اعتدال در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

== پاسخ نخست ==

[[پرونده:13681332.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[سید کاظم سیدباقری]]]]

«[[اعتدال]] در اصل لغت، به دو [[روز]] از سال در [[بهار]] و پاییز گفته می‌شود که شب و روز در آن مساویند<ref>فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۴۳۱.</ref>؛ لذا اعتدال، میانه دو حالت می‌باشد، خواه در “کمّ” باشد یا “کیف”<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۴۳۳.</ref>. در اصل و لغت [[عدل]] نیز [[میانه‌روی]] و [[دوری از افراط و تفریط]] وجود دارد، به گونه‌ای که در آن زیادی و [[کاستی]] نباشد و به مناسبت این اصل، در میانه‌روی، [[برابری]]، [[قسط]] و [[راستی]] به کار می‌رود<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۵۳.</ref>. [[غالب]] کسانی که از [[عدالت]] بحث کرده‌اند، بر این امر تأکید داشته‌اند که با عدالت، فرد و [[جامعه]] به نوعی اعتدال و میانه‌روی در گفتار و [[کردار]] دست می‌یابد. در لغت نیز بر وجه “اعتدال” تأکید شده است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۵۳.</ref>. [[فارابی]] که از نخستین [[فیلسوفان]] [[مسلمان]] است که به تفصیل در این باره سخن رانده است، بر این [[باور]] است که هر وقت [[افعال]] [[انسانی]] از اعتدال خارج شود و [[تجاوز]] نماید، از آنها [[خلق]] [[نیکو]] و [[زیبا]] به دست نمی‌آید و زوال آنها از حالت اعتدال متوسط یا به سبب زیادتی است، در آنچه باید ادا شود یا به سبب نقصان است در آنچه [[شایسته]] است تحقق یابد<ref>ابونصر فارابی، التنبیه علی سبیل السعاده، ص۵۸.</ref> در [[ادبیات]] [[دینی]] برای معادل این مفهوم، واژه‌های “قصد”، “اقتصاد” و “وسط” به کار می‌رود. در [[قرآن کریم]] از اعتدال، به “وسط” تعبیر شده است: {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ}}<ref>«و بدین گونه شما را امّتی میانه کرده‌ایم تا گواه بر مردم باشید» سوره بقره، آیه ۱۴۳.</ref>.