زیارت ناحیه مقدسه در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها

«[[زیارت ناحیه مقدسه]]» از جمله مشهورترین زیارت‌های [[امام حسین]]{{ع}} و [[شهدای کربلا]] است که در [[مجالس عزاداری]]، معمولاً در [[دهه محرم]] توسط [[روضه‌خوانان]] و [[مداحان]] خوانده می‌شود.

«[[ناحیه مقدسه]]» اصطلاحی است که [[شیعیان]] از نیمه اول [[قرن سوم هجری]] به جای ذکر نام سه [[امام]] آخر ۔ [[امامان]] [[هادی]]{{ع}}، [[عسکری]]{{ع}} و [[مهدی]]{{ع}} - به ویژه [[آخرین امام]] به کار می‌بردند و نامیده شدن [[زیارت]] مذکور به این نام هم به جهت انتساب آن به [[امام زمان]]{{ع}} است.

زیارت ناحیه مقدسه به دو شکل در چند متن نقل شده است: شکل اول که مشهورتر است توسط یکی از ابواب امام زمان{{ع}} نقل شده است. این زیارت با [[سلام]] بر [[پیامبران الهی]] از [[آدم]]{{ع}} تا نوح{{ع}} و ابراهیم{{ع}} و [[پیامبر اکرم]]{{صل}} آغاز شده و پس از آن با [[سلام بر امام حسین]]{{ع}}، و ذکر خصایص و مجاهدت‌های آن حضرت و توصیف صحنه‌هایی از [[واقعه کربلا]] ادامه یافته و در ادامه بر همه [[دوازده امام]] [[شیعه]] یک به یک [[درود]] فرستاده شده است. پایان‌بخش زیارت، دعاهایی در [[حق]] زیارت‌کننده و [[صلوات]] است. پس از پایان زیارت هم دو رکعت [[نماز]] با آدابی مخصوص به جای آورده می‌شود. نخستین بار این زیارت در کتاب المزارالکبیر اثر ابن‌مشهدی (؟ -ح ۵۷۴ق) آمده است. وجود برخی از عبارات در این زیارت، ابهام‌ها و چالش‌هایی را درباره [[سندیت]] آن ایجاد کرده است؛ ازجمله عبارت {{متن حدیث|بَرَزْنَ مِنَ الْخُدُورِ لِلشُّعُورِ نَاشِرَاتٍ وَ لِلْخُدُودِ لَاطِمَاتٍ وَ لِلْوُجُوهِ سَافِرَاتٍ}} که به صحنه خروج [[زنان]] [[کاروان امام حسین]]{{ع}} از خیمه‌ها و مو پریشان کردن و بر صورت زدن آنان پس از دیدن مرکب خالی آن حضرت اشاره دارد. علاوه بر اشکالات محتوایی، ضعف‌های سندی هم باعث تردید در صدور این زیارت از جانب امام زمان{{ع}} شده است. در مجموع این زیارت از نظر [[روایی]] [[ضعیف]] است و بسیاری از [[علما]] به آن [[اعتماد]] نکرده‌اند. همچنان‌که [[ابوالحسن شعرانی]] در دمع السجوم هنگام سخن از [[قاتل]] [[امام حسین]]{{ع}} می‌نویسد «از [[اختلاف]] [[علما]] درباره قاتل آن حضرت معلوم می‌شود که [[اطمینان]] به [[صحت]] [[زیارت]] معروفه به ناحیه نداشتند. چون در آن زیارت نام [[شمر]] صریحاً مذکور است و اگر اطمینان داشتند به صحت آن خلاف نمی‌کردند».