نمایش مبدأ برای آیا در کتب اهل سنت روایاتی پیرامون وجود، ظهور و سیره امام مهدی نقل شده است؟

{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی        = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
| موضوع فرعی        = آیا در کتب [[اهل سنت]] روایاتی پیرامون وجود [[ظهور]] و [[سیره]] [[امام مهدی]] [[نقل]] شده؟ 
| تصویر             = 7626626268.jpg
| اندازه تصویر      = 200px
| نمایه وابسته      = 
| مدخل اصلی         = [[مهدویت]]، [[امام مهدی از دیدگاه اهل سنت]]
| موضوعات وابسته    = 
| پاسخ‌دهنده         =[[علی رضا رجالی تهرانی]]
| پاسخ‌دهندگان       = 
}}
'''آیا در کتب [[اهل سنت]] روایاتی پیرامون وجود [[ظهور]] و [[سیره]] [[امام مهدی]] [[نقل]] شده؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در ذیل، پاسخ به این پرسش را بیابید. تلاش بر این است که پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه این پرسش، در یک پاسخ جامع اجمالی تدوین گردد. پرسش‌های وابسته به این سؤال در انتهای صفحه قرار دارند.

== پاسخ جامع اجمالی ==
=== [[مهدویت]] در کتب [[اهل سنت]] ===
اگرچه [[عقیده]] به وجود [[مهدی موعود]] در بین شیعۀ [[امامیه]]، موج بیشتری دارد و شاید [[روایات]] وارده در این موضوع بالغ بر هزار [[حدیث]] باشد؛ امّا بعضی از پژوهندگان مسائل [[اسلامی]]، تعداد روایاتی را که از طرق [[اهل تسنن]] در این زمینه وارد شده، دویست [[حدیث]] تخمین زده‏‌اند، هرچند خفقان عمومی در دوران [[بنی امیه]] و [[بنی عباس]] و دست‌های [[مقتدر]] و مرموز [[سیاست]] وقت و تعصّبات شدید مذهبی اجازه نمی‏‌‏داد [[اخبار]] مربوط به [[ولایت]] و [[امامت]] مورد [[مذاکره]] و ثبت و ضبط قرار گیرد ولی باز هم کتاب‌‌های اصلی [[اهل سنت]] از [[احادیث]] مربوط به [[امام مهدی]] {{ع}} خالی نیست<ref>ر. ک: [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص۲۶؛ [[علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا]]، [[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص۳۰.</ref> و [[عالمان اهل سنت]] به این مقدار که در کتاب‌های گوناگون خود، حدیث‌های مربوط به [[امام مهدی]] {{ع}} را بیاورند و سندهای آن حدیث‌ها را ضبط کنند و مسائل و سخنانی در این‌‌باره بنگارند بسنده نکرده‌‌اند، بلکه همانند [[عالمان شیعه]] چند عدد کتاب‌هایی ویژۀ [[حضرت مهدی]] {{ع}} و احوال او تألیف کرده‌اند<ref>ر. ک: [[محترم شکریان|شکریان، محترم]]، [[مهدویت از دیدگاه استاد شهید مرتضی مطهری (مقاله)|مهدویت از دیدگاه استاد شهید مرتضی مطهری]].</ref>.

از باب نمونه می‌‌توان به جملات زیر اشاره کرد:

