نمایش مبدأ برای نامۀ ۴۱ نهج البلاغه

{{امامت}}

==مقدمه==
* [[امام]] {{ع}} در این [[نامه]]، یکی از [[کارگزاران]] خود را به‌دلیل [[خیانت]] در [[بیت‌المال]] مورد توبیخ و [[سرزنش]] قرار می‌دهد. او را متهم به [[خیانت]] در [[امانت]] و [[بی‌وفایی]] می‌کند. او را به عقوبت [[الهی]] و [[روز رستاخیز]] هشدار می‌دهد و [[اموال]] به [[غارت]] برده را بر او [[حرام]] می‌شمرد و او را تهدید می‌کند که اگر [[اموال]] را به [[جایگاه]] خویش بازنگردانی، [[خدا]] مرا بر تو چیره سازد، آن‌گاه چنان کنم که در دم راهی [[دوزخ]] شوی. [[امام]] به او هشدار می‌دهد که اگر فرزندانم، [[حسن]] و [[حسین]]، نیز جای تو بودند، با آنان نیز همین‌گونه [[رفتار]] می‌کردم و [[حق]] را از آنان می‌ستاندم و بدین‌سان بر [[سازش‌ناپذیری]] خود در [[خیانت]] تأکید می‌ورزد. [[امام]] او را به فرارسیدن فصل [[پیری]] و نزدیکی [[مرگ]] یادآوری می‌کند و به بازگشت فرامی‌خواند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 786.</ref>.
*بیشتر مورخان مخاطب این [[نامه]] ۴۰ را [[ابن عباس]] می‌دانند. اما [[ابن ابی الحدید]] موضوع "لا ادری" [[برگزیده]] و در نظر او [[میزان]] قراینی که مخاطب [[نامه]] را شخصی غیر از [[ابن عباس]] می‌داند به قوت قراینی است که مخاطب را همو می‌داند. [[ابن ابی الحدید]] می‌نویسد: "اگر بگویم مخاطب [[نامه]] [[ابن عباس]] است، با [[دانش]] و [[آگاهی]] خود مبنی بر این‌که [[ابن عباس]] همواره در [[اطاعت از امام]] {{ع}}، چه در زمان حیات و چه پس از آن، کوشا و [[متعصب]] بود، [[مخالفت]] کرده‌ام." برخی مورخان و شارحان از جمله راوندی در منهاج البراعة مخاطب [[نامه]] را عبیدالله بن [[عبد]] [[عباس]]، یکی دیگر از [[کارگزاران امام]] می‌داند. [[ابوالفرج اصفهانی]] نامه‌ای از [[ابن عباس]] پس از [[شهادت امام]] {{ع}} خطاب به [[معاویه]] آورده است که نشان از حضور [[ابن عباس]] در [[بصره]] به عنوان [[کارگزار]] [[امام]] دارد<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 786.</ref>.
*بیشتر مورخان نیز درگیری شدید [[ابن عباس]] با [[معاویه]] پس از [[شهادت امام]] {{ع}} و ستایش‌های او از [[امام]] {{ع}} را گزارش کرده‌اند. عبدالفتاح عبدالمقصود در کتاب تاریخی [[امام علی بن ابی‌طالب]]، [[ابن عباس]] را به‌عنوان مخاطب [[نامه]] بسیار بعید و دور از ذهن می‌داند و این انتساب را به مورخی [[اموی]] نسبت می‌دهد. از دیگر سو، [[سیدرضی]] که حدیث‌شانسی [[موثق]] و متبحر بود، در این میان موضع "لاادری" اتخاذ کرده است، که این قراین در انتساب این [[نامه]] به [[ابن عباس]] ایجاد [[شبهه]] می‌کند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 787.</ref>.
==فرازی از [[نامه]]==
*چون فرصت به‌دست آوردی به [[مردم]] [[خیانت]] کردی و شتابان، تاخت آوردی و برجستی و هرچه میسرت بود از اموالی که برای بیوه‌زنان و [[یتیمان]] نهاده بودند، برگرفتی و بربودی، آن‌سان که گرگ تیزچنگ بز مجروح را می‌رباید.[[اموال]] [[مسلمانان]] را به [[حجاز]] بردی، با دلی آسوده، بی‌آن‌که خود را در این [[اختلاس]] [[گناه‌کار]] پنداری. وای بر تو، چنان می‌نمودی که [[میراث]] [[پدر]] و مادرت را به نزد آن‌ها می‌بری. سبحان [[الله]]، آیا به [[قیامت]] ایمانت نیست؟! آیا از روز حساب بیمی به [[دل]] راه نمی‌دهی؟! ای کسی که در نزد من از [[خردمندان]] می‌بودی، چگونه آشامیدن و خوردن بر تو گواراست، حال آن‌که آنچه می‌خوری و می‌آشامی از [[حرام]] است.
<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 787.</ref>.

== منابع ==
{{منابع}}
* [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
{{پایان منابع}}

== پانویس ==
{{پانویس}}

[[رده:امام علی]]
[[رده:مدخل نهج البلاغه]]