نجف: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'صرف' به 'صرف'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'صرف' به 'صرف') |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
*در دوران خفقانباری که [[شیعیان]] [[خالص]] و افراد مطمئن از محلّ [[دفن]] [[حضرت]] مطّلع بوده و به [[زیارت]] آن میرفتند، حساسیّت و [[حسد]] [[مخالفان]] را بر میانگیخت. در زمان [[منصور]] دوانقی، زوّار [[قبر مطهر]] خصوصاً از [[کوفه]] زیادتر شد و [[داود]] [[ابن عباس]]- [[والی کوفه]]- بر آن مطّلع شد و خواست [[قبر مطهر]] را از اساس بردارد یا [[حقیقت]] [[امر]] را درباره قبرِ [[مبارک]] به دست آورد و کرامتی که در موقع کندن اطراف [[قبر]] [[مبارک]] ظاهر گشت و خبر به [[داود]] رسید و امر به توقّف [[کارگران]] کرد و صندوق و سایه [[بانی]] بر بالای [[قبر مطهر]] بنا نمود که موقع [[تشرّف]] [[هارون]] بر کنار [[قبر]] [[مبارک]] موجود بوده است و [[هارون]] [[قبه]] ای بر بالای قبرِ [[مبارک]] [[امر]] به ساختن آن کرد...<ref>تحقیق درباره اولین اربعین، سید محمد علی قاضی طباطبایی، ص ۲۲۷به نقل از: فرحهالغری سید بن طاووس.</ref>. آنچه که به [[هارون]] الرشید نسبت داده میشود ساختن بقعه است. لابد آن هم به خاطر جلب نظر و [[دوستی]] [[علویون]] نه به خاطر [[عقیده]] به [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}}. [[قبر]] [[شریف]] [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} تا زمان [[هارون]] الرشید از [[بیگانگان]] [[پنهان]] بود. در سال ۱۵۵ [[هجری]] نخستین بقعه آن [[حضرت]] را [[هارون]] بنا نمود و صندوقی از سنگ سفید با ضریحی روی [[قبر]] قرار داد. پس از آن [[محمد]] بن [[زید]]، [[داعی]] صغیر [[ملک]] [[طبرستان]] از احفاد [[زید]] بن [[امام حسن]]{{ع}} در سال ۲۸۷ به بنای [[قبّه]] و [[صحن]] و هفتاد طاق پرداخت<ref>تاریخچه و احکام مساجد و مشاهد، حسن مظفّری، ص ۲۶.</ref>. [[هدف]] بیان این نکته بود که [[پنهان]] ماندن [[مدفن]] آن [[امام]] [[مظلوم]]، ریشههای [[سیاسی]] داشته و به خاطر [[مصونیت]] از بروز [[عداوت]] [[امویان]] بوده است. به فرموده [[امام صادق]]{{ع}} [[حضرت]] [[امام علی|امیر]]{{ع}}، به پسرش [[امام حسن|امام مجتبی]]{{ع}} [[دستور]] داده بود که برای وی چهار [[قبر]] در چهار مکان حفر کنند، یکی در [[مسجد]]، یکی در [[رحبه]]، یکی در [[غری]] و دیگری در [[خانه]] [[جعده]] بن هیبره، و [[هدف]] [[حضرت]] این بود که هیچکس از دشمنانش، از موضع [[قبر]] او، [[آگاه]] نشوند<ref>بحار الانوار چاپ بیروت، ج ۹۷، ص ۲۵۰.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۷۹-۱۸۴</ref>. | *در دوران خفقانباری که [[شیعیان]] [[خالص]] و افراد مطمئن از محلّ [[دفن]] [[حضرت]] مطّلع بوده و به [[زیارت]] آن میرفتند، حساسیّت و [[حسد]] [[مخالفان]] را بر میانگیخت. در زمان [[منصور]] دوانقی، زوّار [[قبر مطهر]] خصوصاً از [[کوفه]] زیادتر شد و [[داود]] [[ابن عباس]]- [[والی کوفه]]- بر آن مطّلع شد و خواست [[قبر مطهر]] را از اساس بردارد یا [[حقیقت]] [[امر]] را درباره قبرِ [[مبارک]] به دست آورد و کرامتی که در موقع کندن اطراف [[قبر]] [[مبارک]] ظاهر گشت و خبر به [[داود]] رسید و امر به توقّف [[کارگران]] کرد و صندوق و سایه [[بانی]] بر بالای [[قبر مطهر]] بنا نمود که موقع [[تشرّف]] [[هارون]] بر کنار [[قبر]] [[مبارک]] موجود بوده است و [[هارون]] [[قبه]] ای بر بالای قبرِ [[مبارک]] [[امر]] به ساختن آن کرد...