استعاذه در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'و‌هفتم' به ' و هفتم') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = استعاذه | |||
| عنوان مدخل = استعاذه | |||
| مداخل مرتبط = [[استعاذه در قرآن]] - [[استعاذه در معارف دعا و زیارات]] - [[استعاذه در فقه اسلامی]] - [[استعاذه در معارف و سیره سجادی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
'''استعاذه''' به معنای [[پناه]] خواستن و درخواست کمک، [[یاری]] و چنگ انداختن است<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۳۱۵.</ref>. [[انسان]] موجودی [[ضعیف]] است، و به هنگام [[درخواست یاری]]، ناچار است به موجوی [[قوی]] پناه برد. از این روی انسانِ [[مؤمن]] به [[خداوند]] که قوی‌ترین موجود است پناه می‌برد. | '''استعاذه''' به معنای [[پناه]] خواستن و درخواست کمک، [[یاری]] و چنگ انداختن است<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۳۱۵.</ref>. [[انسان]] موجودی [[ضعیف]] است، و به هنگام [[درخواست یاری]]، ناچار است به موجوی [[قوی]] پناه برد. از این روی انسانِ [[مؤمن]] به [[خداوند]] که قوی‌ترین موجود است پناه می‌برد. | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[خدای حکیم]] نیز در [[قرآن کریم]] به ما آموخته است که به وجود پاکش [[پناهنده]] شویم. به همین جهت به پیامبرش این‌گونه می‌آموزد: {{متن قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ}}<ref>«بگو: به پروردگار سپیده‌دم پناه می‌برم» سوره فلق، آیه ۱.</ref>. | [[خدای حکیم]] نیز در [[قرآن کریم]] به ما آموخته است که به وجود پاکش [[پناهنده]] شویم. به همین جهت به پیامبرش این‌گونه می‌آموزد: {{متن قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ}}<ref>«بگو: به پروردگار سپیده‌دم پناه می‌برم» سوره فلق، آیه ۱.</ref>. | ||
[[امام سجاد]]{{ع}} در [[صحیفه]] تنها پناه‌دهنده را خداوند دانسته، و خودش نیز از جوار [[رحمت]] [[پروردگار]] پناه می‌جوید<ref>نیایش هشتم.</ref>. و عرضه می‌دارد: به تو پناه می‌جویم، پس پناهم ده<ref>نیایش پنجاه و یکم.</ref>. | [[امام سجاد]] {{ع}} در [[صحیفه]] تنها پناه‌دهنده را خداوند دانسته، و خودش نیز از جوار [[رحمت]] [[پروردگار]] پناه می‌جوید<ref>نیایش هشتم.</ref>. و عرضه می‌دارد: به تو پناه می‌جویم، پس پناهم ده<ref>نیایش پنجاه و یکم.</ref>. | ||
[[حضرت]] [[زین‌العابدین]]{{ع}} [[نیایش هشتم]] را به استعاذه به خداوندِ [[مهربان]] از [[شر]] پلیدی‌های [[اخلاقی]] و زشتی‌های [[رفتاری]] اختصاص داده است. او در این [[دعا]] به بیش از سی مورد نازیبایی اخلاقی و رفتاری فردی و [[اجتماعی]] اشاره می‌کند که از جمله آنها این است که انسان [[خیانت]] کسی را در [[دل]] داشته باشد. ایشان از [[اصرار بر گناه]] و [[نافرمانی]] به خداوند پناه برده<ref>نیایش دوازدهم.</ref> و این چنین [[نیایش]] می‌کند: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ... وَ أَعِذْنِي مِنْ سُوءِ الرَّغْبَةِ وَ هَلَعِ أَهْلِ الْحِرْصِ}}، «خداوندا!... مرا از [[امیال]] نکوهیده و [[آزمندی]] در پناه خود دار»<ref>نیایش چهاردهم.</ref>. [[امام چهارم]] از [[روز قیامت]] و [[آتش جهنم]] - آن بزرگ‌ترین [[حسرت]] و [[مصیبت]] - به پروردگار [[رحیم]] پناه برده<ref>نیایش هشتم.</ref> و خطاب به خداوند می‌گوید: «ای خداوند، به تو پناه می‌برم از کژدم‌های سهمناک آنکه دهان‌ها گشوده‌اند و از مارهای دهشت‌افزای آنکه نیش‌ها آخته‌اند و از آن آب جوشان که احشا و امعای [[دوزخیان]] را شرحه‌شرحه کند و دل‌هایشان را از جای برکند»<ref>نیایش سی و دوم.</ref>. | [[حضرت]] [[زین‌العابدین]] {{ع}} [[نیایش هشتم]] را به استعاذه به خداوندِ [[مهربان]] از [[شر]] پلیدی‌های [[اخلاقی]] و زشتی‌های [[رفتاری]] اختصاص داده است. او در این [[دعا]] به بیش از سی مورد نازیبایی اخلاقی و رفتاری فردی و [[اجتماعی]] اشاره می‌کند که از جمله آنها این است که انسان [[خیانت]] کسی را در [[دل]] داشته باشد. ایشان از [[اصرار بر گناه]] و [[نافرمانی]] به خداوند پناه برده<ref>نیایش دوازدهم.