نمایش مبدأ برای اصمع بن مظهر بن ریاح باهلی

{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}

== مقدمه ==
وی از تیره [[باهله]] از [[قبیله]] [[قیس عیلان بن مضر]]<ref>ابن حزم، ص۲۴۶.</ref> و جد [[عبدالملک بن قریب اصمعی]] معروف، لغت‌شناس، نحوی و عالم بزرگ [[قرن سوم]] بود<ref>خطیب بغدادی، ج۱۰، ص۴۱۰.</ref>. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۴۹.</ref>، در بخش سوم ([[مخضرمین]]) از وی یاد کرده و از زندگانی او اطلاع چندانی در دست نیست جز آنکه گفته‌اند به همراه پدرش [[رسول خدا]] {{صل}} را [[درک]] کرد و [[اسلام]] آورد<ref>ابن حزم، ص۲۴۶؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۴۹.</ref>.

بر مبنای بیشتر منابع [[شیعی]]، [[امیرالمؤمنین علی]] {{ع}} دست اصمع را پس از [[سرقت]] قطع کرد و همین سبب [[دشمنی]] أصمع با آن [[حضرت]] شده بود<ref>ابن‌شهرآشوب، ج۳، ص۲۵۵؛ بیاضی، ج۳، ص۱۴۹.</ref>. برخی منابع گفته‌اند [[امیر المؤمنین علی]] {{ع}} دست پسر وی، [[علی بن اصمع]] را قطع کرد<ref>ابن ابی الحدید، ج۱۱، ص۴۶؛ ابن خلکان، ج۳، ص۱۷۴ و ۱۷۵.</ref> و به نظر می‌رسد به چند دلیل این خبر درست‌تر باشد:
# آنکه برخی منابع گفته‌اند: هنگامی که [[امام علی]] {{ع}}، علی بن اصمع را بر بارجاه<ref>نام این مکان در منابع جغرافی یافت نشد اما ابن خلکان، ج۳، ص۱۷۵، آن را محلی در بصره آورده است که به احتمال نزدیک به سوان که بعد از این ذکر می‌شود بوده است.</ref> [[ولایت]] داد<ref>ر. ک: جعفر مرتضی، ج۷، ص۱۲۹.</ref>، پس از آنکه از سَفَوان<ref>آبی به فاصله یک مرحله از بصره، ر. ک: یاقوت حموی، ج۳، ص۲۲۵.</ref>[[سرقت]] کرد، دست او را قطع نمود<ref>ابن ابی الحدید، ج۱۱، ص۴۶؛ ابن خلکان، ج۳، ص۱۷۴ و ۱۷۵.</ref>. به علاوه به گفته [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۴۹.</ref> به نقل از [[ابو عبیده بکری]] در شرح امالی قالی، اصمع بن مظهر در [[فتح]] [[اهواز]] کشته شده است. پس وی نمی‌تواند [[زمان]] [[خلافت امام علی]] {{ع}} زنده باشد و مصداق خبر یادشده، علی بن اصمع است.
# خبر نقل شده حاکی از آن است که کسی که دستش قطع شده بود، تا زمان [[حجاج]] زنده بود و از اینکه پدرش نام او را علی گذاشته، نزد [[حجاج]] اظهار ناخرسندی کرد و حجاج او را [[والی]] قرار داد<ref>ابن درید، ص۲۷۲؛ ابن ابی الحدید، ج۱۱، ص۴۶؛ ابن خلکان، ج۳، ص۱۷۴ و ۱۷۵.</ref>.
# [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۴۹.</ref> گوید: [[مبرد]] در [[الکامل]] برای پسر وی، علی بن اصمع، با [[امام علی]] {{ع}} و حجاج ماجرایی نقل کرده است که به احتمال [[قوی]] باید۔ خبر یاد شده باشد. به هر روی، کسی که تا [[زمان]] حجاج زنده بوده، باید پسر باشد نه [[پدر]].<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «اصمع بن مظهر بن ریاح باهلی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۱۰۵.</ref>

==جستارهای وابسته ==
*[[علی بن اصمع باهلی]] (فرزند)

== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:IM009658.jpg|22px]] [[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|'''مقاله «اصمع بن مظهر بن ریاح باهلی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲''']]
{{پایان منابع}}

== پانویس ==
{{پانویس}}

[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]