۳۳٬۷۴۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|' به '{{عربی|') |
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=100%|' به '{{عربی|') |
||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
::::::در حکومت جهانی [[امام مهدی]] {{ع}} تمام فعالیتهای فرهنگی، در راستای رشد و تعالی علمی و عملی مردم خواهد بود و با جهل و نادانی در همه زمینهها مقابله خواهد شد. مهمترین محورهای جهاد فرهنگی در حکومت [[حق]] عبارتاند از: | ::::::در حکومت جهانی [[امام مهدی]] {{ع}} تمام فعالیتهای فرهنگی، در راستای رشد و تعالی علمی و عملی مردم خواهد بود و با جهل و نادانی در همه زمینهها مقابله خواهد شد. مهمترین محورهای جهاد فرهنگی در حکومت [[حق]] عبارتاند از: | ||
::::#'''احیای کتاب و سنت''': پس از آنکه در همه اعصار، [[قرآن]] غریب و تنها مانده و در حاشیه زندگی به فراموشی سپرده شده بود، در زمان حکومت آخرین حجّت الهی، تعالیم حیات بخش [[قرآن]] به تمام عرصه زندگی بشر وارد میشود. همچنین سنّت که همان گفتار و رفتار پیشوایان دینی است در همه جا به عنوان بهترین الگوی حیات انسانی مطرح میگردد و عملکرد همگان با معیار خدشه ناپذیر [[قرآن]] و [[عترت]] ارزیابی میشود. [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} در بیانی رسا حکومت قرآنی [[امام مهدی]] {{ع}} را چنین توصیف کرده است: در روزگاری که هوای نفس حکومت میکند و هدایت و رستگاری را جایگزین هوای نفس میسازد و در عصری که نظر شخصی بر [[قرآن]] مقدم شده است، افکار را متوجه [[قرآن]] میکند و آن را حاکم بر جامعه میسازد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۳۸.</ref>. نیز در بیانی دیگر، آن حضرت دوران ظهور [[قرآن]] و حضور آن را در زندگی بشر چنین بشارت داده است<ref>غیبة نعمانی، ص ۳۳۳، ح ۳.</ref>. یاددادن و یادگرفتن [[قرآن]]، نقطه شروعی برای ترویج فرهنگ [[قرآن]]ی و حاکمیت [[قرآن]] و احکام آن در همه حوزههای فردی و اجتماعی است. | ::::#'''احیای کتاب و سنت''': پس از آنکه در همه اعصار، [[قرآن]] غریب و تنها مانده و در حاشیه زندگی به فراموشی سپرده شده بود، در زمان حکومت آخرین حجّت الهی، تعالیم حیات بخش [[قرآن]] به تمام عرصه زندگی بشر وارد میشود. همچنین سنّت که همان گفتار و رفتار پیشوایان دینی است در همه جا به عنوان بهترین الگوی حیات انسانی مطرح میگردد و عملکرد همگان با معیار خدشه ناپذیر [[قرآن]] و [[عترت]] ارزیابی میشود. [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} در بیانی رسا حکومت قرآنی [[امام مهدی]] {{ع}} را چنین توصیف کرده است: در روزگاری که هوای نفس حکومت میکند و هدایت و رستگاری را جایگزین هوای نفس میسازد و در عصری که نظر شخصی بر [[قرآن]] مقدم شده است، افکار را متوجه [[قرآن]] میکند و آن را حاکم بر جامعه میسازد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۳۸.</ref>. نیز در بیانی دیگر، آن حضرت دوران ظهور [[قرآن]] و حضور آن را در زندگی بشر چنین بشارت داده است<ref>غیبة نعمانی، ص ۳۳۳، ح ۳.</ref>. یاددادن و یادگرفتن [[قرآن]]، نقطه شروعی برای ترویج فرهنگ [[قرآن]]ی و حاکمیت [[قرآن]] و احکام آن در همه حوزههای فردی و اجتماعی است. | ||
::::#'''گسترش معرفت و اخلاق''': [[قرآن]] کریم و تعالیم [[اهل بیت]] {{عم}} بر رشد اخلاقی و معنوی بشر بیشترین تأکید را انجام داده است؛ زیرا مهمترین عامل رشد و تعالی انسان به سوی هدف بلند خلقت، اخلاق نیکو است. پیامبر {{صل}} هدف از پیامبری خود را تکمیل مکارم اخلاق میشمرد<ref>بحار الانوار، ج ۶۸، ذیل حدیث ۱۷، ص ۳۸۲؛ پیامبر اسلام میفرماید: {{عربی | ::::#'''گسترش معرفت و اخلاق''': [[قرآن]] کریم و تعالیم [[اهل بیت]] {{عم}} بر رشد اخلاقی و معنوی بشر بیشترین تأکید را انجام داده است؛ زیرا مهمترین عامل رشد و تعالی انسان به سوی هدف بلند خلقت، اخلاق نیکو است. پیامبر {{صل}} هدف از پیامبری خود را تکمیل مکارم اخلاق میشمرد<ref>بحار الانوار، ج ۶۸، ذیل حدیث ۱۷، ص ۳۸۲؛ پیامبر اسلام میفرماید: {{عربی|«إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکارِمَ الْأَخْلَاقِ»}}</ref> و [[قرآن]] نیز آن بزرگوار را بهترین الگی رفتاری برای همه مردم معرفی میکند<ref>احزاب / ۲۱. {{عربی|﴿{{متن قرآن|لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ}}﴾}}</ref>؛ ولی با کمال تأسف، به دلیل دوری بشر از راهنماییهای [[قرآن]] و [[اهل بیت]] {{عم}}، انحطاط اخلاقی در همه زمینهها در جوامع بشری و به ویژه جامعه مسلمین آشکار گردیده و همین انحراف از ارزشهای اخلاقی از عوامل مهم ویرانی حیات فردی و اجتماعی انسانها شده است. حکومت [[امام مهدی]] {{ع}} که حکومت خدا و ارزشهای الهی بر جهان است، ترویج اخلاق را در رأس برنامههای خود قرار خواهد داد. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: {{عربی|« إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اَللَّهُ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ اَلْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ أَكْمَلَ بِهِ أَخْلاَقَهُمْ»}}<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶؛ زمانی که قائم ما قیام کند، دست خود بر سربندگان خواهد نهاد و به وسیلۀ آن، عقلهاۀ، ایشان را جمع خواهد کرد و اخلاق آنها را به کمال خواهد رساند.</ref>. از این تعبیر کنایهآمیز و زیبا استفاده میشود که در پرتو حکومت [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} که حکومت اخلاق و معنویت است، بستر مناسب برای کمال عقلی و اخلاقی بشر فراهم خواهد شد؛ زیرا همانگونه که اخلاق زشت و پست از نقصان عقل و خِرد آدمی است، کمال عقل موجب بروز و ظهور اخلاق نیکو در انسان خواهد بود. از سوی دیگر، محیط آکنده از هدایتهای [[قرآن]] و سنتهای الهی، آدمی را به سوی خوبیها سوق میدهد؛ بنابراین از درون و برون همه کششها به سوی فضیلتها و زیباییهاست و اینگونه است که ارزشهای الهی و انسانی همه جایی و عالمگیر میشود. | ||
::::#'''نهضت علمی''': یکی از برنامههای فرهنگی حکومت [[امام مهدی]]{{ع}} که خود منبع علوم و سرآمد همه عالمان زمان خویش است<ref>غیبة نعمانی، ص ۳۰۵، [[امام علی|امیرالمؤمنین]] [[امام علی]] {{ع}} در توصیف [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} میفرماید: دانش او از همه شم بیشتر است.</ref>، نهضت علمی و رشد دانش بشری به طور چشمگیر و بیسابقه است. [[پیامبر خاتم|پیامبر اسلام]] {{صل}} پس از بشارت دادن به [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} دربارۀ این بخش از اقدام او فرموده است: {{عربی | ::::#'''نهضت علمی''': یکی از برنامههای فرهنگی حکومت [[امام مهدی]]{{ع}} که خود منبع علوم و سرآمد همه عالمان زمان خویش است<ref>غیبة نعمانی، ص ۳۰۵، [[امام علی|امیرالمؤمنین]] [[امام علی]] {{ع}} در توصیف [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} میفرماید: دانش او از همه شم بیشتر است.</ref>، نهضت علمی و رشد دانش بشری به طور چشمگیر و بیسابقه است. [[پیامبر خاتم|پیامبر اسلام]] {{صل}} پس از بشارت دادن به [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} دربارۀ این بخش از اقدام او فرموده است: {{عربی|«تاسعهم القائم الذي يملأ الله عزوجل به الأرض نورا بعد ظلمتها و عدلا بعد جورها و علما بعد جهلها»}}<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۵۹، ح ۵.</ref>. این جنبش علمی و فکری، برای همه اقشار و طبقات جامعه است و در این شکوفایی، فرقی بین مرد و زن نیست؛ بلکه زنان نیز به رتبههای بلند علمی و دینشناسی میرسند. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: {{عربی|«تُؤْتَوْنَ اَلْحِكْمَةَ فِي زَمَانِهِ حَتَّى إِنَّ اَلْمَرْأَةَ لَتَقْضِي فِي بَيْتِهَا بِكِتَابِ اَللَّهِ تَعَالَى وَ سُنَّةِ رَسُولِ اَللَّهِ »}}<ref>غیبة نعمانی، ص ۲۳۸، ح ۳۰؛ در زمان [[امام مهدی]] {{ع}} به شما حکمت [و دانش] داده میشود، تا آن جا که زن در درون خانهاش مطابق کتاب خدا و سنت پیامبر قضاوت میکند.</ref>. | ||
::::#'''مبارزه با بدعتها''': بدعت در مقابل "سنت" و به معنای داخل کردن اندیشهها و آرای شخصی در [[دین]] و دینداری است. [[امام علی|امیرالمؤمنین]] [[امام علی]]{{ع}} در معرفی بدعت کذاران فرمود: بدعت گذاران، کسانی هستند که با فرمان خدا و کتاب او و پیامبرش مخالفت میورزند و براساس رای و هواهای نفسانی خود عمل میکنند، هر چند شمار آنها بسیار باشد.<ref>کنزل العمال، ج ۱۶، ص ۱۸۲، ح ۴۴۲۱۶.</ref>. بنابراین بدعت به معنای مخالفت با خدا و پیامبر او و حاکم کردن هواهای نفسانی و عمل کردن براساس تمایلات شخصی است و این، جز آن است که با الهام از کتاب و سنّت و براساس معیارهای الهی تحقیق و تحلیلی نو ارائه شود. بدعت، امری است که سنّت و شیوه خدا و پیامبر را نابود میکند و هیچ آفتی برای [[دین]]، چنین شکننده و نابود کننده نیست. | ::::#'''مبارزه با بدعتها''': بدعت در مقابل "سنت" و به معنای داخل کردن اندیشهها و آرای شخصی در [[دین]] و دینداری است. [[امام علی|امیرالمؤمنین]] [[امام علی]]{{ع}} در معرفی بدعت کذاران فرمود: بدعت گذاران، کسانی هستند که با فرمان خدا و کتاب او و پیامبرش مخالفت میورزند و براساس رای و هواهای نفسانی خود عمل میکنند، هر چند شمار آنها بسیار باشد.<ref>کنزل العمال، ج ۱۶، ص ۱۸۲، ح ۴۴۲۱۶.</ref>. بنابراین بدعت به معنای مخالفت با خدا و پیامبر او و حاکم کردن هواهای نفسانی و عمل کردن براساس تمایلات شخصی است و این، جز آن است که با الهام از کتاب و سنّت و براساس معیارهای الهی تحقیق و تحلیلی نو ارائه شود. بدعت، امری است که سنّت و شیوه خدا و پیامبر را نابود میکند و هیچ آفتی برای [[دین]]، چنین شکننده و نابود کننده نیست. | ||
