نمایش مبدأ برای ولایت فقیه در معارف مهدویت

{{ولایت}}
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = ولایت
| عنوان مدخل  = ولایت فقیه
| مداخل مرتبط = [[ولایت فقیه در کلام اسلامی]] - [[ولایت فقیه در معارف مهدویت]] - [[ولایت فقیه در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] - [[ولایت فقیه در تاریخ اسلامی]] - [[ولایت فقیه در فقه سیاسی]] - [[ولایت فقیه در فقه اسلامی]]
| پرسش مرتبط  = 
}}
'''[[ولایت فقیه]]''' به معنای [[سرپرستی]] فقیه در اداره امور جامعه است و این بحث یکی از مهم‏ترین مسایل [[جامعه]] [[شیعی]] در دوران غیبت کبری است؛ به دلیل آنکه در این دوران [[احکام اسلام]] تعطیل نشده و باید تا آمدن [[امام زمان]] {{ع}} به آنها عمل شود و عمل به آن لازمه‌اش تشکیل حکومت توسط فقیه است.

== معناشناسی ==
[[ولایت]]، واژه‏‌ای [[عربی]] است که از نگاه لغوی، از ریشه "و ل ی" گرفته شده است و به کسر و [[فتح]] "واو" خوانده می‏‌شود. "ولی" در لغت [[عرب]]، به معنای آمدن چیزی است در پی چیز دیگر؛ بدون آنکه فاصله‌‏ای میان آن دو باشد؛ از این‌‏رو، این واژه در معانی [[دوستی]]، [[یاری]]، [[پیروی]]، تصدّی امر غیر و [[سرپرستی]] استعمال شده که وجه مشترک همه این معانی، [[قرب]] معنوی است.

از میان این معانی، معنای [[سرپرستی]] و تصرّف در کار دیگری، با آنچه از [[ولایت فقیه]] [[اراده]] می‏شود، هم‌خوانی بیشتری دارد. کسی که عهده‏‌دار کاری می‌‏شود، بر آن [[ولایت]] یافته و مولا و ولی آن امر محسوب می‏شود؛ بنابراین، کلمه [[ولایت]] و هم‏‌ریشه‌‏های آن "مانند ولی، تولیت، متولّی و [[والی]]" بر معنای [[سرپرستی]]، [[تدبیر]] و تصرّف، دلالت دارد.

واژه [[فقیه]] در لغت، به معنای کسی است که فهمی عمیق و دقیق دارد و از ریشه "ف ق ه" گرفته شده که به معنای [[غلبه]] [[علم]] و [[فهم]] و [[ادراک]] درباره چیزی است. در اصطلاح، [[فقیه]] کسی است که بتواند [[احکام شرعی]] را از [[آیات]] [[قرآن]] و سخنان [[معصومان]]{{عم}} [[استنباط]] و استخراج کند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۶۳ - ۴۷۵.</ref>.

== اهمیت بحث ولایت فقیه ==
مسأله [[ولایت فقیه]] که پیشینه آن، به آغاز [[فقه]] بازمی‌‏گردد، یکی از مهم‏ترین مسایل [[جامعه]] [[شیعی]] است؛ به گونه‌‏ای که [[اندیشه]] [[سیاسی]] [[پیروان]] [[مکتب]] [[اهل بیت]]{{عم}} در عصر [[غیبت کبرا]] ـ به ویژه دوران معاصر ـ با آن گره خورده است. از آنجا که در دوران معاصر، بزرگ‏ترین تحوّل اجتماعی در [[امت اسلامی]]، به نام [[انقلاب اسلامی ایران]]، بر این باور سترگ بنا شده، بحث درباره آن، امری ضروری و اجتناب‏ ناپذیر است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۶۳ - ۴۷۵.</ref>.

از سوی دیگر، یگانه فریاد ظلم‏‌ستیزی و مقابله با زیاده‏‌خواهی [[استکبار جهانی]]، برخاسته از این [[تفکر]] ارجمند و اصل مترقی است که دشمنی‌‏های فراوانی را از سوی [[ستمگران]] و [[استکبار جهانی]] در پی داشته است. این خود، اهمیت پرداختن به این بحث را دو چندان ساخته است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۶۳ - ۴۷۵.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۲]]، ص۲۴۱.</ref>.

== [[ولایت]] [[فقیه]] در عصر غیبت کبری ==
از یک سو می‌دانیم که در دوران [[غیبت]]، هیچ‌یک از [[احکام اسلام]] تعطیل نشده و باید تا آمدن [[امام عصر]] {{ع}} به همه آن‌چه [[اسلام]] از ما خواسته است، عمل کنیم و از سوی دیگر می‌دانیم که امکان دسترسی به [[امام]] [[معصوم]] {{ع}} و فراگرفتن مستقیم [[احکام دین]] از ایشان برای ما وجود ندارد. در این شرایط‍‌ آیا دست روی دست بگذاریم و به هیچ‌یک به [[احکام اسلام]] عمل نکنیم، یا به هر آنچه خود احتمال می‌دهیم درست باشد، عمل کنیم‌؟ قطعا هیچ‌یک از این دو راه ما را به مقصود نمی‌رساند. اما آیا [[امامان معصوم]] {{عم}} [[فکری]] برای [[شیعیان]] خود در [[زمان غیبت]] کرده‌اند؟ در پاسخ باید گفت: [[ائمه]] {{عم}}، [[تکلیف]] ما را در [[زمان غیبت]] و عدم دسترسی به [[امام]] [[معصوم]] مشخص کرده و به ما امر فرموده‌اند که به فقهای جامع الشرایط‍‌ مراجعه کنیم. چنان‌که [[امام عصر]] {{ع}} در یکی از [[توقیعات]] خود در پاسخ [[اسحاق بن یعقوب]] می‌فرماید:... و اما در رویدادهایی که پیش می‌آید، به [[راویان حدیث]] ما مراجعه کنید، زیرا آن‌ها [[حجت]] بر شما هستند و من [[حجت خدا]] بر ایشان<ref>کمال الدین، ج ۲، ص ۴۸۳.</ref>.

چنان‌که می‌دانید در طول ۶۹ سال [[غیبت صغری]]، (از سال ۲۶۰ تا ۳۲۹ ه‍‌ ق) چهار تن از بزرگان [[شیعه]] به‌عنوان [[نائب خاص]]، واسطه بین [[امام مهدی]] {{ع}} و [[امت]] بودند. آنها پرسش‌های [[علما]] و بزرگان [[شیعه]] و حتی برخی از [[مردم]] معمولی را با آن حضرت مطرح می‌کردند و ایشان نیز پاسخ آنها را می‌دادند. اما با پایان یافتن [[دوران غیبت صغری]] و آغاز [[غیبت کبری]]، دیگر کسی به عنوان [[نائب خاص]] معرفی نشده و [[مردم]] موظف شدند برای یافتن پاسخ پرسش‌های [[دینی]] خود به [[راویان احادیث]] [[اهل بیت]] {{عم}} که همان فقهای جامع الشرایط بودند، مراجعه کنند. از آن زمان به بعد، [[فقها]] به‌عنوان [[نواب عام]] [[امام عصر]] {{ع}} مطرح شدند و [[رسالت]] [[هدایت]] [[شیعه]] را در [[عصر غیبت]] برعهده گرفتند. بنابراین بر همه [[منتظران]] [[امام عصر]] {{ع}} لازم است که بنا به فرموده [[امامان]] خود، با [[پیروی]] از [[فقها]] و [[مجتهدان]] واجد الشرایط‍‌، [[اعمال]] [[دینی]] خود را انجام دهند. در زمینه [[امور اجتماعی]] و [[سیاسی]] نیز [[وظیفه]] [[مردم]]، [[اطاعت]] از فقیهی است که از سوی بزرگان [[شیعه]] به‌عنوان "[[ولی فقیه]]" [[انتخاب]] شده است<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۶۲.</ref>.

==پرسش مستقیم==
{{پرسش وابسته}}
* [[پیشینه بحث ولایت فقیه چیست؟ (پرسش)]]
* [[ادله نقلی اثبات ولایت فقیه چیست؟ (پرسش)]]
* [[ادله عقلی اثبات ولایت فقیه چیست؟ (پرسش)]]
* [[ولایت فقیه به چه معناست؟ (پرسش)]]
* [[دلایل ولایت فقیه چیست؟ به بیان بهتر چه دلیلی برای اثبات ولایت فقیه وجود دارد؟ (پرسش)]]
{{پایان پرسش وابسته}}

{{پرسمان ولایت فقیه در عصر غیبت}}

== جستارهای وابسته ==
{{:فرهنگنامه مهدویت (نمایه)}}

== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
# [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']].
# [[پرونده:136864.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت ج۲''']].
{{پایان منابع}}

== پانویس ==
{{پانویس}}

[[رده:ولایت فقیه]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:مدخل درسنامه مهدویت]]
[[رده:مدخل]]