ابعاد فردی انتظار فرج چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. حجت الاسلام و المسلمین انصاری؛

| تصویر = Pic557.jpg

::::::«[[اعتقاد]] به [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} و اینکه سرانجام نزاع‌ها و [[جنگ‌ها]] و زحمت‌ها، [[صلح]] و [[صفا]] و [[امنیت]] و [[آسایش]] است، سبب می‌شود که [[انسان]] خود را بسازد و شرایط لازم برای قرار گرفتن در صف [[منتظران واقعی]] را پیدا کند و این افتخار نصیبش شود که یکی از [[زمینه سازان]] [[حکومت]] [[مهدی موعود]] {{ع}} باشد. [[انتظار فرج]] باعث می‌شود که فرد [[مسلمان]] آنچه در [[توان]] دارد، به کار گیرد تا سطح [[اندیشه]] و [[آگاهی]] و [[آمادگی]] روحی و جسمی و مادی و معنوی خود را بالا ببرد تا بتواند در پیاده کردن آن [[اصلاحات]] عمیق و همه جانبه و گسترش [[قسط]] و [[عدل]] و [[یکتاپرستی]] در سراسر [[گیتی]] سهیم باشد. کسی که خود [[فاسد]] و [[ناصالح]] است، نمی‌تواند در [[انتظار]] [[حکومتی]] باشد که با افراد [[فاسد]] بشدت [[مبارزه]] می‌کند و آنها را از خود می‌راند. [[اعتقاد]] به اینکه سرانجام، کره [[زمین]] از [[شر]] [[مستکبران]] و [[ظالمان]] [[نجات]] یافته و [[اصلاح]] خواهد شد و به تمام [[تبعیض‌ها]] و نابسامانی‌ها خاتمه داده می‌شود، [[انسان]] را وادار می‌کند که خود [[ظلم]] نکند و دنبال [[فساد]] و بی بند و باری نرود و در حد امکان با آنها [[مبارزه]] کند. [[انتظار فرج]] و [[ظهور]] [[مصلح کل]] [[حضرت صاحب الزمان]] {{ع}} در [[حقیقت]] به معنای آماده باش کامل [[فکری]]، عملی، مادی و معنوی است. چنین فردی باید خود را بسازد که [[شایستگی]] شرکت در چنین برنامه بزرگی را به دست آورد. بنابراین، لازمه [[فرج]] این است که ابتدا خود را بسازیم و [[رفتار]] و گفتارمان مورد پسند [[خدا]] و [[رسول]] {{صل}} باشد و سپس به [[سازندگی]] [[جامعه]] و [[تربیت]] دیگران، بخصوص [[خانواده]] و نزدیکان‌مان بپردازیم. با توجه به این تلازم، روشن می‌شود که [[بینش]] [[انتظار]] و [[امید]] به [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} و [[اعتقاد]] به [[آمادگی]] مادی و معنوی برای [[ظهور]] آن [[حضرت]]، در [[سازندگی]] و [[تربیت]] [[انسان]] بسیار مؤثر و نقش آفرین است. از این رو، در [[روایات]] مربوط به [[انتظار فرج]] آمده است که [[مسلمان]] باید [[امام زمان]] خود را بشناسد و [[رفتار]] و گفتارش بگونه‌ای [[امام]] پسند باشد و آن [[حضرت]] را [[شاهد]] و ناظر [[اعمال]] خود بداند. و در این صورت است که در زمره [[منتظران واقعی]] [[ظهور حضرت حجت]] {{ع}} محسوب خواهد شد.  

::::::[[امام محمد باقر]] {{ع}} در این باره فرمود: {{متن حدیث|مَنْ مَاتَ وَ هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ كَانَ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِهِ}}<ref>«کسی که بمیرد و [[امام زمان]] خود را بشناسد، همانند کسی است که در [[خیمه]] [[حضرت قائم]] {{ع}} نزد آن [[حضرت]] باشد» بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۲، بیروت.</ref>.  در این [[روایت]] و نظایر آن به [[شناخت امام]] اشاره شده است؛ یعنی اجر و [[پاداش]] و [[ارزش]] حقیقی مربوط به [[مسلمان]] منتظری است که [[امام]] خود را بشناسد. روشن است که مراد از [[شناخت امام]] تنها دانستن نام و خصوصیات و صفات آن [[حضرت]] نیست، بلکه باید علاوه بر آنها [[هدف امام]] را بشناسد و [[رفتار]] و گفتارش مورد پسند ایشان باشد و خود را برای پیاده کردن اهداف حیات بخش و [[انسان]] ساز آن [[مصلح کل]]، آماده کرده باشد. چنین شناختی او را از [[بدی‌ها]]، تنگ نظری‌ها، اختلاف‌ها و حسادت‌ها باز می‌دارد و وی را به [[خوبی‌ها]]. و [[کمالات انسانی]] سوق می‌دهد و تحول و انقلابی ژرف در [[فکر]] و عمل او ایجاد می‌کند. [[امام]] [[جعفر صادق]] {{ع}} در این زمینه فرمود: {{متن حدیث|مَنْ سُرَّ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ كَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَكَهُ فَجِدُّوا وَ انْتَظِرُوا هَنِيئاً لَكُمْ أَيَّتُهَا الْعِصَابَةُ الْمَرْحُومَةُ}}<ref>«کسی که علاقه دارد از [[یاران]] و [[اصحاب حضرت قائم]] {{ع}} باشد، باید [[تقوا]] در خود ایجاد کند و خود را به صفات [[نیک]] و [[محاسن اخلاق]] مزین سازد و سپس در [[انتظار]] آن [[حضرت]] باشد. هر کس این [[آمادگی]] را به دست آورد و [[پیش از ظهور]] از [[دنیا]] برود، به اجر و [[پاداش]] [[یاران]] آن [[حضرت]] نایل خواهد شد. کوشش کنید و [[منتظر فرج]] و موفقیت باشید، ‌ای جماعتی که مورد توجه [[خدا]] هستید، [[پیروزی]] گوارایتان باد!» بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰، بیروت.</ref>؛

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. حجت الاسلام و المسلمین زینتی؛

| تصویر = 13681215.jpg

::::::«شخص [[منتظر]] برای [[همراهی]] در یک تحول اصلاح‌گرانه فراگیر که [[جهان]] درون و بیرون و عالم [[کبیر]] و صغیر را فرا می‌گیرد، باید خود را مهیا و آماده سازد. و الا فارغ از [[آمادگی]] لازم نه تنها [[همراهی]] ممکن نمی‌شود بلکه از [[درک]] تحول و [[درک]] [[منتظر]] باز می‌ماند.

::::::ایفای [[نقش انتظار]]، [[منتظر]] را به ایجاد تحولات و [[اصلاحات]] اساسی در حطیه شناختی و [[رفتاری]] و انگیزشی فرا می‌خواند. این [[آمادگی]] در حوزه‌های زیر قابل گزارش است:

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. حجت الاسلام و المسلمین فقیهی؛

| تصویر = 898.jpg

::::::«در [[فرهنگ شیعی]] [[انتظار]]، [[امید]] به [[نصرت]] و [[پیروزی]] [[حق]] و [[عدالت]]، [[حاکمیت]] ارزش‌های انسانی و ارتقای [[معنوی]] [[بشر]] است که با زمینه‌سازی‌های افراد [[منتظر]] برای تحقق آنها و تشکیل [[حکومت عدل علوی]] میسر می‌شود. [[انتظار]] حیات فردی و [[اجتماعی]] [[شیعیان]] را متحول می‌سازد و [[امید]]، حرکت و [[پویایی]] به آن می‌بخشد. در عمکرد [[اخلاقی]]، [[زمینه‌سازی]] و به‌کارگیری عوامل روانی بسیار مؤثر است، فرد [[منتظر]] به [[دلیل]] داشتن [[انتظار ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} احقاق [[حقوق]]، برجستگی [[حق]] بر [[باطل]]، [[حاکمیت]] [[عدالت]] در [[جامعه]] و... [[آمادگی]] رفتارهای [[اخلاقی]] را به صورت مناسب‌تر دارد. به عبارت دیگر، [[انتظار]] در بستر سازی، تقویت و عملیاتی ساختن [[هویت]] [[اخلاقی]] مؤثر است. همچنین با توجه به اینکه لازمه [[انتظار واقعی]] [[صبر]] همه‌جانبه از سوی فرد [[منتظر]] است، بروز و [[ظهور]] [[صبر]] بر [[سختی‌ها]]، [[مصیبت‌ها]] ومقاومت در برابر [[معصیت]] - که از مهم‌ترین ویژگی‌های [[هویت]] [[اخلاقی]] فرد [[مسلمان]] است - را در فرد تقویت می‌کند. از سویی با توجه به شخصیت [[منتظر]] و نقش خاصی که باید در [[زمینه‌سازی ظهور]] داشته باشد، در تزاحم رفتارهای فردی و [[اجتماعی]] به الویت‌بندی دست می‌زند و [[اخلاق اجتماعی]] را ترجیح می‌دهد. به بیان دیگر، [[هویت]] [[اخلاقی]] فرد [[منتظر]] با مفهوم [[انتظار]] پیوند می‌یابد و [[روح]] تازه‌ای در آن دمیده می‌شود. [[هویت]] [[اخلاقی]] [[انسان]] [[منتظر]] با اعتقادش به [[ولایت]]، [[اهداف امامت]] و تلاش و [[زمینه‌سازی برای ظهور]] گره می‌خورد. در [[هویت]] [[اخلاقی]] فرد [[منتظر]]، [[اعتقاد]] او به [[ولایت]] با احساس [[محبت]] و [[عشق]] او به [[ولایت الهی]] و [[معصومین]]{{عم}} و [[امام زمان]]{{ع}} خویش عجین می‌شود و در [[رفتار]] او نمود می‌یابد.

::::::به دیگر سخن، [[هویت]] [[اخلاقی]] [[منتظر]] در ابعاد گوناگون [[شناخت]] و [[ایمان]]، عواطف و منش شخصیتی و [[افعال]] ارزشی تبیین می‌شود. در بعد شناختی در ادامه [[شناخت]] [[پروردگار]] با [[نبوت]] و [[امامت]] آشنا می‌گردد، [[امام زمان]] خویش را می‌شناسد و در این راستا نسبت به اهداف و [[فلسفه]] [[ولایت]] [[آگاهی]] می‌یابد و آنها را پاسخی به عطش درونی خود و در پاسخ به نیازهای فطری خود می‌یابد؛ این [[معرفت]] زمینه [[عشق]] و [[محبت]] را در فرد ایجاد می‌کند. به عبارت دیگر، [[هویت]] [[اخلاقی]] فرد [[منتظر حقیقی]]، ریشه در [[معرفت]] به [[حق]]، [[عدل]]، [[ایمان]] و [[عشق]] به آن دارد.  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. آقای دکتر شرفی (متخصص روان‌شناسی و علوم تربیتی)؛

| تصویر = 16667.jpg

::::::«از لحاظ فردی، موجب تمرکز افکار و نیروهای [[آدمی]] می‌شود؛ زیرا همه آنها، ناظر به یک [[هدف]]، یعنی [[انتظار ظهور]] هستند و این امر به نوبه خود، موجب [[وحدت]] شخصیت او می‌گردد. در مقابل، می‌توان به پراکنده بودن و متفرق بودن تلاش‌های [[انسان]] اشاره نمود که هیچ نتیجه‌ای در پی نخواهد داشت. این معنا در [[قرآن کریم]] چنین آمده است: «هر آینه سعی و کوشش شما پراکنده است»<ref>لیل(۹۲) آیه ۴.</ref>.

::::::آلپورت در بیان چنین رابطه‌ای می‌نویسد: تلاش برای [[آینده]]، به کل شخصیت [[آدمی]]، [[یگانگی]] و یک‌پارچگی می‌بخشد... به عبارت دیگر، می‌توان با کوشش برای دست یافتن به مقاصد و رسیدن به [[هدف‌ها]]، جنبه‌های شخصیت را یک‌پارچه ساخت و [[جامعیت]] بخشید<ref>روان‌شناسی کمال، ص ۱۹ و ۲۰.</ref>. [[وحدت]] شخصیت، از هرز رفتن توانایی‌ها و قابلیت‌ها، جلوگیری می‌کند و زمینه رشد و [[ظهور]] قدرتی شگرف و فوق العاده را فراهم می‌کند؛ زیرا چنین وحدتی در درون [[آدمی]]، تضادهای درونی را از میان برمی‌دارد؛ همان تضادهایی که برخی [[انسان‌ها]] را پیوسته [[رنج]] داده، توان‌شان را به شدت می‌کاهد»<ref>[[محمد رضا شرفی|شرفی، محمد رضا]]، [[مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار (مقاله)|مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم]]، ص ۱۳۴.</ref>.

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛

| تصویر = 1368303.jpg

::::::«[[بشر]] در زندگی فردی و [[اجتماعی]] خود از [[نعمت]] [[انتظار]] بهره‌مند است و اگر از آن تهی شود و به آینده [[امید]] نداشته باشد، زندگی برایش مفهومی نخواهد داشت و گرفتار بی‌هدفی و پوچی می‌گردد.

::::::[[اسلام]] با [[تعالیم]] مترقی‌اش، سعی دارد نگاه به آینده [[جوامع]] را در نگاه [[آدمیان]] و به‌ویژه [[مسلمانان]] بسیار روشن و پرگشایش جلوه دهد و شاید از این جهت است که گزاره [[افضل]] اعمال امتی [[انتظار]] الفرج به کار می‌رود. [[روایات]] فراوانی درباره [[انتظار]] وجود دارد که نشان از اهمیت آن است. در این‌جا به اختصار به آثار و پی‌آمدهای فردی و [[اجتماعی]] [[انتظار]] می‌پردازیم: