پرش به محتوا

چه دیدگاه‌هایی درباره جهانی شدن وجود دارد؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ربات: جایگزینی خودکار متن (-: :::::: +: )
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::# +#))
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-: :::::: +: ))
خط ۱۸: خط ۱۸:
[[پرونده:783993038.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[قنبر علی صمدی]]]]
[[پرونده:783993038.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[قنبر علی صمدی]]]]
::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[قنبر علی صمدی]]'''، در مقاله ''«[[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[قنبر علی صمدی]]'''، در مقاله ''«[[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«در این خصوص به طور عمده، سه دیدگاه متفاوت با سه رویکرد متفاوت به چشم می‌خورد که اینجا صرفاً در حد طرح بحث، بدان اشاره می‌شود<ref>برای آگاهی بیشتر از نظریات مطرح در باب جهانی شدن، ر.ک: "جهانی شدن و دین، فرصت‌ها و چالش‌ها".</ref>:
 
«در این خصوص به طور عمده، سه دیدگاه متفاوت با سه رویکرد متفاوت به چشم می‌خورد که اینجا صرفاً در حد طرح بحث، بدان اشاره می‌شود<ref>برای آگاهی بیشتر از نظریات مطرح در باب جهانی شدن، ر.ک: "جهانی شدن و دین، فرصت‌ها و چالش‌ها".</ref>:
#'''دیدگاه پروژه:''' عده‌ای به این مسأله، نگاه بد‌بینانه دارند و دست کم درباره اهداف طراحان این بحث، با [[بدگمانی]] می‌نگرند. این عده، بحث جهانی‌شدن را طرحی [[سیاسی]] می‌دانند که به صورت برنامه‌‌ای سازمان‌یافته و غیر علنی، از سوی اراده‌های پنهانی قدرت‌های [[سلطه]]، برای اهداف استعماری در سطح جهانی طراحی شده است. از نظر آنان، این بحث، ماهیتاً ساختگی است که [[راهبرد]] اعلام نشده قدرت‌های بزرگ، در پس آن، نهفته است. براساس این تحلیل، در ظاهر، آنچه مطرح می‌شود، صحبت از [[یکپارچگی]] جهانی و سهولت تعامل و ارتباطات است؛ ولی واقع مسأله، این است که این موضوع پوششی، برای اجرایی شدن برنامه "جهانی‌سازی" با [[هدف]] "آمریکایی سازی" یا دست کم "غربی سازی" از سوی نظریه‌پردازان غربی برای تحمیل [[سلطه]] [[سیاسی]] - [[فرهنگی]] [[غرب]] بر [[جهان]]، طراحی شده است. در این نگاه، "جهانی‌شدن" یک عنوان صوری است که ماهیتاً ابزار کارآمد برای اهداف راهبردی [[جهان]] [[غرب]] تلقی می‌شود.
#'''دیدگاه پروژه:''' عده‌ای به این مسأله، نگاه بد‌بینانه دارند و دست کم درباره اهداف طراحان این بحث، با [[بدگمانی]] می‌نگرند. این عده، بحث جهانی‌شدن را طرحی [[سیاسی]] می‌دانند که به صورت برنامه‌‌ای سازمان‌یافته و غیر علنی، از سوی اراده‌های پنهانی قدرت‌های [[سلطه]]، برای اهداف استعماری در سطح جهانی طراحی شده است. از نظر آنان، این بحث، ماهیتاً ساختگی است که [[راهبرد]] اعلام نشده قدرت‌های بزرگ، در پس آن، نهفته است. براساس این تحلیل، در ظاهر، آنچه مطرح می‌شود، صحبت از [[یکپارچگی]] جهانی و سهولت تعامل و ارتباطات است؛ ولی واقع مسأله، این است که این موضوع پوششی، برای اجرایی شدن برنامه "جهانی‌سازی" با [[هدف]] "آمریکایی سازی" یا دست کم "غربی سازی" از سوی نظریه‌پردازان غربی برای تحمیل [[سلطه]] [[سیاسی]] - [[فرهنگی]] [[غرب]] بر [[جهان]]، طراحی شده است. در این نگاه، "جهانی‌شدن" یک عنوان صوری است که ماهیتاً ابزار کارآمد برای اهداف راهبردی [[جهان]] [[غرب]] تلقی می‌شود.