# [[ابن حجر هیثمی]] [[شافعی]] می‌‌گوید: «[[عمر]] او پس از درگذشت پدرش، پنج سال بود، [[خدا]] در همین سنین به او [[حکمت ربانی]] را عطا کرد او را [[قائم]] [[منتظر]] گویند. خبرهای متوا‌تره رسیده است که [[مهدی]] از این [[امت]] است و [[عیسی]] {{ع}} از [[آسمان]] فرود خواهد آمد و پشت سر [[مهدی]] [[نماز]] خواهد خواند»<ref>الهیثمی الشافعی، ابن حجر، المهدی الموعود، ج ۱، ص ۲۰۰.</ref>.
# عماد الدین [[ابن کثیر دمشقی]] نیز می‌‌گوید: «مقصود از [[پرچم‌های سیاه]] که در روایت‌های [[مهدی]] ذکر شده پرچم‌های سیاهی نیست که [[ابو مسلم]] [[خراسانی]] برافراشت و [[دولت]] [[بنی امیه]] را ساقط کرد بلکه مقصود، پرچم‌های سیاهی است که [[یاران مهدی]] خواهند افراشت»<ref>الهیثمی الشافعی، ابن حجر، المهدی الموعود، ج ۲، ص ۷۲.</ref>.
# و یا [[ابن ابی الحدید]] مدائنی می‌‌گوید: «میان همه فرقه‌های [[مسلمین]] اتفاق قطعی است که [[عمر]] [[دنیا]] و [[احکام]] [[تکالیف]] پایان نمی‌پذیرد مگر [[پس از ظهور]] [[مهدی]] {{ع}}»<ref>ابن ابی الحدید المعتزلی، شرح نهج البلاغة، ج ۲، ص ۵۳۵.</ref>.

=== نمونه ای از [[احادیث]] [[اهل سنت]] پیرامون [[امام مهدی]] {{ع}} ===
برخی از احادیثی که پیرامون [[امام مهدی]] {{ع}} در کتب [[اهل سنت]] آمده عبارت‌اند از:

# [[عبد الله]] از [[پیغمبر]] {{صل}} [[روایت]] نموده که فرمودند: «[[دنیا]] سپری نخواهد شد تا اینکه‌ مردی از [[اهل بیت]] من که نامش نام من است بر [[عرب]] [[حکومت]] کند»<ref>{{عربی|عن عبد الله قال، قال رسول الله {{صل}}: «لا تذهب الدنیا حتی یملک العرب رجل من اهل بیتی یواطی اسمه اسمی}}؛ صحیح ترمذی، ج ۹، باب ما جاء فی المهدی، ص ۷۴؛ شیخ سلیمان، ینابیع المودة، ج ۲، ص۱۸۰، شافعی، محمد بن یوسف، البیان فی اخبار صاحب الزمان، ص ۵۷؛ نور الابصار، ص ۱۷۱؛ مشکوة المصابیح، ص ۳۷۰.</ref><ref>ر. ک: [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص۲۶؛ [[علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا]]، [[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص۳۰.</ref>
# [[علی بن ابی طالب]] {{ع}} از [[پیغمبر]] [[روایت]] کرده که فرمودند: «اگر از عالم جز روزی باقی نمانده باشد، [[خدا]] مردی از [[اهل بیت]] مرا خواهد برانگیخت تا [[دنیا]] را پر از [[عدل و داد]] کند چنانکه از [[ستم]] پر شده است»<ref>{{متن حدیث|علی رضی الله عنه عن النبی {{صل}} قال: «لو لم یبق من الدهر الایوم واحد لبعث الله رجلا من اهل بیتی یملاءها عدلا کما ملئت جورا}}؛ صحیح ابی داوود، ج ۲ کتاب المهدی، ص ۲۰۷؛ البیان، ص ۵۹؛ شبلنجی، نور الابصار، ص ۱۵۶؛ ابن حجر، الصواعق المحرقة، ص ۱۶۱؛ ابن صباغ، فصول المهمة، ص ۲۷۵؛ محمد الصبان، اسعاف الراغبین.</ref>.
# [[ام سلمه]] می‌گوید از [[رسول خدا]] شنیدم که ‌فرمودند: «[[مهدی موعود]] از [[عترت]] من و [[اولاد فاطمه]] است»<ref>ام سلمة قالت سمعت رسول الله {{صل}} یقول: {{عربی|المهدی من عترتی من ولد فاطمة}}؛ صحیح ابی داوود، کتاب المهدی، ج ۲، ص ۲۰۷؛ ابو داوود در این باب ۱۱ حدیث نقل کرده است؛ صحیح ابن ماجه باب خروج المهدی، ج ۲، ص ۵۱۹؛ الصواعق، ص ۱۶۱؛ البیان، ص ۶۴؛ خطیب، محمد بن عبد الله، مشکوة المصابیح، ص ۳۷۰.</ref><ref>ر. ک: [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص۲۶.</ref>

== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==
{{پاسخ پرسش 
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. آیت‌الله امینی؛
| تصویر = 173589.jpg
| پاسخ‌دهنده = ابراهیم امینی
| پاسخ = [[آیت الله]] '''[[ابراهیم امینی]]'''، در کتاب ''«[[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]»'' در این‌باره گفته است:

«در عین‌ حال که خفقان عمومی دوران [[بنی امیه]] و [[بنی عباس]] و دست‌های مقتدر و مرموز [[سیاست]] وقت و تعصبات شدید مذهبی اجازه نمی‌داده که [[اخبار]] مربوط به [[ولایت]] و [[امامت]] و [[اهل بیت]] {{ع}} مورد مذاکره واقع شود و در کتاب‌ها درج گردد لکن باز هم کتب [[اخبار]] [[اهل سنت]] از [[احادیث]] مربوط به [[مهدی]] خالی نیست، در کتب [[صحاح]] [[اهل سنت]] ابوابی بنام [[مهدی]] منعقد و احادیثی از [[پیغمبر اکرم]] {{صل}} [[نقل]] شده است. از باب نمونه:

[[عبد الله]] از [[پیغمبر]] {{صل}} [[روایت]] نموده که فرمود: [[دنیا]] سپری نخواهد شد تا اینکه‌ مردی از [[اهل بیت]] من که نامش نام من است بر [[عرب]] [[حکومت]] کند<ref>{{عربی|"عن عبد الله قال، قال رسول الله {{صل}}: لا تذهب الدنیا حتی یملک العرب رجل من اهل بیتی یواطی اسمه اسمی"}}؛ صحیح ترمذی، ج ۹ باب ما جاء فی المهدی، ص ۷۴؛ کتاب ینابیع المودة تألیف شیخ سلیمان ط سال ۱۳۰۸، ج ۲، ص ۱۸۰ کتاب البیان فی اخبار صاحب الزمان تألیف محمد بن یوسف شافعی ط نجف، ص ۵۷ کتاب نور الابصار، ص ۱۷۱؛ مشکوة المصابیح، ص ۳۷۰.</ref>.

[[ترمذی]] این [[حدیث]] را در صحیح خود [[نقل]] نموده سپس می‌گوید: این [[حدیث]] صحیح است و در مورد [[مهدی]]، [[علی]] و ابو سعید و [[ام سلمه]] و ابو هریره [[روایت]] دارند.

[[علی بن ابی طالب]] {{ع}} از [[پیغمبر]] [[روایت]] کرده که فرمود: اگر از [[عالم]] جز روزی باقی نمانده باشد، [[خدا]] مردی از [[اهل بیت]] مرا خواهد برانگیخت تا [[دنیا]] را پر از [[عدل]] و داد کند چنانکه از [[ستم]] پر شده است‌<ref>{{عربی|"علی رضی الله عنه عن النبی {{صل}} قال: لو لم یبق من الدهر الایوم واحد لبعث الله رجلا من اهل بیتی یملاءها عدلا کما ملئت جورا"}}؛ صحیح ابی داوود، ج ۲ کتاب المهدی، ص ۲۰۷؛ البیان، ص ۵۹؛ کتاب نور الابصار تألیف شبلنجی، ص ۱۵۶؛ الصواعق المحرقة تألیف ابن حجر ط قاهره، ص ۱۶۱؛ کتاب فصول المهمة تألیف ابن صباغ ط نجف، ص ۲۷۵؛ کتاب اسعاف الراغبین تألیف محمد الصبان.</ref>.

[[ام سلمه]] می‌گوید از [[رسول خدا]] شنیدم که می‌فرمود: [[مهدی موعود]] از [[عترت]] من و اولاد [[فاطمه]] می‌باشد<ref>{{عربی|"ام سلمة قالت سمعت رسول الله {{صل}} یقول: المهدی من عترتی من ولد فاطمة"}}؛ صحیح ابی داوود، ج ۲ کتاب المهدی، ص ۲۰۷. ابو داوود در این باب ۱۱ حدیث نقل کرده است؛ صحیح ابن ماجه باب خروج المهدی، ج ۲، ص ۵۱۹؛ الصواعق، ص ۱۶۱؛ البیان، ص ۶۴؛ مشکوة المصابیح تألیف محمد بن عبد الله خطیب ط دهلی، ص ۳۷۰.</ref>.

ابو سعید می‌گوید: [[پیغمبر]] {{صل}} فرمود: [[مهدی]] ما بلند پیشانی و باریک‌بینی است. [[زمین]] را پر از [[عدل]] و داد می‌کند چنانکه از [[ظلم]] و بیدادگری پر شده است، مدت هفت سال [[حکومت]] می‌کند<ref>صحیح ابی داوود، ج ۲ کتاب المهدی، ص ۲۰۸؛ فصول المهمه، ص ۲۷۵؛ نور الابصار ط مصر، ص ۱۷۰؛ ینابیع المودة، ج ۱، ص ۱۶۱.</ref>.

[[علی]] {{ع}} از [[پیغمبر]] {{صل}} [[نقل]] کرده که فرمود: [[مهدی موعود]] از [[اهل بیت]] من می‌باشد. [[خدا]] اسباب قیامش را در یک شب فراهم می‌سازد<ref>صحیح ابن ماجه، ج ۲ باب خروج المهدی، ص ۵۱۹. در این باب ۷ حدیث ذکر شده است؛ الصواعق المحرقة، ص ۱۶۱.</ref>.

ابو سعید از [[رسول خدا]] [[روایت]] نموده که فرمود: [[زمین]] از [[ظلم]] و [[بیدادگری‌]] پر می‌شود سپس مردی از [[اهل بیت]] من ظاهر شده هفت سال یا نه سال [[حکومت]] می‌نماید و [[زمین]] را از [[عدل]] و داد پر می‌کند<ref>مسند احمد، ج ۳، ص ۲۸ در باب مسندات ابی سعید الخدری احادیثی راجع بمهدی ذکر شده است؛ ینابیع المودة، ج ۲، ص ۲۲۷.</ref>.

ابو سعید از [[پیغمبر]] [[روایت]] کرده که فرمود: در [[آخر الزمان]] بلاء [[سختی]] از جانب [[سلطان]]، بر [[امت]] من نازل می‌شود، بلائیکه سخت‌تر از آن شنیده نشده است، به طوری که [[زمین]] فراخ بر آنها تنگ شده پر از [[جور]] و [[ستم]] می‌گردد. [[مؤمنین]] پناهگاه و دادرسی از [[ظلم]] و [[ستم]] نمی‌یابند. پس [[خدا]] مردی از خانواده مرا می‌فرستد تا [[زمین]] را پر از [[عدل]] و داد کند چنانکه از [[ظلم]] و [[ستم]] پر شده است. ساکنین [[آسمان]] و [[زمین]] از او راضی خواهند بود. [[زمین]] تمام گیاهان خود را برایش می‌رویاند، و [[آسمان]] بارانش را پی‌درپی فرومی‌فرستد. هفت سال یا نه سال در بین [[مردم]] زندگی می‌کند. از جهت خیراتی که [[خدا]] بر اهل [[زمین]] نازل نموده مردگان آرزوی زندگی دوباره می‌کنند<ref>{{عربی|"عن ابی سعید قال، قال نبی الله {{صل}}: ینزل بامتی فی آخر الزمان بلاء شدید من سلطانهم، لم یسمع بلاء اشد منه حتی تضیق عنهم الارض الرحبة و حتی یملاء الارض جورا و ظلما، لا یجد المؤمن ملجئا یلتجی‌ء الیه من الظلم. فیبعث الله رجلا من عترتی فیملاء الارض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا. یرضی عنه ساکن السماء و ساکن الارض. لا تدخر الارض من بذرها شیئا الا اخرجته و لا السماء من قطرها شیئا الاصبه الله علیهم مدرارا. یعیش فیهم سبع سنین او تسع"}}. تتمنی الاحیاء الاموات لما صنع الله باهل الارض من خیره البیان، ص ۷۲؛ الصواعق المحرقة، ص ۱۶۱؛ ینابیع، ج ۲، ص ۱۷۷.</ref>»<ref>[[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص ۲۶.</ref>.
}}
{{پاسخ پرسش 
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. حجت الاسلام و المسلمین رجالی تهرانی؛
| تصویر = 1368299.jpg
| پاسخ‌دهنده = علی رضا رجالی تهرانی
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی رضا رجالی تهرانی]]'''، در کتاب ''«[[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در این‌باره گفته است:

