سرگذشت زندگی امام علی در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

==دوران زندگانی [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}==

خلاصه دوران زندگانی [[حضرت علی]]{{ع}} را می‌توان به چهار فصل تقسیم کرد:

#از ده سالگی که [[اسلام]] آورد تا درگذشت پیامبر: این دوره ۲۳ سال و دو بخش است: دوران [[مکه]] و دوران [[مدینه]]. او [[اولین مسلمان]] و اولین کسی بود که با پیامبر [[نماز]] خواند<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۸، ص۳۳۹؛ نهج البلاغه، ص۳۰۰.</ref>. در مکه حوادث مهمی رخ داد که یکی از آنها ماجرای [[انذار]] [[عشیره]] بود که در آن علی{{ع}} [[دعوت پیامبر]]{{صل}} را پذیرفت و به عنوان [[وصی]] حضرت معرفی شد<ref>شیخ صدوق، علل الشرائع، ص۱۷۰؛ قاضی نعمان، دعائم الإسلام، ج۱، ص۱۵؛ علی بن حسین مسعودی، إثبات الوصیه، ص۱۱۷؛ شیخ مفید، الإرشاد، ج۱، ص۴۹.</ref>. یکی دیگر ماجرای خوابیدن علی{{ع}} به جای پیامبر بود در شبی که [[مشرکان]] می‌خواستند پیامبر{{صل}} را بکشند<ref>ابونضر محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی، تفسیر العیاشی، ج۱، ص۱۰۱؛ قاضی نعمان، شرح الأخبار، ج۲، ص۳۴۵؛ شیخ مفید، الإرشاد، ج۱، ص۵۳.</ref>. پیامبر{{صل}} در این ماجرا وظایفی بر عهده علی گذاشت که دیگران نمی‌توانستند به آن [[اقدام]] کنند<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۸، ص۳۳۹: {{متن حدیث|وَ خَلَّفَ عَلِيّاً{{ع}} فِي أُمُورٍ لَمْ يَكُنْ يَقُومُ بِهَا أَحَدٌ غَيْرُهُ}}.</ref>؛ مانند بازگرداندن امانت‌های [[مردم]] به آنها<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل أبی طالب{{عم}}، ج۱، ص۱۶۴.</ref> و [[مهاجرت]] همراه فواطم از جمله [[دختر پیامبر]]{{صل}}<ref>شیخ طوسی، الأمالی، ص۴۷۱، همراه علی{{ع}} مادرش فاطمه بنت اسد، فاطمه زهرا{{س}} و فاطمه دختر زبیر بن عبدالمطلب و ام ایمن بودند.</ref>. پیامبر{{صل}} برای رسیدن علی{{ع}} در منطقه [[قبا]] ماند<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۸، ص۳۳۹.</ref>. دوران مدینه آمیخته با حوادث فراوانی بود.

# [[دوران خلفا]] پس از درگذشت [[رسول خدا]]{{صل}}: از [[سال یازدهم هجری]] تا اواخر [[سال ۳۵ هجری]]. این دوره نیز دارای حوادث متعددی بود که بعداً به تناسب به آنها اشاره می‌شود.

#دوران [[خلافت]]: از [[ذی حجه]] [[سال]] ۳۵ تا [[رمضان]] سال [[چهل]] [[هجری]] که با حوادث زیادی آمیخته بود. به تناسب مباحث از [[سیره]] [[حضرت]] در فصول مختلف یاد خواهد شد. دو دوره اخیر، دوران [[امامت]] حضرت است.

==نقد و بررسی==

# [[شهید]] اول در دروس گفته است: “علی{{ع}} و برادرانش اولین [[هاشمی]] هستند که از دو هاشمی متولد شده‌اند”<ref>شهید اول، الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیه، ج۲، ص۶: {{متن حدیث|وَ هُوَ وَ إِخْوَتُهُ أَوَّلُ هَاشِمِيٍّ وُلِدَ بَيْنَ هَاشِمِيَّيْنِ}}.</ref>. این نظر را [[علامه مجلسی]] در شرح [[کافی]] [[نقل]] کرده و [[پسندیده]] است<ref>محمدباقر مجلسی، مرآة العقول، ج۵، ص۲۷۶-۲۷۷؛ البته به نظر می‌رسد انتساب این نظر به مفید درست نباشد.</ref>.

#با توجه به قید اسلام شاید عبارت این‌گونه بوده باشد: {{عربی|هو أول خليفة هاشمي}}؛ یعنی او اولین [[خلیفه]] هاشمی در اسلام است که پدر و مادرش از [[نسل]] [[هاشم]] بودند. بعد از علی{{ع}} از میان [[خلفا]] این [[افتخار]] از آن [[امام حسن]]{{ع}}، سپس [[امین]] پسر [[هارون]] بوده که مادرش [[زبیده]] نیز از [[بنی هاشم]] بود. [[زبیر بن بکار]] در توصیف [[فاطمه]] مادر علی{{ع}} گفته: “او اولین [[زن]] هاشمی است که خلیفه از او متولد شد”<ref>ابن حجر، الإصابه، ج۸، ص۲۶۹: {{عربی|هي أوّل هاشمية ولدت خليفة}}.</ref> و بعد از او فاطمه [[دختر پیامبر]]{{ع}} بود که امام حسن{{ع}} فرزندش خلیفه شد.