ثعلبة بن عنمة بن عدی سلمی خزرجی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۲۱.</ref> احتمال داده وی، همان [[ثعلبة بن عبید بن عدی]] باشد که نام پدرش «عنمه»، به «عبید» تصحیف شده است؛ [[شاهد]] بر این مطلب اینکه به جز [[ابن جوزی]] و [[ذهبی]] صحابه‌نگاران از ثعلبة بن عبید نامی نبرده و شاهدی بر [[صحابی]] بودن او نیاورده‌اند. وی از تیره [[بنی سواد بن غنم بن کعب بنسلمه]] از [[قبیله خزرج]] است<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۴۳۷؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲، ص۸۹؛ ابن ماکولا، الإکمال، ج۶، ص۱۴۳.</ref>. نام مادرش «جهیرة» دختر [[قین بن کعب]] از [[بنی سلمه]] است<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۳۰۰.</ref>. به [[روایت]] همگان، ثعلبه جزء هفتاد نفر از [[مردم یثرب]] بود که در [[بیعت عقبه دوم]] حاضر شدند. او به دستور [[رسول خدا]] {{صل}}، بُتان بنی سلمه را با [[همراهی]] [[عبدالله بن انیس]] و [[معاذ بن جبل]] [[شکست]]. در جنگ‌های [[بدر]]، [[أحد]] و [[خندق]] شرکت کرد و در [[جنگ خندق]]<ref>به روایت ابن اسحاق، ر. ک: ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۳۱۷.</ref> و به روایتی در [[غزوه خیبر]] (به روایت [[عروه بن زبیر]]) به دست [[هبیرة بن ابی وهب مخزومی]] کشته شد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۲۸۲؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۴۷۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۲۱.</ref>. [[ابن عباس]] می‌گوید: معاذ بن جبل و [[ثعلبة بن غنمه]] درباره چگونگی کامل شدن هلال ماه از رسول خدا {{صل}} پرسیدند و [[آیه]] {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ}}<ref>«از تو درباره ماه‌های نو می‌پرسند، بگو: آنها زمان نما» سوره بقره، آیه ۱۸۹.</ref>. درباره آنان نازل شد<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۱، ص۴۹۴؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۴۷۴.</ref>. همچنین [[طبری]]<ref>طبری، ج۴، ص۳۴.</ref>، نقل کرده است که بین [[ثعلبة بن غنمه]] و شماری از [[انصار]] مشاجرهای درگرفت و یکی از [[یهودیان]] از [[بنی قینقاع]] نیز [[آتش]] [[اختلاف]] آنان را شعله‌ور کرد، به گونه‌ای که نزدیک بود [[جنگ]] کنند، [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تُطِيعُوا فَرِيقًا مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ يَرُدُّوكُمْ بَعْدَ إِيمَانِكُمْ كَافِرِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! اگر از دسته‌ای از کسانی که به آنان کتاب داده شده است فرمانبرداری کنید شما را پس از ایمانتان به کفر باز می‌گردانند» سوره آل عمران، آیه ۱۰۰.</ref>. درباره ثعلبه نازل شد و به [[سبب نزول آیه]] طرفین از درگیری خودداری کردند<ref>و نیز ر. ک: سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور، ج۲، ص۵۸.</ref>.

[[واقدی]]<ref>واقدی، المغازی، ج۳، ص۱۰۷۱.</ref> می‌گوید: آیه {{متن قرآن|وَإِذَا سَمِعُوا مَا أُنْزِلَ إِلَی الرَّسُولِ تَرَی أَعْیُنَهُمْ تَفِیضُ مِنَ الدَّمْعِ}}<ref>«و هر گاه آنچه را بر پیامبر فرو فرستاده شده است بشنوند، با شناختی که از حق یافته‌اند چشمانشان را می‌بینی که از اشک لبریز می‌شود؛ می‌گویند: پروردگارا! ما ایمان آورده‌ایم ما را با گروه گواهان بنگار!» سوره مائده، آیه ۸۳.</ref>. درباره [[گریه]] کنندگان برای شرکت در [[جنگ تبوک]] نازل شده است که از جمله آنان، ثعلبة بن غنمه است؛ ولی چنان که گذشت، ثعلبه در [[جنگ خندق]] یا [[خیبر]] به [[شهادت]] رسید. [[حاکم نیشابوری]]<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک، ج۳، ص۲۳۱.</ref> نیز به طریق خود از جابر نقل می‌کند: ثعلبه در وفدی [[خدمت]] [[رسول خدا]] {{صل}} رسید و سه مرتبه [[سلام]] داد، ولی آن [[حضرت]] به دلیل [[انگشتر]] طلایی که در دست او بود، اعتنایی نکرد. گفته شد: ای رسول خدا، ثعلبه سه مرتبه سلام داد، حضرت فرمود: «چشمم به شعله‌ای از آتش در دست ثعلبه افتاد». این [[روایت]] اولاً با [[سیره رسول خدا]] {{صل}} سازگاری ندارد و با [[خلق کریم]] ایشان نمی‌سازد؛ ثانیاً [[وفود]] معمولاً پس از سال هشتم نزد حضرت می‌آمدند و ثعلبه در [[خندق]] یا خیبر به شهادت رسیده بود.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ثعلبة بن عنمة بن عدی سلمی خزرجی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۳۲۰.</ref>