::::::[[امام علی|امیرالمؤمنین]] [[امام علی]] {{ع}} فرمود: {{عربی | ::::::[[امام علی|امیرالمؤمنین]] [[امام علی]] {{ع}} فرمود: {{عربی|«مَا هَدَمَ اَلدِّينَ مِثْلُ اَلْبِدَعِ»}}<ref>بحار الانوار، ج ۷۸، ص ۹۱، ح ۹۸. هیچ چیز مانند بدعتها [[دین]] را ویران و تباه نکرده است.</ref>. به همین دلیل است که سنتمداران، وظیفه دارند در مقابل بدعت گذاران قیام کنند و پرده از تزویر و نیرنگ آنها بردارند و راه نادرست آنها را برای مردمان آشکار و بدینگونه از گمراهی مردم جلوگیری کنند. [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: {{عربی|«إِذَا ظَهَرَتِ الْبِدَعُ فِي أُمَّتِي فَعَلَى الْعَالِمِ أَنْ يُظْهِرَ عَلِمَهُ ، فَإِنْ لَمْ يَفْعَلْ فَعَلَيْهِ لَعْنَةُ اللَّهِ»}}<ref>الکافی، ج ۱، ص ۵۴، ح ۲. هرگاه بدعتها در میان امتم آشکار شوند، بر عالم است که علم و دانش خود را آشکار سازد و هر کس چنین نکند، نفرین خدا بر او باد!</ref>. | ||
::::::با تأسف باید گفت که پس از پیامبر و راه روشن او، بدعتهای زیادی در [[دین]] گذاشته شد، و انحرافها و کجیهای فراوانی در مسیر دینداری پدید آمد. چهره [[دین]]، واژگونه شد و رخسار تابناک آیین به حجابهای هواها و سلیقههای شخصی پوشانده شد. [[امامان]] [[معصوم]] {{عم}} و به دنبال ایشان عالمان [[دین]] کوشیدند؛ ولی همچنان راه بدعت گذاری و سنّت سوزی باز ماند و در دوران غیبت بیشتر شد. بیشک در رأس برنامههای اصلاحی [[امام مهدی]]{{ع}} مبارزه با بدعتها و گمراهیهاست، تا زمینههای هدایت و رشد و تعالی بشر فراهم شود. [[امام باقر]] {{ع}} در ضمن سخنی بلند در توصیف زمان ظهور آن حضرت فرمود: {{عربی | ::::::با تأسف باید گفت که پس از پیامبر و راه روشن او، بدعتهای زیادی در [[دین]] گذاشته شد، و انحرافها و کجیهای فراوانی در مسیر دینداری پدید آمد. چهره [[دین]]، واژگونه شد و رخسار تابناک آیین به حجابهای هواها و سلیقههای شخصی پوشانده شد. [[امامان]] [[معصوم]] {{عم}} و به دنبال ایشان عالمان [[دین]] کوشیدند؛ ولی همچنان راه بدعت گذاری و سنّت سوزی باز ماند و در دوران غیبت بیشتر شد. بیشک در رأس برنامههای اصلاحی [[امام مهدی]]{{ع}} مبارزه با بدعتها و گمراهیهاست، تا زمینههای هدایت و رشد و تعالی بشر فراهم شود. [[امام باقر]] {{ع}} در ضمن سخنی بلند در توصیف زمان ظهور آن حضرت فرمود: {{عربی|«و لايترك بدعة إلا أزلها و لا سنتة إلا أقامها»}}<ref>بحار الانوار، ج ۵۸، ص ۱۱، ح ۱۱.</ref>. | ||
::::::'''دوم: برنامه اقتصادی''' | ::::::'''دوم: برنامه اقتصادی''' | ||
::::::از شاخصههای یک جامعه سالم، اقتصاد سالم است. اگر از منابع ثروت در جامعه به درستی استفاده شود و امکانات تولید و توزیع در اختیار عدهای خاص نباشد، بلکه حکومت به همه قشرها توجه کرده و برای همه امکانِ بهرهگیری از سرمایهها را فراهم کند، جامعهای ساخته میشود که امکانرشد معنوی نیز در آن بیشتر است. در [[قرآن]] کریم و روایات [[معصومان]]{{عم}} نیز به جنبه اقتصادی و بهینه سازی وضع معیشتی مردم توجه شده است؛ بنابراین در حکومت [[قرآن]]ی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} برای اقتصاد جهان، برنامه جامعی تدوین شده است که براساس آن اولاً امر تولید، سامان مییابد و از منابع طبیعی و مواهب خدایی بهرترین بهرهبرداری میشود و ثانیاً ثروت به دست آمده به شکل عادلانه بین همه طبقات توزیع میشود. | ::::::از شاخصههای یک جامعه سالم، اقتصاد سالم است. اگر از منابع ثروت در جامعه به درستی استفاده شود و امکانات تولید و توزیع در اختیار عدهای خاص نباشد، بلکه حکومت به همه قشرها توجه کرده و برای همه امکانِ بهرهگیری از سرمایهها را فراهم کند، جامعهای ساخته میشود که امکانرشد معنوی نیز در آن بیشتر است. در [[قرآن]] کریم و روایات [[معصومان]]{{عم}} نیز به جنبه اقتصادی و بهینه سازی وضع معیشتی مردم توجه شده است؛ بنابراین در حکومت [[قرآن]]ی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} برای اقتصاد جهان، برنامه جامعی تدوین شده است که براساس آن اولاً امر تولید، سامان مییابد و از منابع طبیعی و مواهب خدایی بهرترین بهرهبرداری میشود و ثانیاً ثروت به دست آمده به شکل عادلانه بین همه طبقات توزیع میشود. | ||
