بحث:امامت در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

بحث:امامت در لغت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۷

۸٬۱۹۲ بایت اضافه‌شده ، ۱۷ نوامبر

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۳٬۳۵۲

ویرایش

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 در کتاب‌های لغت برای [[امام]] مصادیقی برشمرده شده است که عبارت‌اند از: [[قرآن کریم]]، [[پیامبر گرامی اسلام]] {{صل}}، [[جانشین پیامبر]] {{صل}}، [[امام]] در [[نماز جماعت]]، [[فرمانده سپاه]]، راهنمای مسافران، ساربان و راهنمای شتران، چوب و ریسمان، تراز در ساختمان، راه پهن و آشکار، دانشمندی که از او [[پیروی]] می‌شود<ref>معجم المقاییس فی اللغة، ص۴۸، المصباح المنیر، ج۱، ص۳۱- ۳۲؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱، ص۱۵۷؛ المفردات فی غریب القرآن، ص۲۴، اقرب الموارد، ج۱، ص۱۹؛ المعجم الوسیط، ج۱، ص۲۷؛ فرهنگ عمید، ص۱۸.</ref>.<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[امامت - ربانی گلپایگانی (مقاله)|امامت]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی ج۱]]، ص۴۰۵؛ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش اول ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش اول ج۲]]، ص ۱.</ref>
+==معنای لغوی [[امام]] و واژه‌های مرتبط==
+===معنای «امام»===
+امام از ریشه {{عربی|أم، يؤم، امامة}} گرفته شده و به معنای [[پیشوا]] و کسی است که به او [[اقتدا]] می‌شود<ref>لسان العرب، ج۱۲، ص۲۰۶.</ref>. [[امام جماعت]] کسی است که مأمومین در [[رکوع]] و [[سجود]] به او اقتدا می‌کنند.
+[[امامت]] از مفاهیم ذات اضافه می‌باشد، که ذات مفهوم متقوم است به طرف، تا امام و [[مأموم]] وجود نداشته باشد، مفهوم امامت تحقق پیدا نمی‌کند، پس [[پیشوایی]] و [[مقتدا]] بودن زمانی تحقق می‌یابد که پیرو و اقتدا کننده‌ای باشد.
+امامت گاه [[مقید]] است مثل امام جماعت که فقط مأمومین در [[نماز جماعت]] از وی [[تبعیت]] می‌کنند. گاهی نیز امامت بدون هیچ قیدی و به صورت عام و امامت کلیه و مطلقه مطرح است. امامت [[ائمه اهل بیت]]{{عم}} از این نوع می‌باشد یعنی [[امامان معصوم]]{{عم}} و [[اوصیاء]] [[رسول الله]]{{صل}} مقتدای [[علی الاطلاق]] هستند یعنی بر همه [[واجب]] است که در تمام امور به ایشان [[رجوع]] کنند و [[مطیع]] باشند و اقتدا نمایند.<ref>[[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام ج۱ (کتاب)|جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱]]، ص ۲۸۲.</ref>
+===معنای «ولی»===
+ولی از مادۀ {{عربی|ولي، يلي، ولاية}} به معنای [[سرپرست]] و عهده‌دار امری است<ref>لسان العرب، ج۱۵، ص۴۰۷.</ref>. [[ولایت]] نیز از مفاهیم ذات اضافه است و به دو طرف نیاز دارد، یعنی [[سرپرستی]] وقتی معنا دارد که فرد یا افرادی تحت سرپرستی وی باشند. بنابراین ولایت نیز گاهی مقید و گاه مطلق است. [[ولایت کلیه]] شامل [[ولایت تکوینی]]<ref>ولایت تکوینی به معنای حق تصرف در امور تکوینی است.</ref> [[ولایت تشریعی]]<ref>ولایت تشریعی، یعنی اولی بودن از مردم نسبت به جان و مال ایشان.</ref> و ولایت در [[احکام شرعی]]<ref>مراد از احکام شرعی واجبات، محرمات و... می‌باشد.</ref> می‌‌باشد.<ref>[[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام ج۱ (کتاب)|جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱]]، ص ۲۸۳.</ref>
+===معنای «[[خلیفه]]»===
+خلیفه هم از ریشه «[[خلف]]، یخلف خلافة» به معنای [[جانشین]] است<ref>لسان العرب، ج۹، ص۹۵.</ref>. خلیفه باید خلاء حاصل از فقدان مستخلف عنه را پر کند، یعنی باید واجد جمیع حیثیات و خصوصیات وی باشد، و به اصطلاح خلیفه باید به حمل شایع صناعی خلیفه باشد. در غیر این صورت باز خلاء باقی خواهد بود.
+[[رسول خدا]]{{صل}} به [[حکم]] آیۀ شریفۀ {{متن قرآن|إِنَّكَ مَيِّتٌ وَإِنَّهُمْ مَيِّتُونَ}}<ref>«بی‌گمان تو خواهی مرد و آنان نیز می‌میرند» سوره زمر، آیه ۳۰.</ref> از [[دنیا]] می‌رود؛ از سوی دیگر به حکم آیۀ {{متن قرآن|إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ}}<ref>«بی‌گمان دین (راستین) نزد خداوند، اسلام است» سوره آل عمران، آیه ۱۹.</ref>[[دین]] [[خداوند]] باقی است؛ [[پیامبری]] هم بعد از [[خاتم الانبیاء]]{{صل}} نخواهد بود {{متن قرآن|وَلَكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ}}<ref>«اما فرستاده خداوند و واپسین پیامبران است» سوره احزاب، آیه ۴۰.</ref>؛ پس به جهت ادامۀ [[رسالت]] ایشان باید خلیفه‌ای وجود داشته باشد، و او باید فردی باشد که به جز [[نبوت]] تمام خصوصیات و [[کمالات]] [[رسول خدا]]{{صل}} را دارا باشد.<ref>[[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام ج۱ (کتاب)|جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱]]، ص ۲۸۴.</ref>
+===معنای «[[حاکم]]»===
+حاکم از مادۀ {{عربی|حكم، يحكم، حكومة}} و به معنای [[فرمانروا]] است<ref>العین، ج۶، ص۶۷؛ لسان العرب، ج۱۲، ص۱۴۰.</ref>. به عبارت روشن‌تر حاکم کسی است که [[امر و نهی]] می‌کند. [[حکومت]] هم مانند واژۀ پیشین از مفاهیم ذات اضافه است، یعنی تا حاکم و محکوم-یعنی کسی که حکم متوجه او است-وجود نداشته باشد، حکومت [[صدق]] نمی‌کند. همچنین ممکن است حکومت [[مقید]] و محدود یا بدون قید و مطلق باشد [[امام]] مطلق [[حکومت مطلقه]] دارد، یعنی امر و نهی ایشان از هیچ جهتی مقید نمی‌شود، و در هر [[زمان]] و مکانی بر همگان لازم است که از ایشان [[اطاعت]] کنند.
+حکومت از [[شؤون]] و [[مقامات]] [[خلیفه رسول الله]] و از [[وظایف]] [[صاحب ولایت]] است. پس بالفعل نبودن حکومت منافات با [[خلافت]] و [[ولایت]] ندارد و موجب سلب [[مقام]] وی نخواهد بود.
+[[خدای تعالی]] می‌فرماید:
+{{متن قرآن|يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ}}<ref>«ای داود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کرده‌ایم پس میان مردم به درستی داوری کن» سوره ص، آیه ۲۶.</ref>.
+از این [[آیه]] به روشنی استفاده می‌شود که،
+اولاً، [[امامت]] به [[جعل الهی]] است.
+ثانیاً، [[خلافت الله]] مطلق است و به مکان خاصی محدود نمی‌شود. یعنی خلیفۀ [[خدا]] در سراسر [[زمین]] [[خلیفه]] است. به عبارت دیگر چون [[سلطنت]] [[خداوند متعال]] مطلق است عالم در [[اختیار]] [[خلیفه]] او خواهد بود.
+ثالثاً: آمدن «[[حکومت]]» با «فاء» [[تفریع]] بعد از «[[خلافت]]» دلالت دارد بر تفرع حکومت از خلافت، و گفتن این که خلافت حکومت است [[اشتباه]] است.<ref>[[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام ج۱ (کتاب)|جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱]]، ص ۲۸۴.</ref>
+== منابع ==
+{{منابع}}
+# [[پرونده:Jawahir-kalam-1.jpg|22px]] [[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام ج۱ (کتاب)|'''جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام ج۱''']]
+{{پایان منابع}}
+== پانویس ==
+{{پانویس}}