<ref>تحقیق درباره اولین اربعین، سید محمد علی قاضی طباطبایی، ص ۲۲۷به نقل از: فرحهالغری سید بن طاووس.</ref>. آنچه که به [[هارون]] الرشید نسبت داده میشود ساختن بقعه است. لابد آن هم به خاطر جلب نظر و [[دوستی]] [[علویون]] نه به خاطر [[عقیده]] به [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}}. [[قبر]] [[شریف]] [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} تا زمان [[هارون]] الرشید از [[بیگانگان]] [[پنهان]] بود. در سال ۱۵۵ [[هجری]] نخستین بقعه آن [[حضرت]] را [[هارون]] بنا نمود و صندوقی از سنگ سفید با ضریحی روی [[قبر]] قرار داد. پس از آن [[محمد]] بن [[زید]]، [[داعی]] صغیر [[ملک]] [[طبرستان]] از احفاد [[زید]] بن [[امام حسن]]{{ع}} در سال ۲۸۷ به بنای [[قبّه]] و [[صحن]] و هفتاد طاق پرداخت<ref>تاریخچه و احکام مساجد و مشاهد، حسن مظفّری، ص ۲۶.</ref>. [[هدف]] بیان این نکته بود که [[پنهان]] ماندن [[مدفن]] آن [[امام]] [[مظلوم]]، ریشههای [[سیاسی]] داشته و به خاطر [[مصونیت]] از بروز [[عداوت]] [[امویان]] بوده است. به فرموده [[امام صادق]]{{ع}} [[حضرت]] [[امام علی|امیر]]{{ع}}، به پسرش [[امام حسن|امام مجتبی]]{{ع}} [[دستور]] داده بود که برای وی چهار [[قبر]] در چهار مکان حفر کنند، یکی در [[مسجد]]، یکی در [[رحبه]]، یکی در [[غری]] و دیگری در [[خانه]] [[جعده]] بن هیبره، و [[هدف]] [[حضرت]] این بود که هیچکس از دشمنانش، از موضع [[قبر]] او، [[آگاه]] نشوند<ref>بحار الانوار چاپ بیروت، ج ۹۷، ص ۲۵۰.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۷۹-۱۸۴</ref>. | ||
*مخفی بودن جای [[قبر]] آن [[حضرت]]، بسیاری از حقایق را روشن میکند. [[علامه مجلسی]] بعد از [[نقل]] این [[احادیث]] و [[روایات]] متعدد دیگر، میگوید: "علت [[پنهان]] بودن قبرش، [[ترس]] از [[خوارج]] و [[منافقین]] بوده است و کسی جز [[خواص]] [[شیعه]]، از جای مخفیِ آن اطلاع نداشت. تا اینکه در زمانِ سفّاح- [[خلیفه عباسی]]- [[امام صادق]]{{ع}} به [[حیره]] برآمد و موضع [[قبر]] را نمایاند و از آن پس تاکنون [[شیعه]] [[قبر]] [[امام]] را در همان موضع [[زیارت]] میکند"<ref> بحارالانوار، جلد ۴۲، ص ۳۳۸.</ref> محلّ [[قبر]]، از چشم و [[آگاهی]] [[دشمنان]] و افراد غیر مطمئن [[پنهان]] بود.... ولی [[اولاد]] [[امام علی|علی]]{{ع}} جای آن را میدانستند. [[امام سجاد]]{{ع}} به طور مخفیانه آن را [[زیارت]] میکرد. همچنین [[امام باقر]]{{ع}} در [[عهد]] بنی [[مروان]] از آن خبر داشت و گاهی به [[زیارت]] میرفت، چون [[حکومت]] به [[عباسیان]] رسید و [[امام صادق]]{{ع}} را چندین بار به [[عراق]]، جلب و احضار کردند، در مسیر [[عراق]]، [[امام]] به [[یاران مخصوص]] و [[برگزیده]] خویش، موضع [[قبر]] [[شریف]] [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} را نشان میداد و در هر بار جمعی به همراه او ### [[313]]### [[امام]] را [[زیارت]] میکردند. بر روی [[قبر]]، دکّه ای بود که در اثر جریان سیل، ویران شده بود و [[صفوان جمّال]] به امر [[امام صادق]]{{ع}} آن را بازسازی کرد. [[شیعه]] از آن پس با راهنماییهای [[امام صادق]]{{ع}}، جای [[قبر]] را میدانستند و به [[زیارت]] میرفتند تا اینکه در زمانِ [[خلافت]] [[هارون]] الرشید، مسأله کاملًا روشن گشت و [[قبه]] ای بر آن افراشته شد...