چگونه می‌توان معرفت خود را نسبت به امام مهدی افزایش داد؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
چگونه می‌توان معرفت خود را نسبت به امام مهدی افزایش داد؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / آشنایی با امام مهدی / معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی)

چگونه می‌توان معرفت خود را نسبت به امام مهدی (ع) افزایش داد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

  • چگونه می‌توانیم امام مهدی (ع) را بیشتر درک کنیم؟

پاسخ نخست

عبدالله جوادی آملی

آیت‌الله عبدالله جوادی آملی، در کتاب «امام مهدی موجود موعود» در این‌باره گفته است:

«ادراک بعضی احادیث و علوم خاندان وحی، دشوار است؛ اما فهم مسئله حضرت مهدی موعود موجود و حضور مستمر وی در عین استتار و ظهور دائم او در متن اختفا، از دشوارترین معارف است، از این‌رو نیل به آن در گرو فحص بالغ همراه طهارت ضمیر است. هرگز نمی‌توان بهانه دشواری ادراک برخی از معارف دینی را بهای ترک آن قرار داد و مجوز اهمال آن دانست، بلکه بهای هر کالای گرانی، اعتماد به امداد الهی است، همان‌گونه که حضرت امام محمد تقی (ع) فرمود: الثِّقَةُ بِاللّه ِ ثَمَنٌ لِكُلِّ غالٍ و سُلَّمٌ إلى كُلِّ عالٍ[۱]؛ وثوق و اعتماد به کمک خدای والا بهای هر متاع گران و نردبان هر مقام بلندی است؛ و مسلم است که شرط لازم برای فوز به فیض الهی و نیل به همای سعادت که همانا طایر ملکوتی است، در گرو رها شدن نفس از مکر دام‌گستری برای بندگان خدا و وصول به مقام آشنایی و آشیانه‌پردازی است.

امام عصر (ع) مظهر نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ در ضرورت وجود حجت خدا در هر زمانی، روایات فراوانی هست؛ مانند: لَوْ بَقِيَتِ اَلْأَرْضُ بِغَيْرِ إِمَامٍ لَسَاخَتْ[۲]، لَوْ خَلَتِ اَلْأَرْضُ سَاعَةً وَاحِدَةً مِنْ حُجَّةٍ لِلَّهِ لَسَاخَتْ بِأَهْلِهَا[۳]، لاَ تَخْلُو الارضُ مِنهُمْ وَ لَوْ خَلَتْ إذاً لساخت بِأهْلِهِا[۴]. آن دسته از روایات به کمک این قسمت از زیارت جامعه دانسته می‌شود که وَ بِكُمْ يُمْسِكُ السَّمآءَ اَنْ تَقَعَ عَلَي الاَرْضِ[۵]. آری برآیند روایت فوق آن است که ذات اقدس الهی با ولایت که عمود نظام هستی است، آسمان‌ها و زمین را حفظ می‌کند.

روایاتی نظیر لو بقیت الأرض بغیر إمام لساخت[۶] همانند آیه کریمه لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا[۷] دربردارنده استدلال کلامی‌اند. این روایات تنها ادعای برکات معنوی را دربر ندارند بلکه بر این ادعا برهان می‌آورند که خدای سبحان در حفظ نظام هستی ائمه (ع) را وسیله قرار داده است. همان‌طوری که بدن با روح زنده است و از او مدد می‌یابد نظام کیهانی اجرام سرد، مواد بی‌روح، عناصر مرده نیستند بلکه مجموعاً یک حقیقت زنده‌اند که حیات آن وامدار ولایت انسان کامل معصوم است. ممکن است این‌گونه معارف در تحریر زیارت جامعه (ادب فنای مقربان) مطرح گردد. کمک گرفتن بشر از خورشید و ماه در اداره زندگی روزمره و امور مختلف هرگز بدان معنی نیست که خورشید یا ماه در نورافشانی، انتشار انرژی و حرارت و ده‌ها برکت دیگر مستقل و بی‌نیاز از افاضه فیض الهی هستند، چون اندیشه توحیدی موحدان چنین باوری را بر نمی‌تابد بلکه معتقدند آن‌ها نیز چون اشیای دیگر مخلوق خدای سبحان‌اند و از فیض او سرمست می‌شوند؛ اما بشر کارهای مختلفی را به دست آنان سامان می‌بخشد و ایشان ابزار کمک‌رسانی‌اند.