</ref> و این چنین [[نیایش]] می‌کند: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ... وَ أَعِذْنِي مِنْ سُوءِ الرَّغْبَةِ وَ هَلَعِ أَهْلِ الْحِرْصِ}}، «خداوندا!... مرا از [[امیال]] نکوهیده و [[آزمندی]] در پناه خود دار»<ref>نیایش چهاردهم.</ref>. [[امام چهارم]] از [[روز قیامت]] و [[آتش جهنم]] - آن بزرگ‌ترین [[حسرت]] و [[مصیبت]] - به پروردگار [[رحیم]] پناه برده<ref>نیایش هشتم.</ref> و خطاب به خداوند می‌گوید: «ای خداوند، به تو پناه می‌برم از کژدم‌های سهمناک آنکه دهان‌ها گشوده‌اند و از مارهای دهشت‌افزای آنکه نیش‌ها آخته‌اند و از آن آب جوشان که احشا و امعای [[دوزخیان]] را شرحه‌شرحه کند و دل‌هایشان را از جای برکند»<ref>نیایش سی و دوم.</ref>. | ||
حضرت در دعای [[روز]] [[عید قربان]] و [[جمعه]] نیز از [[خشم]] و [[سخط]] خداوند به او پناه می‌برد<ref>نیایش‌های | حضرت در دعای [[روز]] [[عید قربان]] و [[جمعه]] نیز از [[خشم]] و [[سخط]] خداوند به او پناه می‌برد<ref>نیایش‌های سی و ششم و چهل و هشتم.</ref>. | ||
[[رنج]] و مشقت‌های [[مالی]] در [[زندگی]] [[دنیایی]] یکی دیگر از محورهایی است که علی‌بن‌الحسین{{ع}} از آن به [[خداوند]] [[پناه]] می‌برد، ایشان با اشاره به [[سختی]] [[قرض]] و وام [[مالی]] برای [[مؤمنین]]، خطاب به [[پروردگار]] می‌گوید: «خداوندا، به تو پناه می‌آورم از [[اندوه]] وام‌داری و [[اندیشه]] آن و دل‌مشغولی برای آن و بی‌خوابی کشیدن در [[غم]] آن. خدایا... مرا از وام در پناه خود دار»<ref>نیایش سی‌ام.</ref>. | [[رنج]] و مشقت‌های [[مالی]] در [[زندگی]] [[دنیایی]] یکی دیگر از محورهایی است که علی‌بن‌الحسین {{ع}} از آن به [[خداوند]] [[پناه]] می‌برد، ایشان با اشاره به [[سختی]] [[قرض]] و وام [[مالی]] برای [[مؤمنین]]، خطاب به [[پروردگار]] می‌گوید: «خداوندا، به تو پناه می‌آورم از [[اندوه]] وام‌داری و [[اندیشه]] آن و دل‌مشغولی برای آن و بی‌خوابی کشیدن در [[غم]] آن. خدایا... مرا از وام در پناه خود دار»<ref>نیایش سی‌ام.</ref>. | ||
[[سیدالساجدین]] {{ع}} از [[دشمنان]] و [[شماتت]] آنان به [[خدا]] پناهجو می‌شود<ref>نیایش چهل و هفتم.</ref> و [[نیایش هفدهم صحیفه]] را به [[استعاذه]] از [[دشمن]] آشکار ۔ یعنی [[شیطان]] - و حیله‌های او؛ اختصاص می‌دهد. | [[سیدالساجدین]] {{ع}} از [[دشمنان]] و [[شماتت]] آنان به [[خدا]] پناهجو می‌شود<ref>نیایش چهل و هفتم.</ref> و [[نیایش هفدهم صحیفه]] را به [[استعاذه]] از [[دشمن]] آشکار ۔ یعنی [[شیطان]] - و حیله‌های او؛ اختصاص می‌دهد. | ||
همچنین در نیایش‌های خویش از [[سرنوشت]] [[بدی]] که برای [[انسان]] رقم می‌خورد<ref>نیایش | همچنین در نیایش‌های خویش از [[سرنوشت]] [[بدی]] که برای [[انسان]] رقم می‌خورد<ref>نیایش پنجاه و چهارم.</ref> و شکستن [[توبه]] مداوم توسط [[بنده]]<ref>نیایش سی و یکم.</ref>؛ به [[خالق]] یکتای عالم [[پناهنده]] می‌شود<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، مصطفوی، بیروت، دارالکتب العلمیه- مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، چاپ سوم، ۱۴۳۰ ق؛ الصحیفة السجادیة، امام سجاد {{ع}}، قم، الهادی، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش؛ ترجمه آیتی، تهران، چاپ دوم، ۱۴۱۷ ق.</ref><ref>[[سید مهدی بهشتی|بهشتی، سید مهدی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «استعاذه»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۵.</ref> | ||
== | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[سید مهدی بهشتی|بهشتی، سید مهدی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «استعاذه»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']] | # [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[سید مهدی بهشتی|بهشتی، سید مهدی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «استعاذه»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{ | {{پانویس}} | ||
[[رده:استعاذه | [[رده:استعاذه]] | ||