دعا در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها

# [[باور]] به [[اجابت دعا]] و درخواست آن: [[نیایشگر]] باید با [[یقین]] به اینکه دعای او تأثیر دارد و از سوی [[خدا]] پاسخ داده می‌شود، [[دعا]] کند، تا نتیجه‌بخش باشد: "[[[معبود]] من!] همانا تو بر کسی که تو را بخواند [[مهربانی]] و به آنکه تو را صدا زند جواب می‌دهی"<ref>نیایش یازدهم.</ref>؛ "خدایا! آن‌گاه که از تو درخواست نمودم، تو را [[بخیل]] نیافتم، بلکه تو را شنوای دعایم یافتم... من تو را می‌خوانم و تو پاسخ مرا می‌دهی"<ref>نیایش پنجاه‌و‌یکم.</ref>. درخواست [[اجابت]]: یکی از [[آداب دعا]] این است که نیایشگر در عین باور به اجابت [[دعاء]] برآورده شدن آن را از خدا [[طلب]] کند<ref>دعاهای ۱۰، ۱۳، ۱۴، ۲۰، ۲۵، ۴۶ و ۵۱ و....</ref>. [[انسان]] به طور طبیعی [[دوست]] دارد اثر دعای خویش را ببیند و [[لذت]] برآورده شدن آن را بچشد؛ از این رو در نیایش‌های [[امام سجاد]]{{ع}} آمده است: "خدای من! مرا به [[اندوه]] هلاک مکن تا دعایم را اجابت کنی و آگاهم‌سازی که دعایم را اجابت کرده‌ای، و تا زنده‌ام طعم [[عافیت]] را به من بچشان و مرا [[دشمن]] کام مگردان"<ref>نیایش چهل‌و‌هشتم.</ref>.

# [[خواندن]] خدا در همه حال، انسان در [[گرفتاری‌ها]]، [[ناتوانی]] خود را بیشتر [[احساس]] می‌کند و [[گرایش]] او به دعا و درخواست از خدای برطرف‌کننده نیاز بیشتر می‌شود، که این امر تا حدودی طبیعی است ولی مطلوب نیست. [[بنده]] [[راستین]] خدا کسی است که همواره خود را [[نیازمند]] [[نعمت‌های خدا]] ببیند و دست نیاز به پیشگاه خدا دراز کند<ref>دعاهای ۷، ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۸.</ref>.

امام سجاد {{ع}} در عبارتی قابل [[تأمل]] و [[روح]] افزا، از [[نیایش دوازدهم]] می‌فرماید: "ای [[خداوند]]! سه [[خصلت]] است که مرا باز می‌دارد تا از تو چیزی خواهم و تنها یک خصلت است که مرا بر آن می‌دارد (تا از تو درخواستی بکنم)؛ آن سه: یکی فرمانی که داده‌ای و من در گزاردن آن درنگ کرده‌ام، دو دیگر، کاری که مرا از آن [[نهی]] فرموده‌ای و من در به جا آوردن آن شتابیده‌ام، سه دیگر، نعمتی که مرا ارزانی داشته‌ای و من در [[سپاس]] آن [[قصور]] ورزیده‌ام. و اما آن یک خصلت که مرا وا می‌دارد تا از تو چیزی خواهم؛ [[تفضل]] توست به کسی که روی به درگاه تو آرد و با امیدی [[نیکو]] به سوی تو آید که هر [[احسان]] که کنی از روی تفضل است و هر [[نعمت]] که دهی بی‌هیچ سابقه... ای خداوند! از تو [[نومید]] نمی‌شوم زیرا درِ خود را به روی من گشوده‌ای، بلکه به درگاه تو می‌نالم، به سان بنده‌ای [[ذلیل]]... که... از روی [[اخلاص]] به درگاه تو [[توبه]] می‌کند و با دلی [[پاک]] در [[مقام قرب]] تو [[ایستاده]] است و با آوازی نجواگونه و آهسته با تو [[راز]] می‌گوید. به [[تواضع]] قامت [[خم]] کرده و سر فرو داشته و پیکر چنبر نموده است. از [[بیم]]، پاهایش می‌لرزد و سِرِشکَش گونه‌هایش را غرقه ساخته است. تو را ندا می‌دهد که: ای [[مهربان‌ترین]] مهربانان"<ref>الحیاة، محمدرضا حکیمی و برادران، انتشارات دلیل ما، ج۱۱، چاپ اول، سال ۱۳۹۴ ش؛ الکافی، محمدبن یعقوب الکلینی الرازی (م ۳۲۹ق)، تحقیق: علی‌اکبر الغفاری، بیروت: دار صعب و دارالتعارف، چاپ چهارم، ۱۴۰۱ ق؛ المیزان فی تفسیر القرآن، سیدمحمدحسین طباطبایی (م ۱۴۰۲ق)، قم: اسماعیلیان، چاپ سوم، ۱۳۹۴ ق؛ جبر و اختیار، علی کرجی، تهیه: مرکز فرهنگ و معارف قرآن، نشر جمال، چاپ اول، سال ۱۳۸۹ ش؛ راهنمای موضوعی صحیفه سجادیه، دکتر علی شیروانی، معاونت پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۵ ش؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، ۱۳۸۵ ش؛ فرهنگ‌نامه موضوعی صحیفه سجادیه، سیداحمد سجادی، مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۵ ش؛ قرآن کریم، ترجمه سیدعلی موسوی گرمارودی، انتشارات قدیانی، چاپ دوم، ۱۳۸۴ ش؛ مجموعه آثار، شهید مرتضی مطهری، انتشارات صدرا، ج۱، چاپ ۹، سال ۱۳۷۸ ش؛ مفردات الفاظ القرآن، راغب اصفهانی، ترجمة مصطفی رحیمی‌نیا، نشر سبحان، چاپ دوم، ۱۳۸۸ ش؛ نهج‌الذکر، محمد محمدی ری‌شهری، ۲ جعربی، مؤسسة دارالحدیث، ۱۳۸۶ ش.</ref>.<ref>[[علی باقری‌فر|باقری‌فر، علی]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دعا و مناجات»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۱۷.</ref>