برنامه حکومتی و اصلاحی امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::#'''گسترش معرفت و اخلاق''': [[قرآن]] کریم و تعالیم [[اهل بیت]] {{عم}} بر رشد اخلاقی و معنوی بشر بیشترین تأکید را انجام داده است؛ زیرا مهم‌ترین عامل رشد و تعالی انسان به سوی هدف بلند خلقت، اخلاق نیکو است. پیامبر {{صل}} هدف از پیامبری خود را تکمیل مکارم اخلاق می‌شمرد<ref>بحار الانوار، ج ۶۸، ذیل حدیث ۱۷، ص ۳۸۲؛ پیامبر اسلام می‌فرماید: {{عربی|«إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکارِمَ الْأَخْلَاقِ»}}</ref> و [[قرآن]] نیز آن بزرگوار را بهترین الگی رفتاری برای همه مردم معرفی می‌کند<ref>احزاب / ۲۱. {{متن قرآن|لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ}} }}</ref>؛ ولی با کمال تأسف، به دلیل دوری بشر از راهنمایی‌های [[قرآن]] و [[اهل‌ بیت]] {{عم}}، انحطاط اخلاقی در همه زمینه‌ها در جوامع بشری و به ویژه جامعه مسلمین آشکار گردیده و همین انحراف از ارزش‌های اخلاقی از عوامل مهم ویرانی حیات فردی و اجتماعی انسان‌ها شده است. حکومت [[امام مهدی]] {{ع}} که حکومت خدا و ارزش‌های الهی بر جهان است، ترویج اخلاق را در رأس برنامه‌های خود قرار خواهد داد. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: {{عربی|« إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اَللَّهُ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ اَلْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ أَكْمَلَ بِهِ أَخْلاَقَهُمْ»}}<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶؛ زمانی که قائم ما قیام کند، دست خود بر سربندگان خواهد نهاد و به وسیلۀ آن، عقل‌هاۀ، ایشان را جمع خواهد کرد و اخلاق آن‌ها را به کمال خواهد رساند.</ref>. از این تعبیر کنایه‌آمیز و زیبا استفاده می‌شود که در پرتو حکومت [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} که حکومت اخلاق و معنویت است، بستر مناسب برای کمال عقلی و اخلاقی بشر فراهم خواهد شد؛ زیرا همان‌گونه که اخلاق زشت و پست از نقصان عقل و خِرد آدمی است، کمال عقل موجب بروز و ظهور اخلاق نیکو در انسان خواهد بود. از سوی دیگر، محیط آکنده از هدایت‌های [[قرآن]] و سنت‌های الهی، آدمی را به سوی خوبی‌ها سوق می‌دهد؛ بنابراین از درون و برون همه کشش‌ها به سوی فضیلت‌ها و زیبایی‌هاست و این‌گونه است که ارزش‌های الهی و انسانی همه جایی و عالم‌گیر می‌شود.