<ref>تاریخ الشیعه، محمدحسین المظفّری، ص ۹۴.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۷۹-۱۸۴</ref>. | *مخفی بودن جای [[قبر]] آن [[حضرت]]، بسیاری از حقایق را روشن میکند. [[علامه مجلسی]] بعد از [[نقل]] این [[احادیث]] و [[روایات]] متعدد دیگر، میگوید: "علت [[پنهان]] بودن قبرش، [[ترس]] از [[خوارج]] و [[منافقین]] بوده است و کسی جز [[خواص]] [[شیعه]]، از جای مخفیِ آن اطلاع نداشت. تا اینکه در زمانِ سفّاح- [[خلیفه عباسی]]- [[امام صادق]]{{ع}} به [[حیره]] برآمد و موضع [[قبر]] را نمایاند و از آن پس تاکنون [[شیعه]] [[قبر]] [[امام]] را در همان موضع [[زیارت]] میکند"<ref> بحارالانوار، جلد ۴۲، ص ۳۳۸.</ref> محلّ [[قبر]]، از چشم و [[آگاهی]] [[دشمنان]] و افراد غیر مطمئن [[پنهان]] بود.... ولی [[اولاد]] [[امام علی|علی]]{{ع}} جای آن را میدانستند. [[امام سجاد]]{{ع}} به طور مخفیانه آن را [[زیارت]] میکرد. همچنین [[امام باقر]]{{ع}} در [[عهد]] بنی [[مروان]] از آن خبر داشت و گاهی به [[زیارت]] میرفت، چون [[حکومت]] به [[عباسیان]] رسید و [[امام صادق]]{{ع}} را چندین بار به [[عراق]]، جلب و احضار کردند، در مسیر [[عراق]]، [[امام]] به [[یاران مخصوص]] و [[برگزیده]] خویش، موضع [[قبر]] [[شریف]] [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} را نشان میداد و در هر بار جمعی به همراه او ### [[313]]### [[امام]] را [[زیارت]] میکردند. بر روی [[قبر]]، دکّه ای بود که در اثر جریان سیل، ویران شده بود و [[صفوان جمّال]] به امر [[امام صادق]]{{ع}} آن را بازسازی کرد. [[شیعه]] از آن پس با راهنماییهای [[امام صادق]]{{ع}}، جای [[قبر]] را میدانستند و به [[زیارت]] میرفتند تا اینکه در زمانِ [[خلافت]] [[هارون]] الرشید، مسأله کاملًا روشن گشت و [[قبه]] ای بر آن افراشته شد...<ref>تاریخ الشیعه، محمدحسین المظفّری، ص ۹۴.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۷۹-۱۸۴</ref>. | ||
*در دورههای بعد، به تدریج استقبال [[مردم]] از [[زیارت]] [[مزار]] [[امام علی]]{{ع}} رو به افزایش میرود و طبق روایتی از قول [[زائر]] [[قبر]] [[امام]] در سال ۲۶۰ [[قبر]] [[امام علی|علی]]{{ع}} به صورتی بوده که سنگهای سیاهی دورش چیده شده بود و غیر از همان سنگچینی، بنا و بارگاهی نداشته است<ref>بحار الأنوار، ج ۴۲، ص ۳۱۵.