خمس در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
←خمس در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
در این [[آیه]] اختصاص سهمی‌از خمس [[غنائم]] به [[محمد]]{{صل}} مطرح شده و این که [[ایمان]] به [[آیات]] نازل شده بر [[پیامبر]] منشأ پرداخت خمس ذکر گردیده است: {{متن قرآن|فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ}}<ref>«و اگر به خداوند و به آنچه بر بنده خویش، روز بازشناخت درستی از نادرستی (در جنگ بدر)، روز رویارویی آن دو گروه (مسلمان و مشرک) فرو فرستادیم ایمان دارید بدانید که آنچه غنیمت گرفته‌اید از هرچه باشد یک پنجم آن از آن خداوند و فرستاده او و خویشاوند (وی) و یتیما» سوره انفال، آیه ۴۱.</ref>.... {{متن قرآن|إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا يَوْمَ الْفُرْقَانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ}}<ref>«و اگر به خداوند و به آنچه بر بنده خویش، روز بازشناخت درستی از نادرستی (در جنگ بدر)، روز رویارویی آن دو گروه (مسلمان و مشرک) فرو فرستادیم ایمان دارید بدانید که آنچه غنیمت گرفته‌اید از هرچه باشد یک پنجم آن از آن خداوند و فرستاده او و خویشاوند (وی) و یتیما» سوره انفال، آیه ۴۱.</ref> | در این [[آیه]] اختصاص سهمی‌از خمس [[غنائم]] به [[محمد]]{{صل}} مطرح شده و این که [[ایمان]] به [[آیات]] نازل شده بر [[پیامبر]] منشأ پرداخت خمس ذکر گردیده است: {{متن قرآن|فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ}}<ref>«و اگر به خداوند و به آنچه بر بنده خویش، روز بازشناخت درستی از نادرستی (در جنگ بدر)، روز رویارویی آن دو گروه (مسلمان و مشرک) فرو فرستادیم ایمان دارید بدانید که آنچه غنیمت گرفته‌اید از هرچه باشد یک پنجم آن از آن خداوند و فرستاده او و خویشاوند (وی) و یتیما» سوره انفال، آیه ۴۱.</ref>.... {{متن قرآن|إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا يَوْمَ الْفُرْقَانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ}}<ref>«و اگر به خداوند و به آنچه بر بنده خویش، روز بازشناخت درستی از نادرستی (در جنگ بدر)، روز رویارویی آن دو گروه (مسلمان و مشرک) فرو فرستادیم ایمان دارید بدانید که آنچه غنیمت گرفته‌اید از هرچه باشد یک پنجم آن از آن خداوند و فرستاده او و خویشاوند (وی) و یتیما» سوره انفال، آیه ۴۱.</ref> | ||
جالب این که یکی از [[عقاید]] پیش از [[بعثت پیامبر]] وجود گنجهای پنهانی به عنوان رکائز است. "رکاز" نزد [[مردم]] [[حجاز]]، گنجهای [[جاهلیت]] بوده است که در [[زمین]] [[دفن]] شده بود، و نزد [[مردم]] [[عراق]] به معنای معادن است. هر دوی این اقوال را لغت می‌پذیرد؛ زیرا این هر دو در [[زمین]] نشانده شده، یعنی در [[زمین]] ثابت است. این [[حدیث]] تنها بر [[تفسیر]] اول آمده که همان گنجهای [[جاهلیت]] است.خمس در این گنجها عنوان [[زکات]] دارد؛ چرا که این گنجها در بر دارنده نفع فراوان و دسترسی به آنها آسان بوده است. در [[مسند احمد]] در یکی از طرق این [[حدیث]] آمده است: {{متن حدیث|وَفِي الرِّكَازِ الخُمُسُ}}. گویا این کلمه جمع رکیزه یا رکزه، و آن عبارت است از قطعه‌ای از جواهر [[زمین]] که در آن نهاده شده است. رکز نیز به معنی [[حس]] و نیز صدای پنهان و آهسته است. جالب آنکه آنچه در روزگار [[جاهلیت]] در میان عرب‌های [[قریشی]] [[نظام]] «خمس» نامیده می‌شد و [[شعار]] آن این بود: "ما [[فرزندان]] [[ابراهیم]]، اهل [[احترام]]، سرپرستان [[کعبه]] و مقیمان و ساکنان مکه‌ایم، هیچ [[عربی]] را حقی چون ما نیست، و [[عرب]] آنچه را برای ما می‌شناسد، برای دیگری نمی‌شناسد"<ref>تفسیر طبری، ج۶، ص:۱۸۸؛ محمد قصری، تاریخ الامم الاسلامیة، ج۱، ص: ۵۶-۵۷ ؛ ابن هشام، ج۱، ص:۲۰۱ . نیز مقاله مؤلف، "العرب و علاقاتهم الدولیة فی العصور القدیمة"؛ ازرقی، ج۱، ص: ۴۳ و ۱۷۶ ۶؛ تاریخ طبری، ج۲، ص: ۱۳۳.</ref>.<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۴۹۸.</ref> | جالب این که یکی از [[عقاید]] پیش از [[بعثت پیامبر]] وجود گنجهای پنهانی به عنوان رکائز است. "رکاز" نزد [[مردم]] [[حجاز]]، گنجهای [[جاهلیت]] بوده است که در [[زمین]] [[دفن]] شده بود، و نزد [[مردم]] [[عراق]] به معنای معادن است. هر دوی این اقوال را لغت می‌پذیرد؛ زیرا این هر دو در [[زمین]] نشانده شده، یعنی در [[زمین]] ثابت است. این [[حدیث]] تنها بر [[تفسیر]] اول آمده که همان گنجهای [[جاهلیت]] است.خمس در این گنجها عنوان [[زکات]] دارد؛ چرا که این گنجها در بر دارنده نفع فراوان و دسترسی به آنها آسان بوده است. در [[مسند احمد]] در یکی از طرق این [[حدیث]] آمده است: {{متن حدیث|وَفِي الرِّكَازِ الخُمُسُ}}. گویا این کلمه جمع رکیزه یا رکزه، و آن عبارت است از قطعه‌ای از جواهر [[زمین]] که در آن نهاده شده است. رکز نیز به معنی [[حس]] و نیز صدای پنهان و آهسته است. جالب آنکه آنچه در روزگار [[جاهلیت]] در میان عرب‌های [[قریشی]] [[نظام]] «خمس» نامیده می‌شد و [[شعار]] آن این بود: "ما [[فرزندان]] [[ابراهیم]]، اهل [[احترام]]، سرپرستان [[کعبه]] و مقیمان و ساکنان مکه‌ایم، هیچ [[عربی]] را حقی چون ما نیست، و [[عرب]] آنچه را برای ما می‌شناسد، برای دیگری نمی‌شناسد"<ref>تفسیر طبری، ج۶، ص:۱۸۸؛ محمد قصری، تاریخ الامم الاسلامیة، ج۱، ص: ۵۶-۵۷ ؛ ابن هشام، ج۱، ص:۲۰۱ . نیز مقاله مؤلف، "العرب و علاقاتهم الدولیة فی العصور القدیمة"؛ ازرقی، ج۱، ص: ۴۳ و ۱۷۶ ۶؛ تاریخ طبری، ج۲، ص: ۱۳۳.</ref>.<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۴۹۸.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||