«اگرچه [[عقیده]] به وجود [[مهدی موعود]] در بین [[شیعه]] [[امامیه]]، موج بیشتری دارد، و شاید [[روایات]] وارده در این موضوع بالغ بر یک هزار [[حدیث]] باشد؛ امّا بعضی از پژوهندگان مسائل اسلامی، تعداد روایاتی را که از طرق [[اهل تسنن]] در این زمینه وارد شده، به دویست [[حدیث]] تخمین زده‏‌اند. باری، هرچند که خفقان عمومی در دوران [[بنی امیه]] و [[بنی عباس]] و دست‌های مقتدر و مرموز [[سیاست]] وقت و تعصّبات شدید مذهبی اجازه نمی‏‌‏داد که [[اخبار]] مربوط به [[ولایت]] و [[امامت]] مورد مذاکره و ثبت و ضبط قرار گیرد، ولی باز هم کتاب‌های اصلی [[اهل سنت]] از [[احادیث]] مربوط به [[حضرت مهدی|امام مهدی]] {{ع}} خالی نیست، که در اینجا به چند نمونه اشاره می‏‌‏کنیم:

حذیفه گوید: [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} [[خطبه]] می‏‌‏خواندند که در خلال سخنان، از آنچه در آینده به وقوع خواهد پیوست گفته و فرمودند: اگر از [[عمر]] روزگار جز یک روز نمانده‏ باشد، [[خداوند]] آن روز را چنان طولانی کند که مردی از فرزندانم، که هم‏اسم من است، برانگیخته شود. [[سلمان]] عرض کرد:‌ای [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] از کدام فرزندتان خواهد بود؟ حضرت فرمود: از این فرزندم و با دست مبارک به پشت [[امام حسین]] {{ع}} زدند<ref>فوائد السّمطین، محمّد جوینی خراسانی، ج ۲، ص ۳۲۵. ینابیع المودّه، قندوزی، ج ۳، ص ۱۶۳.</ref>.

و [[عبد]] اللّه بن مسعود گوید: [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: اگر از [[عمر]] [[دنیا]] جز یک روز باقی نمانده باشد، [[خداوند متعال]] آن روز را آنقدر طولانی می‏‌‏گرداند تا مردی از امّتم و اهل بیتم [[مبعوث]] شود، نام او نام من است و [[زمین]] را پر از [[عدل و قسط]] می‏‌‏کند، چنانکه پیش از آن پر از [[ظلم]] و [[جور]] بوده است<ref>فصول المهمّه، ابن صبّاغ مالکی، ص ۲۹۴.</ref>.

و نیز از همان حضرت [[روایت]] کرده‌‏اند که فرمود: [[مهدی موعود]] از [[عترت]] من و اولاد [[فاطمه]] است.

و [[ابو سعید خدری]] از [[پیغمبر]] {{صل}} [[روایت]] کرده که فرمود: در آخر الزّمان بلای [[سختی]] از جانب [[سلطان]]، بر امّت من نازل می‏‌‏شود، بلایی که سخت‏تر از آن شنیده نشده است، به ‏طوری که [[زمین]] فراخ بر آنها تنگ شده پر از [[جور]] و [[ستم]] می‏‌‏شود. [[مؤمنین]] پناهگاه و دادرسی از [[ظلم]] و [[ستم]] نمی‏‌یابند. پس [[خدا]] مردی از خانواده مرا می‏‌‏فرستد تا [[زمین]] را پر از [[عدل و قسط]] کند، چنانکه از [[ظلم]] و [[جور]] پر شده است. ساکنین [[آسمان]] و [[زمین]]، از او راضی خواهند بود. [[زمین]] تمام گیاهان خود را برایش می‏‌‏رویاند، و [[آسمان]] بارانش را پی در پی فرو می‌‏فرستد، به ‏طوری که مردگان آرزوی زندگی دوباره می‏‌‏کنند، هفت سال یا نه سال در بین [[مردم]] زندگی می‏‌‏کند<ref>البیان فی اخبار صاحب الزّمان، حافظ گنجی شافعی، ص ۴۹۳.</ref>.

و نیز از آن حضرت [[روایت]] شده که فرمود: [[مهدی]] ما پیشانی بلند و باریک‌‏بینی است. [[زمین]] را پر از [[عدل]] و داد می‏‌‏کند، چنان‏که از [[ظلم]] و بیدادگری پر شده است، مدت‏ هفت سال [[حکومت]] می‏‌‏کند<ref>ینابیع المودّة، قندوزی، ج ۳، ص ۱۶۳. فصول المهمّه، ابن صبّاغ مالکی، ص ۲۹۳</ref>.

و نیز [[ابن عبّاس]] از [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} [[روایت]] کرده است که فرمود: [[مهدی]] {{ع}} [[طاووس اهل بهشت]] است<ref>فصول المهمّه، ابن صبّاغ مالکی، ص ۲۹۳</ref>»<ref>[[علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا]]، [[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۳۰.</ref>.
}}
{{پاسخ پرسش 
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. خانم شکریان؛
| تصویر = 152004.jpg
| پاسخ‌دهنده = محترم شکریان
| پاسخ = خانم '''[[محترم شکریان]]'''، در مقاله ''«[[مهدویت از دیدگاه استاد شهید مرتضی مطهری (مقاله)|مهدویت از دیدگاه استاد شهید مرتضی مطهری]]»'' در این‌باره گفته است:

«[[عالمان اهل سنت]] به این مقدار که در کتاب‌های گوناگون خود، حدیث‌های مربوط به [[مهدی]] {{ع}} را بیاورند و سندهای آن حدیث‌ها را ضبط کنند و مسایل و سخنانی در این‌باره بنگارند بسنده نکرده‌اند. بلکه- همانند [[عالمان]] [[شیعه]]- کتاب‌هایی چند، ویژه [[حضرت مهدی]] و احوال او، تألیف کرده‌اند. وسعت دامنه این نوشته‌ها، قطعیت امر [[مهدی]] {{ع}} را در [[اسلام]] به خوبی می‌رساند و اثبات می‌کند که [[مهدی]] {{ع}} همان امامی است که با نشانه‌هایی در خود و علایمی [[پیش از ظهور]] و مقارن [[ظهور]] و پس از ظهورش مشخص و معین شده است. در کتاب "[[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]"، پنجاه و چهار منبع، مأخذ، مدرک و [[سند]] تاریخی ذکر شده است که [[دانشمندان]] و [[محدثان]] [[اهل سنت]] پیرامون شخصیت والای [[حضرت مهدی]] {{ع}} نگاشته‌اند<ref>قزوینی، محمد کاظم، امام مهدی از ولادت تا ظهور، ص ۲۷.</ref>. نویسنده کتاب "[[خورشید مغرب (کتاب)|خورشید مغرب]]" بیست کتاب از [[اهل سنت]] را در این‌باره‌ شمرده است<ref>حکیمی، محمد رضا، خورشید مغرب، ص ص ۶۶ و ۶۷.</ref>. که به عنوان نمونه نام چند کتاب را ذکر می‌شود: " [[اخبار]] المهدی" نوشته [[حماد بن یعقوب]]، "[[البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان]]" نوشته [[علی بن حسام الدین متقی هندی]]، "[[البیان فی اخبار صاحب الزمان]]" نوشته [[ابو عبد الله محمد بن یوسف گنجی شافعی]]، " [[مناقب]] المهدی" نوشته [[حافظ ابو نعیم اصفهانی]]، "فوائد الفکر فی المهدی المنتظر" نوشته [[یوسف کرمی اصفهانی]]. آن‌چه در پی می‌آید نمونه‌ای است از ده‌ها و صدها سخن که [[عالمان]] یاد شده، در طول سده‌ها و عصرها در کتاب‌های خویش آورده‌اند.
# [[ابن حجر هیثمی شافعی]]: "[[ابو القاسم]]، [[محمد]]، الحجة، [[عمر]] او پس از درگذشت پدرش، پنج سال بود. [[خدا]] در همین سنین به او [[حکمت]] ربانی را عطا کرد. او را [[قائم]] [[منتظر]] گویند. خبرهای متواتره رسیده است که [[مهدی]] از این [[امت]] است و [[عیسی]] {{ع}} از [[آسمان]] فرود خواهد آمد و پشت سر [[مهدی]] [[نماز]] خواهد خواند"<ref>الهیثمی الشافعی، ابن حجر، المهدی الموعود، ج ۱، ص ۲۰۰.</ref>.
# [[عماد الدین ابن کثیر دمشقی]]: "مقصود از [[پرچم‌های سیاه]] که در روایت‌های [[مهدی]] ذکر شده پرچم‌های سیاهی نیست که [[ابو مسلم خراسانی]] برافراشت و [[دولت]] [[بنی امیه]] را ساقط کرد بلکه مقصود، پرچم‌های سیاهی است که [[یاران مهدی]] خواهند افراشت"<ref>الهیثمی الشافعی، ابن حجر، المهدی الموعود، ج ۲، ص ۷۲.</ref>.
# [[ابن ابی الحدید مدائنی]]: "میان همه فرقه‌های [[مسلمین]] اتفاق قطعی است که [[عمر]] [[دنیا]] و [[احکام]] [[تکالیف]] پایان نمی‌پذیرد مگر پس از [[ظهور]] [[مهدی]] {{ع}}"<ref>ابن ابی الحدید المعتزلی، شرح نهج البلاغة، ج ۲، ص ۵۳۵.</ref>.
# [[شیخ]] [[محمد عبده]]: "خاص و عام می‌دانند که در خبرها و حدیث‌ها، ضمن برشمردن نشانه‌های [[قیام]] [[قیامت]] چنین آمده است: مردی از [[اهل بیت پیامبر]] {{صل}} خروج‌ می‌کند که نام او [[مهدی]] {{ع}} است. او [[زمین]] را پس از آنکه از [[جور]] و بی‌داد آکنده باشد از [[عدل]] و داد پر می‌سازد. در آخر ایام او، [[عیسی بن مریم]] {{ع}} از [[آسمان]] فرود می‌آید. [[جزیه]] را برمی‌دارد. [[صلیب]] را می‌شکند و [[دجال]] را می‌کشد"<ref>عبده، محمد، تفسیر المنار، ج ۶، ص ۵۷.</ref>.
# [[احمد امین مصری]]: "[[اهل سنت]] نیز به [[مهدی]] و [[مهدویت]] یقینا [[ایمان]] دارند"<ref>المغنیة، محمد جواد، المهدی المنتظر و العقل، ص ۵۹.</ref>»<ref>[[محترم شکریان|شکریان، محترم]]، [[مهدویت از دیدگاه استاد شهید مرتضی مطهری (مقاله)|مهدویت از دیدگاه استاد شهید مرتضی مطهری]]، ص.</ref>.
}}

== منبع‌شناسی جامع مهدویت ==
{{منبع جامع}}
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های مهدویت|کتاب‌شناسی مهدویت]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های مهدویت|مقاله‌شناسی مهدویت]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های مهدویت|پایان‌نامه‌شناسی مهدویت]].
{{پایان منبع جامع}}

== پانویس ==
{{پانویس}}

[[رده:پرسش]]
[[رده:پرسمان مهدویت]]
[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]
[[رده:(اا): پرسش‌های مهدویت با ۱ پاسخ]]
[[رده:پرسش‌های مربوط به وجود امام مهدی از دیدگاه حدیث]]