::::#'''بهرهوری از منابع طبیعی''': یکی از مشکلات بخش اقتصاد، استفاده نکردن صحیح و بجا از مواهب الهی است. اکنون نه از تمام ظرفیت خاک استفاده میشود و نه از آب به درستی در راه احیای زمین بهره برداری میگردد. در زمان [[امام مهدی]] {{ع}} و به برکت حکومت حقّ او آسمان، سخاوتمندانه میبارد و زمین بیدریغ بار میدهد. [[امام علی|امیرالمؤمنین]] [[امام علی]] {{ع}} فرمود: {{عربی | ::::#'''بهرهوری از منابع طبیعی''': یکی از مشکلات بخش اقتصاد، استفاده نکردن صحیح و بجا از مواهب الهی است. اکنون نه از تمام ظرفیت خاک استفاده میشود و نه از آب به درستی در راه احیای زمین بهره برداری میگردد. در زمان [[امام مهدی]] {{ع}} و به برکت حکومت حقّ او آسمان، سخاوتمندانه میبارد و زمین بیدریغ بار میدهد. [[امام علی|امیرالمؤمنین]] [[امام علی]] {{ع}} فرمود: {{عربی|«ولو قد قام قائمنا لا نزلت السماء و لا خرجت الأرض نباتها»}}<ref>خصال، ج ۲، ص ۶۲۵، ح ۱۰.</ref>. در زمان حاکمیت آخرین حجت حق، همه زمین و امکانات آن در اختیار [[امام]] خوبان قرار میگیرد، تا سرمایهای کلان برای پیریزی اقتصادی سالم فراهم شود [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: {{عربی|« تُطْوَى لَهُ اَلْأَرْضُ وَ تَظْهَرُ لَهُ اَلْكُنُوزُ»}}<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۳۰، ح ۱۶. زمین برای او پیچیده میشود [در لحظهای از نقطهای به نقطه دیگر میرود] و تمام گنجهای آن برای او آشکار میگردد.</ref>. | ||
::::#'''توزیع عادلانه ثروت''': از مهمترین عوامل اقتصاد بیمار در جوامع بشری، انباشته شدن ثروت در نزد گروهی خاص است. همیشه اینگونه بوده است که افراد یا جمعیتهایی که برای خود –به هر دلیل- امتیازی قائل بودهاند. [[امام مهدی]] {{ع}} با اینان مقابله خواهد کرد و ثروت همگانی را در اختیار همگان خواهد گذاشت و عدالت علوی را به همه نشان خواهد داد. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: {{عربی | ::::#'''توزیع عادلانه ثروت''': از مهمترین عوامل اقتصاد بیمار در جوامع بشری، انباشته شدن ثروت در نزد گروهی خاص است. همیشه اینگونه بوده است که افراد یا جمعیتهایی که برای خود –به هر دلیل- امتیازی قائل بودهاند. [[امام مهدی]] {{ع}} با اینان مقابله خواهد کرد و ثروت همگانی را در اختیار همگان خواهد گذاشت و عدالت علوی را به همه نشان خواهد داد. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: {{عربی|«إِذَا قَامَ قَائِمُ أَهْلِ اَلْبَيْتِ قَسَمَ بِالسَّوِيَّةِ وَ عَدَلَ فِي اَلرَّعِيَّةِ»}}<ref>غیبة نعمانی، ص ۲۳۶، ح ۲۶. وقتی قائم [[اهل بیت]]{{عم}} قیام کند، [اموال را] به مساوی تقسیم میکند و در میان خلق به عدالت رفتار مینماید.</ref>. در زمان آن حضرت، اصل مساوات، و برابری به اجرا در میآید و همگان از حقوق انسانی و الهی خود بهرهمند میشوند. [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: {{عربی|«يُقَسِّمُ اَلْمَالَ صِحَاحاً فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ وَ مَا صِحَاحاً قَالَ اَلسَّوِيَّةَ بَيْنَ اَلنَّاسِ »}}؛ شما را به [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} بشارت میدهم که در امت من برانگیخته خواهد شد... او اموال را به درستی تقسیم میکند. کسی پرسید: «مراد چیست؟ فرمود: یعنی بین مردم مساوات را اجرا خواهد کرد<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۸۱.</ref>. و رهاورد این مساوات در سطح جامعه، آن است که فقر و تهیدستی ریشه کن گردیده، فاصلههای طبقاتی برچیده میشود. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: {{عربی|« يُسَوِّي بَيْنَ اَلنَّاسِ حَتَّى لاَ تَرَى مُحْتَاجاً إِلَى اَلزَّكَاةِ وَ يَجِيءُ أَصْحَابُ اَلزَّكَاةِ »}}؛ [[امام مهدی]] {{ع}} میان مردم به مساوات رفتار میکند، به گونهای که کسی پیدا نشود که نیازمند زکات باشد<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۹۰.</ref>. | ||
::::#'''عمران و آبادانی''': در حکومتهای بشری، بخشهایی از محیط زندگی آباد میشود که به گونهای در ارتباط با حاکمان و اطرافیان و همفکران ایشان یا طبقه اشراف و بزرگان و صاحب نفوذها باشد و بقیه طبقات فراموش میشوند؛ ولی در حکومت [[امام مهدی]] {{ع}} که امر تولید و توزیع ساماندهی میشود، نعمت و آبادانی به همه جا میرسد. [[امام باقر]]{{ع}} در توصیف روزگار ظهور فرمود: {{عربی | ::::#'''عمران و آبادانی''': در حکومتهای بشری، بخشهایی از محیط زندگی آباد میشود که به گونهای در ارتباط با حاکمان و اطرافیان و همفکران ایشان یا طبقه اشراف و بزرگان و صاحب نفوذها باشد و بقیه طبقات فراموش میشوند؛ ولی در حکومت [[امام مهدی]] {{ع}} که امر تولید و توزیع ساماندهی میشود، نعمت و آبادانی به همه جا میرسد. [[امام باقر]]{{ع}} در توصیف روزگار ظهور فرمود: {{عربی|«فلا یبقی فی الارض خراب الّا عُمَّر؛»}}<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، بص ۳۳۲، ح ۱۶. در تمام زمین، هیچ ویرانهای نمیماند، جز اینکه آباد میشود.</ref> . | ||
::::::'''سوم: برنامه اجتماعی''' | ::::::'''سوم: برنامه اجتماعی''' | ||
::::::یکی از ابعاد اصلاح ساختار جامعه بشری، پرداختن به برنامههای اجتماعی است. در حکومت دادگستر بزرگ عالم، برای سامان بخشی اجتماع، برنامههایی بر اساس تعالیم [[قرآن]] و سنت [[اهل بیت]]{{ع}} در نظر گرفته شده است که به سبب اجرای آنها محیط زندگی، زمینهای آماده برای رشد و تعالی افراد خواهد بود. در جهانی که تحت حاکمیت الهی است، خوبیها ترویج میشود و از بدیها نهی میگردد و با بدکاران برخورد قانونی میشود. نیز حقوق اجتماعی افراد به مساوات پرداخت میشود و عدالت اجتماعی به معنای واقعی آن پیاده میگردد. | ::::::یکی از ابعاد اصلاح ساختار جامعه بشری، پرداختن به برنامههای اجتماعی است. در حکومت دادگستر بزرگ عالم، برای سامان بخشی اجتماع، برنامههایی بر اساس تعالیم [[قرآن]] و سنت [[اهل بیت]]{{ع}} در نظر گرفته شده است که به سبب اجرای آنها محیط زندگی، زمینهای آماده برای رشد و تعالی افراد خواهد بود. در جهانی که تحت حاکمیت الهی است، خوبیها ترویج میشود و از بدیها نهی میگردد و با بدکاران برخورد قانونی میشود. نیز حقوق اجتماعی افراد به مساوات پرداخت میشود و عدالت اجتماعی به معنای واقعی آن پیاده میگردد. | ||
::::#'''احیا و گسترش امر به معروف و نهی از منکر''': در حکومت جهانی [[امام مهدی]] {{ع}} فریضه بزرگ امر به معروف و نهی از منکر به صورت گسترده به اجرا گذاشته خواهد شد؛ همان واجبی که [[قرآن]] کریم بر آن تأکید ورزیده و آن را از ویژگیهای امت اسلامی به عنوان برگزیده امتها شمرده است<ref>الکافی، ج ۵، ص ۵۵. در سخنی از [[امام باقر]] درباره این واجب آمده: {{عربی | ::::#'''احیا و گسترش امر به معروف و نهی از منکر''': در حکومت جهانی [[امام مهدی]] {{ع}} فریضه بزرگ امر به معروف و نهی از منکر به صورت گسترده به اجرا گذاشته خواهد شد؛ همان واجبی که [[قرآن]] کریم بر آن تأکید ورزیده و آن را از ویژگیهای امت اسلامی به عنوان برگزیده امتها شمرده است<ref>الکافی، ج ۵، ص ۵۵. در سخنی از [[امام باقر]] درباره این واجب آمده: {{عربی|«إِنَّ الاَْمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ سَبِيلُ الاَْنْبِيَاءِ وَمِنْهَاجُ الصَّالِحِينَ فَرِيضَةٌ عَظِيمَةٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ»}}؛ امر به معروف و نهی از منکر .... واجبی است که به سبب آن همه واجبات اقامه میشود».</ref> و واگذشتن آن، عامل اساسی در هلاکت و نابودی خوبیها و رشد و گسترش بدیها در اجتماعات بوده است. از بهترین و والاترین مراتب امر به معروف و نهی از منکر آن است که رئیس حکومت و کارگزاران آن، امر کننده به خوبیها و بازدارنده از زشتیها باشند. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: {{عربی|«اَلْمَهْدِيِّ وَ أَصْحَابِهِ... يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ، وَ يَنْهَوْنَ عَنِ اَلْمُنْكَرِ»}}<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۴۷، ح ۹.</ref>. | ||
::::#'''مبارزه با فساد و رذائل اخلاقی''': در حکومت مهدوی نهی از منکر که یکی از شاخصههای الهی است، تنها به زبان نخواهد بود؛ بلکه در عمل با منکرات و زشتیها مقابله خواهد شد، تا جایی برای فساد و رذائل اخلاقی در جامعه نماند و محیط زندگی از زشتیها پاک شود. در دعای ندبه که آهنگ فراق و نوای جدایی از یار غایب است چنین میخوانیم: {{عربی | ::::#'''مبارزه با فساد و رذائل اخلاقی''': در حکومت مهدوی نهی از منکر که یکی از شاخصههای الهی است، تنها به زبان نخواهد بود؛ بلکه در عمل با منکرات و زشتیها مقابله خواهد شد، تا جایی برای فساد و رذائل اخلاقی در جامعه نماند و محیط زندگی از زشتیها پاک شود. در دعای ندبه که آهنگ فراق و نوای جدایی از یار غایب است چنین میخوانیم: {{عربی|«أَيْنَ طَامِسُ آثَارِ الزَّيْغِ وَ الْأَهْوَاءِ أَيْنَ قَاطِعُ حَبَائِلِ الْكِذْبِ [الْكَذِبِ ] وَ الِافْتِرَاءِ»}}<ref>مفاتیح الجنان، دعای ندبه.</ref> کجاست نابود کنندۀ آثار گمراهی و هوا و هوس؟ کجاست ریشهکن کنندۀ ریسمانهای دروغ و افترا؟ | ||
::::#'''اجرای حدود الهی''': در حکومت [[امام مهدی]] {{ع}} از سویی با شیوههای فرهنگی و تعلیم معارف و تحکیم عقاید و ایمان، فاسقان و بزهکاران را به راه صلاح و راستی برمیگردانند و از سوی دیگر با تأمین نیازهای مشروع و معقول زندگی و اجرای عدالت اجتماعی، راه را بر فساد و تباهی میبندند؛ ولی با کسانی که با وجود همه اینها راه تجاوز به حقوق دیگران و زیرپاگذاشتن احکام الهی را میپیمایند و چارچوب قانون را نمیپذیرند، با اجرای حدود الهی به گونهای شدید برخورد میشود که سدّ راه تبهکاری آنها گردد و نیز از ادامه روند فساد در جامعه توسط دیگران جلوگیری شود. در ضمن بیان خصوصیات [[امام مهدی]] {{ع}}، [[امام جواد]] {{ع}} از [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} نقل کرده: {{عربی | ::::#'''اجرای حدود الهی''': در حکومت [[امام مهدی]] {{ع}} از سویی با شیوههای فرهنگی و تعلیم معارف و تحکیم عقاید و ایمان، فاسقان و بزهکاران را به راه صلاح و راستی برمیگردانند و از سوی دیگر با تأمین نیازهای مشروع و معقول زندگی و اجرای عدالت اجتماعی، راه را بر فساد و تباهی میبندند؛ ولی با کسانی که با وجود همه اینها راه تجاوز به حقوق دیگران و زیرپاگذاشتن احکام الهی را میپیمایند و چارچوب قانون را نمیپذیرند، با اجرای حدود الهی به گونهای شدید برخورد میشود که سدّ راه تبهکاری آنها گردد و نیز از ادامه روند فساد در جامعه توسط دیگران جلوگیری شود. در ضمن بیان خصوصیات [[امام مهدی]] {{ع}}، [[امام جواد]] {{ع}} از [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} نقل کرده: {{عربی|«يقيم حُدُودَ اللَّهِ»}}<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۱۱، ح ۴.</ref>. | ||
::::#'''عدالت قضایی''': در رأس برنامههای حکومتی [[امام مهدی]]{{ع}} در سطح جامعه، اجرای عدالت در همه بخش هاست. اوست که همه عالم را پر از عدالت و دادگری میکند، همانگونه که از ظلم و ستم آکنده باشد. یکی از مهمترین حوزههای اجرای عدالت، بخش قضاوت است و این، همان بخشی است که بیشترین ظلمها و حق کشیها در آن شده است. اموال، به ناحق مصادره گشته، خونها، به ناحق ریخته شده و آبروی بیگناهان به خطرافتاده است. حاکمیت عدل گسترش [[امام مهدی]] {{ع}} پایان همه ظلمها و نهایت همه حق کشیهاست. او که مظهر عدالت پروردگار است، محکمههایی دادگستر ایجاد میکند و قاضیانی صالح و مُجریانی دقیق و خدا ترس میگمارد، تا به هیچ کس در هیچ جای عالم کمترین ستمی نرود. [[امام رضا]]{{ع}} در ضمن روایتی بلند در توصیف [[امام مهدی]] {{ع}} و دوران طلایی ظهورش فرمود: {{عربی | ::::#'''عدالت قضایی''': در رأس برنامههای حکومتی [[امام مهدی]]{{ع}} در سطح جامعه، اجرای عدالت در همه بخش هاست. اوست که همه عالم را پر از عدالت و دادگری میکند، همانگونه که از ظلم و ستم آکنده باشد. یکی از مهمترین حوزههای اجرای عدالت، بخش قضاوت است و این، همان بخشی است که بیشترین ظلمها و حق کشیها در آن شده است. اموال، به ناحق مصادره گشته، خونها، به ناحق ریخته شده و آبروی بیگناهان به خطرافتاده است. حاکمیت عدل گسترش [[امام مهدی]] {{ع}} پایان همه ظلمها و نهایت همه حق کشیهاست. او که مظهر عدالت پروردگار است، محکمههایی دادگستر ایجاد میکند و قاضیانی صالح و مُجریانی دقیق و خدا ترس میگمارد، تا به هیچ کس در هیچ جای عالم کمترین ستمی نرود. [[امام رضا]]{{ع}} در ضمن روایتی بلند در توصیف [[امام مهدی]] {{ع}} و دوران طلایی ظهورش فرمود: {{عربی|«فَإِذَا خَرَجَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ وَضَعَ مِیزَانَ الْعَدْلِ بَیْنَ النَّاسِ فَلَا یَظْلِمُ أَحَدٌ»}}<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۲.</ref> وقتی او قیام کند، زمین به نور پروردگار روشن شود و آن حضرت، ترازوی عدالت در میان خلق نهد؛ پس [چنان عدالت را جاری کند که] هیچ کس بر دیگری ظلم و ستم روا ندارد<ref>[[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۷۳، ۲۸۰.</ref>. | ||
==پاسخهای دیگر== | ==پاسخهای دیگر== | ||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
[[پرونده:7474646.jpg|بندانگشتی|100px|right|[[نجمالدین طبسی]]]] | [[پرونده:7474646.jpg|بندانگشتی|100px|right|[[نجمالدین طبسی]]]] | ||
::::::آیت الله '''[[نجمالدین طبسی]]''' در کتاب ''«[[چشم اندازی به حکومت مهدی (کتاب)|چشم اندازی به حکومت مهدی]]»'' در اينباره گفته است: | ::::::آیت الله '''[[نجمالدین طبسی]]''' در کتاب ''«[[چشم اندازی به حکومت مهدی (کتاب)|چشم اندازی به حکومت مهدی]]»'' در اينباره گفته است: | ||
::::::« اداره سرزمینی به گستردگی دنیا، کار دشواری است که تنها با برخورداری از رهبری الهی وکارگزارانی دلسوز و معتقد به نظام الهی و حاکمیت اسلام امکان پذیر است. آری، [[امام]]{{ع}} برای اداره سرزمینها وزیرانی را میگمارد که پیشینه مبارزاتی داشته، در تجربه وعمل، پایداری و قاطعیت از خود نشان دادهاند. استاندارانی با شخصیتی قوی، اداره روش امور استانها را به عهده میگیرند که جز مصالح کشور اسلامی و خشنودی خداوند، به چیز دیگری نمیاندیشند. روشن است، کشوری که مسؤولانش دارای این ویژگیها باشند، بر دشواریها پیروز میشود و ویرانیهای حکومتهای پیشین با موفقیت به آبادانی تبدیل میگردد ووضع به گونهای دگرگون میشود که زندگان آرزوی زندگی دوباره مردگان را مینمایند. باید توجّه داشت که [[حضرت]]{{ع}} هنگامی زمام امور را به دست میگیرد که دنیا وارث انبوهی از نابسامانیهاست ومیلیونها معلول و بیمار جسمی