آداب دعا: تفاوت میان نسخه‌ها

#'''[[آداب]] و شرائطی که بدون آن ماهیّت [[دعا]] محقّق نمی‌شود:'''

###[[امام صادق]]{{ع}} می‌فرمایند: «هیچ بنده‌ای دست خود را به سوی [[خداوند]] [[عزیز]] [[جبّار]] دراز نمی‌کند  مگر آنکه [[خداوند]] [[حیا]] می‌کند آن را خالی برگرداند، تا آنکه از رحمتش هرآنچه بخواهد به او می‌‌دهد؛ به همین [[دلیل]] هرگاه کسی از شما [[دعا]] کرد، دستش را به سر و صورتش بکشد»<ref>{{متن حدیث|مَا أَبْرَزَ عَبْدٌ یَدَهُ إِلَی اللَّهِ الْعَزِیزِ الْجَبَّارِ إِلَّا اسْتَحْیَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ یَرُدَّهَا صِفْراً حَتَّی یَجْعَلَ فِیهَا مِنْ فَضْلِ رَحْمَتِهِ مَا یَشَاءُ فَإِذَا دَعَا أَحَدُکُمْ فَلَا یَرُدَّ یَدَهُ حَتَّی یَمْسَحَ عَلَی وَجْهِهِ وَ رَأْسِهِ}}؛ اصول کافی، ج۲، ص۴۷۱. </ref>. این [[روایت]] نشان دهندۀ این است که [[دعا]] فرد به هیچ عنوان بی ثمر و بی فایده نیست.

###[[امام صادق]]{{ع}} می‌فرمایند: «چون [[خداوند]] را خواندی با قلبت متوجّه دعایت باش، آنگاه به [[اجابت]] آن [[یقین]] داشته باش»<ref>{{متن حدیث|إِذَا دَعَوْتَ فَظُنَّ أَنَّ حَاجَتَکَ بِالْبَاب}}؛‏ اصول کافی، ج۲، ص۴۷۳. </ref>.

##[[توبه]] و [[اقرار]] به [[گناه]] و همچنین [[اقرار]] به [[نعمت‌ها]] و [[اطاعت از خداوند]]: یکی از مهمترین عوامل [[مستجاب]] نشدن [[دعا]] انجام [[معصیت الهی]] است<ref>ر.ک: [[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ص ۳۳۰.</ref>؛ از این‌رو در [[قرآن]] [[استغفار]] از [[گناه]] و [[اقرار]] و اعتراف به [[ظلم]] خویش اینچنین [[بیان]] شده است: {{متن قرآن|قَالَا رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنْفُسَنَا وَإِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ}}<ref>«گفتند: پروردگارا! ما به خویش ستم کردیم و اگر ما را نیامرزی و بر ما نبخشایی بی‌گمان از زیانکاران خواهیم بود» سوره اعراف، آیه ۲۳.</ref>. همچنین [[اقرار]] و یاد کردن [[نعمت‌های خدا]] به هنگام [[دعا]]: {{متن قرآن|قَالَ رَبِّ بِمَا أَنْعَمْتَ عَلَيَّ فَلَنْ أَكُونَ ظَهِيرًا لِلْمُجْرِمِينَ}}<ref>«گفت: پروردگارا برای نعمتی که به من ارزانی داشتی هرگز پشتیبان گنهکاران نخواهم بود» سوره قصص، آیه ۱۷.</ref> و [[اقرار]] و اعتراف به [[اطاعت]] و [[پیروی]] از دستورهای او: {{متن قرآن|آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ وَقَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ}}<ref>«این پیامبر به آنچه از (سوی) پروردگارش به سوی او فرو فرستاده‌اند، ایمان دارد و همه مؤمنان به خداوند و فرشتگانش و کتاب‌هایش و پیامبرانش، ایمان دارند (و می‌گویند) میان هیچ یک از پیامبران وی، فرق نمی‌نهیم و می‌گویند:  شنیدیم و فرمان بردیم؛ پروردگارا! آمرزش تو را خواستاريم كه سرانجام همه به سوى توست.» سوره بقره، آیه ۲۸۵.</ref> در شمار مهمترین [[علل]] پذیرش [[دعا]] محسوب می‌‌شود<ref>ر.ک: [[محمد سحرخوان|سحرخوان، محمد]] و [[حسین علی یوسف‌زاده|یوسف‌زاده، حسین علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص۱۱۵. </ref>.

##[[دعا]] باید با [[حکمت]] و [[مصلحت]] هماهنگ باشد: [[دعا کننده]] باید دعای خود را با زبان یا در [[دل]] به [[مصلحت]] مشروط کند در غیر این صورت ماهیت [[دعا]] دچار خدشه می‌‌شود<ref> ر.ک: [[محمد سحرخوان|سحرخوان، محمد]] و [[حسین علی یوسف‌زاده|یوسف‌زاده، حسین علی]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ص۱۱۲. </ref>.

#'''[[آداب]] و شرائطی که ماهیت [[دعا]] بدون آنها محقّق می‌شود، امّا [[اجابت دعا]] منوط به وجود آنهاست:'''

###ظرف [[دعا]]:

####[[استجابت دعا]] در زمان‌هایی خاص از جمله: [[دعا]] در [[ماه رجب]]، [[شعبان]] و [[رمضان]]، [[شب‌های قدر]] و ده روز اوّل ماه [[ذی حجّه]] به ویژه روز [[عَرَفه]]، [[عید فطر]]، قربان، [[غدیر]]، [[مبعث]] و روزها و شب‌های [[جمعه]]، [[سحر]] و به ویژه پیش از [[طلوع فجر]] و نیز لحظات بینَ الطّلوعین، هنگام ظهر، غروب، فاصلۀ میان [[نماز]] [[مغرب]] و عشاء<ref>ر.ک: [[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ص۳۳۰ ـ ۳۳۳.</ref>.  

== منابع ==