اصلاح اخلاقی در معارف و سیره امام باقر: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

[[امام باقر]]{{ع}} [[عنایت]] زیادی به [[اصلاح]] [[اخلاق]] و [[تغییر]] اوضاع [[اجتماعی]] [[جامعه]] از طریق ایجاد [[قوانین]]، معیارها و ارزش‌های والای [[شریعت اسلام]] داشتند. [[هدف]] آن حضرت جمع کردن همه قوا برای اصلاح همه آنچه در عالم موجود است بوده، امّا این اصلاح را از [[نزدیکان]] خود آغاز نموده سپس به اقشار مختلف جامعه آن را سرایت داده، پس از آن‌رو به اصلاح مؤسسات [[حکومتی]] و [[پیروان]] [[حکومت]] پرداخته است.

امام باقر{{ع}} از همه فرصت‌هایی که برای اصلاح و تغییر و ساختن [[واقعیت]] جدیدی برای جامعه دست می‌داده است نهایت استفاده را می‌برده‌اند. از همین‌ روست که می‌بینیم روش‌های [[اصلاحی]] و تغییری آن حضرت در عرصه‌های [[اخلاقی]] و اجتماعی متعدّد و مختلفی بوده است. اکنون به بعضی از فعالیت‌های آن حضرت در این عرصه می‌پردازیم.

امام باقر{{ع}} به انتشار [[احادیث شریف]] [[نبوی]] که با جنبه‌های اخلاقی و اجتماعی ارتباط داشتند [[همّت]] گماشت و در این راه کمر همّت بست تا اینکه چنین [[موازین]] و ارزش‌هایی بر فعالیت‌های [[رفتاری]] و [[روابط اجتماعی]] جامعه [[حاکم]] شود و در مسیر [[انسانیت]] مشعلی فراراه افراد جامعه در همه طبقات آن باشد که آنان را به سمت [[رشد]] و [[تکامل]] و [[پیشرفت]] برای [[رسیدن به مقامات]] عالیه‌ای که [[اولیا]] و [[صالحان]] به آن رسیده‌اند [[یاری]] نماید.

امام باقر{{ع}} در خلال نشر [[احادیث پیامبر اکرم]]{{صل}} به عوامل اساسی در اصلاح اخلاق و اوضاع [[اجتماع]] که همان اصلاح [[فقیهان]] و [[حاکمان]] است اشاره داشته. آن حضرت از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[روایت]] فرموده است که:

بلکه محتوا و مضمون این احادیث را نیز در عمل خود در [[جهان]] [[واقعیت]] به نمایش گذاشته‌اند. آن حضرت در [[جامعه]] نقش [[الگو]] را در همه این مسائل [[بازی]] کرده‌اند. آن حضرت خود به [[تنهایی]] ستیغ و اوج قله مکارم و [[نیکی‌ها]] بوده‌اند، امام باقر{{ع}} در خلال [[رفتار]] خود یکی از بالاترین نمونه‌های [[اخلاق]] بلند [[اسلامی]] را برای [[مسلمانان]] به نمایش گذاشته‌اند، امام باقر{{ع}} اوج بلند [[راستگویی]]، [[وفای به عهد]]، [[ادای امانت]]، [[تواضع]] و [[احترام گذاشتن به دیگران]]، اهمیت دادن به امور مسلمانان و برطرف کردن [[حاجت]] محتاجان بودند. آن حضرت ناهنجاری‌های جامعه را به صورتی عملی و در خلال رفتار نمونه خود نسبت به اقشار مختلف جامعه- چه آنان که از [[دوستداران]] آن حضرت بوده یا آنان که از مخالفان آن حضرت بودند- [[درمان]] می‌کردند.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۷ (کتاب)|پیشوایان هدایت]] ج۷، ص ۱۸۸.</ref>.

امام باقر{{ع}} دعوت خود را در جنبه [[اصلاح]] [[مکارم اخلاقی]] [[مردم]] گسترش و افزایش دادند تا بتوانند [[مکارم اخلاق]] را علامت مشخّصه رفتار مسلمانان در جامعه قرار دهند، آن حضرت همواره به مسأله افشای [[سلام]] یعنی با صدای بلند به یکدیگر [[سلام کردن]] که یکی از مظاهر [[روح]] [[محبّت]]، [[مودّت]]، [[برادری]] و [[صفا]] در [[روابط اجتماعی]] است تأکید داشتند تا جایی که فرمودند: همانا [[خداوند]] افشای [[سلام]] را [[دوست]] می‌دارد<ref>تحف العقول، ص۲۲۰.</ref>.

آن حضرت همگان را به [[عفّت]] فرا خوانده و آن را [[برترین]] [[عبادت‌ها]] دانسته‌اند، آن حضرت فرموده‌اند: برترین عبادت‌ها عفّت شکم و [[فرج]] است‌<ref>تحف العقول، ص۲۱۷.</ref>.