وروانی وجود دارد. هالهای از ویرانیها بر دنیا سایه افکنده است وناامنی همه جا را فرا گرفته است. شهرها در اثر جنگ ونبرد به ویرانهای تبدیل گشته است ونابودی کشتزارها در اثر آلودگی محیط زیست، کمبود ارزاق را به دنبال داشته است. از سویی، مردم جهان، دولتها، احزاب وسازمانهای بسیاری را دیده اند که مدّعی بودهاند، اگر زمام امور را به دست گیرند، میتوانند به جهان وجهانیان خدمت کنند و آرامش و امنیت و بهبودی وضع اقتصادی را به ارمغان آورند؛ ولی در عمل هر کدام از دیگری بدتر رفتار کردند وجز فساد وکشتار وویرانی چیزی به ارمغان نیاورند. کمونیسم متلاشی شد، مائوئیسم مغضوب سران خود قرار گرفت ودمکراسی غربی جز شعاری مردم فریب چیزی بیش نبود. سرانجام روزگاری فرا میرسد که عدل و [[عدالت]] به دست توانای مرد الهی در روی زمین مرده از ستم پیاده میشود. او آن چنان در اجرای این شعار {{عربی|" يَمْلَاءُ الارْضَ قِسْطَاً وَ عَدْلًا "}} <ref>زمین را پر از عدل وقسط میکند.</ref> جدّی ومصمّم است که آثار آن در همه جا نمایان میشود. حضرت، [[حکومت]] را به گونهای سازماندهی میکند ومردم را به گونهای تربیت مینماید که دیگر واژه ستم از ذهنها رخت بر میبندد وبه تعبیر روایات، دیگر کسی به دیگری ستم نمیکند؛ حتی حیوانات نیز دست از تعدّی وستم بر میدارند و گوسفند همنشین گرگ میگردد. [[ام سلمه]] میگوید: [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "[[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} چنان عدالتی در جامعه برپا میکند که زندگان آرزو میکنند، کاش مردگانشان زنده میبودند واز آن [[عدالت]] بهره مند میگردیدند"<ref>مجمع الزوائد، ج ۷، ص ۳۱۵؛ الاذاعه، ص ۱۱۹؛ احقاق الحق، ج ۱۳، ص ۲۹۴</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} در تفسیر آیه شریفه {{عربی | ::::::« اداره سرزمینی به گستردگی دنیا، کار دشواری است که تنها با برخورداری از رهبری الهی وکارگزارانی دلسوز و معتقد به نظام الهی و حاکمیت اسلام امکان پذیر است. آری، [[امام]]{{ع}} برای اداره سرزمینها وزیرانی را میگمارد که پیشینه مبارزاتی داشته، در تجربه وعمل، پایداری و قاطعیت از خود نشان دادهاند. استاندارانی با شخصیتی قوی، اداره روش امور استانها را به عهده میگیرند که جز مصالح کشور اسلامی و خشنودی خداوند، به چیز دیگری نمیاندیشند. روشن است، کشوری که مسؤولانش دارای این ویژگیها باشند، بر دشواریها پیروز میشود و ویرانیهای حکومتهای پیشین با موفقیت به آبادانی تبدیل میگردد ووضع به گونهای دگرگون میشود که زندگان آرزوی زندگی دوباره مردگان را مینمایند. باید توجّه داشت که [[حضرت]]{{ع}} هنگامی زمام امور را به دست میگیرد که دنیا وارث انبوهی از نابسامانیهاست ومیلیونها معلول و بیمار جسمی وروانی وجود دارد. هالهای از ویرانیها بر دنیا سایه افکنده است وناامنی همه جا را فرا گرفته است. شهرها در اثر جنگ ونبرد به ویرانهای تبدیل گشته است ونابودی کشتزارها در اثر آلودگی محیط زیست، کمبود ارزاق را به دنبال داشته است. از سویی، مردم جهان، دولتها، احزاب وسازمانهای بسیاری را دیده اند که مدّعی بودهاند، اگر زمام امور را به دست گیرند، میتوانند به جهان وجهانیان خدمت کنند و آرامش و امنیت و بهبودی وضع اقتصادی را به ارمغان آورند؛ ولی در عمل هر کدام از دیگری بدتر رفتار کردند وجز فساد وکشتار وویرانی چیزی به ارمغان نیاورند. کمونیسم متلاشی شد، مائوئیسم مغضوب سران خود قرار گرفت ودمکراسی غربی جز شعاری مردم فریب چیزی بیش نبود. سرانجام روزگاری فرا میرسد که عدل و [[عدالت]] به دست توانای مرد الهی در روی زمین مرده از ستم پیاده میشود. او آن چنان در اجرای این شعار {{عربی|" يَمْلَاءُ الارْضَ قِسْطَاً وَ عَدْلًا "}} <ref>زمین را پر از عدل وقسط میکند.</ref> جدّی ومصمّم است که آثار آن در همه جا نمایان میشود. حضرت، [[حکومت]] را به گونهای سازماندهی میکند ومردم را به گونهای تربیت مینماید که دیگر واژه ستم از ذهنها رخت بر میبندد وبه تعبیر روایات، دیگر کسی به دیگری ستم نمیکند؛ حتی حیوانات نیز دست از تعدّی وستم بر میدارند و گوسفند همنشین گرگ میگردد. [[ام سلمه]] میگوید: [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "[[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} چنان عدالتی در جامعه برپا میکند که زندگان آرزو میکنند، کاش مردگانشان زنده میبودند واز آن [[عدالت]] بهره مند میگردیدند"<ref>مجمع الزوائد، ج ۷، ص ۳۱۵؛ الاذاعه، ص ۱۱۹؛ احقاق الحق، ج ۱۳، ص ۲۹۴</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} در تفسیر آیه شریفه {{عربی|﴿{{متن قرآن|اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِي الأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا<ref> بدانید وآگاه باشید که خداوند، زمین را پس از مرگش زنده میکند؛ سوره حدید: آیه: ۱۷.