وجود مبارک حجت خدا و امام زمان (ع) به مراتب والاتر و بالاتر از خورشید و ماه است؛ اما امتیاز وجود مبارکش آن است که او وسیله‌ای است که مظهر نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ[۸] است. نور خورشید که از او می‌تابد و چهره ماه را روشن می‌کند، آینده‌ای در پیش دارد که إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ[۹] او را تهدید می‌کند. این چراغ منظومه، انطماس و تناثر نجوم و مانند آن را بر سر راه خویش دارد و در نهایتْ خاموش‌شدنی است؛ اما خلیفه خدای سبحان که مظهر نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ است، نه خاموش شدنی است و نه از بین رفتنی و کم شدنی. امام در منظر حق این چنین است»[۱۰].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. آیت‌الله مصباح یزدی؛
آیت‌الله محمد تقی مصباح یزدی، در کتاب «آفتاب ولایت» در این‌باره گفته است:

«ازدیاد معرفت ما به امام زمانمان (ع)، به دو شرط وابسته است:

  1. ادله حقانیت و مقام‌های والای آن امام را بررسی کنیم؛
  2. دلمان را برای پذیرش معرفت بیش‌تر حضرت آماده سازیم.
برای بازتاب نور، آیینه باید صیقلی باشد، و در برابر نور نیز قرار بگیرد. اگر آیینه‌ای صیقلی باشد، ولی در اتاق تاریک قرار گیرد نمی‌تواند نور را منعکس کند. همچنین اگر اتاق روشن باشد، ولی آیینه صیقلی نباشد نمی‌تواند نور را بازتابد. برای معرفت روز افزون به امام زمان (ع) هم باید ادله روشنی یافت، و هم دل را پاک و باصفا کرد. هر قدر دل، صفایش بیش‌تر باشد، ادله محکم نیز بیش‌تر می‌شود و آن وقت است که ایمان، قوی‌تر، معرفت، بیش‌تر و عشق نیز افزون‌تر می‌شود؛ البته عشقی ماندگار است که اصالت داشته باشد، نه این که هوسی باشد و در وضعی خاص در انسان ظهور یابد و بعد نیز خاموش و فراموش شود. تابش نور حضرت، همیشگی و دائم است. مهم آن است که ما دل‌هایمان را آماده کنیم و از آن زنگار برگیریم تا نور حضرت بر دل‌هایمان بتابد و فیض دائم او بر ما ببارد. وقتی دلی توجهش به شیطان و آلوده به ظلمت گناه است، دیگر لیاقت توجه به امام عصر (ع) و بازتاب نور حضرت را ندارد؛ اما اگر دلی به دنیا، هوس‌ها و شیطنت‌ها آلوده نباشد، چونان آیینه‌ای صیقلی نور آن بزرگوار را منعکس می‌سازد.علت بیان این مقدمه این است که هیچ کدام از ما نباید گمان کنیم معرفتی که به وجود مقدس ولی عصر (ع) داریم، کافی و وافی است. ما باید خیلی بیش‌تر از این‌ها کار کنیم تا معرفتمان به حضرت کامل شود. اگر از مقام و منزلت امام زمان (ع) آگاه باشیم، هر آنچه به حضرتش منسوب است، در نظر ما نیز عزیز خواهد بود؛ اما اگر از منزلت امام زمان (ع) بی‌اطلاع باشیم، چیزهایی که به آن گرامی منسوب است، در نظر ما کم ارزش خواهد بود»[۱۱].
۲. حجت الاسلام و المسلمین موسوی‌نسب؛
حجت الاسلام و المسلمین سید جعفر موسوی‌نسب، در کتاب «دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در این‌باره گفته است:

«برای این که بتوانیم خود را به امام زمان (ع) نزدیک‌تر کرده و او را بیش‌تر درک کنیم، دو راه مهم را باید در نظر بگیریم:

  1. انتظار: برای این که بتوانیم حالت انتظار را در خود ایجاد کنیم، اوّل باید معنای انتظار را در خود ایجاد کرده و آن را بفهمیم؛ سپس در تحصیل آن بکوشیم. انتظار، کیفیتی روحی است که موجب به وجود آمدن حالت آمادگی برای آن‌چه که انتظارش را می‌کشیم می‌شود. و ضدّ آن یأس است. هرچه انتظار بیش‌تر باشد، آمادگی نیز بیش‌تر است. انتظار فرج آثاری دارد، یکی از آثار انتظار این است که انسان را از هرگونه انحراف و کج‌روی برحذر می‌دارد و روح و جسم منتظر را برای درک بیش‌تر امام (ع) مهیا می‌سازد و یکی دیگر از آثار انتظار به دست آوردن توفیق، عنایات و توجّهات بقیة اللّه (ع) است. امام (ع) به طور ناشناخته در میان همین انسان‌ها رفت و آمد دارد. دل‌های بسیار آماده و منتظر را برمی‌گزیند و در اختیار می‌گیرد و گروه منتظران را بیش از پیش آماده می‌سازد و این‌ها را تربیت می‌کند.
  2. محبت به ولی عصر (ع): محبّت گوهری است که خود به خود محبّ را به محبوب می‌رساند. محبّت اکسیری است که هر کجا آمد، ماهیت را عوض می‌کند.

خداوند می‌فرماید: قُل لّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى[۱۲]؛ بگو ای پیامبر برای انجام این رسالت خطیر که ایفا نمودم، از شما جز این یک چیز، چیزی نمی‌خواهم و آن مودّت و محبّت نسبت به نزدیکانم است.

اگر واقعاً به امام زمان (ع) محبّت داریم، باید آثاری داشته باشد؛ بزرگ‌ترین اثر آن، تزکیه نفس و تحصیل تقوا است و اثر دیگرش آن است که باید دائماً به یاد محبوب بوده و به دنبال تحصیل رضای محبوب باشیم.

اثر دیگر محبّت، دوست داشتن آثار و متعلّقات محبوب است. انسان هر چه را که به محبوب منتسب است دوست می‌دارد. هرچه را که برای خود می‌خواهد، اوّل برای محبوب طلب می‌کند و اگر دعا می‌کند، اوّل برای محبوب دعا می‌کند و دائماً انتظار محبوب را می‌کشد.

به هرحال به طور خلاصه باید گفت: برای درک بیش‌تر امام زمان (ع) باید رضای او را به دست آورد و رضایت او در گرو ترک گناه و انجام واجبات می‌باشد. باید خود را صالح کنیم و از فساد و گناه دور شویم. هدف قیام و ظهور حضرت امام زمان (ع) برای اصلاح دین و برچیدن فساد و گناه می‌باشد؛ پس باید در راه هدف آن بزرگوار، خود را مشغول سازیم و با عمل خود، آن را تقویت کنیم»[۱۳].

