امانت‌ در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[امانت]]''' است. "'''[[امانت]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>

: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امانت در قرآن]] - [[امانت در حدیث]] - [[امانت در اخلاق اسلامی]] - [[امانت در فقه اسلامی]] - [[امانت‌ در نهج البلاغه]] - [[امانت در معارف دعا و زیارات]] - [[امانت در سیره پیامبر خاتم]]</div>

: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امانت بودن معصوم]] - [[امین بودن معصوم]] - [[مقام امانت الهی]] - [[مقام امین الله]]</div>

: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امانت‌ (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>

*امانت‌داری از [[ملکات اخلاقی]] و صفات پسندیده‌ای است که موجب کمال [[انسان]] می‌شود. اهمیت امانت‌داری به‌قدری است که [[خداوند متعال]] از [[پیامبران]] خویش [[پیمان]] گرفت تا در امر [[رسالت]] امانت‌دار باشند<ref>{{متن حدیث|أَخَذَ عَلَى الْوَحْيِ مِيثَاقَهُمْ وَ عَلَى تَبْلِيغِ الرِّسَالَةِ أَمَانَتَهُمْ}}؛ [[نهج البلاغه]]، [[خطبه ۱ نهج البلاغه|خطبه ۱]]</ref> و امانت‌داری را یکی از شرایط اصلی [[پیامبران]] برگزید<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 130.</ref>.

*امانت‌داری نزد [[امام علی]] {{ع}} از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. [[امام]] {{ع}} از امانت‌داری با عباراتی چون رأس [[اسلام]]، رأس مسلمانی، نتیجه [[دین‌داری]]، نتیجه تقواپیشگی، اصل [[ایمان]]، [[دلیل]] گرایش به‌راستی، [[دلیل]] [[صدق]]، روش [[نیکان]] و... یاد می‌کند. [[امام علی]] {{ع}} در سفارش‌های خویش همواره مردمان را بر سه اصل [[نماز]]، [[زکات]] و امانت‌داری سفارش می‌کرد<ref>{{متن حدیث|تَعَاهَدُوا أَمْرَ الصَّلَاةِ وَ حَافِظُوا عَلَيْهَا... ثُمَّ إِنَّ الزَّكَاةَ جُعِلَتْ مَعَ الصَّلَاةِ قُرْبَاناً لِأَهْلِ الْإِسْلَامِ،... ثُمَّ أَدَاءَ الْأَمَانَةِ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ١٩٩</ref>. [[فضیلت]] امانت‌داری از جمله فضایلی است که رابطه مستقیم با [[ایمان]] دارد. در این راستا هرقدر [[ایمان]] فرد بیشتر باشد، [[تعهد]] او نسبت به ادای [[امانت]] بیشتر خواهد بود. تلقی امانت‌دارانه در امور و [[حس]] [[مسئولیت]] نسبت به تعهداتی که [[آدمی]] در همه امور زندگی بر عهده دارد، عملی ارزشی است که شمول بسیار دارد. [[پیامبر اکرم]] در [[حدیث شریف]] [[ثقلین]]، [[قرآن]] ([[کتاب خدا]]) و [[اهل‌بیت]] خویش را نزد [[امت]] خویش به [[امانت]] سپرد. نیز اعضا و جوارح نزد [[انسان]] [[امانت]] است. [[امام علی]] {{ع}} آن‌جا که [[عهد]] [[انسان]] با [[خداوند]] را یاد می‌کند و درباره امانتی سخن می‌گوید که [[انسان]] از خدای خویش پذیرا شد، می‌فرماید: "بی‌شک آنچه [[بندگان]] در شب و روز انجام دهند، از دیدگاه [[خدای سبحان]] مخفی نمانَد و او از کوچک‌ترین کارها با خبر است و [[دانش]] او بر آنها احاطه دارد. آری، عضوهای خودتان [[گواه]] اوست، جوارحتان سپاهیانش، باطنتان دیده‌بانش و خلوت‌هاتان محضرش<ref>{{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى لَا يَخْفَى عَلَيْهِ مَا الْعِبَادُ مُقْتَرِفُونَ فِي لَيْلِهِمْ وَ نَهَارِهِمْ، لَطُفَ بِهِ خُبْراً وَ أَحَاطَ بِهِ عِلْماً؛ أَعْضَاؤُكُمْ شُهُودُهُ وَ جَوَارِحُكُمْ جُنُودُهُ وَ ضَمَائِرُكُمْ عُيُونُهُ وَ خَلَوَاتُكُمْ عِيَانُه}}؛ نهج البلاغه، خطبه ١٩٩</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 130.</ref>.

*[[اموال]] [[انسان]] نزد او امانتی است که از سوی [[خدای متعال]] به [[امانت]] گذاشته شده است. ادای [[حقوق]] همه افراد [[جامعه]] به‌مثابه امانتی در نزد [[آدمی]] است و نیز تعهدات و پیمان‌های بین افراد [[جامعه]] همچون امانتی است که ادای آنها فعل [[اخلاقی]] تلقی می‌شود. پس اهمیت این موضوع در حوزه [[اخلاق]] و عمل نیک، بسیار پررنگ خواهد بود. از این‌رو [[امام]] {{ع}} فرمود: هرکه [[امانت]] را بی‌ارج شمارد و در مزرع [[خیانت]] چرد و خود و [[دین]] خود را از لوث آن [[پاکیزه]] نسازد، خود را در [[دنیا]] گرفتار [[خواری]] و رسوایی ساخته و در [[آخرت]] خوارتر و رسواتر است<ref>{{متن حدیث|وَ مَنِ اسْتَهَانَ بِالْأَمَانَةِ وَ رَتَعَ فِي الْخِيَانَةِ وَ لَمْ يُنَزِّهْ نَفْسَهُ وَ دِينَهُ عَنْهَا فَقَدْ أَحَلَّ بِنَفْسِهِ الذُّلَّ وَ الْخِزْيَ فِي الدُّنْيَا وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ أَذَلُّ وَ أَخْزَى}}؛ نهج البلاغه، نامه ۲۶</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 130.</ref>.

*اهمیت موضوع به قدری است که حتی ادای [[امانت]] بر شقی‌ترین افراد و [[دشمنان]] [[خدا]] نیز امری [[واجب]] است. از این پس از جریان [[حکمیت]]، وقتی به [[امام]] گفتند عهدنامه خود را زیر پا بگذارد، [[امام]] نپذیرفت. نیز در سفارش حکومتی خود به مالک‌اشتر او را بر ادای [[امانت]] و وفای بر [[پیمان]] خویش حتی با [[کافران]] فرامی‌خواند و در روایتی دیگر، ادای [[امانت]] را حتی نسبت به [[قاتلان]] [[فرزندان]] [[انبیا]] که بزرگ‌ترین [[گناه]] را مرتکب شده‌اند، [[واجب]] می‌داند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 130- 131.</ref>.

* [[پرونده:13681048.jpg|22px]] [[سید جمال‌الدین دین‌پرور|دین‌پرور، سیدجمال‌الدین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۱''']]