</ref>، میفرماید: "خداوند زمین را با [[امام مهدی|حضرت قائم]]{{ع}} زنده میگرداند. آن حضرت در زمین به [[عدالت]] رفتار میکند وزمین را با گسترش [[عدالت]] زنده مینماید؛ پس از آن که در اثر گسترش ستم مرده بود"<ref>کمال الدین، ص ۶۶۸؛ المحّجه، ص ۴۲۹؛ نورالثقلین، ج ۵، ص ۲۴۲؛ ینابیع المودّه، ص ۴۲۹؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۵۴</ref>. نیز [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: "به خدا سوگند، به طور حتم [[عدالت]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} به درون خانهها واتاقهای شان نفوذ میکند؛ هم چنان که سرما و گرما در آن وارد میشود"<ref>نعمانی، غیبة، ص ۱۵۹؛ اثبات الهداة، ج ۳، ص ۵۴۴؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲</ref>. از این روایت استفاده میشود که با وجود خواسته گروهی و حتی مخالفت آنان، عدالت همه جهان را بدون استثنا در بر میگیرد. [[امام باقر]]{{ع}} در تفسیر آیه شریفه {{عربی|﴿{{متن قرآن|الَّذِينَ إِن مَّكَّنَّاهُمْ فِي الأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنكَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الأُمُورِ }}﴾}}<ref> همان کسانی که اگر آنان را در زمین توانمندی دهیم نماز بر پا میدارند و زکات میپردازند و به کار شایسته فرمان میدهند و از کار ناپسند باز میدارند و پایان کارها با خداوند است ؛ سوره حج، آیه: ۴۱.</ref> میفرماید: "این آیه در شأن مهدی ویارانش فرود آمده است. خداوند به وسیله آنان، دین خود را آشکار میکند وحاکم میگرداند؛ به گونهای که اثری از ستم وبدعت دیده نمیشود"<ref>تفسیر قمی، ج ۲، ص ۸۷؛ المحجّه، ص ۱۴۳؛ احقاق الحق، ج ۱۳، ص ۳۴۱</ref>. [[امام رضا]]{{ع}} در این باره میفرماید: "آن گاه که [[حضرت مهدی]]{{ع}} ظهور کند، ترازوی عدالت را در جامعه برقرار میکند واز آن پس، کسی به دیگری ستم نمیکند"<ref>کمال الدین، ص ۳۷۲؛ کفایة الاثر، ص ۲۷۰؛ اعلام الوری، ص ۴۰۸؛ کشف الغمّه، ج ۳، ص ۳۱۴؛ فرائد السمطین، ج ۲، ص ۳۳۶؛ ینابیع المودّه، ص ۴۴۸؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۱؛ غایة المرام، ص ۶۹۶؛ احقاق الحق، ج ۱۳، ص ۳۶۴</ref>. نیز [[امام علی|امیرمؤمنان]]{{ع}} میفرماید: "حضرتش در میان کشاورزان و مردم به عدالت رفتارمیکند"<ref>اثبات الهداة، ج ۳، ص ۴۹۶</ref>. [[جابر بن عبدالله انصاری]] میگوید: شخصی خدمت [[امام باقر]]{{ع}} رسید و عرض کرد: این پانصد درهم زکات اموالم را از من تحویل بگیر! [[امام]]{{ع}} فرمود: "خودت آن را داشته باش وبه همسایگان وبیچارگان ونیازمندان مسلمان بده. پس فرمود: هنگامی که مهدی ما [[اهل بیت]] قیام کند، اموال را یکسان تقسیم میکند وبه عدالت با آنان رفتار مینماید. پس هر کس که از او پیروی کند، از خدا پیروی کرده است وکسی که نافرمانی او کند، خدا را سرکشی نموده است وبدین سبب نام حضرتش را مهدی گذارده اند که به امور ومسائلی پنهان هدایت میشود"<ref>عقد الدرر، ص ۳۹؛ احقاق الحق، ج ۱۳، ص ۱۸۶</ref>. [[عدالت]] در روزگار [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} چنان فراگیر میشود که حتی اولویتهای شرعی رعایت میگردد وکسانی که میخواهند واجبات خود را انجام دهند، بر کسانی که درصدد انجام مستحبات هستند، در بهره گیری از امکاناتی که برای آن منظور است، مقدّم هستند. مثلاً در روزگار [[امام مهدی|حضرت قائم]]{{ع}} که اسلام و [[حکومت] الهی در سراسر جهان برقرار میشود، طبیعی است که شعایر الهی نیز با شکوهی وصف ناشدنی برگزارمیشود. حج ابراهیمی یکی از شعایر الهی است که بر اثر گسترش حکومت اسلامی، دیگر مانعی برای رهسپاری به سوی حج بر جای نمیماند ومردم برای انجام حج، مانند سیلی خروشان به سوی کعبه میشتابند ودر نتیجه گرداگرد کعبه شلوغ شده، برای همه حج گزاران کفایت نمیکند. [[امام]]{{ع}} دستور میدهد که اولویت را به کسانی دهند که حج واجب بر عهده دارند وبه سخن [[امام صادق]]{{ع}} این نخستین جلوه گاه عدالت مهدی موعود است. [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: "نخستین چیزی که از عدالت [[امام مهدی|حضرت قائم]]{{ع}} آشکار میشود، این است که اعلام میکند، کسانی که حج یا مناسک مستحب به جامیآورند وحجر الاسود را استلام میکنند وطواف مستحبی انجام میدهند، آن را به کسانی که حج واجب دارند واگذار کنند"<ref>کافی، ج ۴، ص ۴۲۷؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۲۵؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۷۴</ref>»<ref>[[نجمالدین طبسی|طبسی؛ نجمالدین]]، [[چشم اندازی به حکومت مهدی (کتاب)|چشم اندازی به حکومت مهدی]]، ص ۱۱۱ - ۱۱۲.</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||