پرسش‌های وابسته

  1. امام مهدی کیست؟ (پرسش)
  2. ویژگی‌های خاص امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  3. کرامات و معجزات امام مهدی در دوران ظهور چیستند؟ (پرسش)
  4. آیا امام مهدی معجزه‌ای دارد؟ (پرسش)
  5. حکمت‌های غائب بودن امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
  6. تاریخچه مختصر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  7. فلسفه عقیده به امام حی چیست؟ (پرسش)
  8. توجه امام مهدی به دوست داران خود چگونه ا­ست؟ (پرسش)
  9. اگر بخواهیم خود را برای نظام مهدوی آماده کنیم باید چه نگاهی داشته باشیم؟ (پرسش)
  10. رابطه شب قدر و امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  11. امام مهدی چگونه ناظر اعمال ماست؟ (پرسش)
  12. چگونه رابطه خود را با اهل بیت به ویژه امام مهدی تقویت کنیم؟ (پرسش)
  13. حروف مقطعه الر که در قرآن آمده چه ارتباطی با امام مهدی دارد؟ (پرسش)
  14. ابعاد شخصیت امام چه می‌باشند؟ (پرسش)
  15. امام مهدی از لحاظ رفتار اجتماعی چه ویژگی‌هایی دارد؟ (پرسش)
  16. راه شناخت امام مهدی چیست؟ بهترین راه شناخت امام مهدی کدام است؟ (پرسش)
  17. زندگانی امام مهدی از آغاز تاکنون چه مسیری را طی کرده است؟ (پرسش)
  18. امام مهدی چگونه سبب امان اهل زمین می‌شود؟ (پرسش)
  19. تسبیح مخصوص امام مهدی چه روزهایی است؟ (پرسش)
  20. دلیل عقلی بر خالی نبودن هیچ زمانی از امام معصوم چیست؟ (پرسش)
  21. دلیل قرآنی بر خالی نبودن هیچ زمانی از امام معصوم چیست؟ (پرسش)
  22. آیا می‌توان به نیابت امام مهدی حج به‌جا آورد؟ (پرسش)
  23. چگوه باید نام امام مهدی مورد تکریم قرار داد؟ (پرسش)
  24. چه کسانی درباره امام مهدی کتاب تألیف کرده‌اند؟ (پرسش)
  25. چه کسانی درباره امام مهدی شعر سرود‌ه‌اند؟ (پرسش)
  26. چگونه حضرت که در یک مکان است ناظر همه جا می‌‌باشد؟ (پرسش)
  27. چه کنیم که وجود امام مهدی را در زندگی خود حس کنیم؟ (پرسش)
  28. چه کنیم تا مورد توجه امام مهدی قرار گیریم و وجودمان نورانی شود؟ (پرسش)
  29. امام مهدی از نوجوانان جامعه امروز چه انتظاری دارند؟ (پرسش)
  30. امام مهدی چه جوانانی را دوست دارد؟ چه کنیم تا مورد توجه و عنایات خاصه حضرتش قرار بگیریم؟ (پرسش)
  31. انسان چگونه می‌‏تواند بفهمد که ارتباط روحی با امام پیدا کرده است؟ (پرسش)
  32. درس خواندن بهتر است یا کار فرهنگی برای رضایت امام مهدی انجام دادن؟ (پرسش)
  33. آیا صدقه دادن برای امام مهدی صحیح است؟ (پرسش)
  34. آیا خواب غیر معصوم حجت است؟ (پرسش)
  35. بخشش امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  36. آیا مراد از کلمه پسر انسان در انجیل امام مهدی است؟ (پرسش)
  37. بر روی بازوی امام مهدی چه نوشته شده است؟ (پرسش)
  38. خانواده‏‌ها چگونه می‌‏توانند رابطه جوانان را با امام مهدی تقویت کنند؟ (پرسش)
  39. چه کنیم تا فرزندمان جزء سربازان امام مهدی باشد؟ (پرسش)
  40. چگونه دانش‏‌آموزان را با امام مهدی آشنا کنیم؟ (پرسش)
  41. چگونه یاد و نام امام مهدی را همیشه در خاطر دانش‏‌آموزان زنده نگه داریم؟ (پرسش)
  42. مسئولان حکومت برای بالا بردن سطح معلومات مردم چه وظایفی دارند؟ (پرسش)
  43. کشور امام مهدی چگونه کشوری باید باشد؟ (پرسش)
  44. آیات و روایاتی که درباره عرضه کردن اعمال ما به ائمه هست به چه معناست؟ (پرسش)
  45. آیا موقع گناه امامان ناظر اعمال ما هستند و آیا اعمال ما به امام عصر عرضه می‌شود؟ اگر این چنین باشد لقب ستار العیوب بودن خدا برای چیست؟ (پرسش)
  46. آیا وجود بشقاب پرنده صحت دارد و ارتباطی با امام مهدی دارد؟ (پرسش)
  47. چرا امام مهدی به حجت پنهان تعبیر شده است؟ (پرسش)
  48. علمای اهل سنت در مورد احادیث مرتبط با امام مهدی چه دیدگاهی دارند؟ (پرسش)
  49. آیا آن حضرت از حال نیازمندان و گرفتاران با خبر است و می‌تواند کمکی بکند یا چون غایب است نمی‌تواند؟ (پرسش)
  50. چه کار کنم تا موفق شوم به آقا امام مهدی نزدیک شوم؟ (پرسش)
  51. چگونه می‌‌توانیم سطح فکری و اعتقادی خود را در ارتباط با امام عصر بالاتر برده و عمیق‌تر کنیم؟ (پرسش)
  52. چگونه می‌توان رضایت امام مهدی را به دست آورد؟ (پرسش)
  53. مؤلفه‌های معرفت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  54. ارتباط آیه امن یجیب به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  55. امام مهدی در رحم مادر چه سوره‌ای تلاوت کرد؟ (پرسش)
  56. آیا کسی می‌‏تواند خودش را به صورت امام مهدی درآورد؟ (پرسش)
  57. با توجه به این‏که ما انسان‏‌ها محدود هستیم چگونه می‌‏توانیم امام مهدی که نامحدود است را بشناسیم و از وجود او بهره ببریم؟ (پرسش)
  58. با توجه به حدیث «من مات و لم یعرف امام زمانه ...» مردم چگونه می‏توانند امامی را که غایب است بشناسند؟ (پرسش)
  59. آیا پیامبر اکرم راجع به امام مهدی سخنی فرموده‌‏اند؟ (پرسش)
  60. آیا واسطه فیض بودن امام مهدی در نعمت‌ها و در عالم وجود غیر از روایات ریشه قرآنی هم دارد؟ (پرسش)
  61. آیا از طرف ائمه راجع به امام مهدی مطلبی رسیده است؟ (پرسش)
  62. معنای این جمله از پیامبر که در خطبه غدیر درباره امام مهدی فرمود ألا انه الغراف من بحر العمیق چیست؟ (پرسش)
  63. قرآن کریم برای معرفی افراد از چه روش‌هایی استفاده کرده است؟ (پرسش)
  64. آیا امام مهدی شاهد و ناظر اعمال است؟ (پرسش)
  65. آیا امام مهدی ما را می‏‌بیند؟ (پرسش)
  66. نظر فرقه جارودیه درباره امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  67. چرا امام مهدی رساله ندارد و به وسیله فقها رساله خود را در اختیار مردم قرار نمی‌‏دهند؟ (پرسش)
  68. آیا امام مهدی خداوند متعال را می‌‏بیند؟ (پرسش)
  69. معجزات امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  70. اولین کسی که نام مهدی موعود را بر او گذاشتند چه کسی بود؟ (پرسش)
  71. چه شباهت‌هایی میان پیامبران الهی و امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
  72. چگونه می‌توان معرفت خود را نسبت به امام مهدی افزایش داد؟ (پرسش)
  73. کدام پیامبر خواب‏‌های زیادی را درباره امام مهدی در کتاب‌‏هایش تعبیر کرده است؟ (پرسش)
  74. با چه شرایطی می‌توان عاشق واقعی امام مهدی بود؟ (پرسش)
  75. آیا برای دوست داشتن امام مهدی باید از محبت به دیگران خودداری کرد؟ (پرسش)
  76. درس خواندن بهتر است یا کار فرهنگی برای رضایت امام مهدی انجام دادن؟ (پرسش)
  77. آیا غذاهای امام مهدی از دنیاست یا بهشت؟ (پرسش)
  78. اظهار محبت به امام مهدی به چه صورت‌هایی انجام می‌‏شود؟ (پرسش)
  79. آیا صدقه دادن برای امام مهدی صحیح است؟ (پرسش)
  80. کدام غیب‌گویان درباره امام مهدی اخباری نقل کرده‌اند؟ (پرسش)
  81. غیب‌گویان درباره امام مهدی چه گفته‌اند؟ (پرسش)
  82. چرا در قرآن به طور مستقیم نامی از امام مهدی برده نشده است؟ (پرسش)
  83. من خودم از امامم شاکی هستم چون وقتی ازش می‏خواهم بیاید نجاتم دهد نمی‌‏آید یا فکر می‏کنم به خاطر گناهانی که می‏کنم محلم نمی‏گذارد؟ (پرسش)
  84. امام مهدی: «اگر ما فراموشتان کرده بودیم بلا بر شما نازل می‏شد» پس این‏همه بلایی که بر سر شیعیان وارد می‏شود چیست؟ (پرسش)
  85. آیا امام مهدی به کارهای خوب و بد ما آگاهی دارد؟ این منافی با ستارالعیوب بودن خداوند نیست؟ (پرسش)
  86. با این‏همه علاقه‏ ای که از جانب ارادتمندان امام مهدی اظهار می‏شود چرا باز آن حضرت از دیده ‏ها پنهان است؟ (پرسش)
  87. آیا امام مهدی در دوران غیبت فقط به عبادت شخصی مشغولند؟ (پرسش)
  88. آیا مسأله‏ غیبت مختص به امام مهدی است؟ انبیاء و پیشوایان قبل از او نیز چنین سرنوشتی نداشته‏‌اند؟ (پرسش)
  89. چگونه خداوند به غیبت امام مهدی راضی است در حالی که مردم در حیرت هستند؟ (پرسش)
  90. با توجه به اینکه شیعه و سنی معتقدند که وجود یک پیشوای عادل برای سرپرستی جامعه لازم است در حال حاضر آن پیشوا کیست؟ آیا امام غایب است؟ (پرسش)
  91. چه شباهت‌هایی میان امام حسین و امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
  92. راه‌های دوستی با امام مهدی چیست و چه کنیم که قلب آقا امام مهدی از ما راضی و خشنود باشد؟ (پرسش)
  93. مراد از «ناحیه» چیست؟ (پرسش)
  94. چرا امام مهدی با وجود دشمنان زیادی که داشت روز شهادت پدر خود را نمایان کرد؟ (پرسش)
  95. چه معجزات و کراماتی از امام مهدی صادر شده است؟ (پرسش)
  96. آیا در زمان غیبت ذکر نام اصلی حضرت جایز است؟ (پرسش)
  97. مصحف فاطمه چیست؟ و آیا هم‏ اکنون در دست امام مهدی است؟ (پرسش)
  98. چه مانعی داشت که امام مهدی در آخر الزمان متولد می‌‏شد تا دیگر نیازی به غیبت آن حضرت نباشد؟ (پرسش)
  99. چه مانعی داشت که امام مهدی غایب نمی‌‏شد و خداوند از کشته شدن آن حضرت جلوگیری می‏‌کرد؟ (پرسش)
  100. چه اصراری است که امامان معصوم در دوازده تن منحصر شوند تا لازم آید خداوند قوانین طبیعت را به خاطر امام دوازدهم تعطیل کند؟ (پرسش)
  101. علت تشبیه امام غایب به خورشید پنهان در ابر چیست؟ (پرسش)
  102. چه کسانی در مدح امام مهدی شعر سروده‌اند؟ (پرسش)
  103. چرا امام مهدی خود را برای مؤمنان مورد وثوق ظاهر نمی‌‏سازد؟ (پرسش)
  104. چه کنیم تا مردم به سوی امام مهدی‏ جذب شوند؟ (پرسش)
  105. جشن‌‏های میلاد چه آثاری دارد؟ (پرسش)
  106. چرا ما نمی‌‏توانیم خدمت امام خود برسیم؟ (پرسش)
  107. با چه شرایطی می‏توان عاشق واقعی امام مهدی‏ بود؟ (پرسش)
  108. چرا امام مهدی وارث همه‏ مظلومیت‌‏های اجداد طاهرینش می‏‌باشند؟ (پرسش)
  109. آیا امام مهدی در هر زمانی می‌‏توانند شاهد اعمال ما باشند؟ (پرسش)
  110. آیا حدیث «لو أدرکته لخدمته أیام حیاتی» دلیل برتری امام مهدی بر سایر ائمه است؟ (پرسش)
  111. صورت و سیرت مهدی چگونه است و با چه خصوصیات فردی ظهور می‌‏کند؟ (پرسش)
  112. آیا در روایات است که موقع سلام به امام مهدی سر را به اندازه رکوع یا کمتر خم نماییم؟ (پرسش)
  113. آیا امام مهدی می‌‏توانند در یک زمان در دو مکان یا بیشتر باشند؟ آیا طی‌‏الارض دارند؟ (پرسش)
  114. دیدار کنندگان با امام مهدی شمایل ایشان را چگونه توصیف کرده‌اند؟ (پرسش)
  115. امام مهدی به کدام پیامبران شباهت دارد؟ (پرسش)
  116. نوری که در بعضی از زمان‏‌های خاص مانند شب قدر یا در مکان‌‏های خاص مانند امام‏زاده دیده می‏‌شود دلیل بر حضور امام است؟ (پرسش)
  117. چه کسانی از تولد امام مهدی اطلاع یافته‌اند؟ (پرسش)
  118. اگر جسم و بدن امام مهدی برای مردم آشکار است چرا در طی این سال‌ها متوجه نمی‌شوند؟ (پرسش)

پانویس

  1. اعلام الدین، ص ۳۰۹؛ بحار الانوار، ج۷۵، ص۳۶۳.
  2. الکافی، ج ۱، ص ۱۷۹.
  3. الغیبه، نعمانی، ص ۱۴۱؛ بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۱۳.
  4. کفایة الاثر، ص ۱۶۲؛ بحار الانوار، ج۳۶، ص۳۳۸.
  5. البلد الامین، ص۳۰۲؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۶۱۵.
  6. الکافی، ج ۱، ص ۱۷۹.
  7. «اگر در آن دو (آسمان و زمین) جز خداوند خدایانی می‌بودند، هر دو تباه می‌شدند» سوره انبیاء، آیه ۲۲.
  8. «نور آسمان‌ها و زمین...» سوره نور، آیه ۳۵.
  9. «آنگاه که خورشید فرو پیچانده (و خاموش) گردد» سوره تکویر، آیه 1.
  10. جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص ۷۸.
  11. مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۴۳- ۴۴.
  12. شورى/ آیه 23.
  13. دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۶۶ و ۶۷.