</ref>. بعد از [[آشکار]] شدن [[قبر]] [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} در نجف، [[آبادانی]] و عمارتها در اطراف [[مرقد]] [[مقدس]] از سال ۱۷۰ شروع شد و علویّون به خصوص [[شیعیان]]، آنجا ساکن شدند و با [[گذشت]] زمان آبادتر و پرجمعیتتر شد و یک قرن نگذشته بود که در نجف، غیر از [[شیعیان]] بیش از ۱۹۰۰نفر از [[سادات علوی]] میزیستند و به تدریج رونق بیشتری یافت و در [[قرن هفتم]] و هشتم، در عصر حکومتهای [[شیعی]] جلایری و ایلخوانی در [[عراق]]، رونق درخشانی یافت و با | *در دورههای بعد، به تدریج استقبال [[مردم]] از [[زیارت]] [[مزار]] [[امام علی]]{{ع}} رو به افزایش میرود و طبق روایتی از قول [[زائر]] [[قبر]] [[امام]] در سال ۲۶۰ [[قبر]] [[امام علی|علی]]{{ع}} به صورتی بوده که سنگهای سیاهی دورش چیده شده بود و غیر از همان سنگچینی، بنا و بارگاهی نداشته است<ref>بحار الأنوار، ج ۴۲، ص ۳۱۵.</ref>. بعد از [[آشکار]] شدن [[قبر]] [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} در نجف، [[آبادانی]] و عمارتها در اطراف [[مرقد]] [[مقدس]] از سال ۱۷۰ شروع شد و علویّون به خصوص [[شیعیان]]، آنجا ساکن شدند و با [[گذشت]] زمان آبادتر و پرجمعیتتر شد و یک قرن نگذشته بود که در نجف، غیر از [[شیعیان]] بیش از ۱۹۰۰نفر از [[سادات علوی]] میزیستند و به تدریج رونق بیشتری یافت و در [[قرن هفتم]] و هشتم، در عصر حکومتهای [[شیعی]] جلایری و ایلخوانی در [[عراق]]، رونق درخشانی یافت و با صرف مبالغ هنگفت، در آنجا مدرسهها، [[مساجد]]، تکیهها و... [[احداث]] شد...<ref>ماضی النجف و حاضرها، شیخ جعفر آل محبوبه نجفی، ج۱، ص۱۸.</ref> رفت و آمد [[مردم]] بر سر مزاری که به عنوان [[مرقد]] [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} [[شهرت]] یافته بود، بر عده ای از [[حسودان]] تنگ نظر دشوار آمد و به بهانههای مختلف میخواستند باعث تفرّق [[مردم]] از تجمع بر این [[کعبه]] [[ولایت]] شوند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۷۹-۱۸۴</ref>. | ||
*مرحوم [[علامه مجلسی]] داستان مفصلی [[نقل]] میکند از کسانی که در سال ۲۷۳هجری، با [[تصور]] اینکه موضع [[قبر]] [[امام علی|علی]]{{ع}} [[دروغ]] است و [[مدفن]] [[امام]] در آنجا نیست و این [[شهرت]]، باعث [[فتنه]] و [[گمراهی]] [[مردم]] میشود، [[تصمیم]] بر نبش [[قبر]] میگیرند. ولی وقتی عملهها دست به کار حفّاری و نبش [[قبر]] میشوند حوادث شگفتی بروز میکند که آنان را مبهوت ساخته و از ادامه عمل منصرف میکند<ref>بحار الأنوار، ج ۴۲، ص ۳۱۲.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۷۹-۱۸۴</ref>. | *مرحوم [[علامه مجلسی]] داستان مفصلی [[نقل]] میکند از کسانی که در سال ۲۷۳هجری، با [[تصور]] اینکه موضع [[قبر]] [[امام علی|علی]]{{ع}} [[دروغ]] است و [[مدفن]] [[امام]] در آنجا نیست و این [[شهرت]]، باعث [[فتنه]] و [[گمراهی]] [[مردم]] میشود، [[تصمیم]] بر نبش [[قبر]] میگیرند. ولی وقتی عملهها دست به کار حفّاری و نبش [[قبر]] میشوند حوادث شگفتی بروز میکند که آنان را مبهوت ساخته و از ادامه عمل منصرف میکند<ref>بحار الأنوار، ج ۴۲، ص ۳۱۲.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۷۹-۱۸۴</ref>. | ||
