نمایش مبدأ برای نیایش هفدهم

{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = صحیفه سجادیه
| عنوان مدخل  = 
| مداخل مرتبط = 
| پرسش مرتبط  =
}}

== مقدمه ==
این [[نیایش]] [[امام سجاد]] {{ع}} است به هنگامی که نام [[شیطان]] برده می‌شد و [[امام]] از [[دشمنی]] او به [[خدا]] پناه می‌برد.
در [[قرآن کریم]] چهارده بار از شیطان نام می‌برد و به [[انسان‌ها]] هشدار می‌دهد و می‌فرماید: مراقب این [[دشمن]] باشید؛ و آن‌گاه که به شما [[هجوم]] آورد به خدا پناه ببرید؛ {{متن قرآن|إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا إِنَّمَا يَدْعُو حِزْبَهُ لِيَكُونُوا مِنْ أَصْحَابِ السَّعِيرِ}}<ref>«به راستی شیطان دشمن شماست پس او را دشمن بدارید! جز این نیست که او گروه خویش را فرا می‌خواند تا (سرانجام) از دوزخیان باشند» سوره فاطر، آیه ۶.</ref>.

[[امام سجاد]] {{ع}} در این [[دعا]] راه‌های مبارزره با شیطان و [[استمداد]] از [[خدای رحمان]] را به ما می‌آموزد و با پناه‌بردن به خدای [[عزیز]] دعای خود را شروع می‌کند: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِكَ مِنْ نَزَغَاتِ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ‏ وَ كَيْدِهِ‏ وَ مَكَايِدِهِ‏، وَ مِنَ الثِّقَةِ بِأَمَانِيِّهِ وَ مَوَاعِيدِهِ وَ غُرُورِهِ وَ مَصَايِدِهِ}}؛ «بارخدایا، به تو پناه می‌بریم از [[وسوسه‌های شیطان]] رجیم و کیدها وفریب‌های. و به تو پناه می‌بریم از دل‌بستن به تمناهای او و وعده‌های او و فریب‌ها و دام‌های او».

آن‌گاه امام [[عبادت]] و [[محبت خدا]] را دو عامل بازدارنده [[نفوذ]] شیطان اعلام می‌کند: «بارخدایا، ما را نیروی عبادت ده و با آن، شیطان را از ما بران؛ بر [[سعی]] ما در [[راه]] [[محبت]] خود بیفزای و به آن، شیطان را [[خوار]] گردان. میان ما و او حجابی قرار ده که بر افکندش را نتواند و [[سدی]] چنان [[استوار]] که از رخنه‌کردنش عاجز آید».

سپس [[تقوای الهی]] را به‌عنوان سومین عامل [[طلب]] می‌کند: «بارخدایا، بر [[محمد و خاندانش]] [[درود]] بفرست و در برابر [[ضلالت]] شیطان ما را از [[هدایت]] خود بهره‌مند گردان و در برابر تلاش او به [[گمراهی]] ما، ما را از [[پرهیزگاری]] ره‌توشه ساز. اگر او ما را به راه [[تباهی]] می‌کشد، تو ما را به راه [[تقوی]] راه نمای».

و مجدداً چشم به هدایت‌های [[الهی]] می‌دوزد: «بارخدایا، [[حقیقت]] هر [[باطل]] را که [[شیطان]] در چشم ما می‌آراید به ما بشناسان. و چون شناساندی، ما را از ارتکاب آن بازدار؛ و به ما بیاموز که چسان فریبش دهیم و ما را [[آگاه]] کن که با چه آلت و عدّت با او [[جدال]] کنیم. و از [[خواب غفلت]] بیدارمان ساز که بدو نگرویم و [[توفیق]] خود [[رفیق]] ما گردان و در [[پیکار]] به خلاف او یاریمان نمای».

در ادامه، از آنجا که این [[دشمن]] همه [[مسلمانان]] را [[تهدید]] می‌کند و [[امام]] [[سعادت]] همه را می‌خواهد، آهنگ دعایش را همگانی می‌کند: «بارخدایا، بر [[محمد و خاندانش]] [[درود]] بفرست و [[پدران]] ما را و [[مادران]] ما را و [[فرزندان]] ما را و [[خاندان]] ما را و [[خویشاوندان]] ما را و [[نزدیکان]] ما را و [[همسایگان]] ما، مردان [[مؤمن]] و [[زنان]] مؤمنه را از گزند شیطان در ملاذی منیع و ملجأی رفیع و پناهگاهی [[استوار]] جای ده و برای پیکار با او سپرهایی نگهدارنده و شمشیرهایی برنده [[عطا]] فرما».

آن‌گاه لب به [[نفرین]] این دشمن مکّار باز می‌کند: «بارخدایا، در هرکار که شیطان گره افکند گره‌گشایی کن و هر در را که بربندد تو باز کن، و هر [[تدبیر]] که کند گسسته گردان، و هر آهنگ که کند برهم [[زن]]، و هر رشته که محکم برتابد پنبه نمای». «بارخدایا، لشکرش بشکن، کیدش باطل نمنای، پناهگاهش ویران ساز و بینی‌اش بر [[خاک]] [[مال]]».

از جمله درخواست‌های امام از [[خدا]] این است که ما را در شمار [[دشمنان]] شیطان قرار دهد و از زمره دوستانش دور دارد. این درخواست نشانگر آن است که لحظه‌ای از این دشمن لجوج و کینه‌توز نباید [[غافل]] بود و همواره در [[مخالفت]] او باید گام برداشت. و در پایان یک‌بار دیگر برای همه مردان و زنان باایمان [[مصونیت]] از شیطان را [[طلب]] می‌کند تا بدین سبب به درجات [[صالحان]] [[راه]] یابند<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۹۴؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[سید جواد بهشتی|بهشتی، سید جواد]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «نیایش هفدهم»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۶۰.</ref>

== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[استعاذه]]
{{پایان مدخل‌ وابسته}}

== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[سید جواد بهشتی|بهشتی، سید جواد]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «نیایش هفدهم»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']]
{{پایان منابع}}

== پانویس ==
{{پانویس}}

[[رده:صحیفه سجادیه]]