::::::« اداره سرزمینی به گستردگی دنیا، کار دشواری است که تنها با برخورداری از رهبری الهی وکارگزارانی دلسوز و معتقد به نظام الهی و حاکمیت اسلام امکان پذیر است. آری، [[امام]]{{ع}} برای اداره سرزمین‌ها وزیرانی را می‌گمارد که پیشینه مبارزاتی داشته، در تجربه وعمل، پایداری و قاطعیت از خود نشان داده‌اند. استاندارانی با شخصیتی قوی، اداره روش امور استان‌ها را به عهده می‌گیرند که جز مصالح کشور اسلامی‌ و خشنودی خداوند، به چیز دیگری نمی‌اندیشند. روشن است، کشوری که مسؤولانش دارای این ویژگی‌ها باشند، بر دشواری‌ها پیروز می‌شود و ویرانی‌های حکومت‌های پیشین با موفقیت به آبادانی تبدیل می‌گردد ووضع به گونه‌ای دگرگون می‌شود که زندگان آرزوی زندگی دوباره مردگان را می‌نمایند. باید توجّه داشت که [[حضرت]]{{ع}} هنگامی‌ زمام امور را به دست می‌گیرد که دنیا وارث انبوهی از نابسامانی‌هاست ومیلیون‌ها معلول و بیمار جسمی‌ وروانی وجود دارد. هاله‌ای از ویرانی‌ها بر دنیا سایه افکنده است وناامنی همه جا را فرا گرفته است. شهرها در اثر جنگ ونبرد به ویرانه‌ای تبدیل گشته است ونابودی کشتزارها در اثر آلودگی محیط زیست، کمبود ارزاق را به دنبال داشته است. از سویی، مردم جهان، دولت‌ها، احزاب وسازمان‌های بسیاری را دیده اند که مدّعی بوده‌اند، اگر زمام امور را به دست گیرند، می‌توانند به جهان وجهانیان خدمت کنند و آرامش و امنیت و بهبودی وضع اقتصادی را به ارمغان آورند؛ ولی در عمل هر کدام از دیگری بدتر رفتار کردند وجز فساد وکشتار وویرانی چیزی به ارمغان نیاورند. کمونیسم متلاشی شد، مائوئیسم مغضوب سران خود قرار گرفت ودمکراسی غربی جز شعاری مردم فریب چیزی بیش نبود. سرانجام روزگاری فرا می‌رسد که عدل و [[عدالت]] به دست توانای مرد الهی در روی زمین مرده از ستم پیاده می‌شود. او آن چنان در اجرای این شعار {{عربی|" يَمْلَاءُ الارْضَ‏ قِسْطَاً وَ عَدْلًا ‏‏"}} <ref>زمین را پر از عدل وقسط می‌کند.</ref> جدّی ومصمّم است که آثار آن در همه جا نمایان می‌شود. حضرت، [[حکومت]] را به گونه‌ای سازماندهی می‌کند ومردم را به گونه‌ای تربیت می‌نماید که دیگر واژه ستم از ذهن‌ها رخت بر می‌بندد وبه تعبیر روایات، دیگر کسی به دیگری ستم نمی‌کند؛ حتی حیوانات نیز دست از تعدّی وستم بر می‌دارند و گوسفند همنشین گرگ می‌گردد. [[ام سلمه]] می‌گوید: [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: "[[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} چنان عدالتی در جامعه برپا می‌کند که زندگان آرزو می‌کنند، کاش مردگانشان زنده می‌بودند واز آن [[عدالت]] بهره مند می‌گردیدند"<ref>مجمع الزوائد، ج ۷، ص ۳۱۵؛ الاذاعه، ص ۱۱۹؛ احقاق الحق، ج ۱۳، ص ۲۹۴</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} در تفسیر آیه شریفه {{متن قرآن|اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِي الأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا<ref> بدانید وآگاه باشید که خداوند، زمین را پس از مرگش زنده می‌کند؛ سوره حدید: آیه: ۱۷.</ref>، می‌فرماید: "خداوند زمین را با [[امام مهدی|حضرت قائم]]{{ع}} زنده می‌گرداند. آن حضرت در زمین به [[عدالت]] رفتار می‌کند وزمین را با گسترش [[عدالت]] زنده می‌نماید؛ پس از آن که در اثر گسترش ستم مرده بود"<ref>کمال الدین، ص ۶۶۸؛ المحّجه، ص ۴۲۹؛ نورالثقلین، ج ۵، ص ۲۴۲؛ ینابیع المودّه، ص ۴۲۹؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۵۴</ref>. نیز [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: "به خدا سوگند، به طور حتم [[عدالت]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} به درون خانه‌ها واتاق‌های شان نفوذ می‌کند؛ هم چنان که سرما و گرما در آن وارد می‌شود"<ref>نعمانی، غیبة، ص ۱۵۹؛ اثبات الهداة، ج ۳، ص ۵۴۴؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲</ref>. از این روایت استفاده می‌شود که با وجود خواسته گروهی و حتی مخالفت آنان، عدالت همه جهان را بدون استثنا در بر می‌گیرد. [[امام باقر]]{{ع}} در تفسیر آیه شریفه {{متن قرآن|الَّذِينَ إِن مَّكَّنَّاهُمْ فِي الأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنكَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الأُمُورِ }} }}<ref> همان کسانی که اگر آنان را در زمین توانمندی دهیم نماز بر پا می‌دارند و زکات می‌پردازند و به کار شایسته فرمان می‌دهند و از کار ناپسند باز می‌دارند و پایان کارها با خداوند است؛ سوره حج، آیه: ۴۱.</ref> می‌فرماید: "این آیه در شأن مهدی ویارانش فرود آمده است. خداوند به وسیله آنان، دین خود را آشکار می‌کند وحاکم می‌گرداند؛ به گونه‌ای که اثری از ستم وبدعت دیده نمی‌شود"<ref>تفسیر قمی، ج ۲، ص ۸۷؛ المحجّه، ص ۱۴۳؛ احقاق الحق، ج ۱۳، ص ۳۴۱</ref>. [[امام رضا]]{{ع}} در این باره می‌فرماید: "آن گاه که [[حضرت مهدی]]{{ع}} ظهور کند، ترازوی عدالت را در جامعه برقرار می‌کند واز آن پس، کسی به دیگری ستم نمی‌کند"<ref>کمال الدین، ص ۳۷۲؛ کفایة الاثر، ص ۲۷۰؛ اعلام الوری، ص ۴۰۸؛ کشف الغمّه، ج ۳، ص ۳۱۴؛ فرائد السمطین، ج ۲، ص ۳۳۶؛ ینابیع المودّه، ص ۴۴۸؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۱؛ غایة المرام، ص ۶۹۶؛ احقاق الحق، ج ۱۳، ص ۳۶۴</ref>. نیز [[امام علی|امیرمؤمنان]]{{ع}} می‌فرماید: "حضرتش در میان کشاورزان و مردم به عدالت رفتارمی‌کند"<ref>اثبات الهداة، ج ۳، ص ۴۹۶</ref>. [[جابر بن عبدالله انصاری]] می‌گوید: شخصی خدمت [[امام باقر]]{{ع}} رسید و عرض کرد: این پانصد درهم زکات اموالم را از من تحویل بگیر! [[امام]]{{ع}} فرمود: "خودت آن را داشته باش وبه همسایگان وبیچارگان ونیازمندان مسلمان بده. پس فرمود: هنگامی‌ که مهدی ما [[اهل بیت]] قیام کند، اموال را یکسان تقسیم می‌کند وبه عدالت با آنان رفتار می‌نماید. پس هر کس که از او پیروی کند، از خدا پیروی کرده است وکسی که نافرمانی او کند، خدا را سرکشی نموده است وبدین سبب نام حضرتش را مهدی گذارده اند که به امور ومسائلی پنهان هدایت می‌شود"<ref>عقد الدرر، ص ۳۹؛ احقاق الحق، ج ۱۳، ص ۱۸۶</ref>. [[عدالت]] در روزگار [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} چنان فراگیر می‌شود که حتی اولویت‌های شرعی رعایت می‌گردد وکسانی که می‌خواهند واجبات خود را انجام دهند، بر کسانی که درصدد انجام مستحبات هستند، در بهره گیری از امکاناتی که برای آن منظور است، مقدّم هستند. مثلاً در روزگار [[امام مهدی|حضرت قائم]]{{ع}} که اسلام و [[حکومت] الهی در سراسر جهان برقرار می‌شود، طبیعی است که شعایر الهی نیز با شکوهی وصف ناشدنی برگزارمی‌شود. حج ابراهیمی‌ یکی از شعایر الهی است که بر اثر گسترش حکومت اسلامی، دیگر مانعی برای رهسپاری به سوی حج بر جای نمی‌ماند ومردم برای انجام حج، مانند سیلی خروشان به سوی کعبه می‌شتابند ودر نتیجه گرداگرد کعبه شلوغ شده، برای همه حج گزاران کفایت نمی‌کند. [[امام]]{{ع}} دستور می‌دهد که اولویت را به کسانی دهند که حج واجب بر عهده دارند وبه سخن [[امام صادق]]{{ع}} این نخستین جلوه گاه عدالت مهدی موعود است. [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: "نخستین چیزی که از عدالت [[امام مهدی|حضرت قائم]]{{ع}} آشکار می‌شود، این است که اعلام می‌کند، کسانی که حج یا مناسک مستحب به جامی‌آورند وحجر الاسود را استلام می‌کنند وطواف مستحبی انجام می‌دهند، آن را به کسانی که حج واجب دارند واگذار کنند"<ref>کافی، ج ۴، ص ۴۲۷؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۲۵؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۷۴</ref>»<ref>[[نجم‌الدین طبسی|طبسی؛ نجم‌الدین]]، [[چشم اندازی به حکومت مهدی (کتاب)|چشم اندازی به حکومت مهدی]]، ص ۱۱۱ - ۱۱۲.</ref>.

::::#'''گسترش معرفت و اخلاق:''' [[قرآن کریم]] و تعالیم [[اهل بیت]]{{عم}} بر رشد اخلاقی و معنوی بشر بیشترین تأکید را انجام داده است؛ زیرا مهم‌ترین عامل رشد و تعالی انسان به سوی هدف بلند خلقت، اخلاق نیکو است. [[پیامبر]]{{صل}} هدف از پیامبری خود را تکمیل مکارم اخلاق می‌شمرد<ref>پیامبر اسلام {{صل}} می‌فرماید: {{عربی|اندازه=120%|" إِنَّمَا بُعِثْتُ‏ لِأُتَمِّمَ‏ مَكَارِمَ‏ الْأَخْلَاقِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ همانا من برای تکمیل مکارم اخلاق برانگیخته شدم»؛ بحار الانوار، ج ۶۸، ذیل حدیث ۱۷، ص ۳۸۲.</ref> و [[قرآن]] نیز آن بزرگوار را بهترین الگوی رفتاری برای همه مردم معرفی می‌کند؛<ref>اشاره به آیه {{عربی|اندازه=120%| {{متن قرآن|لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ}} }}؛ و برای شما در رسول خدا الگوی نیکویی است»؛ سوره احزاب: ۲۱.</ref> ولی با کمال تأسف، به دلیل دوری بشر از راهنمایی‌های [[قرآن]] و [[اهل بیت]]، انحطاط اخلاقی در همه زمینه‌ها در جوامع بشری و به ویژه جامعه مسلمین آشکار گردیده و همین انحراف از ارزش‌های اخلاقی از عوامل مهم ویرانی حیات فردی و اجتماعی انسان‌ها شده است. [[حکومت]] [[امام مهدی]] {{ع}} که [[حکومت]] خدا و ارزش‌های الهی بر جهان است، ترویج اخلاق را در رأس برنامه‌های خود قرار خواهد داد. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: "زمانی که قائم ما قیام کند، دست خود بر سر بندگان خواهد نهاد و به وسیلۀ آن، عقل‌های ایشان را جمع خواهد کرد و اخلاق آن‌ها را به کمال خواه رساند"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ‏ بِهِ‏ عُقُولَهُمْ‏ وَ أَكْمَلَ‏ بِهِ‏ أَخْلَاقَهُمْ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۷۱، ص ۳۳۶.</ref> از این تعبیر کنایه آمیز و زیبا استفاده می‌شود که در پرتو [[حکومت]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} که [[حکومت]] اخلاق و معنویت است، بستر مناسب برای کمال عقلی و اخلاقی بشر فراهم خواهد شد؛ زیرا همان گونه که اخلاق زشت و پست از نقصان عقل و خِرد آدمی است، کمال عقل موجب بروز و ظهور اخلاق نیکو در انسان خواهد بود. از سوی دیگر، محیط آکنده از هدایت‌های [[قرآن]] و سنت‌های الهی، آدمی را به سوی خوبی‌ها سوق می‌دهد؛ بنابراین از درون و برون همه کشش‌ها به سوی فضیلت‌ها و زیبایی‌هاست و این گونه است که ارزش‌های الهی و انسانی همه جایی و عالم گیر می‌شود.