آیا مضطر از القاب امام مهدی است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::::در برخی روایات، این آیه به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ و قیام آن حضرت تطبیق شده است. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "این آیه درباره [[امام مهدی|مهدی]] از آل محمد{{عم}} نازل شده است. به خدا سوگند! مضطر او است. هنگامی که در مقام ابراهیم دو رکعت نماز به جا می‏‌آورد و دست به درگاه خداوند متعال برمی‏دارد، خداوند سبحانه و تعالی دعای او را اجابت می‌‏کند، ناراحتی‏‌ها را برطرف می‏‌سازد و او را خلیفه روی زمین قرار می‏‌دهد<ref>{{عربی|"نَزَلَتْ فِي الْقَائِمِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ {{عم}}، هُوَ وَ اللَّهِ‏ الْمُضْطَرُّ إِذَا صَلَّى‏ فِي‏ الْمَقَامِ‏ رَكْعَتَيْنِ‏- وَ دَعَا اللَّهَ فَأَجَابَهُ‏ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ وَ يَجْعَلُهُ خَلِيفَةً فِي الْأَرْض‏‏ ‏‏‏‏‏‏"}}، علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج ۲، ص ۱۲۹؛ نیز ر. ک: نعمانی، الغیبة، ص ۳۱۴</ref>.  

::::::بدون شک منظور از این تفسیر، منحصر ساختن مفهوم آیه، به وجود مبارک [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ نیست؛ بلکه آیه معنای گسترده‌‏ای دارد که یکی از مصداق‏های روشن آن، وجود [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ است. زمانی که همه جا را فساد می‌‏گیرد، درها بسته می‌‏شود، بشریت در بن‏بست سختی قرار می‌‏گیرد و حالت اضطرار در کل عالم نمایان می‌‏شود، این هنگام، [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ در مقدس‏ترین نقطه روی زمین، دست به دعا برمی‌‏دارد و تقاضای برطرف شدن سختی می‏‌کند. خداوند سبحانه و تعالی نیز این دعا را سرآغاز انقلاب مقدس جهانی او قرار می‌‏دهد و به مصداق‏ {{متن قرآن|وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاء الأَرْضِ }}<ref> شما را جانشینان زمین می‌گرداند؛ سوره نمل، آیه: ۶۲.</ref><ref>  ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص ۵۲۱ و ۵۲۲</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۰۲ - ۴۰۳.</ref>.

::::::همین‌طور در روایتی که از [[امام صادق]] {{ع}} درباره تفسیر آیه: {{متن قرآن|أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ}}<ref>سوره نمل، ۶۲.</ref> وارد شده چنین آمده است: سوگند به خدا منظور از مضطر در این آیه [[قائم]] [[آل محمد]] {{صل}} است. وقتی که در آخر الزمان ستم و بیداد و فساد در نتیجه سلطه پیدا کردن مستکبران و انحراف مردم از صراط‍‌ مستقیم سرتاسر جهان را پر ساخت، آن حضرت در بین رکن و مقام در [[مسجد الحرام]] دو رکعت نماز می‌خواند و آن‌گاه دست به دعا برداشته از خداوند تعجیل در فرج خود را می‌خواهد و پروردگار عالم نیز دعای او را اجابت نموده و به او اذن ظهور می‌دهد و به دنبال این واقعه مبارک آن حضرت به برکت امدادهای غیبی و هم‌چنین یاری انسان‌های مؤمن و شجاع -که در آن زمان از سرتاسر عالم به گرد آن حضرت جمع شده‌اند- بساط‍‌ ستم را از روی زمین برخواهد چید<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۴۸.</ref>.  

::::::اما چرا به [[امام عصر]] {{ع}} لقب مضطر داده شده است‌؟ از بررسی مجموعه [[روایات]] مربوط‍‌ به این بحث چنین برمی‌آید که امام معصوم به‌عنوان حجت الهی در خیرخواهی به بندگان خدا و محبت به آنان از پدر و مادر به آنها مهربان‌تر است؛ کدام اضطرار سخت‌تر از این است که کسی حجت خدا باشد و مسئولیت حفظ‍‌ و تبلیغ و ترویج و حاکمیت بخشی به همه احکام و ارزش‌های الهی را برعهده داشته باشد، اما در شرایطی واقع شود که ببیند حکام جور از یک طرف و منافقان و انسان‌های هواپرست از طرف دیگر احکام [[حیات]]‌بخش الهی را زیر پا می‌گذارند و بندگان خدا را از مسیر سعادت واقعی منحرف می‌سازند و آنها را به بی‌راهه سوق می‌دهند<ref>نشریه موعود، شماره ۳۴، ص ۳۲.</ref>»<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۶۷۰.</ref>.