پرش به محتوا

ابن وضاح در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\[\[(.*)\]\](.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\>\n\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\>\n\n' به '{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = $2 | عنوان مدخل = $4 | مداخل مرتبط = $6 | پرسش مرتبط = }} ')
خط ۱۰: خط ۱۰:
وی از [[مفسران]] [[عصر حضور]] است؛ زیرا [[شیخ طوسی]] او را با عنوان «عبدالله بن وضّاح» از [[اصحاب امام کاظم]]{{ع}} به شمار آورده<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۵ (اصحاب الکاظم{{ع}}، باب العین، رقم ۲۴).</ref> و در فهرست از وی با عنوان «ابن وضّاح» یاد کرده و با عبارت {{عربی|" له كتاب التفسير"}} از کتاب [[تفسیری]] وی خبر داده است<ref>ر.ک: طوسی، الفهرست، ص۱۹۳، رقم ۸۸۲.</ref>.
وی از [[مفسران]] [[عصر حضور]] است؛ زیرا [[شیخ طوسی]] او را با عنوان «عبدالله بن وضّاح» از [[اصحاب امام کاظم]]{{ع}} به شمار آورده<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۵ (اصحاب الکاظم{{ع}}، باب العین، رقم ۲۴).</ref> و در فهرست از وی با عنوان «ابن وضّاح» یاد کرده و با عبارت {{عربی|" له كتاب التفسير"}} از کتاب [[تفسیری]] وی خبر داده است<ref>ر.ک: طوسی، الفهرست، ص۱۹۳، رقم ۸۸۲.</ref>.


[[آیت‌الله]] [[خویی]] نیز ابن وضاح را همان عبد الله بن وضاح دانسته است<ref>ر.ک: خویی، معجم رجال الحدیث، ج۲۳، ص۴۹، رقم ۱۵۱۷۶ و ج۱۰، ص۳۶۴، رقم ۷۱۹۷.</ref>، ولی [[آقا بزرگ تهرانی]] پس از ذکر کتاب وی با عنوان [[تفسیر]] ابن وضّاح فرموده است: اسم وی معلوم نیست و از شیخ نقل کرده که او را در باب کنیه‌های فهرست آورده و گفته است: «[[احمد بن میثم]] نوه [[فضل بن دکین کوفی]] که در سال ۲۱۹ [[شهید]] شده این تفسیر را از وی [[روایت]] کرده»، و از آن استفاده کرده است که وی در اواسط‍ [[قرن سوم]] [[زندگی]] می‌کرده و احتمال داده است که وی از نوه‌های [[عبدالله بن وضّاح کوفی]] باشد<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۴، ص۲۴۹، رقم ۱۱۹۸.</ref>، ولی در فهرست شیخ دربارۀ ایشان چنین سخنی دیده نمی‌شود، بلکه این سخن را شیخ دربارۀ کتاب المناقب حمّانی که بعد از ایشان آورده، فرموده است<ref>ر.ک: طوسی، الفهرست، ص۱۹۳، رقم ۸۸۳.</ref> و ظاهراً آقا بزرگ به [[اشتباه]] این سخن را دربارۀ تفسیر ابن وضاح دانسته است. در نتیجه، بر این اساس که وی «عبد الله بن وضاح» باشد، [[شیعه]] و [[ثقه]] است؛ زیرا [[نجاشی]] او را در [[رجال]] خویش ذکر و توثیق کرده است<ref>رجال النجاشی، ص۲۱۵، رقم ۵۶۰. شایان ذکر است که برخی او را متوفای حدود ۳۲۸ و معاصر شیخ کلینی دانسته‌اند (ر.ک: عقیقی بخشایشی، طبقات مفسران شیعه، ج۱، ص۵۹۶، رقم ۱۱۲) ولی نادرستی آن نیز با توجه به بیان فوق، معلوم است.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۳۳-۲۳۴.</ref>
[[آیت‌الله]] [[خویی]] نیز ابن وضاح را همان عبد الله بن وضاح دانسته است<ref>ر.ک: خویی، معجم رجال الحدیث، ج۲۳، ص۴۹، رقم ۱۵۱۷۶ و ج۱۰، ص۳۶۴، رقم ۷۱۹۷.</ref>، ولی [[آقا بزرگ تهرانی]] پس از ذکر کتاب وی با عنوان [[تفسیر]] ابن وضّاح فرموده است: اسم وی معلوم نیست و از شیخ نقل کرده که او را در باب کنیه‌های فهرست آورده و گفته است: «[[احمد بن میثم]] نوه [[فضل بن دکین کوفی]] که در سال ۲۱۹ [[شهید]] شده این تفسیر را از وی [[روایت]] کرده»، و از آن استفاده کرده است که وی در اواسط‍ [[قرن سوم]] [[زندگی]] می‌کرده و احتمال داده است که وی از نوه‌های [[عبدالله بن وضّاح کوفی]] باشد<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۴، ص۲۴۹، رقم ۱۱۹۸.</ref>، ولی در فهرست شیخ دربارۀ ایشان چنین سخنی دیده نمی‌شود، بلکه این سخن را شیخ دربارۀ کتاب المناقب حمّانی که بعد از ایشان آورده، فرموده است<ref>ر.ک: طوسی، الفهرست، ص۱۹۳، رقم ۸۸۳.</ref> و ظاهراً آقا بزرگ به [[اشتباه]] این سخن را دربارۀ تفسیر ابن وضاح دانسته است. در نتیجه، بر این اساس که وی «عبد الله بن وضاح» باشد، [[شیعه]] و [[ثقه]] است؛ زیرا [[نجاشی]] او را در [[رجال]] خویش ذکر و توثیق کرده است<ref>رجال النجاشی، ص۲۱۵، رقم ۵۶۰. شایان ذکر است که برخی او را متوفای حدود ۳۲۸ و معاصر شیخ کلینی دانسته‌اند (ر.ک: عقیقی بخشایشی، طبقات مفسران شیعه، ج۱، ص۵۹۶، رقم ۱۱۲) ولی نادرستی آن نیز با توجه به بیان فوق، معلوم است.</ref><ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۳۳-۲۳۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش