یعوق
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
مقدمه
«یعوق» بت اختصاصی همدان و خولان است در أرحب.[۱] یعوق از بتهای پنجگانه قوم نوح(ع) [۲] بود که عمرو بن لحی - بنیانگذار بت پرستی در عربستان - از ساحل جده آورده بود.[۳] با دعوت او از اعراب به بت پرستی، بنی همدان دعوت وی را پذیرفتند، و عمرو بن لحیّ، بت یعوق را به ایشان و به مردی از بنی خیوان - بطنی از همدان - به نام مالک بن مرثد بن جشم بن حاشد بن جشم بن خیوان سپرد.[۴] این بت، در دهی به نام خیوان - که تا مکه دو شب به صنعاء راه فاصله داشت - نصب شد و قوم همدان و همسایگان یمنی شان به پرستش آن پرداختند.[۵] ابن کلبی در کتاب خود، ضمن بیان مطالبی در باب این بت میافزاید: از آنجا که نامی از این بت در اسامی و اشعار مردم همدان و غیر همدان دیده نمیشود و با توجه به این که محل سکونت همدانیان در نزدیک صنعاء بود و آنان با قبیله حمیر در آمیختگی و حشر و نشر داشتند، چنین به نظر میرسد که آنان همراه با قوم حمیر در دوران حکومت ذونواس - آخرین شاه حمیری - از عبادت یعوق و دیگر بتان دست کشیده، به آیین یهودی در آمدند.[۶] از این بت در قرآن کریم ذکری به میان آمده است.[۷].[۸]
منابع
پانویس
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۳۸.
- ↑ این بتها عبارت بودند از: ودّ، سواع، یعوق، یغوث و نسر.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۳۸.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۵۷.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۱۱و۵۷. نیز ر. ک. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۷۹.
- ↑ ابن کلبی، الاصنام، ص۱۱.
- ↑ ﴿وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا﴾ «و گفتند: هیچ گاه از خدایان خویش دست برندارید و هرگز از ودّ و سواع و یغوث و یعوق و نسر ، دست نکشید» سوره نوح، آیه ۲۳.
- ↑ بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص۳۳۸.