نکوهش ظهار در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها

==مقدمه==

{{متن قرآن|الَّذِينَ يُظَاهِرُونَ مِنْكُمْ مِنْ نِسَائِهِمْ مَا هُنَّ أُمَّهَاتِهِمْ إِنْ أُمَّهَاتُهُمْ إِلَّا اللَّائِي وَلَدْنَهُمْ وَإِنَّهُمْ لَيَقُولُونَ مُنْكَرًا مِنَ الْقَوْلِ وَزُورًا وَإِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ}}<ref>«کسانی از شما که زنان خود را ظهار می‌کنند، آن زنان، مادران آنان نیستند، مادرانشان جز کسانی که آنان را زاده‌اند نمی‌باشند و اینان بی‌گمان سخنی ناپسند و نادرست می‌گویند و باری، خداوند به یقین در گذرنده‌ای آمرزنده است» سوره مجادله، آیه ۲.</ref>.

ظهار در دوران [[جاهلی]] به منزله [[طلاق]] در [[اسلام]] بود و آنگاه که صیغه «ظهار» از سوی شوهر نسبت به [[زن]] جاری می‌شد، میان آن دو، رشته زن و شوهری گسیخته می‎گشت و از آن پس این زن، بر شوهر خود، برای همیشه [[حرام]] بود، و هیچگاه شوهر نمی‌توانست به او [[رجوع]] نموده و یا با او مجدداً [[ازدواج]] کند. و این برای نخستین بار بود که [[پس از ظهور]] اسلام میان زن و شوهر، مسئله «ظهار» روی داد و آن دو در صدد چاره‌جویی برآمدند و می‌خواستند پیوند [[خانوادگی]] را دوباره به زندگی‌شان بازگردانند و سرانجام آیاتی در جهت حل این مشکل نازل شد و برای اعاده این پیوند گسیخته و خنثا کردن [[تحریم]] [[ابدی]]، که با اجرای صیغه ظهار آن دو برای همیشه از یکدیگر [[بیگانه]] می‌شدند، [[حکم]] [[کفاره]] «ظهار» نازل شد که پس از اجرای حکم کفاره نسبت به یکدیگر [[حلال]] می‌گشتند<ref>سید محمدباقر حجتی، اسباب النزول، ج۱، ص۷۶.</ref>.

در مورد علت نام‌گذاری این [[سوره]] گفته‌اند، [[بعد از ظهور]] [[اسلام]] یکی از [[مسلمانان]] [[مدینه]] و [[انصار]]، [[همسر]] خود را ظهار کرد و بعداً پشیمان شد، همسرش نزد [[پیامبر]]{{صل}} رفت و جریان را عرضه داشت، راه چاره‌ای خواست تا دوباره شوهرش به او برگردد و با پیامبر [[مجادله]] می‌کرد و به درگاه [[خدا]] [[شکوه]] می‌نمود. در اینجا بود که [[آیات شریفه]] مورد بحث نازل گردید.

از مطالب مورد نظر به دست می‌آید که برخورد [[قاطع]] اسلام و [[نزول]] این [[آیات]] از سوی [[خداوند]] و بیان و اجرای آن توسط [[پیامبر]]{{صل}} در بین مردم در مسئله ظهار، بیانگر این [[واقعیت]] است که اسلام هرگز اجازه نمی‌دهد [[حقوق زن]] به وسیله مردان [[خودکامه]] با استفاده از [[رسوم]] و عادات [[ظالمانه]] و جاهلانه مورد [[تجاوز]] قرار گیرد. اسلام با [[لغو]] [[حکم]] ظهار و آثار آن، که در جاهلیت بین [[مردم عرب]] معروف بود و تعیین کفاره سنگین برای شخص ظهار کننده چنان زمینه‌سازی کرد تا دیگر [[اعراب]] به سنت‌های [[دوران جاهلیت]] برگشت نکنند و به این طریق با این [[سنت]] [[جاهلی]] [[مبارزه]] و [[حکم جاهلیت]] را [[نسخ]] کرد.<ref>[[سید صفیه میرحسینی|میرحسینی]] و [[ابراهیم فلاح|فلاح]]، [[شیوه‌های مبارزه پیامبر با فرهنگ جاهلی (کتاب)|شیوه‌های مبارزه پیامبر با فرهنگ جاهلی]]، ص ۱۲۴.</ref>