نمایش مبدأ برای آیات نازل شده در شأن اهل بیت از نگاه اهل سنت کدام است؟ (پرسش)

{{پرسش غیرنهایی}}
{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی        = [[امامت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ امامت]]
| موضوع فرعی        = آیات نازل شده در شأن اهل بیت از نگاه اهل سنت کدام است؟
| تصویر             = 110066.jpg
| اندازه تصویر      = 200px
| نمایه وابسته      = [[کلیاتی از امامت (نمایه)|کلیاتی از امامت]]
| مدخل اصلی         = ؟
| موضوعات وابسته    = 
| پاسخ‌دهنده         = ۱ پاسخ
| پاسخ‌دهندگان       = 
}}
'''آیات نازل شده در شأن اهل بیت از نگاه اهل سنت کدام است؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[امامت (پرسش)|امامت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[امامت]]''' مراجعه شود.

==عبارت‌های دیگری از این پرسش==

== پاسخ نخست==
[[پرونده:1100806.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[حسن علی‌پور وحید]]]]
::::::آقای '''[[حسن علی‌پور وحید]]''' در کتاب ''«[[مکتب در فرآیند نواندیشی (کتاب)|مکتب در فرآیند نواندیشی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
:::::*«'''[[آیه تبلیغ]]''': {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ}}<ref>«ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref>.این [[آیه]] در [[حجة‌الوداع]] و درباره [[انتصاب]] [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} به [[امامت]] و [[اعلان]] [[سرپرستی]] وی بر [[امت]] نازل شده؛ یعنی همان [[نصب]] و [[نص الهی]] و [[نبوی]] که مورد تردید و [[تکذیب]] برخی [[شبهه]] افکنان واقع شده. بسیارند [[محدثان]] و [[متکلمان]] و [[مفسران اهل سنت]] که [[نزول]] این آیه درباره [[علی]]{{ع}} را [[باور]] دارند و در آثارشان نگاشته‌اند؛ مانند: [[جلال‌الدین سیوطی]]<ref>الدر المنثور، ج۲، ص۲۹۸.</ref>، [[واحدی نیشابوری]]<ref>اسباب نزول القرآن، ص۲۰۴.</ref>، [[فخر رازی]]<ref>مفاتیح الغیب، ج۱۲، ص۴۰۱.</ref>، [[حاکم حسکانی]]<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۵۴.</ref>، [[ابن ابی حاتم]]<ref>تفسیر القرآن العظیم (ابن أبی حاتم)، ج۴، ص۱۱۷۲.</ref>، [[رشیدالدین میبدی]]<ref>کشف الاسرار، ج۳، ص۱۸۱.</ref>، [[ثعلبی نیشابوری]]<ref>الکشف والبیان، ج۴، ص۹۲.</ref>،...
:::::*'''[[آیه ولایت]]''': {{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُو}}<ref>«سرور شما تنها خداوند است و پیامبر او و (نیز) آنانند که ایمان آورده‌اند، همان کسان که نماز برپا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند» سوره مائده، آیه ۵۵.</ref>. این آیه علی بن ابی طالب را ولی و [[رهبر]] [[امت اسلامی]] پس از [[رسول خدا]] می‌داند. برخی از [[عالمان اهل سنت]] که [[شأن نزول]] آن را [[امام علی]]{{ع}} می‌دانند عبارتند از: [[ابن‌کثیر]]<ref>تفسیر القرآن العظیم (ابن‌کثیر)، ج۳، ص۱۲۶.</ref>، [[طبری]]<ref>جامع البیان، ج، ص۱۸۶.</ref>، [[قرطبی]]<ref>الجامع لأحکام القرآن، ج۶، ص۲۲۱-۲۲۲.</ref>، سیوطی<ref>الدر المنثور، ج۲، ص۲۹۴.</ref>، حاکم حسکانی<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۱۲ و۲۱۶ و ۲۱۹.</ref>، ابن‌جزی<ref>کتاب التسهیل، ج۱، ص۲۳۶.</ref>، [[ابن عطیه اندلسی]]<ref>المحرر الوجیز، ج۲، ص۲۰۹.</ref>، مظهری<ref>تفسیر المظهری، ج۳، ص۱۳۳.</ref>،....
:::::*'''[[آیه اولی الامر]]''': {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref> این [[آیه]]، هم بر [[انتصاب]] [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} به [[امامت]] و [[ولایت]] دلالت دارد و هم بر [[عصمت]] وی؛ زیرا [[اطاعت]] وی را مطلق و هم‌شأن با [[اطاعت خدا]] و [[رسول]] [[واجب]] می‌داند. برخی از [[عالمان اهل سنت]]، [[شأن نزول]] آیه را درباره علی بن ابی طالب و [[ائمه]]{{عم}} از [[نسل]] او می‌دانند؛ مانند: [[حاکم حسکانی]]<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۱۹۰.</ref>، [[قندوزی]] [[حنفی]] که بابی را در این باره سامان داده<ref>ینابیع المودة، ج۱، ص۳۴۱.</ref>،...
:::::*'''[[آیه تطهیر]]''': {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>«جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>. این آیه دلالت [[قطعی]] بر عصمت دارد و بسیاری از علمای [[عامه]] مصداق آن را [[علی]] و [[فاطمه]] و [[حسنین]]{{عم}} می‌دانند؛ همانند: [[ابن العربی]]<ref>احکام القرآن، ج۳، ص۱۵۳۸.</ref>، [[واحدی نیشابوری]]<ref>اسباب نزول القرآن، ص۳۶۸.</ref>، [[ابن‌کثیر]]<ref>تفسیر القرآن العظیم (ابن کثیر)، ج۶، ص۳۶۵.</ref>، [[ابن ابی حاتم]]<ref>تفسیر القرآن العظیم (ابن أبی حاتم)، ج۹، ص‌۳۱۳۱.</ref>، [[مراغی]]<ref>تفسیر المراغی، ج۲۲، ص۷.</ref>، [[زحیلی]]<ref>التفسیر المنیر، ج۲۲، ص۱۱.</ref>، [[ابن‌عاشور]]<ref>التحریر والتنویر، ج۲۱، ص۲۴۷.</ref>، [[مقریزی]]<ref>فضل آل البیت، ص۵۹-۶۰.</ref>،... برخی چون مقریزی، به تفصیل بر [[عصمت اهل بیت]] [[استدلال]] می‌کنند.
:::::*'''[[آیه توبه آدم]]{{ع}} و [[توسل به اهل بیت]]{{عم}}''': {{متن قرآن|فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ}}<ref>«آنگاه آدم از پروردگارش کلماتی فرا گرفت و (پروردگار) از او در گذشت که او بسیار توبه‌پذیر بخشاینده است» سوره بقره، آیه ۳۷.</ref>؛ افزون بر [[مفسرین]] و [[محدثین]] [[امامیه]]، بسیاری از برجسته‌ترین محدثین عامه نیز معتقدند که مقصود از کلماتی که [[آدم]]{{ع}} به آنها [[توسل]] جست و به سوی [[خدا]] [[توبه]] کرد، اسامی [[اهل بیت]]{{عم}} بود. در حالی که اصل توسل به اهل بیت در منابع معتبر عامه مقبول است، برخی [[شبهه]] افکنان آن را [[بدعت]] [[غلات]] و آموزه [[مفوضه]] می‌شمارند. برخی از [[عالمان]] [[عامه]] که مقصود از «کلمات» در [[آیه]] را اسامی [[اهل بیت]] می‌دانند: [[سیوطی]]<ref>الدر المنثور، ج۱، ص۶۱.</ref>، [[حاکم حسکانی]]<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۱۰۰.</ref>، [[ابن‌مغازلی شافعی]]<ref>مناقب ابن المغازلی، ص۱۰۵.</ref>، [[ابن ابی الحدید]]<ref>شرح نهج‌البلاغه، ج۶، ص۳۷۵-۳۷۶.</ref>، [[قلقشندی شافعی]]<ref>اتحاف السائل، ص۸۷.</ref>، [[متقی هندی]]<ref>کنزالعمال، ج۲، ۳۵۹.</ref>، [[شرف‌الدین]] موصلی<ref>مناقب آل محمد، ص۲۱۶.</ref>، [[قندوزی]] [[حنفی]]<ref>ینابیع المودة، ج۱، ص۲۸۸.</ref>،...
::::::[[آیات]] مرتبط با اهل بیت{{عم}} که بیانگر [[فضایل]] آنان است، فراتر از حوصله این نوشتار است. از این‌رو، به چند نمونه یادشده اکتفا می‌شود؛ لیک همین مقدار دلالت می‌کند که آموزه [[نصب]] و [[نص]] و [[عصمت]] و [[توسل]] و امثال آن، که در منابع عامه نیز به کثرت یافت می‌شود، [[اتهام]] [[غلو]] و احتمال [[تحریف]] را منتفی می‌کند»<ref>[[حسن علی‌پور وحید|علی‌پور وحید، حسن]]، [[مکتب در فرآیند نواندیشی (کتاب)|مکتب در فرآیند نواندیشی]]، ص ۲۱.</ref>

==پرسش‌های وابسته==

==[[:رده:آثار امامت|منبع‌شناسی جامع امامت]]==
{{منبع‌شناسی جامع}}
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت|کتاب‌شناسی امامت]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های امامت|مقاله‌شناسی امامت]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های امامت|پایان‌نامه‌شناسی امامت]].
{{پایان منبع‌شناسی جامع}}

==پانویس==
{{پانویس}}

[[رده:پرسش‌]]
[[رده:پرسمان امامت]]
[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]
[[رده:(اا): پرسش‌های امامت با ۱ پاسخ]]