علم استقلالی: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'سید علی هاشمی ۱' به 'سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{منبعشناسی جامع}} +{{منبع جامع}})) |
جز (جایگزینی متن - 'سید علی هاشمی ۱' به 'سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)') |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
[[علم ذاتی]] به معنای استقلالی بودن [[علم امام]]{{ع}} بدین معناست که [[تصور]] شود [[امام]]{{ع}} دانشهای خود را به طور غیر وابسته به [[خداوند]] و صرف نظر از [[عطای الهی]] در ذات خود دارد؛ به عبارت دیگر [[علم]] او هیچ ارتباطی با خداوند نداشته و ذات امام{{ع}} به طور مستقل دارای این [[علوم]] باشد. کسی که اندک آشنایی با [[معارف اسلامی]] داشته باشد، نادرست بودن چنین فرضی برای او کاملا آشکار است. تردیدی نداریم که اساسیترین رکن [[اعتقادی]] در [[اسلام]]، [[توحید]] است که بنابر آن، همه توانها، [[کمالات]] و آنچه در [[جهان]] [[ظهور]] پیدا کرده، وابسته به [[خداوند متعال]] است. بنابراین تنها میتوان کمالات خداوند را به این معنا ذاتی دانست و علوم و کمالاتی که در [[پیامبران]] و [[امامان]]{{عم}} و دیگر [[مخلوقات]] [[مشاهده]] میشود، از خداوند متعال و مشروط به [[اذن]] و [[اراده]] اوست: {{متن قرآن|إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}<ref>جز این نیست که هر که در آسمانها و زمین است به بندگی به درگاه (خداوند) بخشنده میآید؛ سوره مریم، آیه: ۹۳.</ref>. همه مخلوقات [[بندگان]] خداوند متعال هستند و [[توان]] انجام کاری را جز به [[اراده خداوند]] ندارند: {{متن قرآن|وَمَا تَشَاؤُونَ إِلاَّ أَن يَشَاء اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ}}<ref>و جز آنچه خواست خداوند پروردگار جهانیان است؛ نخواهید؛ سوره تکویر، آیه: ۲۹.</ref>. بنابراین در فضای [[اندیشه]] [[اسلامی]]، وابسته بودن علوم [[ائمه]]{{عم}} به [[عطا]] و [[اذن الهی]] کاملا روشن و [[باور]] به آن از [[ضروریات دین]] به شمار میآید. ذاتی دانستن علم غیر خداوند به معنای یاد شده، مستلزم [[انکار]] [[توحید افعالی]] و [[شرک]] است. به همین [[دلیل]]، این مطلب در کلمات [[علمای شیعه]] معمولا پیش فرض گرفته شده و کمتر به آن تصریح شده است؛ اما میتوان با [[اطمینان]] چنین باوری را به آنها نسبت داد<ref>[[سید علی هاشمی | [[علم ذاتی]] به معنای استقلالی بودن [[علم امام]]{{ع}} بدین معناست که [[تصور]] شود [[امام]]{{ع}} دانشهای خود را به طور غیر وابسته به [[خداوند]] و صرف نظر از [[عطای الهی]] در ذات خود دارد؛ به عبارت دیگر [[علم]] او هیچ ارتباطی با خداوند نداشته و ذات امام{{ع}} به طور مستقل دارای این [[علوم]] باشد. کسی که اندک آشنایی با [[معارف اسلامی]] داشته باشد، نادرست بودن چنین فرضی برای او کاملا آشکار است. تردیدی نداریم که اساسیترین رکن [[اعتقادی]] در [[اسلام]]، [[توحید]] است که بنابر آن، همه توانها، [[کمالات]] و آنچه در [[جهان]] [[ظهور]] پیدا کرده، وابسته به [[خداوند متعال]] است. بنابراین تنها میتوان کمالات خداوند را به این معنا ذاتی دانست و علوم و کمالاتی که در [[پیامبران]] و [[امامان]]{{عم}} و دیگر [[مخلوقات]] [[مشاهده]] میشود، از خداوند متعال و مشروط به [[اذن]] و [[اراده]] اوست: {{متن قرآن|إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}<ref>جز این نیست که هر که در آسمانها و زمین است به بندگی به درگاه (خداوند) بخشنده میآید؛ سوره مریم، آیه: ۹۳.</ref>. همه مخلوقات [[بندگان]] خداوند متعال هستند و [[توان]] انجام کاری را جز به [[اراده خداوند]] ندارند: {{متن قرآن|وَمَا تَشَاؤُونَ إِلاَّ أَن يَشَاء اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ}}<ref>و جز آنچه خواست خداوند پروردگار جهانیان است؛ نخواهید؛ سوره تکویر، آیه: ۲۹.</ref>. بنابراین در فضای [[اندیشه]] [[اسلامی]]، وابسته بودن علوم [[ائمه]]{{عم}} به [[عطا]] و [[اذن الهی]] کاملا روشن و [[باور]] به آن از [[ضروریات دین]] به شمار میآید. ذاتی دانستن علم غیر خداوند به معنای یاد شده، مستلزم [[انکار]] [[توحید افعالی]] و [[شرک]] است. به همین [[دلیل]]، این مطلب در کلمات [[علمای شیعه]] معمولا پیش فرض گرفته شده و کمتر به آن تصریح شده است؛ اما میتوان با [[اطمینان]] چنین باوری را به آنها نسبت داد<ref>[[سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)|هاشمی، سید علی]]، [[ویژگیهای علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه (کتاب)|ویژگیهای علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه]]</ref>. | ||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == | ||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
#[[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[سید علی هاشمی | #[[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)|هاشمی، سید علی]]، [[ویژگیهای علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه (کتاب)|'''ویژگیهای علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||