پرش به محتوا

واقعه کربلا در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


==شب عاشورا==
== شب عاشورا ==
{{اصلی|عاشورا}}
{{اصلی|عاشورا}}


[[عمر سعد]]، عصر [[روز]] [[پنج شنبه]] نهم [[محرم]] آهنگ [[نبرد]] با [[حسین]] نمود و [[شمر]] جلو آمد تا در نزدیکی [[یاران حسین]]{{ع}} قرار گرفت و صدا زد، [[خواهر]] زاده‌گان ما کجایند؟ منظورش [[عباس]]، [[جعفر]]، [[عبدالله]] و [[عثمان]] [[فرزندان علی]]{{ع}} بودند. این بزرگواران پاسخ وی را ندادند. [[امام حسین]]{{ع}} فرمود: هرچند وی فردی [[فاسق]] است، ولی به اعتبار خویشاوندی‌اش وی را پاسخ دهید.
[[عمر سعد]]، عصر [[روز]] [[پنج شنبه]] نهم [[محرم]] آهنگ [[نبرد]] با [[حسین]] نمود و [[شمر]] جلو آمد تا در نزدیکی [[یاران حسین]] {{ع}} قرار گرفت و صدا زد، [[خواهر]] زاده‌گان ما کجایند؟ منظورش [[عباس]]، [[جعفر]]، [[عبدالله]] و [[عثمان]] [[فرزندان علی]] {{ع}} بودند. این بزرگواران پاسخ وی را ندادند. [[امام حسین]] {{ع}} فرمود: هرچند وی فردی [[فاسق]] است، ولی به اعتبار خویشاوندی‌اش وی را پاسخ دهید.


امام حسین{{ع}} این سخن را به این اعتبار فرمود که: [[مادر]] آنان [[ام البنین]] از [[قبیله]] [[کلاب]] و شمر نیز از همان قبیله به شمار می‌آمد.
امام حسین {{ع}} این سخن را به این اعتبار فرمود که: [[مادر]] آنان [[ام البنین]] از [[قبیله]] [[کلاب]] و شمر نیز از همان قبیله به شمار می‌آمد.
این بزرگ‌مردان به شمر گفتند: «چه کار داری؟» وی گفت: شما خواهرزاده‌گانم در [[امان]] هستید و خود را همراه برادرتان به کشتن ندهید و از [[یزید]] [[اطاعت]] کنید. در پاسخ وی اظهار داشتند: [[لعنت خدا]] بر تو و امان‌نامه‌ات، آیا به ما امان می‌دهی و [[پسر رسول خدا]]{{صل}} امان ندارد؟
این بزرگ‌مردان به شمر گفتند: «چه کار داری؟» وی گفت: شما خواهرزاده‌گانم در [[امان]] هستید و خود را همراه برادرتان به کشتن ندهید و از [[یزید]] [[اطاعت]] کنید. در پاسخ وی اظهار داشتند: [[لعنت خدا]] بر تو و امان‌نامه‌ات، آیا به ما امان می‌دهی و [[پسر رسول خدا]] {{صل}} امان ندارد؟


[[عباس بن امیر المؤمنین]] بر شمر بانگ زد و فرمود: ای [[دشمن خدا]]! دستت شکسته باد و [[لعنت]] بر امان‌نامه‌ات، آیا از ما می‌خواهی [[برادر]] و سرورمان حسین پسر [[فاطمه]] را رها کرده و به اطاعت لعنت‌شدگان و [[فرزندان]] آنان در آییم؟
[[عباس بن امیر المؤمنین]] بر شمر بانگ زد و فرمود: ای [[دشمن خدا]]! دستت شکسته باد و [[لعنت]] بر امان‌نامه‌ات، آیا از ما می‌خواهی [[برادر]] و سرورمان حسین پسر [[فاطمه]] را رها کرده و به اطاعت لعنت‌شدگان و [[فرزندان]] آنان در آییم؟
آن‌گاه عمر سعد بر [[سربازان]] فریاد زد و گفت: [[لشکریان]] [[خدا]] سوار شوید! که شما را به [[بهشت]] مژده باد. سربازان سوار شده و عمر سعد پس از [[نماز عصر]] پیشروی خود را به سمت حسین{{ع}} و یارانش آغاز نمود. [[امام]]{{ع}} مقابل خیمه‌هایش نشسته و بر [[شمشیر]] خود تکیه زده بود و سر بر زانوی [[مبارک]] نهاده‌ و [[خواب]] خفیفی بر او عارض گشته بود، که ناگاه خواهرش [[زینب]] با شنیدن همهمه [[سپاه]]، به برادر نزدیک شد و عرضه داشت: برادر! صدای همهمه لشکریان [[دشمن]] را که به ما نزدیک می‌شوند، نمی‌شنوی؟ امام{{ع}} سرش را بلند کرد و فرمود:
آن‌گاه عمر سعد بر [[سربازان]] فریاد زد و گفت: [[لشکریان]] [[خدا]] سوار شوید! که شما را به [[بهشت]] مژده باد. سربازان سوار شده و عمر سعد پس از [[نماز عصر]] پیشروی خود را به سمت حسین {{ع}} و یارانش آغاز نمود. [[امام]] {{ع}} مقابل خیمه‌هایش نشسته و بر [[شمشیر]] خود تکیه زده بود و سر بر زانوی [[مبارک]] نهاده‌ و [[خواب]] خفیفی بر او عارض گشته بود، که ناگاه خواهرش [[زینب]] با شنیدن همهمه [[سپاه]]، به برادر نزدیک شد و عرضه داشت: برادر! صدای همهمه لشکریان [[دشمن]] را که به ما نزدیک می‌شوند، نمی‌شنوی؟ امام {{ع}} سرش را بلند کرد و فرمود:
هم‌اکنون [[رسول خدا]]{{صل}} را در خواب دیدم که به من فرمود: تو نزد ما خواهی آمد.
هم‌اکنون [[رسول خدا]] {{صل}} را در خواب دیدم که به من فرمود: تو نزد ما خواهی آمد.


زینب{{س}} با شنیدن این جمله سیلی به صورت زد و فریادش بلند شد. [[امام حسین]]{{ع}} بدو فرمود: [[خواهر]]! وای و ویل بر تو نیست، آرام باش، [[خداوند]] تو را مشمول [[رحمت]] خویش گرداند.
زینب {{س}} با شنیدن این جمله سیلی به صورت زد و فریادش بلند شد. [[امام حسین]] {{ع}} بدو فرمود: [[خواهر]]! وای و ویل بر تو نیست، آرام باش، [[خداوند]] تو را مشمول [[رحمت]] خویش گرداند.
[[عباس]] به [[امام]] عرضه داشت: [[برادر]]! [[سپاهیان]] [[دشمن]] به سمت شما می‌آیند، [[حضرت]] به‌پا خاست و بدو فرمود: برادر عباس! جانم فدایت، اکنون سوار شو و به سمت دشمن برو و به آنان بگو: چه کار دارید و چه می‌خواهید؟ و از آنان بپرس، چه چیز سبب شده بدین‌جا بیایید؟
[[عباس]] به [[امام]] عرضه داشت: [[برادر]]! [[سپاهیان]] [[دشمن]] به سمت شما می‌آیند، [[حضرت]] به‌پا خاست و بدو فرمود: برادر عباس! جانم فدایت، اکنون سوار شو و به سمت دشمن برو و به آنان بگو: چه کار دارید و چه می‌خواهید؟ و از آنان بپرس، چه چیز سبب شده بدین‌جا بیایید؟


عباس{{ع}} به اتفاق بیست سوار از جمله [[زهیر بن قین]] و [[حبیب بن مظاهر]] نزد آنان رفته و آن‌چه را امام فرموده بود، بدانان [[ابلاغ]] کرد، آنها گفتند: از [[امیر]] [[فرمان]] رسیده که [[پذیرش حکومت]] وی را بر شما عرضه کنیم. اگر پذیرا نشدید با شما بجنگیم.
عباس {{ع}} به اتفاق بیست سوار از جمله [[زهیر بن قین]] و [[حبیب بن مظاهر]] نزد آنان رفته و آن‌چه را امام فرموده بود، بدانان [[ابلاغ]] کرد، آنها گفتند: از [[امیر]] [[فرمان]] رسیده که [[پذیرش حکومت]] وی را بر شما عرضه کنیم. اگر پذیرا نشدید با شما بجنگیم.
عباس{{ع}} فرمود: [[شتاب]] نکنید تا من نزد [[ابو عبدالله]] بازگردم و پیشنهادتان را بر او عرضه نمایم، آنها از حرکت ایستادند، عباس{{ع}} نزد امام برگشت و ماجرا را به اطلاع وی رساند و [[یاران]] حضرت در این فاصله همواره سپاهیان دشمن را [[پند]] و [[موعظه]] داده و از [[نبرد]] با [[حسین]]{{ع}} برحذر می‌داشتند.
عباس {{ع}} فرمود: [[شتاب]] نکنید تا من نزد [[ابو عبدالله]] بازگردم و پیشنهادتان را بر او عرضه نمایم، آنها از حرکت ایستادند، عباس {{ع}} نزد امام برگشت و ماجرا را به اطلاع وی رساند و [[یاران]] حضرت در این فاصله همواره سپاهیان دشمن را [[پند]] و [[موعظه]] داده و از [[نبرد]] با [[حسین]] {{ع}} برحذر می‌داشتند.


هنگامی که عباس{{ع}} پیشنهاد دشمن را به امام عرضه داشت: امام{{ع}} بدو فرمود: برادر! به سوی آنان بازگرد و اگر موفق شدی آنان را از انجام کارشان تا فردا به تأخیر بینداز و مهلت بگیر و امشب آنان را از [[حمله]] به خیمه‌ها بازدار، تا امشب را برای پروردگارمان [[نماز]] بگزاریم و به درگاهش [[دعا]] و [[نیایش]] و [[استغفار]] نماییم، خداوند خود به خوبی می‌داند تا چه اندازه [[نماز خواندن]] برای او و [[تلاوت قرآن]] و دعا و نیایش و استغفار را دوست دارم.
هنگامی که عباس {{ع}} پیشنهاد دشمن را به امام عرضه داشت: امام {{ع}} بدو فرمود: برادر! به سوی آنان بازگرد و اگر موفق شدی آنان را از انجام کارشان تا فردا به تأخیر بینداز و مهلت بگیر و امشب آنان را از [[حمله]] به خیمه‌ها بازدار، تا امشب را برای پروردگارمان [[نماز]] بگزاریم و به درگاهش [[دعا]] و [[نیایش]] و [[استغفار]] نماییم، خداوند خود به خوبی می‌داند تا چه اندازه [[نماز خواندن]] برای او و [[تلاوت قرآن]] و دعا و نیایش و استغفار را دوست دارم.


عباس{{ع}} برگشت و درخواست خود را از آنان مطرح کرد: [[ابن سعد]] سخنی نگفت، [[عمرو بن حجاج زبیدی]] به [[عمر سعد]] گفت: سبحان [[الله]]! به [[خدا]] [[سوگند]]! اگر اینان ترک و [[دیلم]] بودند و چنین درخواستی از ما کرده بودند، بدانان پاسخ مثبت می‌دادیم، تا چه رسد که اینان [[خاندان]] پیامبرند؟ [[قیس بن اشعث بن قیس]] بدو گفت: بدانان پاسخ مثبت بده، به جانم [[سوگند]]! فردا قطعاً با تو به [[نبرد]] خواهند پرداخت، بدین ترتیب، خواسته آنان را پذیرفتند.
عباس {{ع}} برگشت و درخواست خود را از آنان مطرح کرد: [[ابن سعد]] سخنی نگفت، [[عمرو بن حجاج زبیدی]] به [[عمر سعد]] گفت: سبحان [[الله]]! به [[خدا]] [[سوگند]]! اگر اینان ترک و [[دیلم]] بودند و چنین درخواستی از ما کرده بودند، بدانان پاسخ مثبت می‌دادیم، تا چه رسد که اینان [[خاندان]] پیامبرند؟ [[قیس بن اشعث بن قیس]] بدو گفت: بدانان پاسخ مثبت بده، به جانم [[سوگند]]! فردا قطعاً با تو به [[نبرد]] خواهند پرداخت، بدین ترتیب، خواسته آنان را پذیرفتند.


[[حسین]]{{ع}} [[شب]] هنگام [[یاران]] خویش را گرد آورد. [[امام]] [[زین العابدین]]{{ع}} در این زمینه فرمود: نزدیک پدرم رفتم تا بشنوم به آنان چه می‌گوید، در آن [[زمان]] من [[بیمار]] بودم. از پدرم شنیدم به یارانش می‌فرمود: [[خدا]] را به [[بهترین]] وجه [[سپاس]] می‌گویم و در [[آسایش]] و [[رنج]] و [[گرفتاری]] او را می‌ستایم، خدایا تو را [[ستایش]] می‌کنم که بر ما با [[نبوت]] [[کرامت]] بخشیدی و [[قرآن]] را به ما آموختی و به [[دین]] و آیین‌مان آشنا ساختی و به ما گوش حق‌شنو و چشم حق‌بین و [[قلب]] روشن عطا فرمودی و در زمره سپاسگزاران مقرر داشتی.
[[حسین]] {{ع}} [[شب]] هنگام [[یاران]] خویش را گرد آورد. [[امام]] [[زین العابدین]] {{ع}} در این زمینه فرمود: نزدیک پدرم رفتم تا بشنوم به آنان چه می‌گوید، در آن [[زمان]] من [[بیمار]] بودم. از پدرم شنیدم به یارانش می‌فرمود: [[خدا]] را به [[بهترین]] وجه [[سپاس]] می‌گویم و در [[آسایش]] و [[رنج]] و [[گرفتاری]] او را می‌ستایم، خدایا تو را [[ستایش]] می‌کنم که بر ما با [[نبوت]] [[کرامت]] بخشیدی و [[قرآن]] را به ما آموختی و به [[دین]] و آیین‌مان آشنا ساختی و به ما گوش حق‌شنو و چشم حق‌بین و [[قلب]] روشن عطا فرمودی و در زمره سپاسگزاران مقرر داشتی.


اما بعد، من، [[اصحاب]] و یارانی بهتر از یاران خود و خاندانی باوفاتر از خاندان خویش سراغ ندارم، [[خداوند]] از ناحیه من به همه شما [[پاداش]] [[خیر]] [[عنایت]] کند. به هوش باشید! به [[تصور]] من فردا [[دشمن]] [[جنگ]] خود را با ما آغاز خواهد کرد، اکنون به شما [[رخصت]] می‌دهم. همه می‌توانید بازگردید و من بیعتم را از شما برداشتم، از [[تاریکی]] شب استفاده کنید و هریک از شما دست مردی از خاندان مرا بگیرید و در تاریکی این شب پراکنده شوید و مرا با این‌ [[مردم]] تنها بگذارید؛ زیرا آنها تنها در پی منند.
اما بعد، من، [[اصحاب]] و یارانی بهتر از یاران خود و خاندانی باوفاتر از خاندان خویش سراغ ندارم، [[خداوند]] از ناحیه من به همه شما [[پاداش]] [[خیر]] [[عنایت]] کند. به هوش باشید! به [[تصور]] من فردا [[دشمن]] [[جنگ]] خود را با ما آغاز خواهد کرد، اکنون به شما [[رخصت]] می‌دهم. همه می‌توانید بازگردید و من بیعتم را از شما برداشتم، از [[تاریکی]] شب استفاده کنید و هریک از شما دست مردی از خاندان مرا بگیرید و در تاریکی این شب پراکنده شوید و مرا با این‌ [[مردم]] تنها بگذارید؛ زیرا آنها تنها در پی منند.
[[برادران]] و [[فرزندان]] و برادرزاده‌گان و فرزندان [[عبدالله بن جعفر]]، عرضه داشتند: اماما! چرا چنین کنیم؟ برای اینکه پس از شما زنده بمانیم؟ هرگز! خداوند چنین چیزی را برای ما مقدر نکند و در آغاز، برادرش [[عباس بن امیر المؤمنین]] لب به سخن گشود و سپس جمع دیگری از او [[پیروی]] نموده و نظیر سخنان وی را به زبان آوردند.
[[برادران]] و [[فرزندان]] و برادرزاده‌گان و فرزندان [[عبدالله بن جعفر]]، عرضه داشتند: اماما! چرا چنین کنیم؟ برای اینکه پس از شما زنده بمانیم؟ هرگز! خداوند چنین چیزی را برای ما مقدر نکند و در آغاز، برادرش [[عباس بن امیر المؤمنین]] لب به سخن گشود و سپس جمع دیگری از او [[پیروی]] نموده و نظیر سخنان وی را به زبان آوردند.


آن‌گاه امام{{ع}} رو به [[فرزندان عقیل]] کرد و فرمود: «حسبکم من القتل بصاحبکم مسلم اذهبوا قد اذنت لکم»؛ کشته شدن مسلم برای شما بس است، من به شما [[رخصت]] دادم، می‌توانید بروید.
آن‌گاه امام {{ع}} رو به [[فرزندان عقیل]] کرد و فرمود: «حسبکم من القتل بصاحبکم مسلم اذهبوا قد اذنت لکم»؛ کشته شدن مسلم برای شما بس است، من به شما [[رخصت]] دادم، می‌توانید بروید.
عرضه داشتند: سبحان [[الله]]! در این صورت [[مردم]] به ما چه می‌گویند و ما در پاسخ آنها چه بگوییم؟ آیا بگوییم ما از مولا و [[سرور]] و عموزاده‌گان خود که [[بهترین]] [[خویشاوندان]] ما بودند دست برداشته و در کنار آنها در [[جنگ]] شرکت نجسته و حتی یک تیر و نیزه و [[شمشیر]] به کار نبردیم و از حال آنان بی‌خبریم و نمی‌دانیم چه کرده‌اند؟ به [[خدا]] [[سوگند]]! هرگز چنین کاری نخواهیم کرد، بلکه [[جان]] و [[مال]] و [[زن]] و فرزندانمان را فدایت می‌کنیم و تا آخرین مرحله در رکابت خواهیم جنگید، [[خداوند]] [[زندگی]] پس از تو را نصیب ما نکند.
عرضه داشتند: سبحان [[الله]]! در این صورت [[مردم]] به ما چه می‌گویند و ما در پاسخ آنها چه بگوییم؟ آیا بگوییم ما از مولا و [[سرور]] و عموزاده‌گان خود که [[بهترین]] [[خویشاوندان]] ما بودند دست برداشته و در کنار آنها در [[جنگ]] شرکت نجسته و حتی یک تیر و نیزه و [[شمشیر]] به کار نبردیم و از حال آنان بی‌خبریم و نمی‌دانیم چه کرده‌اند؟ به [[خدا]] [[سوگند]]! هرگز چنین کاری نخواهیم کرد، بلکه [[جان]] و [[مال]] و [[زن]] و فرزندانمان را فدایت می‌کنیم و تا آخرین مرحله در رکابت خواهیم جنگید، [[خداوند]] [[زندگی]] پس از تو را نصیب ما نکند.


سپس [[مسلم بن عوسجه]] به‌پا خاست و عرضه داشت: (اماما!) اکنون که [[دشمن]]، تو را در محاصره قرار داده، [[دست]] از تو برداریم؟ با کدام عذر می‌توانیم در [[ادای حق]] تو به پیشگاه خدا عرض [[پوزش]] بریم، خدا هرگز آن [[روز]] را نیاورد که من دست به چنین کاری بزنم، آن‌قدر با دشمن می‌جنگم که نیزه‌ام را در سینه‌هایشان بشکنم و تا قبضه شمشیر در دستم بماند، دمار از روزگارشان بر می‌آورم، و اگر سلاحم را در [[نبرد]] با آنان از دست دادم، با سنگ به جانشان‌ خواهم افتاد و تا دم [[مرگ]] از تو جدا نخواهم شد.
سپس [[مسلم بن عوسجه]] به‌پا خاست و عرضه داشت: (اماما!) اکنون که [[دشمن]]، تو را در محاصره قرار داده، [[دست]] از تو برداریم؟ با کدام عذر می‌توانیم در [[ادای حق]] تو به پیشگاه خدا عرض [[پوزش]] بریم، خدا هرگز آن [[روز]] را نیاورد که من دست به چنین کاری بزنم، آن‌قدر با دشمن می‌جنگم که نیزه‌ام را در سینه‌هایشان بشکنم و تا قبضه شمشیر در دستم بماند، دمار از روزگارشان بر می‌آورم، و اگر سلاحم را در [[نبرد]] با آنان از دست دادم، با سنگ به جانشان‌ خواهم افتاد و تا دم [[مرگ]] از تو جدا نخواهم شد.


آن‌گاه [[سعید بن عبدالله حنفی]] برخاست و عرضه داشت: (مولا جان!) به خدا سوگند! هرگز تو را تنها نمی‌گذاریم تا خدا خود [[شاهد]] باشد که ما سفارش [[رسول خدا]]{{صل}} را درباره وجود نازنینت به خوبی [[حفظ]] کرده‌ایم. به خدا! اگر به این نتیجه برسم که در راهت کشته می‌شوم و سپس زنده می‌گردم، پس از آن در آتشم بسوزانند و ذره‌های خاکسترم را به هوا بپاشند و این عمل را هفتاد بار تکرار کنند، تا جانم را قربانت نکنم، از تو جدا نخواهم شد ولی ([[افسوس]] که) یک‌بار کشته می‌شوم و پس از کشته شدن به [[سعادت پایان‌ناپذیر الهی]]، نایل می‌گردم.
آن‌گاه [[سعید بن عبدالله حنفی]] برخاست و عرضه داشت: (مولا جان!) به خدا سوگند! هرگز تو را تنها نمی‌گذاریم تا خدا خود [[شاهد]] باشد که ما سفارش [[رسول خدا]] {{صل}} را درباره وجود نازنینت به خوبی [[حفظ]] کرده‌ایم. به خدا! اگر به این نتیجه برسم که در راهت کشته می‌شوم و سپس زنده می‌گردم، پس از آن در آتشم بسوزانند و ذره‌های خاکسترم را به هوا بپاشند و این عمل را هفتاد بار تکرار کنند، تا جانم را قربانت نکنم، از تو جدا نخواهم شد ولی ([[افسوس]] که) یک‌بار کشته می‌شوم و پس از کشته شدن به [[سعادت پایان‌ناپذیر الهی]]، نایل می‌گردم.


پس از آن‌دو بزرگوار [[زهیر بن قین]] به‌پا خاست و عرضه داشت: (اماما!) مشتاقم در رکابت هزار بار کشته شوم و بلاگردان تو و [[جوانان]] و [[برادران]] و [[فرزندان]] و اعضای خانه‌ات گردم.
پس از آن‌دو بزرگوار [[زهیر بن قین]] به‌پا خاست و عرضه داشت: (اماما!) مشتاقم در رکابت هزار بار کشته شوم و بلاگردان تو و [[جوانان]] و [[برادران]] و [[فرزندان]] و اعضای خانه‌ات گردم.
سایر [[یاران اباعبدالله]]{{ع}} نیز هریک سخنی نظیر این سخنان به زبان آوردند و عرضه داشتند: (مولای ما!) جانمان به قربانت، ما تیر و [[شمشیر]] و نیزه‌های [[دشمن]] را با دست و صورتمان از وجود مقدست دور می‌کنیم و هرگاه در برابرت به [[فیض]] [[شهادت]] نایل گردیم، در [[حقیقت]] به [[عهد]] و [[پیمان]] خویش با [[خدا]] [[وفا]] کرده و [[انجام وظیفه]] نموده‌ایم<ref>ارشاد، ج۲، ص۹۳.</ref>.
سایر [[یاران اباعبدالله]] {{ع}} نیز هریک سخنی نظیر این سخنان به زبان آوردند و عرضه داشتند: (مولای ما!) جانمان به قربانت، ما تیر و [[شمشیر]] و نیزه‌های [[دشمن]] را با دست و صورتمان از وجود مقدست دور می‌کنیم و هرگاه در برابرت به [[فیض]] [[شهادت]] نایل گردیم، در [[حقیقت]] به [[عهد]] و [[پیمان]] خویش با [[خدا]] [[وفا]] کرده و [[انجام وظیفه]] نموده‌ایم<ref>ارشاد، ج۲، ص۹۳.</ref>.


[[امام حسین]]{{ع}} به یارانش [[فرمان]] داد خیمه‌های خود را به یکدیگر نزدیک و طناب‌های آنها را داخل هم بکوبند و در برابر خیمه‌ها حضور داشته باشند که از یک [[جبهه]] با دشمن روبرو شوند به گونه‌ای که خیمه‌ها در سه طرف آنها قرار داشته باشند، و تنها سمتی که روبروی دشمن است، باز بماند.
[[امام حسین]] {{ع}} به یارانش [[فرمان]] داد خیمه‌های خود را به یکدیگر نزدیک و طناب‌های آنها را داخل هم بکوبند و در برابر خیمه‌ها حضور داشته باشند که از یک [[جبهه]] با دشمن روبرو شوند به گونه‌ای که خیمه‌ها در سه طرف آنها قرار داشته باشند، و تنها سمتی که روبروی دشمن است، باز بماند.


[[حضرت]] با یاران خود تمام آن شب را به [[نماز]] و [[استغفار]] و [[دعا]] و [[نیایش]] سپری کرد، در مناجات‌هایشان نوایی چون نوای زنبوران عسل داشتند و همواره در [[رکوع]] و [[سجود]] بودند و یا ایستاده و نشسته خدا را می‌خواندند. در آن شب گروهی سی و دو نفره از [[سپاه ابن سعد]] در کنار خیمه‌های آنان آمدو شد داشتند.
[[حضرت]] با یاران خود تمام آن شب را به [[نماز]] و [[استغفار]] و [[دعا]] و [[نیایش]] سپری کرد، در مناجات‌هایشان نوایی چون نوای زنبوران عسل داشتند و همواره در [[رکوع]] و [[سجود]] بودند و یا ایستاده و نشسته خدا را می‌خواندند. در آن شب گروهی سی و دو نفره از [[سپاه ابن سعد]] در کنار خیمه‌های آنان آمدو شد داشتند.


یکی از یاران ابا عبد الله{{ع}} می‌گوید: دسته‌ای از سپاه ابن سعد که مراقب ما بودند از کنارمان گذشتند و امام حسین{{ع}} در حال [[تلاوت]] این [[آیات]] [[شریف]] بود:
یکی از یاران ابا عبد الله {{ع}} می‌گوید: دسته‌ای از سپاه ابن سعد که مراقب ما بودند از کنارمان گذشتند و امام حسین {{ع}} در حال [[تلاوت]] این [[آیات]] [[شریف]] بود:
{{متن قرآن|وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدَادُوا إِثْمًا وَلَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ * مَا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ}}<ref>«کافران هیچ مپندارند اینکه مهلتشان می‌دهیم برای آنها نیکوست؛ جز این نیست که مهلتشان می‌دهیم تا بر گناه بیفزایند و آنان را عذابی خوارساز خواهد بود * خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند» سوره آل عمران، آیه ۱۷۸-۱۷۹.</ref>.
{{متن قرآن|وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدَادُوا إِثْمًا وَلَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ * مَا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ}}<ref>«کافران هیچ مپندارند اینکه مهلتشان می‌دهیم برای آنها نیکوست؛ جز این نیست که مهلتشان می‌دهیم تا بر گناه بیفزایند و آنان را عذابی خوارساز خواهد بود * خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند» سوره آل عمران، آیه ۱۷۸-۱۷۹.</ref>.
یکی از افراد یاد شده به نام [[عبدالله بن]] [[سمیر]] با شنیدن این [[آیه]] گفت: به خدای [[کعبه]] [[سوگند]]! پاکیزگان مائیم و از شما برتریم. [[بریر بن خضیر]] در پاسخ وی گفت: [[فاسق]] [[تبهکار]]، آیا [[خدا]] تو را از پاکیزگان قرار می‌دهد؟
یکی از افراد یاد شده به نام [[عبدالله بن]] [[سمیر]] با شنیدن این [[آیه]] گفت: به خدای [[کعبه]] [[سوگند]]! پاکیزگان مائیم و از شما برتریم. [[بریر بن خضیر]] در پاسخ وی گفت: [[فاسق]] [[تبهکار]]، آیا [[خدا]] تو را از پاکیزگان قرار می‌دهد؟
خط ۵۴: خط ۵۴:
پاسخ داد: من بریر بن خضیر هستم.
پاسخ داد: من بریر بن خضیر هستم.


با فرا رسیدن [[سحر]]، [[خواب]] خفیفی بر وجود نازنین [[ابا عبد الله]]{{ع}} عارض‌ گردید و سپس بیدار شد و فرمود:
با فرا رسیدن [[سحر]]، [[خواب]] خفیفی بر وجود نازنین [[ابا عبد الله]] {{ع}} عارض‌ گردید و سپس بیدار شد و فرمود:
در خواب دیدم تعدادی سگ بر من حمله‌ور شده و می‌کوشند بدنم را پاره‌پاره کنند و میان آنها سگی ابلق (سیاه و سفید) دیدم که بیش از سایر سگ‌ها، در پاره کردن تنم تلاش دارد، از این‌رو، بر این باورم که قاتلم مردی مبتلای به [[بیماری]] پیسی است.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۲۵۰-۲۵۵.</ref>.
در خواب دیدم تعدادی سگ بر من حمله‌ور شده و می‌کوشند بدنم را پاره‌پاره کنند و میان آنها سگی ابلق (سیاه و سفید) دیدم که بیش از سایر سگ‌ها، در پاره کردن تنم تلاش دارد، از این‌رو، بر این باورم که قاتلم مردی مبتلای به [[بیماری]] پیسی است.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۲۵۰-۲۵۵.</ref>.


==[[روز عاشورا]]==
== [[روز عاشورا]] ==
شب [[آتش‌بس]] سپری شد. آن [[روز]] هراس‌انگیز، روز عاشورا، روز [[خون]] و [[مبارزه]] و [[شهادت]]، از راه رسید و همراهش سرنیزه‌ها و [[بغض]] و [[کینه‌ها]] پدیدار گشت، تا [[جسم]] [[پاک]] [[حسین]] را پاره‌پاره و خون حق‌جویانی را که در راه [[رسالت]] و [[مکتب]] [[دست]] به [[قیام]] زده بودند، به ناحق بر [[زمین]] بریزند.
شب [[آتش‌بس]] سپری شد. آن [[روز]] هراس‌انگیز، روز عاشورا، روز [[خون]] و [[مبارزه]] و [[شهادت]]، از راه رسید و همراهش سرنیزه‌ها و [[بغض]] و [[کینه‌ها]] پدیدار گشت، تا [[جسم]] [[پاک]] [[حسین]] را پاره‌پاره و خون حق‌جویانی را که در راه [[رسالت]] و [[مکتب]] [[دست]] به [[قیام]] زده بودند، به ناحق بر [[زمین]] بریزند.
حسین{{ع}} به [[سپاه]] گرانی که به سمت او می‌آمد نگریست و هم‌چنان بسان کوهی [[استوار]]، با [[قلبی]] مطمئن [[پایدار]] ایستاد و [[دنیا]] در چشمش بی‌ارزش و [[لشکریان]] [[دشمن]] در برابرش اندک و ناچیز تلقی می‌شد، دستان مبارکش را به درگاه [[خدای عزوجل]] بلند کرد و عرضه داشت:
حسین {{ع}} به [[سپاه]] گرانی که به سمت او می‌آمد نگریست و هم‌چنان بسان کوهی [[استوار]]، با [[قلبی]] مطمئن [[پایدار]] ایستاد و [[دنیا]] در چشمش بی‌ارزش و [[لشکریان]] [[دشمن]] در برابرش اندک و ناچیز تلقی می‌شد، دستان مبارکش را به درگاه [[خدای عزوجل]] بلند کرد و عرضه داشت:
{{متن حدیث|اللَّهُمَّ أَنْتَ ثِقَتِي فِي كُلِّ كَرْبٍ وَ رَجَائِي فِي كُلِّ شِدَّةٍ وَ أَنْتَ لِي فِي كُلِّ أَمْرٍ نَزَلَ بِي ثِقَةٌ وَ عُدَّةٌ كَمْ مِنْ هَمٍّ يَضْعُفُ فِيهِ الْفُؤَادُ وَ تَقِلُّ فِيهِ الْحِيلَةُ وَ يَخْذُلُ فِيهِ الصَّدِيقُ وَ يَشْمَتُ فِيهِ الْعَدُوُّ أَنْزَلْتُهُ بِكَ وَ شَكَوْتُهُ إِلَيْكَ رَغْبَةً مِنِّي إِلَيْكَ عَمَّنْ سِوَاكَ فَفَرَّجْتَهُ وَ كَشَفْتَهُ وَ أَنْتَ وَلِيُّ كُلِّ نِعْمَةٍ وَ صَاحِبُ كُلِّ حَسَنَةٍ وَ مُنْتَهَى كُلِّ رَغْبَةٍ}}<ref>«خدایا! تو در هر غم و اندوه، پناهگاهم و در هر پیشامد ناگوار مایه امید من و در هر حادثه‌ای سلاح و ملجأ من هستی. آن‌گاه که غم‌های کمرشکن بر من فرومی‌ریخت و دل‌ها در برابرش ناتوان و راه و چاره در برابرش مسدود می‌شد و غم‌های جانکاهی که با دیدن آنها دوستان، دوری جسته و دشمنان، زبان به شماتت می‌گشودند، تنها به پیشگاه تو شکایت آوردم و از دیگران قطع امید نمودم. تو بودی که به فریاد رسیدی و غم و اندوهم را برطرف ساختی. ای که صاحب هر نعمت و هر نیکی آخرین مقصد و مقصود من هستی». ارشاد، ج۲، ص۹۶.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۲۵۶.</ref>.
{{متن حدیث|اللَّهُمَّ أَنْتَ ثِقَتِي فِي كُلِّ كَرْبٍ وَ رَجَائِي فِي كُلِّ شِدَّةٍ وَ أَنْتَ لِي فِي كُلِّ أَمْرٍ نَزَلَ بِي ثِقَةٌ وَ عُدَّةٌ كَمْ مِنْ هَمٍّ يَضْعُفُ فِيهِ الْفُؤَادُ وَ تَقِلُّ فِيهِ الْحِيلَةُ وَ يَخْذُلُ فِيهِ الصَّدِيقُ وَ يَشْمَتُ فِيهِ الْعَدُوُّ أَنْزَلْتُهُ بِكَ وَ شَكَوْتُهُ إِلَيْكَ رَغْبَةً مِنِّي إِلَيْكَ عَمَّنْ سِوَاكَ فَفَرَّجْتَهُ وَ كَشَفْتَهُ وَ أَنْتَ وَلِيُّ كُلِّ نِعْمَةٍ وَ صَاحِبُ كُلِّ حَسَنَةٍ وَ مُنْتَهَى كُلِّ رَغْبَةٍ}}<ref>«خدایا! تو در هر غم و اندوه، پناهگاهم و در هر پیشامد ناگوار مایه امید من و در هر حادثه‌ای سلاح و ملجأ من هستی. آن‌گاه که غم‌های کمرشکن بر من فرومی‌ریخت و دل‌ها در برابرش ناتوان و راه و چاره در برابرش مسدود می‌شد و غم‌های جانکاهی که با دیدن آنها دوستان، دوری جسته و دشمنان، زبان به شماتت می‌گشودند، تنها به پیشگاه تو شکایت آوردم و از دیگران قطع امید نمودم. تو بودی که به فریاد رسیدی و غم و اندوهم را برطرف ساختی. ای که صاحب هر نعمت و هر نیکی آخرین مقصد و مقصود من هستی». ارشاد، ج۲، ص۹۶.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۲۵۶.</ref>.


==[[سخنان امام حسین]]{{ع}} در برابر [[سپاه]] کوفه‌==
== [[سخنان امام حسین]] {{ع}} در برابر [[سپاه]] کوفه‌==
[[لشکریان عمر سعد]] محاصره [[امام]]{{ع}} را تنگتر می‌کردند. وقتی [[حضرت]]، [[جمعیت]] انبوه [[دشمن]] و تصمیمشان به کشتن وی را در صورت پذیرا نشدن [[بیعت]] با [[یزید بن معاویه]]، ملاحظه کرد [[عمامه]] [[رسول خدا]]{{صل}} را پوشید و بر [[ناقه]] آن حضرت سوار و سلاحش را به دست گرفت و به اردوگاه دشمن به گونه‌ای نزدیک شد که صدایش را به خوبی می‌شنیدند و به ایراد سخن پرداخت و فرمود: ای عراقیان! -همه صدایش را می‌شنیدند- سپس اظهار داشت:
[[لشکریان عمر سعد]] محاصره [[امام]] {{ع}} را تنگتر می‌کردند. وقتی [[حضرت]]، [[جمعیت]] انبوه [[دشمن]] و تصمیمشان به کشتن وی را در صورت پذیرا نشدن [[بیعت]] با [[یزید بن معاویه]]، ملاحظه کرد [[عمامه]] [[رسول خدا]] {{صل}} را پوشید و بر [[ناقه]] آن حضرت سوار و سلاحش را به دست گرفت و به اردوگاه دشمن به گونه‌ای نزدیک شد که صدایش را به خوبی می‌شنیدند و به ایراد سخن پرداخت و فرمود: ای عراقیان! -همه صدایش را می‌شنیدند- سپس اظهار داشت:
[[مردم]]! سخنم را بشنوید و در [[جنگ]] و [[خونریزی]] [[شتاب]] نورزید تا وظیفه‌ام را در مورد [[پند]] و [[اندرز]] شما انجام دهم و [[انگیزه]] [[سفر]] به این دیار را تشریح کنم. اگر دلیلم را پذیرا شدید و با من از در [[انصاف]] درآمدید، راه [[سعادت]] را دریافته‌اید و اگر نپذیرفتید و به انصاف عمل نکردید، همه دست‌به‌دست یکدیگر بدهید و هر [[تصمیم]] و [[اندیشه]] تبهکارانه‌ای دارید به [[اجرا]] درآورید و مهلتم ندهید ([[یار]] و [[پشتیبان]] من خدایی است که [[قرآن]] را فروفرستاد و او [[یار]] و [[یاور]] [[نیکان]] است.
[[مردم]]! سخنم را بشنوید و در [[جنگ]] و [[خونریزی]] [[شتاب]] نورزید تا وظیفه‌ام را در مورد [[پند]] و [[اندرز]] شما انجام دهم و [[انگیزه]] [[سفر]] به این دیار را تشریح کنم. اگر دلیلم را پذیرا شدید و با من از در [[انصاف]] درآمدید، راه [[سعادت]] را دریافته‌اید و اگر نپذیرفتید و به انصاف عمل نکردید، همه دست‌به‌دست یکدیگر بدهید و هر [[تصمیم]] و [[اندیشه]] تبهکارانه‌ای دارید به [[اجرا]] درآورید و مهلتم ندهید ([[یار]] و [[پشتیبان]] من خدایی است که [[قرآن]] را فروفرستاد و او [[یار]] و [[یاور]] [[نیکان]] است.
به گفته [[راوی]] سپس [[امام]]{{ع}} [[حمد]] و [[ثنای الهی]] را به جا آورد و [[خدا]] را آن‌گونه که [[شایسته]] است یاد نمود و بر [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[فرشتگان الهی]] و پیامبرانش [[درود]] فرستاد و در [[سخنوری]] کسی قبل و بعد از او آن‌چنان با [[بلاغت]] [[سخن]] نگفته بود و سپس اظهار داشت:
به گفته [[راوی]] سپس [[امام]] {{ع}} [[حمد]] و [[ثنای الهی]] را به جا آورد و [[خدا]] را آن‌گونه که [[شایسته]] است یاد نمود و بر [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و [[فرشتگان الهی]] و پیامبرانش [[درود]] فرستاد و در [[سخنوری]] کسی قبل و بعد از او آن‌چنان با [[بلاغت]] [[سخن]] نگفته بود و سپس اظهار داشت:
[[مردم]]! بگویید: من چه کسی هستم؟ سپس به خود آیید و خویشتن را [[سرزنش]] کنید.
[[مردم]]! بگویید: من چه کسی هستم؟ سپس به خود آیید و خویشتن را [[سرزنش]] کنید.


آیا کشتن و [[هتک حرمت]] من برای شما رواست؟ مگر من فرزند [[دخت پیامبر]] شما نیستم؟ مگر فرزند [[وصیّ]] و پسر عموی پیامبرتان [علی‌] نیستم؟ مگر فرزند آن شخصی نیستم که قبل از همه [[مسلمانان]] به خدا [[ایمان]] آورد و [[رسالت پیامبر]] را پیش از همه [[تصدیق]] نمود؟ مگر [[حمزه سید الشهداء]] عموی [[پدر]] من نیست؟ مگر [[جعفر]] طیّار که در [[بهشت]] با دو بال پرواز می‌کند- عموی من نیست؟ آیا شما [[سخن پیامبر]] را در [[حق]] من و برادرم نشنیده‌اید که فرمود: این دو، سروران [[جوانان]] [[اهل]] بهشت‌اند؟
آیا کشتن و [[هتک حرمت]] من برای شما رواست؟ مگر من فرزند [[دخت پیامبر]] شما نیستم؟ مگر فرزند [[وصیّ]] و پسر عموی پیامبرتان [علی‌] نیستم؟ مگر فرزند آن شخصی نیستم که قبل از همه [[مسلمانان]] به خدا [[ایمان]] آورد و [[رسالت پیامبر]] را پیش از همه [[تصدیق]] نمود؟ مگر [[حمزه سید الشهداء]] عموی [[پدر]] من نیست؟ مگر [[جعفر]] طیّار که در [[بهشت]] با دو بال پرواز می‌کند- عموی من نیست؟ آیا شما [[سخن پیامبر]] را در [[حق]] من و برادرم نشنیده‌اید که فرمود: این دو، سروران [[جوانان]] [[اهل]] بهشت‌اند؟


اگر مرا در گفتارم تصدیق کنید آن‌چه را گفتم: [[واقعیت]] است؛ زیرا از [[روز]] نخست هیچگاه [[دروغ]] نگفته‌ام، چون دریافته‌ام که [[خداوند]] بر [[دروغگویان]] [[خشم]] گرفته و ضرر و زیان دروغ را به گوینده‌اش برمی‌گرداند و اگر تکذیبم می‌کنید، اکنون در جمع شما کسانی حضور دارند که اگر در این زمینه از آنها بپرسید واقعیت را به شما خواهند گفت. از [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[ابو سعید خدری]]، [[سهل بن سعد ساعدی]]، [[زید بن أرقم]]، [[انس بن مالک]] بپرسید آنان به شما خبر خواهند داد که این سخنان را درباره من و برادرم از [[رسول خدا]]{{صل}} شنیده‌اند، آیا آن‌چه گفتم نمی‌تواند شما را از ریختن خونم بازدارد؟
اگر مرا در گفتارم تصدیق کنید آن‌چه را گفتم: [[واقعیت]] است؛ زیرا از [[روز]] نخست هیچگاه [[دروغ]] نگفته‌ام، چون دریافته‌ام که [[خداوند]] بر [[دروغگویان]] [[خشم]] گرفته و ضرر و زیان دروغ را به گوینده‌اش برمی‌گرداند و اگر تکذیبم می‌کنید، اکنون در جمع شما کسانی حضور دارند که اگر در این زمینه از آنها بپرسید واقعیت را به شما خواهند گفت. از [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[ابو سعید خدری]]، [[سهل بن سعد ساعدی]]، [[زید بن أرقم]]، [[انس بن مالک]] بپرسید آنان به شما خبر خواهند داد که این سخنان را درباره من و برادرم از [[رسول خدا]] {{صل}} شنیده‌اند، آیا آن‌چه گفتم نمی‌تواند شما را از ریختن خونم بازدارد؟


سپس [[امام حسین]]{{ع}} به آنان فرمود:
سپس [[امام حسین]] {{ع}} به آنان فرمود:
اگر درباره سخن [[رسول اکرم]]{{صل}} در مورد من و برادرم تردید دارید لابد در این واقعیت نیز تردید دارید که من، پسر [[دختر پیامبر]] شما هستم! به خدا [[سوگند]]: در [[شرق]] و [[غرب]] [[گیتی]] و میان شما و [[پیروان]] دیگر [[آیین‌ها]]، فرزند [[پیامبری]] جز من وجود ندارد. وای بر شما! آیا کسی از شما را کشته‌ام؟ یا [[مالی]] از کسی ستانده‌ام؟ یا جراحتی بر شما وارد ساخته‌ام که مرا سزاوار [[کیفر]] می‌پندارید؟
اگر درباره سخن [[رسول اکرم]] {{صل}} در مورد من و برادرم تردید دارید لابد در این واقعیت نیز تردید دارید که من، پسر [[دختر پیامبر]] شما هستم! به خدا [[سوگند]]: در [[شرق]] و [[غرب]] [[گیتی]] و میان شما و [[پیروان]] دیگر [[آیین‌ها]]، فرزند [[پیامبری]] جز من وجود ندارد. وای بر شما! آیا کسی از شما را کشته‌ام؟ یا [[مالی]] از کسی ستانده‌ام؟ یا جراحتی بر شما وارد ساخته‌ام که مرا سزاوار [[کیفر]] می‌پندارید؟
همه [[سکوت]] کردند. [[حضرت]] صدا زد:
همه [[سکوت]] کردند. [[حضرت]] صدا زد:
ای [[شبث بن ربعی]]! ای [[حجار بن أبجر]]! ای [[قیس بن اشعث]]! و ای [[یزید بن حارث]]! آیا شما به من [[نامه]] ننوشتید که [اماما] میوه‌هایمان رسیده و درختانمان سرسبز و خرم است و در [[انتظار]] مقدمت لحظه‌شماری می‌کنیم و در [[کوفه]] بر [[لشکریان]] مجهّز و آماده خویش وارد خواهی شد؟
ای [[شبث بن ربعی]]! ای [[حجار بن أبجر]]! ای [[قیس بن اشعث]]! و ای [[یزید بن حارث]]! آیا شما به من [[نامه]] ننوشتید که [اماما] میوه‌هایمان رسیده و درختانمان سرسبز و خرم است و در [[انتظار]] مقدمت لحظه‌شماری می‌کنیم و در [[کوفه]] بر [[لشکریان]] مجهّز و آماده خویش وارد خواهی شد؟


[[اشعث بن قیس]] در پاسخ [[امام]]{{ع}} گفت: ما منظور شما را نمی‌دانیم، ولی [از من بشنو] به [[حکومت]] عموزاده‌ات تن دربده. امام{{ع}} بدو فرمود: به [[خدا]] [[سوگند]]! نه دست [[ذلّت]] در دستتان می‌نهم و نه همچون بردگان از [[برابری]] با [[دشمن]] می‌گریزم.
[[اشعث بن قیس]] در پاسخ [[امام]] {{ع}} گفت: ما منظور شما را نمی‌دانیم، ولی [از من بشنو] به [[حکومت]] عموزاده‌ات تن دربده. امام {{ع}} بدو فرمود: به [[خدا]] [[سوگند]]! نه دست [[ذلّت]] در دستتان می‌نهم و نه همچون بردگان از [[برابری]] با [[دشمن]] می‌گریزم.
آن‌گاه با صدای بلند فرمود:
آن‌گاه با صدای بلند فرمود:
{{متن حدیث|يَا عِبَادَ اللَّهِ! إِنِّي عُذْتُ بِرَبِّي وَ رَبِّكُمْ أَنْ تَرْجُمُونِ، أَعُوذُ بِرَبِّي وَ رَبِّكُمْ مِنْ كُلِّ مُتَكَبِّرٍ لا يُؤْمِنُ بِيَوْمِ الْحِسابِ}}<ref>«من به پروردگار خویش و پروردگار شما پناه می‌برم از اینکه مرا متهم کنید و از شر هر انسان متکبّری که به روز جزا ایمان ندارد، به پروردگار خود و پروردگار شما پناه می‌جویم». ارشاد، ج۲، ص۹۸؛ اعلام الوری، ج۱، ص۴۵۹.</ref>؛
{{متن حدیث|يَا عِبَادَ اللَّهِ! إِنِّي عُذْتُ بِرَبِّي وَ رَبِّكُمْ أَنْ تَرْجُمُونِ، أَعُوذُ بِرَبِّي وَ رَبِّكُمْ مِنْ كُلِّ مُتَكَبِّرٍ لا يُؤْمِنُ بِيَوْمِ الْحِسابِ}}<ref>«من به پروردگار خویش و پروردگار شما پناه می‌برم از اینکه مرا متهم کنید و از شر هر انسان متکبّری که به روز جزا ایمان ندارد، به پروردگار خود و پروردگار شما پناه می‌جویم». ارشاد، ج۲، ص۹۸؛ اعلام الوری، ج۱، ص۴۵۹.</ref>؛
خط ۸۳: خط ۸۳:
دشمن بر [[جنگ]] با حضرت و استمرار در باطل‌گرایی خویش پافشاری نشان داده و در پاسخ آن بزرگوار همان سخن [[اهل مدین]] به پیامبرشان را بر زبان آوردند که [[خدای عزوجل]] در [[قرآن کریم]] به آن اشاره فرموده است: {{متن قرآن|مَا نَفْقَهُ كَثِيرًا مِمَّا تَقُولُ وَإِنَّا لَنَرَاكَ فِينَا ضَعِيفًا}}<ref>«ما بسیاری از آنچه را که می‌گویی درنمی‌یابیم و تو را در میان خویش ناتوان می‌بینیم» سوره هود، آیه ۹۱.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۲۵۷.</ref>.
دشمن بر [[جنگ]] با حضرت و استمرار در باطل‌گرایی خویش پافشاری نشان داده و در پاسخ آن بزرگوار همان سخن [[اهل مدین]] به پیامبرشان را بر زبان آوردند که [[خدای عزوجل]] در [[قرآن کریم]] به آن اشاره فرموده است: {{متن قرآن|مَا نَفْقَهُ كَثِيرًا مِمَّا تَقُولُ وَإِنَّا لَنَرَاكَ فِينَا ضَعِيفًا}}<ref>«ما بسیاری از آنچه را که می‌گویی درنمی‌یابیم و تو را در میان خویش ناتوان می‌بینیم» سوره هود، آیه ۹۱.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۲۵۷.</ref>.


==توبه حر==
== توبه حر ==
{{اصلی|حر بن یزید}}
{{اصلی|حر بن یزید}}
حر بن یزید ریاحی سخت تحت تأثیر [[سخنان امام حسین]]{{ع}} قرار گرفت و از کارهای گذشته خویش نادم و پشیمان شد و اسب خویش را گاهی به [[اردوگاه حسین]] نزدیک می‌ساخت و گاهی به جای خود بازمی‌گشت و [[پریشانی]] و [[اضطراب]] در او پدیدار شد، وقتی سبب آن را از وی پرسیدند؛ گفت: «به [[خدا]] [[سوگند]]! خود را میان [[بهشت و دوزخ]] و [[دنیا]] و [[آخرت]] مخیّر می‌بینم و [[انسان]] [[عاقل]] هیچ‌گاه چیزی را با آخرت و [[بهشت]] سودا نمی‌کند» این را گفت و تازیانه‌ای محکم بر اسبش نواخت و به [[امام حسین]]{{ع}} پیوست و بر در [[خیمه]] [[حضرت]] ایستاد، امام حسین{{ع}} از خیمه بیرون آمد و به سمت [[حرّ]] رفت. حرّ از روی اسب [[خم]] شد و دست [[امام]] را بوسه زد و با درخواست [[عفو]] و [[بخشش]] از او پرسید: آیا خدا او را می‌بخشاید؟ حضرت بدو فرمود: آری، خدا توبه‌ات را می‌پذیرد و او بسیار توبه‌پذیر و [[مهربان]] است.
حر بن یزید ریاحی سخت تحت تأثیر [[سخنان امام حسین]] {{ع}} قرار گرفت و از کارهای گذشته خویش نادم و پشیمان شد و اسب خویش را گاهی به [[اردوگاه حسین]] نزدیک می‌ساخت و گاهی به جای خود بازمی‌گشت و [[پریشانی]] و [[اضطراب]] در او پدیدار شد، وقتی سبب آن را از وی پرسیدند؛ گفت: «به [[خدا]] [[سوگند]]! خود را میان [[بهشت و دوزخ]] و [[دنیا]] و [[آخرت]] مخیّر می‌بینم و [[انسان]] [[عاقل]] هیچ‌گاه چیزی را با آخرت و [[بهشت]] سودا نمی‌کند» این را گفت و تازیانه‌ای محکم بر اسبش نواخت و به [[امام حسین]] {{ع}} پیوست و بر در [[خیمه]] [[حضرت]] ایستاد، امام حسین {{ع}} از خیمه بیرون آمد و به سمت [[حرّ]] رفت. حرّ از روی اسب [[خم]] شد و دست [[امام]] را بوسه زد و با درخواست [[عفو]] و [[بخشش]] از او پرسید: آیا خدا او را می‌بخشاید؟ حضرت بدو فرمود: آری، خدا توبه‌ات را می‌پذیرد و او بسیار توبه‌پذیر و [[مهربان]] است.


حرّ عرضه داشت: به خدا سوگند! برای خود راه توبه‌ای جز [[جنگ]] در رکاب تو و [[جان]] دادن در راهت نمی‌بینم و سپس به میدان تاخت و [[کوفیان]] را [[پند]] و [[اندرز]] داد و [[رفتار]] زشتشان را با امام، بدان‌ها یادآور شد و آنان را به [[یاری]] [[ابا عبدالله الحسین]]{{ع}} فراخواند و از [[نبرد]] با آن حضرت برحذر داشت. آن‌گاه خود به معرکه شتافت، [[سربازان]] [[دشمن]] او را از یارانش جدا ساخته و سپس دسته‌جمعی بر او [[یورش]] برده و وی را به [[شهادت]] رساندند<ref>ارشاد، ج۲، ص۹۹؛ الفتوح، ج۵، ص۱۱۳؛ بحار الانوار، ج۵، ص۱۵.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۲۵۹.</ref>.
حرّ عرضه داشت: به خدا سوگند! برای خود راه توبه‌ای جز [[جنگ]] در رکاب تو و [[جان]] دادن در راهت نمی‌بینم و سپس به میدان تاخت و [[کوفیان]] را [[پند]] و [[اندرز]] داد و [[رفتار]] زشتشان را با امام، بدان‌ها یادآور شد و آنان را به [[یاری]] [[ابا عبدالله الحسین]] {{ع}} فراخواند و از [[نبرد]] با آن حضرت برحذر داشت. آن‌گاه خود به معرکه شتافت، [[سربازان]] [[دشمن]] او را از یارانش جدا ساخته و سپس دسته‌جمعی بر او [[یورش]] برده و وی را به [[شهادت]] رساندند<ref>ارشاد، ج۲، ص۹۹؛ الفتوح، ج۵، ص۱۱۳؛ بحار الانوار، ج۵، ص۱۵.</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۲۵۹.</ref>.


==پیکاری به یاد ماندنی‌==
== پیکاری به یاد ماندنی‌==
امام حسین{{ع}} سراپرده خود را [[ایمنی]] بخشید و با ایجاد خندقی اطراف آنها [[آتش]] در آن [[خندق]] افکند تا از [[حمله]] غافلگیرانه و محاصره دشمن از ناحیه پشت خیمه‌ها جلوگیری به عمل آورد و [[زنان]] و [[کودکان]] خویش را از یورش حتمی [[حفظ]] و [[حراست]] نماید.
امام حسین {{ع}} سراپرده خود را [[ایمنی]] بخشید و با ایجاد خندقی اطراف آنها [[آتش]] در آن [[خندق]] افکند تا از [[حمله]] غافلگیرانه و محاصره دشمن از ناحیه پشت خیمه‌ها جلوگیری به عمل آورد و [[زنان]] و [[کودکان]] خویش را از یورش حتمی [[حفظ]] و [[حراست]] نماید.
[[شمر بن ذی الجوشن]] با نگاهی به آتش درون خندق، فریاد زد: ای [[حسین]]! قبل از [[قیامت]]، برای ورود به [[آتش]] [[شتاب]] کردی. [[امام]]{{ع}} بدو پاسخ داد: تو در افتادن به آتش سزاوارتری<ref>مقتل مقرم، ص۲۷۷.</ref>.
[[شمر بن ذی الجوشن]] با نگاهی به آتش درون خندق، فریاد زد: ای [[حسین]]! قبل از [[قیامت]]، برای ورود به [[آتش]] [[شتاب]] کردی. [[امام]] {{ع}} بدو پاسخ داد: تو در افتادن به آتش سزاوارتری<ref>مقتل مقرم، ص۲۷۷.</ref>.


[[مسلم بن عوسجه]] یکی از [[یاران اباعبدالله]]{{ع}} خواست با تیری [[شمر]] را [[هدف]] قرار دهد که امام{{ع}} او را از این کار بازداشت و فرمود: بدو تیر شلیک مکن زیرا من [[دوست]] ندارم آغازگر [[جنگ]] با آنان باشم<ref>مقتل مقرم، ص۲۷۷؛ تاریخ طبری، ج۳، ص۳۱۸.</ref>.
[[مسلم بن عوسجه]] یکی از [[یاران اباعبدالله]] {{ع}} خواست با تیری [[شمر]] را [[هدف]] قرار دهد که امام {{ع}} او را از این کار بازداشت و فرمود: بدو تیر شلیک مکن زیرا من [[دوست]] ندارم آغازگر [[جنگ]] با آنان باشم<ref>مقتل مقرم، ص۲۷۷؛ تاریخ طبری، ج۳، ص۳۱۸.</ref>.


به گفته [[تاریخ‌نگاران]]: برخی از [[یاران امام]]{{ع}} پس از ایراد نخستین [[سخنرانی]] [[حضرت]] با [[مردم]] به [[گفت‌وگو]] پرداختند و امام{{ع}} در برابر [[دشمن]] [[قرآن]] را گشود و بر سر گرفت و بار دوم آنان را مخاطب ساخت و فرمود:
به گفته [[تاریخ‌نگاران]]: برخی از [[یاران امام]] {{ع}} پس از ایراد نخستین [[سخنرانی]] [[حضرت]] با [[مردم]] به [[گفت‌وگو]] پرداختند و امام {{ع}} در برابر [[دشمن]] [[قرآن]] را گشود و بر سر گرفت و بار دوم آنان را مخاطب ساخت و فرمود:
مردم! [[حاکم]] و داور میان من و شما [[کتاب خدا]] و [[سنّت]] جدّم [[رسول]] خداست.
مردم! [[حاکم]] و داور میان من و شما [[کتاب خدا]] و [[سنّت]] جدّم [[رسول]] خداست.


و سپس آنان را بر خود و [[شمشیر]] و [[زره]] و [[عمامه]] [[رسول اکرم]]{{صل}} [[گواه]] گرفت و [[جمعیت]] نیز سخنانش را [[تصدیق]] کردند. حضرت سبب [[اقدام]] آنان به کشتن خود را از آنها جویا شد در پاسخ گفتند: ما برای [[اطاعت]] از [[فرمان]] [[عبید الله بن زیاد]] [[دست]] به چنین کاری می‌زنیم.
و سپس آنان را بر خود و [[شمشیر]] و [[زره]] و [[عمامه]] [[رسول اکرم]] {{صل}} [[گواه]] گرفت و [[جمعیت]] نیز سخنانش را [[تصدیق]] کردند. حضرت سبب [[اقدام]] آنان به کشتن خود را از آنها جویا شد در پاسخ گفتند: ما برای [[اطاعت]] از [[فرمان]] [[عبید الله بن زیاد]] [[دست]] به چنین کاری می‌زنیم.
   
   
امام{{ع}} بدانان فرمود: مرگتان باد! و [[خواری]] و [[ذلّت]] قرینتان باشد. آیا پس از آن‌که با [[شور]] و [[شوق]] فراوان دست [[یاری‌خواهی]] به سمت ما دراز کرده و ما را به [[یاری]] خویش خواندید و آن‌گاه که به درخواست شما پاسخ مثبت داده و بی‌درنگ به یاری شما شتافتیم، شمشیرهایی را برای [[دفاع]] از ما به دست گرفته بودید، به روی خودمان کشیدید و آتش ستم‌سوزی را که ما بر ضدّ [[دشمنان]] مشترک خود و شما برافروخته بودیم، بر [[ضد]] ما شعله‌ور ساختید، در نتیجه به [[حمایت]] و [[پشتیبانی]] دشمنان و به زیان [[دوستان]] و پیشوایتان به‌پا خاستید؟ بی‌آن‌که دشمنانتان [[عدل]] و دادی در [[جامعه]] شما حاکم ساخته باشند و یا [[امید]] چشم‌انداز [[آینده]] بهتری برایتان وجود دارد.
امام {{ع}} بدانان فرمود: مرگتان باد! و [[خواری]] و [[ذلّت]] قرینتان باشد. آیا پس از آن‌که با [[شور]] و [[شوق]] فراوان دست [[یاری‌خواهی]] به سمت ما دراز کرده و ما را به [[یاری]] خویش خواندید و آن‌گاه که به درخواست شما پاسخ مثبت داده و بی‌درنگ به یاری شما شتافتیم، شمشیرهایی را برای [[دفاع]] از ما به دست گرفته بودید، به روی خودمان کشیدید و آتش ستم‌سوزی را که ما بر ضدّ [[دشمنان]] مشترک خود و شما برافروخته بودیم، بر [[ضد]] ما شعله‌ور ساختید، در نتیجه به [[حمایت]] و [[پشتیبانی]] دشمنان و به زیان [[دوستان]] و پیشوایتان به‌پا خاستید؟ بی‌آن‌که دشمنانتان [[عدل]] و دادی در [[جامعه]] شما حاکم ساخته باشند و یا [[امید]] چشم‌انداز [[آینده]] بهتری برایتان وجود دارد.


وای بر شما! -آیا سزاوار [[بلا]] نیستید- که از ما رو برتافتید و زمانی که شمشیرها در نیام، تیغ‌ها در غلاف و [[دل‌ها]] آرام و [[رأی]] و [[اندیشه‌ها]] بی‌تشویش بود، شما [[آتش]] [[مبارزه]] را دامن زدید و مانند مور و ملخ از هرسو به جانب ما رو آوردید ولی بسان پروانه از هر طرف فرو ریختید و [[عهد]] و [[پیمان]] خود را شکستید.
وای بر شما! -آیا سزاوار [[بلا]] نیستید- که از ما رو برتافتید و زمانی که شمشیرها در نیام، تیغ‌ها در غلاف و [[دل‌ها]] آرام و [[رأی]] و [[اندیشه‌ها]] بی‌تشویش بود، شما [[آتش]] [[مبارزه]] را دامن زدید و مانند مور و ملخ از هرسو به جانب ما رو آوردید ولی بسان پروانه از هر طرف فرو ریختید و [[عهد]] و [[پیمان]] خود را شکستید.
خط ۱۱۶: خط ۱۱۶:


بدانید! من با اعضای همین [[خاندان]] و [[یاران]] اندکم، با اینکه مردم دست از یاری‌ام شسته‌اند برای مبارزه با ستم‌پیشگان دورانم به پیش خواهم تاخت.
بدانید! من با اعضای همین [[خاندان]] و [[یاران]] اندکم، با اینکه مردم دست از یاری‌ام شسته‌اند برای مبارزه با ستم‌پیشگان دورانم به پیش خواهم تاخت.
سپس [[امام]]{{ع}} به خواندن اشعار [[فروة بن مسیک]] مرادی پرداخت و اظهار داشت:
سپس [[امام]] {{ع}} به خواندن اشعار [[فروة بن مسیک]] مرادی پرداخت و اظهار داشت:
اگر ما در این [[پیکار]] بر [[دشمن]] نابکار [[پیروز]] گردیم، در گذشته نیز پیروز بوده‌ایم و اگر به ظاهر، [[شکست]] نصیبمان شود باز هم شکست از ما به دور است و [[ترس]] و [[بیم]] زیبنده ما نیست، اما اکنون رخدادهایی پدیدار گشته که به ظاهر سودی به دیگران رسیده است. به سرزنشگران ما بگو: بیدار باشید که آنان نیز همانند ما با سرزنشگران روبرو خواهند شد. هرگاه [[مرگ]]، شتر خویش را بر در خانه‌ای حرکت داد، آن را در کنار در دیگری نیز خواهد خواباند.
اگر ما در این [[پیکار]] بر [[دشمن]] نابکار [[پیروز]] گردیم، در گذشته نیز پیروز بوده‌ایم و اگر به ظاهر، [[شکست]] نصیبمان شود باز هم شکست از ما به دور است و [[ترس]] و [[بیم]] زیبنده ما نیست، اما اکنون رخدادهایی پدیدار گشته که به ظاهر سودی به دیگران رسیده است. به سرزنشگران ما بگو: بیدار باشید که آنان نیز همانند ما با سرزنشگران روبرو خواهند شد. هرگاه [[مرگ]]، شتر خویش را بر در خانه‌ای حرکت داد، آن را در کنار در دیگری نیز خواهد خواباند.


به [[خدا]] [[سوگند]]! پس از این [[پیمان‌شکنی]] و [[پیوستن]] به [[دشمنان]] جز اندک فرصتی نظیر [[فرصت]] [[سوار شدن]] پیاده‌ای بر مرکب، نخواهید یافت و گردش آسیای [[روزگار]] شما را به گرد خویش می‌چرخاند و به [[اضطراب]] و نابودی سوق می‌دهد. این [[آینده‌نگری]] و [[پیشگویی]] از [[آینده]] را [[پدر]] بزرگوارم از جدّ گرانقدرم [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به من خبر داده است (...همدلان و همفکران خویش را گرد آورده و دست در دست هم نهید و مهلتم ندهید)<ref>سوره یونس، آیه ۷۱.</ref> (من بر خدای [[بی‌همتا]] که [[پروردگار]] ما و شماست [[اعتماد]] کرده‌ام و بر این باورم که او مهار هر جنبنده‌ای را به کف گرفته و هستی و [[حیات]] همه در دست [[قدرت]] اوست، به [[راستی]] پروردگارم بر راهی راست و بدون [[انحراف]] قرار داد)<ref>سوره هود، آیه ۵۶.</ref>.
به [[خدا]] [[سوگند]]! پس از این [[پیمان‌شکنی]] و [[پیوستن]] به [[دشمنان]] جز اندک فرصتی نظیر [[فرصت]] [[سوار شدن]] پیاده‌ای بر مرکب، نخواهید یافت و گردش آسیای [[روزگار]] شما را به گرد خویش می‌چرخاند و به [[اضطراب]] و نابودی سوق می‌دهد. این [[آینده‌نگری]] و [[پیشگویی]] از [[آینده]] را [[پدر]] بزرگوارم از جدّ گرانقدرم [[پیامبر اکرم]] {{صل}} به من خبر داده است (...همدلان و همفکران خویش را گرد آورده و دست در دست هم نهید و مهلتم ندهید)<ref>سوره یونس، آیه ۷۱.</ref> (من بر خدای [[بی‌همتا]] که [[پروردگار]] ما و شماست [[اعتماد]] کرده‌ام و بر این باورم که او مهار هر جنبنده‌ای را به کف گرفته و هستی و [[حیات]] همه در دست [[قدرت]] اوست، به [[راستی]] پروردگارم بر راهی راست و بدون [[انحراف]] قرار داد)<ref>سوره هود، آیه ۵۶.</ref>.


آن‌گاه [[امام]]{{ع}} دستان مبارکش را به [[آسمان]] بلند کرد و عرضه داشت:
آن‌گاه [[امام]] {{ع}} دستان مبارکش را به [[آسمان]] بلند کرد و عرضه داشت:
خدایا! قطرات [[باران]] [[رحمت]] خویش را از آنها دریغ دار و سال‌های سخت و دشوار [[خشکسالی]] و [[قحطی]] نظیر خشکسالی و [[گرفتاری]] سال‌های دوران [[حضرت یوسف]] بر آنان بفرست و مردنمایی برده صفت از [[قبیله ثقیف]] را بر آنها مسلّط گردان تا جام تلخ [[ذلّت]] و [[حقارت]] را بیشتر بر کامشان فروریخته و سیرابشان سازد؛ چراکه آنان بر ما [[دروغ]] بستند و دست از یاریمان شستند<ref>مقتل مقرم، ص۲۸۹- ۲۸۶؛ مقتل خوارزمی، ج۲، ص۶؛ تاریخ ابن عساکر، شرح حالات امام حسین{{ع}}، ص۲۱۶؛ اعلام الوری، ج۱، ص۴۵۸.</ref>.
خدایا! قطرات [[باران]] [[رحمت]] خویش را از آنها دریغ دار و سال‌های سخت و دشوار [[خشکسالی]] و [[قحطی]] نظیر خشکسالی و [[گرفتاری]] سال‌های دوران [[حضرت یوسف]] بر آنان بفرست و مردنمایی برده صفت از [[قبیله ثقیف]] را بر آنها مسلّط گردان تا جام تلخ [[ذلّت]] و [[حقارت]] را بیشتر بر کامشان فروریخته و سیرابشان سازد؛ چراکه آنان بر ما [[دروغ]] بستند و دست از یاریمان شستند<ref>مقتل مقرم، ص۲۸۹- ۲۸۶؛ مقتل خوارزمی، ج۲، ص۶؛ تاریخ ابن عساکر، شرح حالات امام حسین {{ع}}، ص۲۱۶؛ اعلام الوری، ج۱، ص۴۵۸.</ref>.
خدایا! تویی پروردگار ما! بر تو [[توکل]] و اعتماد نمودیم و به سویت رو خواهیم آورد.
خدایا! تویی پروردگار ما! بر تو [[توکل]] و اعتماد نمودیم و به سویت رو خواهیم آورد.


با این‌همه، [[عمر سعد]] هم‌چنان بر [[نبرد]] با [[امام حسین]]{{ع}} پافشاری داشت و [[حضرت]] با [[مردم]] [[گفت‌وگو]] می‌کرد و آنان را [[پند]] و [[اندرز]] می‌داد و به [[بهترین]] شکل ممکن به [[ارشاد]] آنان می‌پرداخت و آن‌گاه که بر پند و [[موعظه]] سودی مترتب ندید، رو به [[ابن سعد]] کرد و فرمود:
با این‌همه، [[عمر سعد]] هم‌چنان بر [[نبرد]] با [[امام حسین]] {{ع}} پافشاری داشت و [[حضرت]] با [[مردم]] [[گفت‌وگو]] می‌کرد و آنان را [[پند]] و [[اندرز]] می‌داد و به [[بهترین]] شکل ممکن به [[ارشاد]] آنان می‌پرداخت و آن‌گاه که بر پند و [[موعظه]] سودی مترتب ندید، رو به [[ابن سعد]] کرد و فرمود:
ابن سعد! تو [[خیال]] می‌کنی با کشتن من و ریختن خونم به جایزه‌ای ارزنده و به [[فرمانروایی]] [[ری]] و [[گرگان]] نائل خواهی شد؟ به [[خدا]] [[سوگند]]! چنین ریاستی بر تو گوارا نخواهد شد و این ماجرایی است [[پیش‌بینی]] شده. اینک آن‌چه از دستت برمی‌آید انجام ده که پس از من‌ نه در [[دنیا]] و نه در [[آخرت]] روی [[خوشی]] و [[راحتی]] نخواهی دید، دیری نمی‌پاید که سر بریده‌ات را در همین [[شهر]]، بر بالای [[نی]] می‌زنند و [[کودکان]] این شهر سرت را اسباب‌بازی قرار داده و سنگبارانش خواهند کرد<ref>مقتل مقرم، ص۲۸۹.</ref>.
ابن سعد! تو [[خیال]] می‌کنی با کشتن من و ریختن خونم به جایزه‌ای ارزنده و به [[فرمانروایی]] [[ری]] و [[گرگان]] نائل خواهی شد؟ به [[خدا]] [[سوگند]]! چنین ریاستی بر تو گوارا نخواهد شد و این ماجرایی است [[پیش‌بینی]] شده. اینک آن‌چه از دستت برمی‌آید انجام ده که پس از من‌ نه در [[دنیا]] و نه در [[آخرت]] روی [[خوشی]] و [[راحتی]] نخواهی دید، دیری نمی‌پاید که سر بریده‌ات را در همین [[شهر]]، بر بالای [[نی]] می‌زنند و [[کودکان]] این شهر سرت را اسباب‌بازی قرار داده و سنگبارانش خواهند کرد<ref>مقتل مقرم، ص۲۸۹.</ref>.


[[عمر سعد]] از این سخن برآشفت و بی‌آن‌که پاسخی به [[امام]] بدهد از آن [[حضرت]] رو برتافت. [[شیطان]] بر ابن سعد مسلط شد، وی تیری در چله کمان خود نهاد و به سمت سراپرده [[امام حسین]]{{ع}} پرتاب کرد و گفت: «[[سپاهیان]]! [[گواهی]] دهید من بودم که نخستین تیر را به سمت [[حسین]] شلیک نمودم» و سپس [[باران]] تیر از سوی [[دشمن]] به سوی [[یاران امام حسین]]{{ع}} باریدن گرفت و با یکدیگر درگیر شدند<ref>ارشاد، ج۲، ص۱۰۱؛ لهوف، ص۱۰۰؛ اعلام الوری، ج۱، ص۴۶۱.</ref>.
[[عمر سعد]] از این سخن برآشفت و بی‌آن‌که پاسخی به [[امام]] بدهد از آن [[حضرت]] رو برتافت. [[شیطان]] بر ابن سعد مسلط شد، وی تیری در چله کمان خود نهاد و به سمت سراپرده [[امام حسین]] {{ع}} پرتاب کرد و گفت: «[[سپاهیان]]! [[گواهی]] دهید من بودم که نخستین تیر را به سمت [[حسین]] شلیک نمودم» و سپس [[باران]] تیر از سوی [[دشمن]] به سوی [[یاران امام حسین]] {{ع}} باریدن گرفت و با یکدیگر درگیر شدند<ref>ارشاد، ج۲، ص۱۰۱؛ لهوف، ص۱۰۰؛ اعلام الوری، ج۱، ص۴۶۱.</ref>.


امام{{ع}} [[یاران]] خویش را مخاطب ساخت و فرمود:
امام {{ع}} [[یاران]] خویش را مخاطب ساخت و فرمود:
یاران! به پا خیزید و به سوی [[شهادت]] پرافتخاری بشتابید که راهی جز آن نمانده است، این تیرها پیک‌های مرگند که از سمت دشمن به سوی شما می‌آیند<ref>مقتل مقرم، ص۲۹۲.</ref>.
یاران! به پا خیزید و به سوی [[شهادت]] پرافتخاری بشتابید که راهی جز آن نمانده است، این تیرها پیک‌های مرگند که از سمت دشمن به سوی شما می‌آیند<ref>مقتل مقرم، ص۲۹۲.</ref>.
[[یاران امام]]{{ع}} پس از شنیدن این سخنان چون شیران [[خشمگین]] بی‌آن‌که از [[مرگ]] پروایی به خود راه دهند و از [[شادی]] [[دیدار]] [[خدای عزوجل]] در پوست خود نمی‌گنجیدند، [[نبرد]] را آغاز کردند به گونه‌ای که گویی در حالت نبرد، جایگاه خویش را در کنار [[پیامبران]] و صدّیقین و [[بندگان]] [[شایسته]] خدا می‌دیدند و هریک از آنان در لحظه شهادت عرضه می‌داشتند: {{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ}}! و به [[یاران]] و همرزمان خویش سفارش می‌کردند که [[امام]] و پیشوایشان را با [[بذل جان]] و [[خون]] خویش [[یاری]] کنند. [[کارزار]] [[سختی]] میان دو طرف درگرفت و هریک از [[یاران حسین]]{{ع}} تا ده‌ها تن از [[سپاه]] [[دشمن]] را به هلاکت‌ نمی‌رساندند از پای نمی‌افتادند<ref>سیرة الائمة الاثنی عشر، ج۲، ص۷۶.</ref>.
[[یاران امام]] {{ع}} پس از شنیدن این سخنان چون شیران [[خشمگین]] بی‌آن‌که از [[مرگ]] پروایی به خود راه دهند و از [[شادی]] [[دیدار]] [[خدای عزوجل]] در پوست خود نمی‌گنجیدند، [[نبرد]] را آغاز کردند به گونه‌ای که گویی در حالت نبرد، جایگاه خویش را در کنار [[پیامبران]] و صدّیقین و [[بندگان]] [[شایسته]] خدا می‌دیدند و هریک از آنان در لحظه شهادت عرضه می‌داشتند: {{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ}}! و به [[یاران]] و همرزمان خویش سفارش می‌کردند که [[امام]] و پیشوایشان را با [[بذل جان]] و [[خون]] خویش [[یاری]] کنند. [[کارزار]] [[سختی]] میان دو طرف درگرفت و هریک از [[یاران حسین]] {{ع}} تا ده‌ها تن از [[سپاه]] [[دشمن]] را به هلاکت‌ نمی‌رساندند از پای نمی‌افتادند<ref>سیرة الائمة الاثنی عشر، ج۲، ص۷۶.</ref>.
همراه با گردش آسیای [[نبرد]] خونین در بیابان [[کربلا]]، سیلی از خون‌های [[پاک]] و [[مقدس]] [[یاران اباعبدالله]]{{ع}} در آنجا روان گشت تا راه خویش را به نهر [[خلود]] و جاودان [[الهی]] بگشاید در آن گیرودار یاران حسین یکی پس از دیگری روی [[زمین]] می‌افتادند. قهرمانانی که سپاه دشمن را با زخم‌های کاری از پا درآورده و سخت [[کشتار]] نمودند، به گونه‌ای که [[عمر سعد]] فریاد زد: [[سربازان]]! اگر [[جنگ]] به همین‌گونه میان ما و آنها درگیر باشد، همه شما را از دم تیغ خواهند گذراند.
همراه با گردش آسیای [[نبرد]] خونین در بیابان [[کربلا]]، سیلی از خون‌های [[پاک]] و [[مقدس]] [[یاران اباعبدالله]] {{ع}} در آنجا روان گشت تا راه خویش را به نهر [[خلود]] و جاودان [[الهی]] بگشاید در آن گیرودار یاران حسین یکی پس از دیگری روی [[زمین]] می‌افتادند. قهرمانانی که سپاه دشمن را با زخم‌های کاری از پا درآورده و سخت [[کشتار]] نمودند، به گونه‌ای که [[عمر سعد]] فریاد زد: [[سربازان]]! اگر [[جنگ]] به همین‌گونه میان ما و آنها درگیر باشد، همه شما را از دم تیغ خواهند گذراند.


بنابراین، باید یکباره بر آنها [[یورش]] برده و آنان را آماج تیر و سنگ قرار دهید.
بنابراین، باید یکباره بر آنها [[یورش]] برده و آنان را آماج تیر و سنگ قرار دهید.
بدین‌سان، [[حمله]] و پیشروی دشمن به سوی باقیمانده یاران حسین{{ع}} آغاز گردید و آنها را از هرسو به محاصره درآورده و کلیه ابزار و شیوه‌های [[پست]] و [[پلید]] [[قتل]] و کشتار را به کار گرفتند و بیشتر یاران حاضر را که در اردوگاه [[حسینی]] حضور داشتند به [[شهادت]] رساندند.
بدین‌سان، [[حمله]] و پیشروی دشمن به سوی باقیمانده یاران حسین {{ع}} آغاز گردید و آنها را از هرسو به محاصره درآورده و کلیه ابزار و شیوه‌های [[پست]] و [[پلید]] [[قتل]] و کشتار را به کار گرفتند و بیشتر یاران حاضر را که در اردوگاه [[حسینی]] حضور داشتند به [[شهادت]] رساندند.


در نیمروز [[عاشورا]]، وقت [[نماز ظهر]] فرارسید و اینک این [[حسین]] است که [[مردم]] را به [[نماز]] فرامی‌خواند و میدان کارزارش به [[محراب]] [[جهاد]] و [[عبادت]] تبدیل شده و [[شمشیر]] و نیزه‌ها در ایجاد مانع میان او و میان حضورش در عرصه [[مناجات]] و [[نیایش]] و [[عروج]] به جایگاه قدسیان و عرصه‌های [[جمال]] و جلال الهی، [[قادر]] نبودند.
در نیمروز [[عاشورا]]، وقت [[نماز ظهر]] فرارسید و اینک این [[حسین]] است که [[مردم]] را به [[نماز]] فرامی‌خواند و میدان کارزارش به [[محراب]] [[جهاد]] و [[عبادت]] تبدیل شده و [[شمشیر]] و نیزه‌ها در ایجاد مانع میان او و میان حضورش در عرصه [[مناجات]] و [[نیایش]] و [[عروج]] به جایگاه قدسیان و عرصه‌های [[جمال]] و جلال الهی، [[قادر]] نبودند.
یارانش یکی پس از دیگری به میدان کارزار شتافته و به شهادت می‌رسیدند تا آنجا که جز اعضای خاندانش [[یار]] و [[یاوری]] برایش باقی نمانده‌ بود. فرزند دلبند و جگرگوشه‌اش [[علی اکبر]]{{ع}} -پسر [[لیلی]] دخت [[ابومرة بن مسعود ثقفی]]- که چهره‌ای از همه زیباتر داشت با این [[رجز]] خود را به [[قلب]] [[سپاه]] [[دشمن]] زد.
یارانش یکی پس از دیگری به میدان کارزار شتافته و به شهادت می‌رسیدند تا آنجا که جز اعضای خاندانش [[یار]] و [[یاوری]] برایش باقی نمانده‌ بود. فرزند دلبند و جگرگوشه‌اش [[علی اکبر]] {{ع}} -پسر [[لیلی]] دخت [[ابومرة بن مسعود ثقفی]]- که چهره‌ای از همه زیباتر داشت با این [[رجز]] خود را به [[قلب]] [[سپاه]] [[دشمن]] زد.
{{عربی|أَنَا عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِي * نَحْنُ وَ بَيْتِ اللَّهِ أَوْلَى بِالنَّبِي * تَاللَّهِ لَا يَحْكُمُ فِينَا ابْنُ الدَّعِي}}
{{عربی|أَنَا عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِي * نَحْنُ وَ بَيْتِ اللَّهِ أَوْلَى بِالنَّبِي * تَاللَّهِ لَا يَحْكُمُ فِينَا ابْنُ الدَّعِي}}
من [[علی بن حسین]] بن علی‌ام. ما و [[خانه خدا]] به [[رسول اکرم]] سزاوارتریم، به [[خدا]] [[سوگند]]! نباید این فرزند نابکار [[فرومایه]] ([[یزید]]) بر ما [[حکومت]] براند.
من [[علی بن حسین]] بن علی‌ام. ما و [[خانه خدا]] به [[رسول اکرم]] سزاوارتریم، به [[خدا]] [[سوگند]]! نباید این فرزند نابکار [[فرومایه]] ([[یزید]]) بر ما [[حکومت]] براند.


وی چندین‌بار بر دشمن سخت [[حمله]] برد و [[مردم کوفه]] از کشتن او دریغشان می‌آمد. ناگهان چشم [[مرة بن منقذ عبدی]] به او افتاد و گفت: [[گناه]] [[عرب]] به گردنم اگر این [[جوان]] به نزدیکم گذارش افتد و دست به [[کشتار]] بزند، پدرش را به عزایش ننشانم. [[علی اکبر]] نظیر مرحله نخست‌بار دیگر بر دشمن [[یورش]] برد، که مرّة بن منقذ نیزه‌ای بر پشت او وارد ساخت و به [[شهادت]] رسید. دشمن او را در میان گرفته و پیکر نازنینش را با [[شمشیر]] پاره‌پاره کردند. [[حسین]]{{ع}} خود را به بالین وی رساند و فرمود:
وی چندین‌بار بر دشمن سخت [[حمله]] برد و [[مردم کوفه]] از کشتن او دریغشان می‌آمد. ناگهان چشم [[مرة بن منقذ عبدی]] به او افتاد و گفت: [[گناه]] [[عرب]] به گردنم اگر این [[جوان]] به نزدیکم گذارش افتد و دست به [[کشتار]] بزند، پدرش را به عزایش ننشانم. [[علی اکبر]] نظیر مرحله نخست‌بار دیگر بر دشمن [[یورش]] برد، که مرّة بن منقذ نیزه‌ای بر پشت او وارد ساخت و به [[شهادت]] رسید. دشمن او را در میان گرفته و پیکر نازنینش را با [[شمشیر]] پاره‌پاره کردند. [[حسین]] {{ع}} خود را به بالین وی رساند و فرمود:
{{متن حدیث|قَتَلَ اللَّهُ قَوْماً قَتَلُوكَ يَا بُنَيَّ، مَا أَجْرَأَهُمْ عَلَى الرَّحْمَنِ وَ عَلَى انْتِهَاكِ حُرْمَةِ الرَّسُولِ}}؛<ref>«پسرم! خدا بکشد مردمی که تو را کشتند، چقدر اینان نسبت به خدا و بی‌حرمتی به رسول گرامی‌اش بی‌پروا و گستاخ شده‌اند و اشک از چشمان مبارکش جاری شد».</ref>.
{{متن حدیث|قَتَلَ اللَّهُ قَوْماً قَتَلُوكَ يَا بُنَيَّ، مَا أَجْرَأَهُمْ عَلَى الرَّحْمَنِ وَ عَلَى انْتِهَاكِ حُرْمَةِ الرَّسُولِ}}؛<ref>«پسرم! خدا بکشد مردمی که تو را کشتند، چقدر اینان نسبت به خدا و بی‌حرمتی به رسول گرامی‌اش بی‌پروا و گستاخ شده‌اند و اشک از چشمان مبارکش جاری شد».</ref>.
و فرمود: پس از تو افّ بر [[زندگی دنیا]].
و فرمود: پس از تو افّ بر [[زندگی دنیا]].
در این هنگام [[زینب]] کبری{{س}} به سرعت از خیمه‌ها بیرون دوید و فریاد می‌زد: وای برادرم! وای پسر برادرم!. وقتی به [[علی]] رسید خود را روی [[بدن]] عزیزش افکند و [[امام حسین]]{{ع}} سر [[مبارک]] [[خواهر]] را گرفت و بلند کرد و او را به خیمه‌ها بازگرداند و به [[جوانان]] [[بنی هاشم]] فرمود: بیایید و برادرتان را به سمت‌ خیمه‌ها ببرید. جوانان، بدن نازنین علی اکبر را برداشته و مقابل خیمه‌ای که در برابرش [[پیکار]] می‌کردند، قرار دادند.
در این هنگام [[زینب]] کبری {{س}} به سرعت از خیمه‌ها بیرون دوید و فریاد می‌زد: وای برادرم! وای پسر برادرم!. وقتی به [[علی]] رسید خود را روی [[بدن]] عزیزش افکند و [[امام حسین]] {{ع}} سر [[مبارک]] [[خواهر]] را گرفت و بلند کرد و او را به خیمه‌ها بازگرداند و به [[جوانان]] [[بنی هاشم]] فرمود: بیایید و برادرتان را به سمت‌ خیمه‌ها ببرید. جوانان، بدن نازنین علی اکبر را برداشته و مقابل خیمه‌ای که در برابرش [[پیکار]] می‌کردند، قرار دادند.


سپس مردی از هواداران [[عمر سعد]] به نام [[عمرو بن صبیح]]، [[عبدالله بن مسلم بن عقیل]] را با تیر [[هدف]] قرار داد، [[عبدالله]] [[دست]] خود را به پیشانی نهاد تا از اصابت تیر به آن جلوگیری کند که تیر به دستش اصابت نمود و آن را به پیشانی‌اش دوخت و نتوانست آن را حرکت دهد و فرد دیگری با نیزه بر او حمله‌ور شد و آن را در قلبش فرو برد و وی را به [[شهادت]] رساند. [[عبدالله بن قطبه طایی]] بر [[عون بن عبدالله بن جعفر بن ابو طالب]] [[یورش]] برد و او را به شهادت رساند.
سپس مردی از هواداران [[عمر سعد]] به نام [[عمرو بن صبیح]]، [[عبدالله بن مسلم بن عقیل]] را با تیر [[هدف]] قرار داد، [[عبدالله]] [[دست]] خود را به پیشانی نهاد تا از اصابت تیر به آن جلوگیری کند که تیر به دستش اصابت نمود و آن را به پیشانی‌اش دوخت و نتوانست آن را حرکت دهد و فرد دیگری با نیزه بر او حمله‌ور شد و آن را در قلبش فرو برد و وی را به [[شهادت]] رساند. [[عبدالله بن قطبه طایی]] بر [[عون بن عبدالله بن جعفر بن ابو طالب]] [[یورش]] برد و او را به شهادت رساند.
خط ۱۵۵: خط ۱۵۵:


بدو گفتم: سبحان [[الله]]! با این کار می‌خواهی چه کنی؟ او را به خود واگذار، همان سربازانی که با او درگیرند و کسی را از آنها زنده نگذاشته‌اند، برایش کافی است.
بدو گفتم: سبحان [[الله]]! با این کار می‌خواهی چه کنی؟ او را به خود واگذار، همان سربازانی که با او درگیرند و کسی را از آنها زنده نگذاشته‌اند، برایش کافی است.
وی در پاسخ گفت: به خدا! حتما بر او حمله‌ور خواهم شد و چنین کرد و با شمشیر بر او یورش برد و فرق مبارکش را شکافت و [[جوان]] به صورت روی‌ [[زمین]] افتاد و صدا زد: عمو [[جان]]! مرا دریاب. [[حسین]]{{ع}} چون باز شکاری بر بالین وی حاضر شد و سپس چونان شیری [[خشمگین]] بر [[دشمن]] یورش برد و شمشیری بر دست عمر بن سعید بن نفیل فرود آورد و آن را از آرنج به پوست آویزان کرد. مرد فریادی برآورد که [[لشکریان]] همه شنیدند و آن‌گاه حسین{{ع}} از او فاصله گرفت و [[سپاه کوفه]] با حمله‌ای خواستند وی را [[نجات]] دهند که زیر سم ستوران به [[هلاکت]] رسید.
وی در پاسخ گفت: به خدا! حتما بر او حمله‌ور خواهم شد و چنین کرد و با شمشیر بر او یورش برد و فرق مبارکش را شکافت و [[جوان]] به صورت روی‌ [[زمین]] افتاد و صدا زد: عمو [[جان]]! مرا دریاب. [[حسین]] {{ع}} چون باز شکاری بر بالین وی حاضر شد و سپس چونان شیری [[خشمگین]] بر [[دشمن]] یورش برد و شمشیری بر دست عمر بن سعید بن نفیل فرود آورد و آن را از آرنج به پوست آویزان کرد. مرد فریادی برآورد که [[لشکریان]] همه شنیدند و آن‌گاه حسین {{ع}} از او فاصله گرفت و [[سپاه کوفه]] با حمله‌ای خواستند وی را [[نجات]] دهند که زیر سم ستوران به [[هلاکت]] رسید.


[[راوی]] می‌گوید: گردوغبار میدان که فرونشست، دیدم [[حسین]] بالین آن [[جوان]] ایستاده و او از شدّت درد، پای خود را به [[زمین]] می‌ساید و حسین می‌گوید: از [[رحمت الهی]] دور باد مردمی که تو را کشتند و [[روز رستاخیز]] جدّت [[رسول خدا]] با آنان [[دشمنی]] خواهد کرد. و سپس اظهار داشت: به [[خدا]] [[سوگند]]! بر عمویت چقدر دشوار است که از او [[یاری]] بخواهی و نتواند به تو پاسخ مثبت دهد و یا زمانی که پاسخ دهد سودی به حالت نبخشد، به خدا سوگند! صدای یاری‌خواهی‌ات به کسی می‌ماند که کشته شده‌گانش زیاد و [[یار]] و یارانش اندک باشند. آن‌گاه حسین آن جوان را به سینه گرفت و به سمت خیمه‌ها برد، گویی می‌بینم که پاهای آن [[نوجوان]] به زمین کشیده می‌شود. [[امام]] جنازه وی را به خیمه‌ها آورد و کنار پیکر فرزندش [[علی اکبر]] و دیگر شهدای [[اهل بیت]] قرار داد. پرسیدم صاحب آن جنازه کیست؟ گفتند: وی [[قاسم بن حسن بن علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} است.
[[راوی]] می‌گوید: گردوغبار میدان که فرونشست، دیدم [[حسین]] بالین آن [[جوان]] ایستاده و او از شدّت درد، پای خود را به [[زمین]] می‌ساید و حسین می‌گوید: از [[رحمت الهی]] دور باد مردمی که تو را کشتند و [[روز رستاخیز]] جدّت [[رسول خدا]] با آنان [[دشمنی]] خواهد کرد. و سپس اظهار داشت: به [[خدا]] [[سوگند]]! بر عمویت چقدر دشوار است که از او [[یاری]] بخواهی و نتواند به تو پاسخ مثبت دهد و یا زمانی که پاسخ دهد سودی به حالت نبخشد، به خدا سوگند! صدای یاری‌خواهی‌ات به کسی می‌ماند که کشته شده‌گانش زیاد و [[یار]] و یارانش اندک باشند. آن‌گاه حسین آن جوان را به سینه گرفت و به سمت خیمه‌ها برد، گویی می‌بینم که پاهای آن [[نوجوان]] به زمین کشیده می‌شود. [[امام]] جنازه وی را به خیمه‌ها آورد و کنار پیکر فرزندش [[علی اکبر]] و دیگر شهدای [[اهل بیت]] قرار داد. پرسیدم صاحب آن جنازه کیست؟ گفتند: وی [[قاسم بن حسن بن علی بن ابی‌طالب]] {{ع}} است.


سپس حسین{{ع}} مقابل [[خیمه]] نشست و فرزند خردسالش [[عبدالله]] را نزدش آوردند و [[حضرت]] او را روی زانوی [[محبّت]] خود نشانید که ناگاه مردی از [[بنی اسد]] با شلیک تیری گلوی او را پاره کرد. حسین [[خون]] گلوی آن [[کودک]] را برگرفت وقتی دستش پر از خون شد آن را به زمین ریخت و سپس به پیشگاه [[حضرت حق]] عرضه داشت: پروردگارا! اگر در [[دنیا]] [[ظفر]] و [[پیروزی]] آسمانی‌ات را از ما دریغ داشتی در عوض بهتر از پیروزی را در [[آخرت]] نصیبمان گردان و [[انتقام]] ما را از ستم‌پیشگان بستان. این را گفت و جنازه کودک را بغل گرفت و در کنار جنازه‌های دیگر اعضای خاندانش قرار داد.
سپس حسین {{ع}} مقابل [[خیمه]] نشست و فرزند خردسالش [[عبدالله]] را نزدش آوردند و [[حضرت]] او را روی زانوی [[محبّت]] خود نشانید که ناگاه مردی از [[بنی اسد]] با شلیک تیری گلوی او را پاره کرد. حسین [[خون]] گلوی آن [[کودک]] را برگرفت وقتی دستش پر از خون شد آن را به زمین ریخت و سپس به پیشگاه [[حضرت حق]] عرضه داشت: پروردگارا! اگر در [[دنیا]] [[ظفر]] و [[پیروزی]] آسمانی‌ات را از ما دریغ داشتی در عوض بهتر از پیروزی را در [[آخرت]] نصیبمان گردان و [[انتقام]] ما را از ستم‌پیشگان بستان. این را گفت و جنازه کودک را بغل گرفت و در کنار جنازه‌های دیگر اعضای خاندانش قرار داد.


[[عبدالله بن عقبه غنوی]]، [[ابو بکر بن حسن بن علی بن ابی طالب]]{{ع}} را با شلیک تیری به [[شهادت]] رساند.
[[عبدالله بن عقبه غنوی]]، [[ابو بکر بن حسن بن علی بن ابی طالب]] {{ع}} را با شلیک تیری به [[شهادت]] رساند.
[[عباس بن علی]] با [[مشاهده]] تعداد زیاد شهدای خاندانش رو به [[برادران]] [[مادری]] خود عبدالله، [[جعفر]]، [[عثمان]]، نمود و بدانان فرمود: ای [[فرزندان]] [[مادر]]! به میدان بشتابید تا خود [[شاهد]] باشم که خیرخواهانه در [[راه خدا]] و رسولش [[جان]] باخته‌اید؛ زیرا شما دارای [[فرزندی]] پس از خود نیستید.
[[عباس بن علی]] با [[مشاهده]] تعداد زیاد شهدای خاندانش رو به [[برادران]] [[مادری]] خود عبدالله، [[جعفر]]، [[عثمان]]، نمود و بدانان فرمود: ای [[فرزندان]] [[مادر]]! به میدان بشتابید تا خود [[شاهد]] باشم که خیرخواهانه در [[راه خدا]] و رسولش [[جان]] باخته‌اید؛ زیرا شما دارای [[فرزندی]] پس از خود نیستید.


نخست [[عبدالله]] به میدان رفت و پیکاری سخت آغاز کرد و با [[هانی بن ثبیت حضرمی]] درگیر و دو ضربت بین آنان ردوبدل شد و توسط هانی به [[شهادت]] رسید. پس از او [[جعفر بن علی]] به صحنه [[کارزار]] شتافت و او نیز توسط هانی به شهادت رسید و [[خولی بن یزید]] اصبحی با [[عثمان بن علی]] که در جایگاه برادرانش ایستاده بود، به [[نبرد]] پرداخت و با تیری که به سوی او شلیک کرد وی را بر [[زمین]] افکنده و مردی از بنی دارم، بر او حمله‌ور شد و سر از [[بدن]] او جدا کرد.
نخست [[عبدالله]] به میدان رفت و پیکاری سخت آغاز کرد و با [[هانی بن ثبیت حضرمی]] درگیر و دو ضربت بین آنان ردوبدل شد و توسط هانی به [[شهادت]] رسید. پس از او [[جعفر بن علی]] به صحنه [[کارزار]] شتافت و او نیز توسط هانی به شهادت رسید و [[خولی بن یزید]] اصبحی با [[عثمان بن علی]] که در جایگاه برادرانش ایستاده بود، به [[نبرد]] پرداخت و با تیری که به سوی او شلیک کرد وی را بر [[زمین]] افکنده و مردی از بنی دارم، بر او حمله‌ور شد و سر از [[بدن]] او جدا کرد.


[[لشکریان]] یکپارچه بر [[حسین]] [[یورش]] بردند تا او را به اردوگاهش عقب برانند. در اینجا [[تشنگی]] بر [[امام]] چیره شد و به اتفاق برادرش [[عباس]] از دژی خاکی عبور کرد تا به آب [[فرات]] دست یابد. ولی جمعی از [[سپاهیان ابن سعد]] مانع [[حضرت]] شدند. و مردی از [[قبیله]] دارم از جمع [[سپاه]] خطاب به آن [[جمعیت]] گفت: وای بر شما! بین او و آب فرات فاصله بیندازید و نگذارید به آب دست یابد. [[امام حسین]]{{ع}} به پیشگاه [[خدا]] عرضه داشت: «خدایا! او را همواره تشنه‌کام‌ بدار» مرد دارمی از [[سخن امام]] به [[خشم]] آمد و با شلیک تیری گلوی [[مبارک]] حضرت را نشانه رفت. امام حسین{{ع}} تیر را از گلو خارج و دستان مبارکش را زیر گلوی خود گشود، پر از [[خون]] که شدند، آنها را به [[آسمان]] پاشید و عرضه داشت: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنِّي أَشْكُو إِلَيْكَ مَا يُفْعَلُ بِابْنِ بِنْتِ نَبِيِّكَ}}<ref>.«خدایا! از مردمی که با فرزند دخت پیامبرت چنین رفتار کردند، نزدت شکایت می‌آورم»</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۲۶۰-۲۷۰.</ref>.
[[لشکریان]] یکپارچه بر [[حسین]] [[یورش]] بردند تا او را به اردوگاهش عقب برانند. در اینجا [[تشنگی]] بر [[امام]] چیره شد و به اتفاق برادرش [[عباس]] از دژی خاکی عبور کرد تا به آب [[فرات]] دست یابد. ولی جمعی از [[سپاهیان ابن سعد]] مانع [[حضرت]] شدند. و مردی از [[قبیله]] دارم از جمع [[سپاه]] خطاب به آن [[جمعیت]] گفت: وای بر شما! بین او و آب فرات فاصله بیندازید و نگذارید به آب دست یابد. [[امام حسین]] {{ع}} به پیشگاه [[خدا]] عرضه داشت: «خدایا! او را همواره تشنه‌کام‌ بدار» مرد دارمی از [[سخن امام]] به [[خشم]] آمد و با شلیک تیری گلوی [[مبارک]] حضرت را نشانه رفت. امام حسین {{ع}} تیر را از گلو خارج و دستان مبارکش را زیر گلوی خود گشود، پر از [[خون]] که شدند، آنها را به [[آسمان]] پاشید و عرضه داشت: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنِّي أَشْكُو إِلَيْكَ مَا يُفْعَلُ بِابْنِ بِنْتِ نَبِيِّكَ}}<ref>.«خدایا! از مردمی که با فرزند دخت پیامبرت چنین رفتار کردند، نزدت شکایت می‌آورم»</ref>.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۲۶۰-۲۷۰.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش