حتی خود رسول خدا نیز با امتش فرقی ندارد تا چه رسد به اینکه میان خویشاوندان پیغمبر با بیگانگان فرق بگذارد، بلکه همه را [[بندگان خدا]] و خدا را مولای همه میداند<ref>المیزان، محمد باقر موسوی، ج۱۵، ص۴۶۶.</ref><ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۲۵- ۲۶.</ref>.<ref>آرزو شکری|شکری، آرزو، حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت، ص۱۴۷- ۱۴۹.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |