تواضع در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←تواضع برای اهل بیت{{عم}}
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
===[[تواضع]] برای [[اهل بیت]]{{عم}}=== | ===[[تواضع]] برای [[اهل بیت]]{{عم}}=== | ||
*اظهار تواضح برای آن سروران عالم وجود نیز، مراتبی دارد: | *اظهار تواضح برای آن سروران عالم وجود نیز، مراتبی دارد: | ||
۱. [[اقرار]] به آنکه آنان وسائط [[فیض]] [[حضرت]] [[حق]]، و هادیان به سوی او هستند. [[حضرت]] [[حق]] در این زمینه می‌فرماید: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}}<ref>«و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری می‌کردند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref>. | |||
*از این رو، هیچ نعمتی از نعمت‌های [[پنهان]] و [[آشکار]] [[حضرت]] [[حق]] نیست، مگر آنکه آنان واسطه رسیدن آن به عالَم هستی می‌باشند. در [[زیارت جامعه کبیره]] با اشاره به همین [[مرتبت]] آنان می‌خوانیم: {{متن حدیث| بِكُمْ فَتَحَ اللَّهُ وَ بِكُمْ يَخْتِمُ وَ بِكُمْ يُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَ بِكُمْ يُمْسِكُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ وَ بِكُمْ يُنَفِّسُ الْهَمَّ وَ يَكْشِفُ الضُّرَّ}}<ref>مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره.</ref>؛ | *از این رو، هیچ نعمتی از نعمت‌های [[پنهان]] و [[آشکار]] [[حضرت]] [[حق]] نیست، مگر آنکه آنان واسطه رسیدن آن به عالَم هستی می‌باشند. در [[زیارت جامعه کبیره]] با اشاره به همین [[مرتبت]] آنان می‌خوانیم: {{متن حدیث| بِكُمْ فَتَحَ اللَّهُ وَ بِكُمْ يَخْتِمُ وَ بِكُمْ يُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَ بِكُمْ يُمْسِكُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ وَ بِكُمْ يُنَفِّسُ الْهَمَّ وَ يَكْشِفُ الضُّرَّ}}<ref>مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره.</ref>؛ | ||
*[[امام صادق]]{{ع}} نیز در اشاره به همین مرتبه، در [[تفسیر]] [[آیه کریمه]]: {{متن قرآن|وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا}}<ref>«و خداوند را نام‌های نیکوتر است، او را بدان‌ها بخوانید!» سوره اعراف، آیه ۱۸۰.</ref> فرموده‌اند:"به‌خدا قسم ما اسماء من حسنای [[الهی]] هستیم" <ref>{{متن حدیث| نَحْنُ وَ اللَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى}}؛ اصول کافی، ج۱، ص۱۴۳.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۱۶۲.</ref>. | *[[امام صادق]]{{ع}} نیز در اشاره به همین مرتبه، در [[تفسیر]] [[آیه کریمه]]: {{متن قرآن|وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا}}<ref>«و خداوند را نام‌های نیکوتر است، او را بدان‌ها بخوانید!» سوره اعراف، آیه ۱۸۰.</ref> فرموده‌اند:"به‌خدا قسم ما اسماء من حسنای [[الهی]] هستیم" <ref>{{متن حدیث| نَحْنُ وَ اللَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى}}؛ اصول کافی، ج۱، ص۱۴۳.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۱۶۲.</ref>. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
*۳. [[اطاعت]] از [[اهل بیت]]{{عم}} در [[اوامر و نواهی]] آنها: "[[تواضع]] در مقابل [[مولی]]"، در عرف اهل [[شرع]] به همین معنی می‌آید. از این رو مهم‌ترین مرتبه از مراتب [[تواضع]]، آن است که تمامی [[افعال]] [[انسان]] با آنچه آنان بدان امر نموده‌اند، سازگار بوده [[آدمی]] از [[مخالفت]] با [[نواهی]] آنان اجتناب نماید. | *۳. [[اطاعت]] از [[اهل بیت]]{{عم}} در [[اوامر و نواهی]] آنها: "[[تواضع]] در مقابل [[مولی]]"، در عرف اهل [[شرع]] به همین معنی می‌آید. از این رو مهم‌ترین مرتبه از مراتب [[تواضع]]، آن است که تمامی [[افعال]] [[انسان]] با آنچه آنان بدان امر نموده‌اند، سازگار بوده [[آدمی]] از [[مخالفت]] با [[نواهی]] آنان اجتناب نماید. | ||
این مورد نیز از مراتبی چند برخوردار است، که [[برترین]] مرتبه آن در [[قرآن کریم]] این‌چنین توضیح داده شده است:{{متن قرآن|فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لَا يَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«پس نه، به پروردگارت سوگند که ایمان نمی‌آورند تا در آنچه میانشان ستیز رخ داده است تو را داور کنند سپس از آن داوری که کرده‌ای در خود دلتنگی نیابند و یکسره (بدان) تن در دهند» سوره نساء، آیه ۶۵.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۱۶۴.</ref>. | این مورد نیز از مراتبی چند برخوردار است، که [[برترین]] مرتبه آن در [[قرآن کریم]] این‌چنین توضیح داده شده است:{{متن قرآن|فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لَا يَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«پس نه، به پروردگارت سوگند که ایمان نمی‌آورند تا در آنچه میانشان ستیز رخ داده است تو را داور کنند سپس از آن داوری که کرده‌ای در خود دلتنگی نیابند و یکسره (بدان) تن در دهند» سوره نساء، آیه ۶۵.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۱۶۴.</ref>. | ||
===[[تواضع]] در مقابل [[بندگان]] [[صالح]] [[خداوند]]=== | ===[[تواضع]] در مقابل [[بندگان]] [[صالح]] [[خداوند]]=== | ||
*[[قرآن کریم]]، به شدیدترین وجه بر این‌گونه از [[تواضع]] پای می‌فشارد: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ}}<ref>«ای مؤمنان! هر کس از دینش برگردد خداوند به زودی گروهی را می‌آورد که دوستشان می‌دارد و دوستش می‌دارند؛ در برابر مؤمنان خاکسار و در برابر کافران دشوارند، در راه خداوند جهاد می‌کنند و از سرزنش سرزنشگری نمی‌هراسند؛ این بخشش خداوند است که به هر کس بخواهد ارزا» سوره مائده، آیه ۵۴.</ref>؛ {{متن قرآن|لَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْهُمْ وَلَا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«و برای مؤمنان افتادگی کن!» سوره حجر، آیه ۸۸.</ref>. | *[[قرآن کریم]]، به شدیدترین وجه بر این‌گونه از [[تواضع]] پای می‌فشارد: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ}}<ref>«ای مؤمنان! هر کس از دینش برگردد خداوند به زودی گروهی را می‌آورد که دوستشان می‌دارد و دوستش می‌دارند؛ در برابر مؤمنان خاکسار و در برابر کافران دشوارند، در راه خداوند جهاد می‌کنند و از سرزنش سرزنشگری نمی‌هراسند؛ این بخشش خداوند است که به هر کس بخواهد ارزا» سوره مائده، آیه ۵۴.</ref>؛ {{متن قرآن|لَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْهُمْ وَلَا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«و برای مؤمنان افتادگی کن!» سوره حجر، آیه ۸۸.</ref>. | ||