صراط مستقیم در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'احتجاج طبرسی' به 'الاحتجاج طبرسی'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==))
جز (جایگزینی متن - 'احتجاج طبرسی' به 'الاحتجاج طبرسی')
خط ۲۴: خط ۲۴:


===[[نبوت]] و [[امامت]]===
===[[نبوت]] و [[امامت]]===
*در بعضی از [[تفاسیر]] نیز به [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}}، [[ائمه]]{{عم}} به طور عموم و [[امام علی|امیرالمؤمنین علی]]{{ع}} به طور خاص اشاره شده است که اغلب این [[تفاسیر شیعی]] هستند؛ به عنوان مثال در [[مجمع البیان]] فی التفسیر القرآن ذیل [[آیه]] ۵ [[سوره]] [[مبارکه]] [[فاتحة الکتاب]]، [[پیامبر]]{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} [[جانشین]] او، [[صراط مستقیم]] یاد شده است: "اله النبی{{صل}} و الأئمه القائمون مقامه<ref>طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن با مقدمه محمدجواد بلاغی، چاپ سوم: تهران: انتشارات ناصرخسرو ج ۱: ۱۰۴.</ref> در [[تفسیر]] نورالثقلین نیز به [[نقل]] از [[کتاب]] [[احتجاج]] [[طبرسی]] و در ضمن [[حدیث]] [[خطبه غدیر]] از قول [[پیامبر اکرم]] آمده است که آن [[حضرت]] فرمود: من [[صراط]] مستقیمی هستم که [[خداوند]] به [[پیروی]] از آن امر فرموده است. پس از من نیز [[امام علی]]{{ع}} و [[ائمه]] و فرزندانی که از صلب او هستند، [[صراط مستقیم]] خواهند بود که [[هادی]] [[حق]] هستند و با او معادل هستند (...)  
*در بعضی از [[تفاسیر]] نیز به [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}}، [[ائمه]]{{عم}} به طور عموم و [[امام علی|امیرالمؤمنین علی]]{{ع}} به طور خاص اشاره شده است که اغلب این [[تفاسیر شیعی]] هستند؛ به عنوان مثال در [[مجمع البیان]] فی التفسیر القرآن ذیل [[آیه]] ۵ [[سوره]] [[مبارکه]] [[فاتحة الکتاب]]، [[پیامبر]]{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} [[جانشین]] او، [[صراط مستقیم]] یاد شده است: "اله النبی{{صل}} و الأئمه القائمون مقامه<ref>طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن با مقدمه محمدجواد بلاغی، چاپ سوم: تهران: انتشارات ناصرخسرو ج ۱: ۱۰۴.</ref> در [[تفسیر]] نورالثقلین نیز به [[نقل]] از [[کتاب]] [[الاحتجاج]] [[طبرسی]] و در ضمن [[حدیث]] [[خطبه غدیر]] از قول [[پیامبر اکرم]] آمده است که آن [[حضرت]] فرمود: من [[صراط]] مستقیمی هستم که [[خداوند]] به [[پیروی]] از آن امر فرموده است. پس از من نیز [[امام علی]]{{ع}} و [[ائمه]] و فرزندانی که از صلب او هستند، [[صراط مستقیم]] خواهند بود که [[هادی]] [[حق]] هستند و با او معادل هستند (...)  
در [[تفسیر]] [[المیزان]] نیز به [[نقل]] از [[امام سجاد]]{{ع}} در المعانی ذکر شده که آن [[حضرت]] جمیع [[ائمه]]{{ع}} را [[صراط مستقیم]] معرفی فرموده است: {{متن حدیث|ٌ نَحْنُ أَبْوَابُ اللَّهِ وَ نَحْنُ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِيمُ }}<ref>عروسی الحویزی، تفسیر نورالثقلین. چاپ چهارم: تحقیق سیدهاشم رسولی محلاتی. قم: انتشارات اسماعیلیان.</ref> همچنان که در [[تفسیر]] نورالثقلین نیز [[امام صادق|امام جعفر صادق]]{{ع}} می‌فرماید ما [[ائمه]] [[صراط مستقیم الهی]] هستیم: {{متن حدیث|وَاللَّه‏ نَحْنُ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِيمُ}}<ref>عروسی الحویزی، تفسیر نورالثقلین. چاپ چهارم: تحقیق سیدهاشم رسولی محلاتی. قم: انتشارات اسماعیلیان ۱۴۱۵ق، ج ۱: ۲۲.</ref>.
در [[تفسیر]] [[المیزان]] نیز به [[نقل]] از [[امام سجاد]]{{ع}} در المعانی ذکر شده که آن [[حضرت]] جمیع [[ائمه]]{{ع}} را [[صراط مستقیم]] معرفی فرموده است: {{متن حدیث|ٌ نَحْنُ أَبْوَابُ اللَّهِ وَ نَحْنُ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِيمُ }}<ref>عروسی الحویزی، تفسیر نورالثقلین. چاپ چهارم: تحقیق سیدهاشم رسولی محلاتی. قم: انتشارات اسماعیلیان.</ref> همچنان که در [[تفسیر]] نورالثقلین نیز [[امام صادق|امام جعفر صادق]]{{ع}} می‌فرماید ما [[ائمه]] [[صراط مستقیم الهی]] هستیم: {{متن حدیث|وَاللَّه‏ نَحْنُ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِيمُ}}<ref>عروسی الحویزی، تفسیر نورالثقلین. چاپ چهارم: تحقیق سیدهاشم رسولی محلاتی. قم: انتشارات اسماعیلیان ۱۴۱۵ق، ج ۱: ۲۲.</ref>.
*آنچه یاد شد، مواردی بود که در [[تفاسیر]] گوناگون [[قرآن کریم]] درباره مفاهیم [[صراط مستقیم]] یافته و ثبت شد. اما [[یادآوری]] این سخن از [[علامه طباطبائی]] در [[المیزان]] نیز ضروری است که می‌فرمایند: [[صراط مستقیم]] راهی است به سوی [[خدا]] که هر راه دیگری که خلایق به سوی [[خدا]] دارند، شعبه‌ای از آن است و هر طریقی که [[آدمی]] را به سوی [[خدا]] رهنمایی می‌کند، بهره‌ای از [[صراط مستقیم]] را داراست... پس [[صراط مستقیم]] عبارت می‌شود از صراطی که در [[هدایت مردم]] و رساندنشان به سوی [[غایت]] و مقصدشان [[تخلف]] نکند، و صد در صد این اثر خود را ببخشد، همچنان که [[خدای تعالی]] در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَاعْتَصَمُوا بِهِ فَسَيُدْخِلُهُمْ فِي رَحْمَةٍ مِنْهُ وَفَضْلٍ وَيَهْدِيهِمْ إِلَيْهِ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا}}<ref>«اما آن کسان که به خداوند ایمان آوردند و به او چنگ در زدند، (خداوند) آنان را در بخشایش و بخششی از خویش در خواهد آورد و ایشان را به راهی راست به سوی خود راهنمایی خواهد کرد» سوره نساء، آیه ۱۷۵.</ref> آن راهی را که هرگز در [[هدایت]] رهرو خود [[تخلف]] ننموده، و دائما در حال خود باقی است، [[صراط مستقیم]] نامیده است<ref>موسوی همدانی، ترجمه تفسیر المیزان، چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ج ۱: ۵۲.</ref><ref>[[سعید قاسمی پرشکوه|قاسمی پرشکوه، سعید]] و [[محمد حسین خوانین‌زاده|خوانین‌زاده، محمد حسین]]؛ [[صراط مستقیم در تفاسیر قرآن و آثار ابن عربی (مقاله)|صراط مستقیم در تفاسیر قرآن و آثار ابن عربی]]، ص ۲۹ تا ۳۳.</ref>
*آنچه یاد شد، مواردی بود که در [[تفاسیر]] گوناگون [[قرآن کریم]] درباره مفاهیم [[صراط مستقیم]] یافته و ثبت شد. اما [[یادآوری]] این سخن از [[علامه طباطبائی]] در [[المیزان]] نیز ضروری است که می‌فرمایند: [[صراط مستقیم]] راهی است به سوی [[خدا]] که هر راه دیگری که خلایق به سوی [[خدا]] دارند، شعبه‌ای از آن است و هر طریقی که [[آدمی]] را به سوی [[خدا]] رهنمایی می‌کند، بهره‌ای از [[صراط مستقیم]] را داراست... پس [[صراط مستقیم]] عبارت می‌شود از صراطی که در [[هدایت مردم]] و رساندنشان به سوی [[غایت]] و مقصدشان [[تخلف]] نکند، و صد در صد این اثر خود را ببخشد، همچنان که [[خدای تعالی]] در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَاعْتَصَمُوا بِهِ فَسَيُدْخِلُهُمْ فِي رَحْمَةٍ مِنْهُ وَفَضْلٍ وَيَهْدِيهِمْ إِلَيْهِ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا}}<ref>«اما آن کسان که به خداوند ایمان آوردند و به او چنگ در زدند، (خداوند) آنان را در بخشایش و بخششی از خویش در خواهد آورد و ایشان را به راهی راست به سوی خود راهنمایی خواهد کرد» سوره نساء، آیه ۱۷۵.</ref> آن راهی را که هرگز در [[هدایت]] رهرو خود [[تخلف]] ننموده، و دائما در حال خود باقی است، [[صراط مستقیم]] نامیده است<ref>موسوی همدانی، ترجمه تفسیر المیزان، چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ج ۱: ۵۲.</ref><ref>[[سعید قاسمی پرشکوه|قاسمی پرشکوه، سعید]] و [[محمد حسین خوانین‌زاده|خوانین‌زاده، محمد حسین]]؛ [[صراط مستقیم در تفاسیر قرآن و آثار ابن عربی (مقاله)|صراط مستقیم در تفاسیر قرآن و آثار ابن عربی]]، ص ۲۹ تا ۳۳.</ref>
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش