برهان تسلسل: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

[[دلیل]] [[ضرورت]] [[نصب]] [[امامت]] رفع [[خطا]] از [[امت]] است و اگر [[امام]] [[معصوم]] نباشد، باید به [[امام]] دیگر مراجعه کرد و اگر او هم [[معصوم]] نباشد، [[رجوع]] به [[امام]] دیگر لازم می‌‌آید و از آنجا که تسلسل، [[باطل]] است [[وجود امام]] [[معصوم]] ضروری خواهد بود. [[محقق طوسی]] می‌‌گوید: {{عربی|و امتناع التسلسل یوجب عصمته}}<ref>ر.ک: [[کشف]] المراد، ص ۱۸۴. و ر.ک: الذخیرة فی [[علم]] الکلام، ص ۴۳۰ و [[فاضل مقداد]]، إرشاد الطالبین إلی نهج المسترشدین، ص ۳۳۲ و [[امامت]] پژوهی، ص ۱۵۸.</ref>.

علت احتیاج مردم به امام، جلوگیری از [[ظلم]] [[ظالم]] و [[معصیت]] [[فاسق]] است، حال اگر صدور ظلم و معصیت از امام امکان داشته باشد، برای جلوگیری از آن، به امام دیگری نیاز خواهد بود و اگر همین گونه پیش برویم، تسلسل محال لازم می‌آید<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه| خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص ۳۱۹ - ۳۶۴.</ref>.

 

'''اشکال اول:''' اگر ملاک احتیاج افراد به امام، معصوم نبودن آنها باشد پس فردی که معصوم است به امام نیاز ندارد و [[پیامبر اکرم]]{{صل}} برای [[امیر مؤمنان]] امام نبوده‌اند.

 

'''پاسخ:''' فرد معصوم، از جهات دیگر، مانند [[کسب معرفت]] و غیره ممکن است به امام نیاز داشته باشد<ref>ر.ک. [[علی ربانی گلپایگانی| ربانی گلپایگانی، علی]]، [[کلام تطبیقی ج۲ (کتاب)|کلام تطبیقی]]، ج۲، ص۲۳۲.</ref>.

 

'''اشکال دوم:''' [[سعد الدین تفتازانی]] می‌گوید: نیاز [[امت]] به [[امام]] به خاطر وجود خطای امت نیست تا عدم [[عصمت امام]] به [[تسلسل]] بیانجامد. به فرض [[وجوب عقلی]] [[نصب امام]]، شاید [[مصالح]] دیگری، منشأ [[وجوب عقلی امامت]] شده باشد و می‌توان به وسیله [[علم]] و [[عدالت]] و استفاده از [[کتاب و سنت]] از خطای امت جلوگیری کرد.

 

'''پاسخ:'''

[[ادله]] [[ضرورت امام]]، منحصر در [[ادله شرعی]] نیست، بلکه [[وجوب نصب امام]] با [[ادله عقلی]] مانند: [[دلیل لطف]] و [[دلیل]] [[حکمت]]، [[ثابت]] می‌شود و فقدانش در [[جامعه]]، مستلزم [[نقض غرض]] و [[نیازمندی]] جامعه به بی‌نهایت [[امامان]] غیر [[معصوم]] است. [[خداوند]]، باید به اقتضای [[عقل]]، [[ارائه طریق]] را کامل کند و برای تکمیل ارائه طریق، [[تعیین]] [[امامان معصوم]] [[ضرورت]] دارد، همانند ضرورت [[نزول قرآن]] و [[سنت نبوی]]. محرومیت انسان‌ها از دیدار حضرت ولی عصر{{ع}}، زائیده اراده آدمیان است و اگر خطایی وجود دارد به کوتاهی ایشان بر‌می‌گردد. امام معصوم{{ع}} علاوه بر تأمین [[هدایت]] [[معرفتی]]، در تحقق [[مدیریت]] صحیح جامعه، هدایت خارجی را نیز تحقق می‌بخشد<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه| خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص ۳۶۶ - ۳۶۷.</ref>.