*با [[گذشت]] زمان، نجف، به شهری آباد تبدیل میشود که [[عاشقان]] [[حق]] و شیفتگان [[اهل بیت]]{{عم}} به آنجا روی میآورند. عالم بزرگ [[شیعی]]، [[شیخ طوسی]] در [[قرن پنجم]]، [[حوزه علمیه]] نجف، این [[کوثر]] پربرکت را تأسیس میکند و نجف، چشمهای جوشان و زمزمی پرخیر میگردد که [[مکتب]] [[مولا]] [[امام علی|علی]]{{ع}} را [[احیا]] میکند. با آنکه نجف، [[آب]] و هوای مساعدی ندارد و برای [[زندگی]] مساعد نیست، ولی [[جاذبه]] نجف، از [[آب]] [[حیات]] و هوای [[معنویت]] آن است، نه [[آب]] و هوای طبیعیاش. همچنان که [[قم]] هم، این [[شهر]] کویری و شورآباد کم [[آب]] و سوزان و [[تشنه]]، خود، [[کوثر]] [[ولایت]] است که تشنگان [[معنویت]] و [[عرفان]] را از هر سو به طرف خود میکشد و بانوی بزرگوار، [[حضرت]] معصومه{{س}} است که [[قم]] را آباد کرده است. آری... نجف مهد [[علم]] و کانون [[معارف]] [[اهل بیت]]{{عم}} گشت و خاستگاه [[خورشید]] [[دین]]، از حوزه هزار سالهای که [[شیخ طوسی]] سنگ بنایش را نهاد. هزاران عالم [[شیعی]] در این حوزه پرورش یافتند و افقها را روشن ساختند. [[قبر]] بسیاری از علمای [[اسلام]] هم در همین نجف است، فرزانگانی همچون: [[شیخ طوسی]]، [[علامه حلّی]]، [[مقدّس اردبیلی]]، [[بحر العلوم]]، [[نراقی]]، [[صاحب جواهر]]، شیخ [[مرتضی انصاری]]، [[میرزای شیرازی]]، [[محقق ثانی]]، [[میرداماد]]، [[استرآبادی]]، شیخ [[جعفر شوشتری]]، [[محمد کاظم خراسانی]]، [[محمد کاظم یزدی]]، میرزا [[حسین نوری]]<ref>منتخب التواریخ، ص۱۷۳.</ref>، [[علامه امینی]]، آیۀ [[الله]] [[حکیم]]، حاج آقا [[مصطفی خمینی]] و دهها چهره برجسته و معروف دیگر...<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۷۹-۱۸۴</ref>. | *با [[گذشت]] زمان، نجف، به شهری آباد تبدیل میشود که [[عاشقان]] [[حق]] و شیفتگان [[اهل بیت]]{{عم}} به آنجا روی میآورند. عالم بزرگ [[شیعی]]، [[شیخ طوسی]] در [[قرن پنجم]]، [[حوزه علمیه]] نجف، این [[کوثر]] پربرکت را تأسیس میکند و نجف، چشمهای جوشان و زمزمی پرخیر میگردد که [[مکتب]] [[مولا]] [[امام علی|علی]]{{ع}} را [[احیا]] میکند. با آنکه نجف، [[آب]] و هوای مساعدی ندارد و برای [[زندگی]] مساعد نیست، ولی [[جاذبه]] نجف، از [[آب]] [[حیات]] و هوای [[معنویت]] آن است، نه [[آب]] و هوای طبیعیاش. همچنان که [[قم]] هم، این [[شهر]] کویری و شورآباد کم [[آب]] و سوزان و [[تشنه]]، خود، [[کوثر]] [[ولایت]] است که تشنگان [[معنویت]] و [[عرفان]] را از هر سو به طرف خود میکشد و بانوی بزرگوار، [[حضرت]] معصومه{{س}} است که [[قم]] را آباد کرده است. آری... نجف مهد [[علم]] و کانون [[معارف]] [[اهل بیت]]{{عم}} گشت و خاستگاه [[خورشید]] [[دین]]، از حوزه هزار سالهای که [[شیخ طوسی]] سنگ بنایش را نهاد. هزاران عالم [[شیعی]] در این حوزه پرورش یافتند و افقها را روشن ساختند. [[قبر]] بسیاری از علمای [[اسلام]] هم در همین نجف است، فرزانگانی همچون: [[شیخ طوسی]]، [[علامه حلّی]]، [[مقدّس اردبیلی]]، [[بحر العلوم]]، [[نراقی]]، [[صاحب جواهر]]، شیخ [[مرتضی انصاری]]، [[میرزای شیرازی]]، [[محقق ثانی]]، [[میرداماد]]، [[استرآبادی]]، شیخ [[جعفر شوشتری]]، [[محمد کاظم خراسانی]]، [[محمد کاظم یزدی]]، میرزا [[حسین نوری]]<ref>منتخب التواریخ، ص۱۷۳.</ref>، [[علامه امینی]]، آیۀ [[الله]] [[حکیم]]، حاج آقا [[مصطفی خمینی]] و دهها چهره برجسته و معروف دیگر...<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۷۹-۱۸۴</ref>. |