#'''دیدگاه پروسه:''' در مقابل، جمعی دیگر، به موضوع "جهانی‌ شدن" با نگاه مثبت می‌‌نگرند و آن را یک فرایند طبیعی رو به [[تکامل]] [[جامعه بشری]] می‌دانند. از نظر آنان، این روند، یک سیر طبیعی و قهری است که خارج از [[اختیار]] و [[انتخاب]] افراد است. در این روند، کشورها و [[ملت‌ها]] به تدریج به سوی [[هم‌گرایی]] و [[وحدت]] قطب‌ها و تمرکز تصمیم‌گیری‌‌ها به پیش می‌روند. سرعت تحولات در این روند از یک‌سو و تنوع نیازها و گستردگی [[حوزه]] تعاملات [[اجتماعی]] از سوی دیگر و رشد تکنولوژی و [[صنعت]] از سوی سوم، همه و همه چنین رویکردی را اجتناب‌ناپذیر می‌نماید به گونه‌ا‌ی که حرکت بر خلاف آن یا نادیده‌انگاشتن آن، به معنای حرکت بر خلاف مسیر [[آب]] و مساوی با [[شکست]] تلقی می‌شود. طبق این برداشت، "جهانی‌ شدن" یک روند تدریجی دارای فرایند [[تاریخی]] است که سیر تحولات صنعتی و شهر‌نشینی و نیز [[پیشرفت]] [[تمدن]] رو به [[آینده]]، پیامدهای گریز‌ناپذیر خود را در پهنه حیات انسانی بر جای خواهد گذارد و در نتیجه، همه فاصله‌‌ها و دیوار‌ها و مرزهای جغرافیایی، زبانی، نژادی و… خواسته یا نخواسته برچیده خواهد شد.
#'''دیدگاه پروسه:''' در مقابل، جمعی دیگر، به موضوع "جهانی‌ شدن" با نگاه مثبت می‌‌نگرند و آن را یک فرایند طبیعی رو به [[تکامل]] [[جامعه بشری]] می‌دانند. از نظر آنان، این روند، یک سیر طبیعی و قهری است که خارج از [[اختیار]] و [[انتخاب]] افراد است. در این روند، کشورها و [[ملت‌ها]] به تدریج به سوی [[هم‌گرایی]] و [[وحدت]] قطب‌ها و تمرکز تصمیم‌گیری‌‌ها به پیش می‌روند. سرعت تحولات در این روند از یک‌سو و تنوع نیازها و گستردگی [[حوزه]] تعاملات [[اجتماعی]] از سوی دیگر و رشد تکنولوژی و [[صنعت]] از سوی سوم، همه و همه چنین رویکردی را اجتناب‌ناپذیر می‌نماید به گونه‌ا‌ی که حرکت بر خلاف آن یا نادیده‌انگاشتن آن، به معنای حرکت بر خلاف مسیر [[آب]] و مساوی با [[شکست]] تلقی می‌شود. طبق این برداشت، "جهانی‌ شدن" یک روند تدریجی دارای فرایند [[تاریخی]] است که سیر تحولات صنعتی و شهر‌نشینی و نیز [[پیشرفت]] [[تمدن]] رو به [[آینده]]، پیامدهای گریز‌ناپذیر خود را در پهنه حیات انسانی بر جای خواهد گذارد و در نتیجه، همه فاصله‌‌ها و دیوار‌ها و مرزهای جغرافیایی، زبانی، نژادی و… خواسته یا نخواسته برچیده خواهد شد.
خط ۳۳: خط ۳۴:
| پاسخ‌دهنده = عبدالعلی محمدی
| پاسخ‌دهنده = عبدالعلی محمدی
| پاسخ = آقای '''[[عبدالعلی محمدی]]'''، در مقاله ''«[[جهانی‌شدن و انتظار و موعود (مقاله)|جهانی‌شدن و انتظار و موعود]]»'' در این‌باره گفته است:
| پاسخ = آقای '''[[عبدالعلی محمدی]]'''، در مقاله ''«[[جهانی‌شدن و انتظار و موعود (مقاله)|جهانی‌شدن و انتظار و موعود]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«در مواجهه با [[جهانی شدن]]، نخستین سؤالی که در ذهن نقش می‌‌بندد این است که [[جهانی شدن]] چیست؟ کاوش‌های عملی و نظری برای پاسخ به این پرسش، تاکنون به نتیجه مطلوب و واحدی نرسیده‌اند. از همین رو، [[اندیشمندان]] آن گونه که آن را برتافته‌اند، تعریف نموده‌اند. از دیدگاه بعضی، "[[جهانی شدن]]" یا "globalization" به معنای یکسان سازی [[جوامع]] در چارچوب تمدنی [[واحد]] و اهداف [[واحد]] است<ref>محسن عبدالحمید، "جهانی شدن از منظر اسلامی"، ترجمه شاکر لوایی، پگاه حوزه، ش ۳۴ (۵/۱۰/۸۰)، ص ۹، به نقل از: یاسر عبدالجواد، "مقاربتان عربیتان للعولمه"،المستقبل العربی،ش۲۵۲(فوریه۲۰۰۲)،ص ۲.</ref>. از نظر عده‌ای، "[[جهانی شدن]] یعنی غربی سازی [[جهان]]"<ref>احمد توکّلی، "بررسی پدیده جهانی شدن"،مجله معرفت، ش۵۳، ص ۷.</ref>؛ و دسته وم بر این باورند که "[[اقتصاد]] جهانی، نیروهای [[سیاسی]] و [[فرهنگی]] به سرعت کره [[زمین]] را زیر نفوذ خود قرار می‌‌دهند و به خلق یک بازار نوین جهانی، سازمان‌های فراملّی [[جدید]] و [[فرهنگ]] نوین جهانی می‌‌پردازند. بر این اساس، دورنمای [[جهان]] توسعه بازار جهانی [[سرمایه]] داری، زوال [[دولت]] ملّی، گردش پرشتاب کالا، [[مردم]]، اطلاعات و شکل‌های [[فرهنگی]] است"<ref>زهرا پیشگاهی فرد، نگرشی ژئوپولتیکی به پدیده جهانی شدن، تهران، دانشکده فرماندهی سپاه، ۱۳۸۰، ص ۱۸، به نقل از: اسعد اردلان، "پدیده جهانی شدن و حقوق فرهنگی"، فصلنامه سیاست خارجی، س ۱۴، ش ۲ (تابستان ۷۹).</ref>. اما به نظر می‌‌رسد به [[دلیل]] تعدّد درون مایه‌های [[جهانی شدن]] در ابعاد [[اقتصادی]]، [[اجتماعی]]، [[سیاسی]]، ایدئولوژیک و [[فکری]]، تعریفی ساده از آن تقریبا ناشدنی است<ref>ابراهیم ابوربیع، "امکان پاسخی اسلامی و معاصر به جهانی شدن"، ترجمه غلامرضا مرادی، پگاه حوزه، ش ۱۷،ص ۱۷.</ref>. آنچه می‌‌توان گفت این است که در عصر [[جهانی شدن]]، شاخصه‌های ذیل به طور ملموس هویدایند: "[[جهانی شدن]] [[سرمایه]] که عبارت از محکم‌تر شدن روابط میان بازارهای مختلف است.
 
«در مواجهه با [[جهانی شدن]]، نخستین سؤالی که در ذهن نقش می‌‌بندد این است که [[جهانی شدن]] چیست؟ کاوش‌های عملی و نظری برای پاسخ به این پرسش، تاکنون به نتیجه مطلوب و واحدی نرسیده‌اند. از همین رو، [[اندیشمندان]] آن گونه که آن را برتافته‌اند، تعریف نموده‌اند. از دیدگاه بعضی، "[[جهانی شدن]]" یا "globalization" به معنای یکسان سازی [[جوامع]] در چارچوب تمدنی [[واحد]] و اهداف [[واحد]] است<ref>محسن عبدالحمید، "جهانی شدن از منظر اسلامی"، ترجمه شاکر لوایی، پگاه حوزه، ش ۳۴ (۵/۱۰/۸۰)، ص ۹، به نقل از: یاسر عبدالجواد، "مقاربتان عربیتان للعولمه"،المستقبل العربی،ش۲۵۲(فوریه۲۰۰۲)،ص ۲.</ref>. از نظر عده‌ای، "[[جهانی شدن]] یعنی غربی سازی [[جهان]]"<ref>احمد توکّلی، "بررسی پدیده جهانی شدن"،مجله معرفت، ش۵۳، ص ۷.</ref>؛ و دسته وم بر این باورند که "[[اقتصاد]] جهانی، نیروهای [[سیاسی]] و [[فرهنگی]] به سرعت کره [[زمین]] را زیر نفوذ خود قرار می‌‌دهند و به خلق یک بازار نوین جهانی، سازمان‌های فراملّی [[جدید]] و [[فرهنگ]] نوین جهانی می‌‌پردازند. بر این اساس، دورنمای [[جهان]] توسعه بازار جهانی [[سرمایه]] داری، زوال [[دولت]] ملّی، گردش پرشتاب کالا، [[مردم]]، اطلاعات و شکل‌های [[فرهنگی]] است"<ref>زهرا پیشگاهی فرد، نگرشی ژئوپولتیکی به پدیده جهانی شدن، تهران، دانشکده فرماندهی سپاه، ۱۳۸۰، ص ۱۸، به نقل از: اسعد اردلان، "پدیده جهانی شدن و حقوق فرهنگی"، فصلنامه سیاست خارجی، س ۱۴، ش ۲ (تابستان ۷۹).</ref>. اما به نظر می‌‌رسد به [[دلیل]] تعدّد درون مایه‌های [[جهانی شدن]] در ابعاد [[اقتصادی]]، [[اجتماعی]]، [[سیاسی]]، ایدئولوژیک و [[فکری]]، تعریفی ساده از آن تقریبا ناشدنی است<ref>ابراهیم ابوربیع، "امکان پاسخی اسلامی و معاصر به جهانی شدن"، ترجمه غلامرضا مرادی، پگاه حوزه، ش ۱۷،ص ۱۷.</ref>. آنچه می‌‌توان گفت این است که در عصر [[جهانی شدن]]، شاخصه‌های ذیل به طور ملموس هویدایند: "[[جهانی شدن]] [[سرمایه]] که عبارت از محکم‌تر شدن روابط میان بازارهای مختلف است.


[[پیشرفت]] چشمگیر در عرصه تکنولوژی ارتباطات؛ [[جهانی شدن]] [[فرهنگ]]"<ref>عمرو عبدالکریم، "جهانی شدن در عرصه‌های سرمایه، تکنولوژی و فرهنگ"، ترجمه جهانگیر میرزایی، پگاه حوزه، ش ۲۷، ص ۳.</ref>. پس می‌‌توان گفت: [[جهانی شدن]] یک فرایند فراگیری است که در ابعاد گوناگون با [[هدف]] یکسان سازی [[جوامع]]، فارغ از [[اراده]] موافقان و [[مخالفان]]، به پیش می‌‌تازد، و [[فرصت]] بازیگری را در این عرصه برای هرکسی که چیزی برای ارائه داشته باشد، مهیّا می‌‌کند. [[قدرت]] شگرف و کم نظیر تکنولوژی و ظرفیت بسیار وسیع رایانه در [[اختیار]] کسانی است که می‌‌توانند از این [[فرصت]] استثنایی بهره ببرند»<ref>[[عبدالعلی محمدی|محمدی، عبدالعلی]]، [[جهانی‌شدن و انتظار و موعود (مقاله)|جهانی‌شدن و انتظار و موعود]]، ص ۱۱۱.</ref>.
[[پیشرفت]] چشمگیر در عرصه تکنولوژی ارتباطات؛ [[جهانی شدن]] [[فرهنگ]]"<ref>عمرو عبدالکریم، "جهانی شدن در عرصه‌های سرمایه، تکنولوژی و فرهنگ"، ترجمه جهانگیر میرزایی، پگاه حوزه، ش ۲۷، ص ۳.</ref>. پس می‌‌توان گفت: [[جهانی شدن]] یک فرایند فراگیری است که در ابعاد گوناگون با [[هدف]] یکسان سازی [[جوامع]]، فارغ از [[اراده]] موافقان و [[مخالفان]]، به پیش می‌‌تازد، و [[فرصت]] بازیگری را در این عرصه برای هرکسی که چیزی برای ارائه داشته باشد، مهیّا می‌‌کند. [[قدرت]] شگرف و کم نظیر تکنولوژی و ظرفیت بسیار وسیع رایانه در [[اختیار]] کسانی است که می‌‌توانند از این [[فرصت]] استثنایی بهره ببرند»<ref>[[عبدالعلی محمدی|محمدی، عبدالعلی]]، [[جهانی‌شدن و انتظار و موعود (مقاله)|جهانی‌شدن و انتظار و موعود]]، ص ۱۱۱.</ref>.
۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش