تواضع در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'افراط و تفریط' به 'افراط و تفریط'
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == == منابع ==' به '== منابع ==') |
جز (جایگزینی متن - 'افراط و تفریط' به 'افراط و تفریط') |
||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
*[[امام سجاد]]{{ع}} در دعای پنجاهم و در عبارت چهارم آن میفرمایند: "بارخدایا تو جوینده [[منی]] اگر فرار کنم؛ و دریابنده [[منی]] اگر بگریزم، پس اینک منم در پیشگاهت [[فروتن]]، [[خوار]]، بینی بر [[خاک]] نهاده، اگر مرا [[عذاب]] و [[کیفر]] کنی پس من سزاوار آنم و آن ([[کیفر]]) - ای پروردگارم - از جانب تو [[عدل و داد]] است؛ و اگر از من در گذری پس از قدیم و دیرینه گذشتت مرا فراگرفته؛ و عافیت و تندرستیات را بر من پوشاندهای (مرا از هر [[سختی]] و گرفتاری [[نجات]] دادهای)"<ref>{{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنَّكَ طَالِبِي إِنْ أَنَا هَرَبْتُ، وَ مُدْرِكِي إِنْ أَنَا فَرَرْتُ، فَهَا أَنَا ذَا بَيْنَ يَدَيْكَ خَاضِعٌ ذَلِيلٌ رَاغِمٌ، إِنْ تُعَذِّبْنِي فَإِنِّي لِذَلِكَ أَهْلٌ، وَ هُوَ- يَا رَبِّ- مِنْكَ عَدْلٌ، وَ إِنْ تَعْفُ عَنِّي فَقَدِيماً شَمَلَنِي عَفْوُكَ، وَ أَلْبَسْتَنِي عَافِيَتَكَ}}</ref>؛ | *[[امام سجاد]]{{ع}} در دعای پنجاهم و در عبارت چهارم آن میفرمایند: "بارخدایا تو جوینده [[منی]] اگر فرار کنم؛ و دریابنده [[منی]] اگر بگریزم، پس اینک منم در پیشگاهت [[فروتن]]، [[خوار]]، بینی بر [[خاک]] نهاده، اگر مرا [[عذاب]] و [[کیفر]] کنی پس من سزاوار آنم و آن ([[کیفر]]) - ای پروردگارم - از جانب تو [[عدل و داد]] است؛ و اگر از من در گذری پس از قدیم و دیرینه گذشتت مرا فراگرفته؛ و عافیت و تندرستیات را بر من پوشاندهای (مرا از هر [[سختی]] و گرفتاری [[نجات]] دادهای)"<ref>{{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنَّكَ طَالِبِي إِنْ أَنَا هَرَبْتُ، وَ مُدْرِكِي إِنْ أَنَا فَرَرْتُ، فَهَا أَنَا ذَا بَيْنَ يَدَيْكَ خَاضِعٌ ذَلِيلٌ رَاغِمٌ، إِنْ تُعَذِّبْنِي فَإِنِّي لِذَلِكَ أَهْلٌ، وَ هُوَ- يَا رَبِّ- مِنْكَ عَدْلٌ، وَ إِنْ تَعْفُ عَنِّي فَقَدِيماً شَمَلَنِي عَفْوُكَ، وَ أَلْبَسْتَنِي عَافِيَتَكَ}}</ref>؛ | ||
*[[امام سجاد]]{{ع}} در دعای [[چهل]] و هفتم و در عبارت یکصد و هجدهم آن میفرمایند: "و مرا در درگاهت [[خوار]] ([[مطیع]]) و در نزد آفریدگانت [[عزیز]] و ارجمند گردان؛ و چون با تو خلوت کرده تنها به سر برم (از جز تو چشم پوشیده به [[راز و نیاز]] بپردازم) [[فروتن]] و در میان بندگانت بلندمرتبه و سرفرازم نما؛ و از کسی که از من بینیاز است (درخواستی نکرده و نمیکند) بینیازم ساز (چنان کن که من هم از او چیزی نخواهم)؛ و بر [[فقر]] و نیازمندیم به درگاهت بیفزا (تا درخواستم از تو و [[راز]] و نیازم با تو فزونی یابد)"<ref>{{متن حدیث|وَ ذَلِّلْنِي بَيْنَ يَدَيْكَ، وَ أَعِزَّنِي عِنْدَ خَلْقِكَ، وَ ضَعْنِي إِذَا خَلَوْتُ بِكَ، وَ ارْفَعْنِي بَيْنَ عِبَادِكَ، وَ أَغْنِنِي عَمَّنْ هُوَ غَنِيٌّ عَنِّي، وَ زِدْنِي إِلَيْكَ فَاقَةً وَ فَقْراً}}</ref><ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص۲۲۱.</ref>. | *[[امام سجاد]]{{ع}} در دعای [[چهل]] و هفتم و در عبارت یکصد و هجدهم آن میفرمایند: "و مرا در درگاهت [[خوار]] ([[مطیع]]) و در نزد آفریدگانت [[عزیز]] و ارجمند گردان؛ و چون با تو خلوت کرده تنها به سر برم (از جز تو چشم پوشیده به [[راز و نیاز]] بپردازم) [[فروتن]] و در میان بندگانت بلندمرتبه و سرفرازم نما؛ و از کسی که از من بینیاز است (درخواستی نکرده و نمیکند) بینیازم ساز (چنان کن که من هم از او چیزی نخواهم)؛ و بر [[فقر]] و نیازمندیم به درگاهت بیفزا (تا درخواستم از تو و [[راز]] و نیازم با تو فزونی یابد)"<ref>{{متن حدیث|وَ ذَلِّلْنِي بَيْنَ يَدَيْكَ، وَ أَعِزَّنِي عِنْدَ خَلْقِكَ، وَ ضَعْنِي إِذَا خَلَوْتُ بِكَ، وَ ارْفَعْنِي بَيْنَ عِبَادِكَ، وَ أَغْنِنِي عَمَّنْ هُوَ غَنِيٌّ عَنِّي، وَ زِدْنِي إِلَيْكَ فَاقَةً وَ فَقْراً}}</ref><ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص۲۲۱.</ref>. | ||
*[[امام سجاد]]{{ع}} در دعای بیستم و در عبارت دهم آن میفرمایند: "بارخدایا بر [[محمد]] و آل او [[درود]] فرست؛ و مرا به زینت [[صالحین]] و شایستگان (انجام [[حقوق خدا]] و [[مردم]]) آراسته فرما؛ و [[زیور]] [[پرهیزکاران]] ([[عمل به واجبات]] و ترک [[محرمات]]) را به من بپوشان، با ([[توفیق]] برای) گستردن [[عدل و داد]] (تا از [[افراط و تفریط]] در [[حق]] دوری گزینم) و فرو نشاندن [[خشم]] و خاموش کردن [[آتش]] [[دشمنی]] ([[اختلاف]] بین [[مردم]]) و گردآوردن پراکندگان (دلهای از هم رنجیده) و [[اصلاح]] [[فساد]] بین [[مردم]]؛ و فاش کردن خیر و [[نیکی]]؛ و پنهان نمودن [[عیب]] و [[زشتی]] و [[نرمخویی]] و [[فروتنی]] و نیکوروشی؛ و سنگینی؛ و [[خوشخویی]] (با [[مردم]]) و پیشی گرفتن [[نیکی]]؛ و [[برگزیدن]] [[احسان]] بیآنکه جزای احسانی باشد؛ و [[سرزنش]] نکردن و [[همراهی]] نکردن به غیر مستحق و گفتن [[حق]] اگرچه سخت (یا اندک) باشد؛ و کم شمردن [[نیکی]] در [[گفتار]] و کردارم اگرچه بسیار باشد؛ و بسیار شمردن [[بدی]] در [[گفتار]] و کردارم اگرچه کم باشد و آنچه را [[بیان]] شد برای من به وسیله هموارگی [[طاعت]] و [[فرمانبری]]؛ و همیشه بودن با [[جماعت]] و واگذاشتن بدعتگزاران و آنکه [[رأی]] و [[اندیشه]] اختراع شده به [[کار]] برد، کامل گردان"<ref>{{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ حَلِّنِي بِحِلْيَةِ الصَّالِحِينَ، وَ أَلْبِسْنِي زِينَةَ الْمُتَّقِينَ، فِي بَسْطِ الْعَدْلِ، وَ كَظْمِ الغَيْظِ، وَ إِطْفَاءِ النَّائِرَةِ، وَ ضَمِّ أَهْلِ الْفُرْقَةِ، وَ إِصْلَاحِ ذَاتِ الْبَيْنِ، وَ إِفْشَاءِ الْعَارِفَةِ، وَ سَتْرِ الْعَائِبَةِ، وَ لِينِ الْعَرِيكَةِ، وَ خَفْضِ الْجَنَاحِ، وَ حُسْنِ السِّيرَةِ، وَ سُكُونِ الرِّيحِ، وَ طِيبِ الْمُخَالَقَةِ، وَ السَّبْقِ إِلَى الْفَضِيلَةِ، وَ إِيثَارِ التَّفَضُّلِ، وَ تَرْكِ التَّعْيِيرِ، وَ الْإِفْضَالِ عَلَى غَيْرِ الْمُسْتَحِقِّ، وَ الْقَوْلِ بِالْحَقِّ وَ إِنْ عَزَّ، وَ اسْتِقْلَالِ الْخَيْرِ وَ إِنْ كَثُرَ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي، وَ اسْتِكْثَارِ الشَّرِّ وَ إِنْ قَلَّ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي، وَ أَكْمِلْ ذَلِكَ لِي بِدَوَامِ الطَّاعَةِ، وَ لُزُومِ الْجَمَاعَةِ، وَ رَفْضِ أَهْلِ الْبِدَعِ، وَ مُسْتَعْمِلِ الرَّأْيِ الْمُخْتَرَعِ}}</ref><ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص۲۲۲.</ref>. | *[[امام سجاد]]{{ع}} در دعای بیستم و در عبارت دهم آن میفرمایند: "بارخدایا بر [[محمد]] و آل او [[درود]] فرست؛ و مرا به زینت [[صالحین]] و شایستگان (انجام [[حقوق خدا]] و [[مردم]]) آراسته فرما؛ و [[زیور]] [[پرهیزکاران]] ([[عمل به واجبات]] و ترک [[محرمات]]) را به من بپوشان، با ([[توفیق]] برای) گستردن [[عدل و داد]] (تا از [[افراط]] و [[تفریط]] در [[حق]] دوری گزینم) و فرو نشاندن [[خشم]] و خاموش کردن [[آتش]] [[دشمنی]] ([[اختلاف]] بین [[مردم]]) و گردآوردن پراکندگان (دلهای از هم رنجیده) و [[اصلاح]] [[فساد]] بین [[مردم]]؛ و فاش کردن خیر و [[نیکی]]؛ و پنهان نمودن [[عیب]] و [[زشتی]] و [[نرمخویی]] و [[فروتنی]] و نیکوروشی؛ و سنگینی؛ و [[خوشخویی]] (با [[مردم]]) و پیشی گرفتن [[نیکی]]؛ و [[برگزیدن]] [[احسان]] بیآنکه جزای احسانی باشد؛ و [[سرزنش]] نکردن و [[همراهی]] نکردن به غیر مستحق و گفتن [[حق]] اگرچه سخت (یا اندک) باشد؛ و کم شمردن [[نیکی]] در [[گفتار]] و کردارم اگرچه بسیار باشد؛ و بسیار شمردن [[بدی]] در [[گفتار]] و کردارم اگرچه کم باشد و آنچه را [[بیان]] شد برای من به وسیله هموارگی [[طاعت]] و [[فرمانبری]]؛ و همیشه بودن با [[جماعت]] و واگذاشتن بدعتگزاران و آنکه [[رأی]] و [[اندیشه]] اختراع شده به [[کار]] برد، کامل گردان"<ref>{{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ حَلِّنِي بِحِلْيَةِ الصَّالِحِينَ، وَ أَلْبِسْنِي زِينَةَ الْمُتَّقِينَ، فِي بَسْطِ الْعَدْلِ، وَ كَظْمِ الغَيْظِ، وَ إِطْفَاءِ النَّائِرَةِ، وَ ضَمِّ أَهْلِ الْفُرْقَةِ، وَ إِصْلَاحِ ذَاتِ الْبَيْنِ، وَ إِفْشَاءِ الْعَارِفَةِ، وَ سَتْرِ الْعَائِبَةِ، وَ لِينِ الْعَرِيكَةِ، وَ خَفْضِ الْجَنَاحِ، وَ حُسْنِ السِّيرَةِ، وَ سُكُونِ الرِّيحِ، وَ طِيبِ الْمُخَالَقَةِ، وَ السَّبْقِ إِلَى الْفَضِيلَةِ، وَ إِيثَارِ التَّفَضُّلِ، وَ تَرْكِ التَّعْيِيرِ، وَ الْإِفْضَالِ عَلَى غَيْرِ الْمُسْتَحِقِّ، وَ الْقَوْلِ بِالْحَقِّ وَ إِنْ عَزَّ، وَ اسْتِقْلَالِ الْخَيْرِ وَ إِنْ كَثُرَ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي، وَ اسْتِكْثَارِ الشَّرِّ وَ إِنْ قَلَّ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي، وَ أَكْمِلْ ذَلِكَ لِي بِدَوَامِ الطَّاعَةِ، وَ لُزُومِ الْجَمَاعَةِ، وَ رَفْضِ أَهْلِ الْبِدَعِ، وَ مُسْتَعْمِلِ الرَّأْيِ الْمُخْتَرَعِ}}</ref><ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص۲۲۲.</ref>. | ||
*[[امام سجاد]]{{ع}} در دعای [[چهل]] و هفتم و در عبارت یکصد و بیست و هفتم آن میفرمایند: "و [[کینه]] داشتن برای اهل [[ایمان]] را از سینهام بر کن؛ و دلم را با فروتنان [[مهربان]] گردان؛ و با من چنان باش که با شایستگان میباشی؛ و به [[زیور]] [[پرهیزکاران]] بیارایم ([[توفیق]] عطا فرما که صفات آنان را روش خود گردانم) و برای من ذکر نیکویی درآیندگان؛ و آوازه بلندی در پسینیان قرار ده؛ و مرا در میان سرای (جای اجتماع و گرد آمدن) پیشینیان ([[حضرت امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[پیروان]] او از [[مهاجرین]] و [[انصار]]) درآور"<ref>{{متن حدیث|وَ انْزِعِ الْغِلَّ مِنْ صَدْرِي لِلْمُؤْمِنِينَ، وَ اعْطِفْ بِقَلْبِي عَلَى الْخَاشِعِينَ، وَ كُنْ لِي كَمَا تَكُونُ لِلصَّالِحِينَ، وَ حَلِّنِي حِلْيَةَ الْمُتَّقِينَ، وَ اجْعَلْ لِي لِسانَ صِدْقٍ فِي الْغَابِرِينَ، وَ ذِكْراً نَامِياً فِي الْآخِرِينَ، وَ وَافِ بِي عَرْصَةَ الْأَوَّلِينَ}}</ref>؛ | *[[امام سجاد]]{{ع}} در دعای [[چهل]] و هفتم و در عبارت یکصد و بیست و هفتم آن میفرمایند: "و [[کینه]] داشتن برای اهل [[ایمان]] را از سینهام بر کن؛ و دلم را با فروتنان [[مهربان]] گردان؛ و با من چنان باش که با شایستگان میباشی؛ و به [[زیور]] [[پرهیزکاران]] بیارایم ([[توفیق]] عطا فرما که صفات آنان را روش خود گردانم) و برای من ذکر نیکویی درآیندگان؛ و آوازه بلندی در پسینیان قرار ده؛ و مرا در میان سرای (جای اجتماع و گرد آمدن) پیشینیان ([[حضرت امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[پیروان]] او از [[مهاجرین]] و [[انصار]]) درآور"<ref>{{متن حدیث|وَ انْزِعِ الْغِلَّ مِنْ صَدْرِي لِلْمُؤْمِنِينَ، وَ اعْطِفْ بِقَلْبِي عَلَى الْخَاشِعِينَ، وَ كُنْ لِي كَمَا تَكُونُ لِلصَّالِحِينَ، وَ حَلِّنِي حِلْيَةَ الْمُتَّقِينَ، وَ اجْعَلْ لِي لِسانَ صِدْقٍ فِي الْغَابِرِينَ، وَ ذِكْراً نَامِياً فِي الْآخِرِينَ، وَ وَافِ بِي عَرْصَةَ الْأَوَّلِينَ}}</ref>؛ | ||
*[[امام سجاد]]{{ع}} در دعای [[چهل]] و چهارم و در عبارت نهم آن میفرمایند: "و ما در [[نماز]] همچون کسانی قرار ده که مراتب [[شایسته]] آن را دریافته ارکان و جوانب آن را نگاهدارندگانند آن را در اوقات خود به همان طریقی که [[بنده]] و فرستاده تو – درودهایت بر او و بر آل او [[باد]] – در [[رکوع]] و [[سجود]] و همه [[فضیلتها]] و درجات رفیعاش قرار داده با [[کاملترین]] [[طهارت]] و [[پاکی]] و رساترین [[خشوع]] و [[فروتنی]] به جا آورندهاند"<ref>{{متن حدیث|وَ أَنْزِلْنَا فِيهَا مَنْزِلَةَ الْمُصِيبِينَ لِمَنَازِلِهَا، الْحَافِظِينَ لِأَرْكَانِهَا، الْمُؤَدِّينَ لَهَا فِي أَوْقَاتِهَا عَلَى مَا سَنَّهُ عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ- صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ- فِي رُكُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ جَمِيعِ فَوَاضِلِهَا عَلَى أَتَمِّ الطَّهُورِ وَ أَسْبَغِهِ، وَ أَبْيَنِ الْخُشُوعِ وَ أَبْلَغِهِ}}</ref><ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص۲۲۳.</ref>. | *[[امام سجاد]]{{ع}} در دعای [[چهل]] و چهارم و در عبارت نهم آن میفرمایند: "و ما در [[نماز]] همچون کسانی قرار ده که مراتب [[شایسته]] آن را دریافته ارکان و جوانب آن را نگاهدارندگانند آن را در اوقات خود به همان طریقی که [[بنده]] و فرستاده تو – درودهایت بر او و بر آل او [[باد]] – در [[رکوع]] و [[سجود]] و همه [[فضیلتها]] و درجات رفیعاش قرار داده با [[کاملترین]] [[طهارت]] و [[پاکی]] و رساترین [[خشوع]] و [[فروتنی]] به جا آورندهاند"<ref>{{متن حدیث|وَ أَنْزِلْنَا فِيهَا مَنْزِلَةَ الْمُصِيبِينَ لِمَنَازِلِهَا، الْحَافِظِينَ لِأَرْكَانِهَا، الْمُؤَدِّينَ لَهَا فِي أَوْقَاتِهَا عَلَى مَا سَنَّهُ عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ- صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ- فِي رُكُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ جَمِيعِ فَوَاضِلِهَا عَلَى أَتَمِّ الطَّهُورِ وَ أَسْبَغِهِ، وَ أَبْيَنِ الْخُشُوعِ وَ أَبْلَغِهِ}}</ref><ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص۲۲۳.</ref>. |