انسان در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخهها
←انسان و سرنوشت
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
==انسان و [[سرنوشت]]== | ==انسان و [[سرنوشت]]== | ||
*[[خداوند]] انسان را چنان با [[کرامت]] دیده که رقم زدن [[سرنوشت]] او را به خودش واگذارده است. انسان مجبور آفریده نشده است و میتواند در چارچوب [[قوانین]] و سنتهای [[حاکم]] بر هستی، خود را بسازد و در هر جهت که [[اراده]] کند، پیش رود. [[علی]] {{ع}} انسان را اختیاردار [[سرنوشت]] خویش معرفی کرده است. هنگامیکه شخصی از [[مردم]] شامل از او پرسید: آیا رفتنت به شما به [[قضا]] و [[قدر]] [[خدا]] بود؟ گفت: وای بر تو! شاید تو قانونمندی [[حاکم]] بر هستی و اندازه یافتن هر چیز را با [[اختیار]] و [[آزادی]] [[آدمی]] اشتباه گرفتهای! اگر چنان باشد که تو گمان کردهای [و همهچیز را با [[اختیار]] و [[آزادی]] [[آدمی]] اشتباه گرفتهای! اگر چنان باشد که تو گمان کردهای [و همهچیز از پیش شکل گرفته و معین شده باشد] بیگمان [[پاداش]] و [[کیفر]] [[باطل]] و نوید و تهدید از میان برداشته شود. بدون [[شک]] [[خدای پاک]] از هر کاستی، بندگانش را امر فرموده و در آنچه بدان مأمورند دارای اختیارند و آنان را از اموری [[نهی]] کرده است تا بترسند و خود از دست بازدارند... او را [[نافرمانی]] نکنند و از آنرو که مجبورند، و فرمانش نبرند از آنرو که ناگزیرند؛ که [[خداوند]] [[پیامبران]] را به بازی نفرستاده، و کتابها [ی [[هدایت]]] را برای [[بندگان]] بیهوده نازل نفرموده، و آسمانها و [[زمین]] و آنچه را میان این دو قرار دارد، به [[باطل]] نیافریده است (و این گمان کسانی است که [[کفر]] ورزیدهاند، پس وای از [[آتش]] بر کسانی که [[کافر]] شدهاند)<ref>نهج البلاغه، حکمت ۷۸</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 146.</ref>. | *[[خداوند]] انسان را چنان با [[کرامت]] دیده که رقم زدن [[سرنوشت]] او را به خودش واگذارده است. انسان مجبور آفریده نشده است و میتواند در چارچوب [[قوانین]] و سنتهای [[حاکم]] بر هستی، خود را بسازد و در هر جهت که [[اراده]] کند، پیش رود. [[علی]] {{ع}} انسان را اختیاردار [[سرنوشت]] خویش معرفی کرده است. هنگامیکه شخصی از [[مردم]] شامل از او پرسید: آیا رفتنت به شما به [[قضا]] و [[قدر]] [[خدا]] بود؟ گفت: وای بر تو! شاید تو قانونمندی [[حاکم]] بر هستی و اندازه یافتن هر چیز را با [[اختیار]] و [[آزادی]] [[آدمی]] اشتباه گرفتهای! اگر چنان باشد که تو گمان کردهای [و همهچیز را با [[اختیار]] و [[آزادی]] [[آدمی]] اشتباه گرفتهای! اگر چنان باشد که تو گمان کردهای [و همهچیز از پیش شکل گرفته و معین شده باشد] بیگمان [[پاداش]] و [[کیفر]] [[باطل]] و نوید و تهدید از میان برداشته شود. بدون [[شک]] [[خدای پاک]] از هر کاستی، بندگانش را امر فرموده و در آنچه بدان مأمورند دارای اختیارند و آنان را از اموری [[نهی]] کرده است تا بترسند و خود از دست بازدارند... او را [[نافرمانی]] نکنند و از آنرو که مجبورند، و فرمانش نبرند از آنرو که ناگزیرند؛ که [[خداوند]] [[پیامبران]] را به بازی نفرستاده، و کتابها [ی [[هدایت]]] را برای [[بندگان]] بیهوده نازل نفرموده، و آسمانها و [[زمین]] و آنچه را میان این دو قرار دارد، به [[باطل]] نیافریده است (و این گمان کسانی است که [[کفر]] ورزیدهاند، پس وای از [[آتش]] بر کسانی که [[کافر]] شدهاند)<ref>{{متن حدیث|وَيْحَكَ، لَعَلَّكَ ظَنَنْتَ قَضَاءً لَازِماً وَ قَدَراً حَاتِماً! لَوْ كَانَ ذَلِكَ كَذَلِكَ لَبَطَلَ الثَّوَابُ وَ الْعِقَابُ وَ سَقَطَ الْوَعْدُ وَ الْوَعِيدُ. إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ أَمَرَ عِبَادَهُ تَخْيِيراً وَ نَهَاهُمْ تَحْذِيراً، وَ كَلَّفَ يَسِيراً وَ لَمْ يُكَلِّفْ عَسِيراً، وَ أَعْطَى عَلَى الْقَلِيلِ كَثِيراً، وَ لَمْ يُعْصَ مَغْلُوباً وَ لَمْ يُطَعْ مُكْرِهاً، وَ لَمْ يُرْسِلِ الْأَنْبِيَاءَ لَعِباً وَ لَمْ يُنْزِلِ الْكُتُبَ لِلْعِبَادِ عَبَثاً، وَ لَا خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ مَا بَيْنَهُمَا بَاطِلًا؛ "ذلِكَ ظَنُّ الَّذِينَ كَفَرُوا فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ كَفَرُوا مِنَ النَّارِ"}}؛ نهج البلاغه، حکمت ۷۸</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 146.</ref>. | ||
==فرجام انسان== | ==فرجام انسان== |