نمایش مبدأ برای بحث:ازدواج امام علی با حضرت فاطمه در تاریخ اسلامی

== مراسم عروسی ==
نزدیک به یک ماه از خرید اثاثیه می‌گذشت؛ اما علی{{ع}} با این که بیشتر اوقات با [[پیامبر]] بود، به سبب [[شرم]] و [[حیا]] با پیامبر درباره عروسی صحبتی نمی‌کرد. روزی [[عقیل]]، [[برادر]] علی{{ع}} به او گفت: چرا همسرت را به [[خانه]] نمی‌آوری، تا با عروسی تو چشم ما روشن شود؟ موضوع به اطلاع پیامبر رسید. علی{{ع}} را خواست و از او پرسید آیا برای عروسی آماده است؟ علی{{ع}} پاسخ مثبت داد<ref>بحارالانوار، ج۴۳، ص۹۲ و ۱۳۰.</ref>. در [[روز]] اول یا ششم [[ذی‌حجه]] [[سال دوم هجری]]، به [[دستور پیامبر]]، مراسم [[ازدواج علی]]{{ع}} و زهرا{{س}} برپا شد. پیامبر دستور داد [[ولیمه]] بدهند. یکی از بزرگان [[انصار]] به نام سعد گوسفندی برای ولیمه [[هدیه]] کرد. جمعی از انصار مقداری آرد ذرت آوردند. مقداری کشک و روغن و خرما هم از بازار خریداری شد. با [[نظارت]] پیامبر، غذایی تهیه شد و [[مردم]] بسیاری به سبب [[برکت]] دست [[رسول خدا]]{{صل}}، [[غذا]] خوردند و مقداری از غذا نیز برای [[فقیران]] فرستاده شد<ref>الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۲؛ بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۳۷.</ref>.

پیامبر به [[همسران]] خود و [[دختران]] [[عبدالمطلب]] دستور داد تا [[فاطمه]]{{س}} را آماده کنند و در عروسی او [[تکبیر]] بگویند و [[حمد]] [[خدا]] نمایند و چیزی را که رضای [[خداوند]] در آن نیست به زبان نیاورند<ref>مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۴۰۳.</ref>.
[[زنان پیامبر]] و دختران عبدالمطلب فاطمه{{س}} را آماده کردند و سوار استر نمودند. مهار استر در دست [[سلمان]] بود. [[مقداد]] و عده‌ای از [[بنی‌هاشم]] اطراف استر را گرفته، با تشریفات خاصی فاطمه{{س}} را به طرف [[خانه علی]]{{ع}} حرکت دادند. [[جبرئیل]] و [[میکائیل]] همراه هفتاد هزار [[فرشته]] در این [[جشن]] [[فرخنده]] شرکت داشتند. ابتدا جبرئیل تکبیر گفت، سپس میکائیل و باقی [[فرشتگان]] تکبیر گفتند. پیامبر نیز تکبیر گفت. از همان موقع بود که تکبیر گفتن در عروسی رسم شد<ref>مقتل الحسین، ص۱۰۸؛ مناقب ابن مغازلی، ص۳۴۴؛ روضة الواعظین، ص۱۲۷.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۰۰.</ref>.

==[[یاد خدا]] در شب عروسی==
شب عروسی و لحظه‌های شروع [[زندگی]] مشترک، برای هر [[زن]] و مردی شیرین و خاطره‌انگیز است. بسیاری این لحظات شیرین را به [[گناه]] می‌آلایند و [[اعمال]] خلافشان را توجیه می‌کنند. [[ازدواج حضرت علی]] و [[حضرت فاطمه]]{{س}} الگویی است برای آنان که می‌خواهند [[زندگی]] مشترک خویش را با گناه آغاز نکنند.

[[امام علی]]{{ع}} در شب [[عروسی]]، [[فاطمه]]{{س}} را نگران و گریان دید؛ پرسید: چرا غمگینی؟ فاطمه{{س}} پاسخ داد: درباره حال و [[رفتار]] خویش [[فکر]] کردم و به یاد پایان [[عمر]] و [[قبر]] خویش افتادم. امروز از [[خانه]] [[پدر]] به خانه شما آمدم و [[روز]] دیگر از این جا به طرف قبر و [[قیامت]] خواهم رفت. تو را به [[خدا]] [[سوگند]] می‌دهم! بیا به [[نماز]] بایستیم و با هم خدا را [[عبادت]] کنیم<ref>{{متن حدیث|تفكرت في حالي و أمري عند ذهاب عمري و نزولي في قبري فشبهت دخولي في فراشي بمنزلي كدخولي إلى لحدي و قبري فأنشدك الله ان قمت إلى الصلاة فنعبد الله تعالى هذه الليلة}}. فرهنگ سخنان حضرت فاطمه، ص۲۰.</ref>.

ما نیز اگر خواهان [[سعادت]] هستیم و خود را پیرو [[راستین]] [[اسلام]] می‌دانیم، باید آغاز زندگی مشترک امام علی{{ع}} و حضرت فاطمه{{س}} را [[سرمشق]] خود قرار دهیم و تلاش کنیم [[ساده زیستی]] در همه مراحل زندگی ما [[حاکم]] باشد و از فرهنگ‌های غلط و اسراف‌گری و مزاحمی که مانع [[ازدواج]] [[جوانان]] است، دست برداریم.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۰۱.</ref>.

==عروسی [[دختر پیامبر]]{{صل}}==
بعد از [[عقد]] [[ازدواج]]، مدتی طول کشید تا دختر پیامبر از [[خانه]] [[پدر]] به خانه شوهر رفت. بعضی مدت را خیلی کم و یک ماه<ref>الامالی (طوسی)، ص۴۱؛ المناقب، ج۳، ص۴۰۲.</ref> گفته‌اند در حالی که دیگران آن را تا یک سال<ref>الاستیعاب، ج۴، ص۱۸۹۳؛ البدء و التاریخ، ج۵، ص۲۰؛ مقتل الحسین خوارزمی، ص۸۳؛ ذخائر العقبی، ص۲۷؛ تاریخ الخمیس، ج۱، ص۴۱۱.</ref> پیش برده‌اند. بنابر مشهور [[مراسم]] عروسی [[امیرالمؤمنین]] و [[حضرت زهرا]]{{س}} پس از [[جنگ بدر]] انجام گرفت<ref>جنگ بدر در ماه رمضان سال دوم هجری اتفاق افتاد.</ref>.

علی{{ع}} جهت درخواست برپایی مراسم عروسی پیش‌گام نمی‌شد؛ زیرا [[حیا]] و [[شرم]] از یک طرف و احترامی که ایشان برای [[پیامبر]] در نظر داشت، [[سخن گفتن]] در این باره را دشوار می‌ساخت. بنابراین روزی [[عقیل]] [[برادر]] بزرگ‌تر کوشید ایشان را با [[اصرار]] برای این کار به نزد پیامبر ببرد. در نیمه راه [[ام ایمن]] را [[ملاقات]] کردند. او که روزگاری پرستار پیامبر و همانند [[مادر]] ایشان بود، پیشنهاد کرد که وی این [[وظیفه]] را به عهده بگیرد<ref>الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۹۴؛ اسد الغابه، ج۶، ص۳۰۳.</ref>.
ام ایمن به [[خدمت]] پیامبر رسیده و عرضه داشت: اگر [[خدیجه]]{{س}} زنده بود از عروسی [[فاطمه]] دیدگانش روشن می‌شد. پیامبر وقتی نام خدیجه را شنید، چشمان مبارکش از [[اشک]] پر شد، فرمود: خدیجه مرا هنگامی که همه [[تکذیب]] می‌کردند [[تصدیق]] کرد، در پیش‌برد بار سنگین [[رسالت]] یاری‌ام داد، در این راه همه [[مال]] خودش را [[فدا]] کرد. ام ایمن افزود: شما فاطمه را به خانه شوهر بفرستید، با این کار همه را [[خشنود]] کنید.

پیامبر علی را خواست و فرمود: آیا [[دوست]] داری زوجه‌ات را به خانه خودت ببری؟ ایشان در حالی که سر به زیر انداخته بود، عرض کرد: آری، پدر و مادرم فدایت باد! پیامبر به امیرالمؤمنین فرمودند: خانه‌ای تهیه کن. امیرالمؤمنین{{ع}} با [[شادمانی]] برخاست و به دستور عمل کرده، خانه‌ای اجاره‌ای یافت که از [[خانه پیامبر]] دور بود. مراسم عروسی در همان [[خانه]] سرانجام یافت.<ref>[[محمد علی جاودان|جاودان، محمد علی]]، [[جانشین پیامبر (کتاب)|جانشین پیامبر]]، ص ۱۰۵.</ref>

==[[مراسم]] [[عروسی]] و اتفاقاتی خاص پس از آن==
[[پیامبر]] دستور فرمود که [[زنان]]، [[فاطمه]] را برای عروسی آماده کنند<ref>کشف الغمه، ج۱، ص۶۴۳؛ بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۳۰.</ref>. می‌گویند پیامبر در [[ازدواج حضرت زهرا]]{{س}} [[ولیمه]] داد. از [[امام صادق]]{{ع}} نقل شده است که در این مراسم، پیامبر از علی خواست که غذای بسیار آماده کند. گوشت و نان از جانب پیامبر بود و تهیه خرما و روغن بر عهده علی گذاشته شد. پس از خریداری خرما و روغن، پیامبر خود آستین بالا زد و خرما را با روغن ورز داد و [[حلوا]] درست کرد<ref>المعجم الاوسط، ج۶، ص۲۹۰، ح۶۴۴۱.</ref>. سپس به دستور ایشان گوسفند بزرگی [[ذبح]] و نان فراوانی آماده شد. آن‌گاه پیامبر از علی{{ع}} خواست هرکس را می‌خواهد [[دعوت]] کند. پس از [[دعوت عمومی]] در [[مسجد]]، عده بسیاری در این مهمانی شرکت کردند. [[جمعیت]] زیاد بود و [[غذا]] اندک. [[پیامبر خدا]] دریافت که در علی{{ع}} چه می‌گذرد. پیامبر به [[امیرالمؤمنین]] فرمود: [[یا علی]]! من [[دعا]] می‌کنم که [[خدا]] به غذای شما [[برکت]] دهد.

سپس پیامبر کاسه‌هایی برای غذا خواست، از غذا پر و سپس پخش کردند، همه [[مردم]] تا آخرین نفر از غذا و نوشیدنی خوردند و نوشیدند و [[طلب]] برکت کردند. اما از غذا هیچ کم نشده بود. و پیامبر در آخر قدحی خواست و آن را پر کرده و فرمود: این نیز برای فاطمه و شوهر او<ref>الامالی (طوسی)، ص۴۲.</ref>.
سپس [[پیامبر اسلام]]، فاطمه و علی را فراخواند. دست فاطمه را گرفته و در دستان امیرالمؤمنین{{ع}} نهاد و فرمود: یا علی! خدا قدم این دختر را برای تو [[مبارک]] کند! یا علی! فاطمه خوب زوجه‌ای است. ای فاطمه! علی خوب شوهری است. سپس به امیرالمؤمنین فرمود: {{متن حدیث|يَا أَبَا الْحَسَنِ هَذِهِ وَدِيعَةُ اللَّهِ وَ وَدِيعَةُ رَسُولِهِ مُحَمَّدٍ عِنْدَكَ فَاحْفَظِ اللَّهَ وَ احْفَظْنِي فِيهَا وَ إِنَّكَ لِفَاعِلُهُ}}<ref>طرف من الانباء و المناقب، ص۱۶۸؛ الیقین، ص۴۸۸.</ref>؛ ای [[ابوالحسن]] این دختر [[امانت]] خدا و [[رسول]] اوست در نزد تو<ref>عوالم العلوم، ج۱۱، ص۵۵۳.</ref>.

[[روایات]] گفته‌اند: هنگامی که موکب عروس، رهسپار [[خانه علی]]{{ع}} بود، [[زن]] [[فقیری]] پیش آمده و اظهار احتیاج نمود. او لباسی کهنه بر تن داشت. [[فاطمه]]{{س}} در آن وقت دو پیراهن داشت؛ یکی مستعمل و کهنه که [[لباس]] [[خانه]] پدری بود، دیگری نو که به عنوان جهاز [[عروسی]] ایشان تهیه شده بود. او در همان میان راه، همراهان را به دور خود جمع کرد، لباس نوی خود را از تن بیرون کرده به آن زن [[فقیر]] بخشید، با همان لباس قبلی به خانه شوهر رفت.

چون صبح شد [[رسول خدا]]{{صل}} به دیدن عروس و داماد آمد، و چون دخترش را با آن لباس دید فرمود: تو [[جامه]] نو داشتی چرا نپوشیدی؟ فاطمه عرض کرد: مگر شما نفرموده بودید: هر آنچه [[صدقه]] می‌دهید باقی می‌ماند؟ من آن را به صدقه دادم. [[حضرت رسول اکرم]] در جواب فرمودند: جامه کهنه را می‌دادی، نو را نگه می‌داشتی؟ فاطمه عرض کرد: در این عمل [[اقتدا]] به شما کردم. در وقتی که مادرم [[خدیجه]] به [[ازدواج]] شما در آمد، هرچه داشت همه را در راه شما بذل نمود. کار به آنجا رسید که چون سائلی از شما سؤال کرد. شما تنها پیراهن خود را به [[سائل]] دادید، خود را به [[حصیر]] پیچیدید، شما از این گونه امور بسیار به جا آوردید؛ تا اینکه این [[آیه شریفه]] در [[حق]] شما نازل گردید: {{متن قرآن|وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا}}<ref>«و (هنگام بخشش) نه دست خود را فرو بند و نه یکسره بگشای که نکوهیده دریغ خورده فرو مانی» سوره اسراء، آیه ۲۹.</ref>.

در اینجا رسول خدا گریست، فاطمه را به سینه خود چسبانید آن‌گاه فرمود: [[جبرئیل]] آمده به تو [[سلام]] می‌رساند، عرض می‌کند: بگو: فاطمه هر دعایی بکند [[مستجاب]] است. ایشان به [[پدر]] عرضه داشت: {{متن حدیث|یا أبتاه شغلتنی عن المسئلة لذة خدمته لا حاجة لی غیر لقاء ربی الکریم فی دار السلام}}؛ [[پدر]] [[جان]]! [[لذت]] [[خدمت]] به [[پروردگار]]، چنان مشغولم کرده که هیچ حاجتی ندارم مگر [[لقاء]] پروردگار کریمم در دارالسلام. [[پیامبر]] فرمود: دست خود را بلند کن. چون بلند کردم آن جناب هم دست‌های خود را بلند کرد. دعای ایشان در [[حق]] [[امت]] بود، [[آمرزش]] ایشان را از [[خدای متعال]] درخواست نمود، عرض کرد: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِأُمَّتِي‌}} [[فاطمه]] آمین گفت. آن‌گاه [[جبرئیل]] عرضه داشت که [[خداوند]] دعای شما را [[مستجاب]] فرمود، [[گناهان]] امت تو را از آنان که [[محبت]] فاطمه و پدر فاطمه و شوهر فاطمه و [[اولاد فاطمه]] را داشته باشند، خواهد آمرزید<ref>ریاحین الشریعة، ج۱، ص۱۰۵؛ الوقایع و الحوادث (ملبوبی)، ج۴، ص۱۸۶.</ref>.

سپس [[پیامبر خدا]] فرمود: مقداری آب نزد من بیاورید، فاطمه برخاست ظرفی را پر از آب کرد و به حضور آن [[حضرت]] آورد، [[رسول خدا]] معوذتین<ref>معوذتین، به دو سوره «ناس» و «فلق» گفته می‌شود.</ref> را به آب خواندند و سپس مقداری از آن آب را در دهان [[مبارک]] مضمضه نمود و آن را در میان کاسه ریخت، از آب کاسه مقداری به سر [[فاطمه اطهر]] ریخت و عرض کرد: بار خدایا! این دخترم محبوب‌ترین [[خلق]] است نزد من. سپس از آن آب بر سینه و صورت علی{{ع}} کشید. و عرض کرد: پروردگارا! این علی [[برادر]] من است که محبوب‌ترین مخلوق است نزد من، بار خدایا! این علی را ولی و [[مطیع]] خود قرار بده و [[اهل]] و عیالش را برایش مبارک بگردان!! و فرزندانشان را برایشان [[خجسته]] بدار!

فاطمه با [[شرم]] و [[حیا]] به سوی پیامبر حرکت کرد. سپس به فاطمه فرمود: من در اینکه تو را به همسری محبوب‌ترین فرد خاندانم درآوردم کوتاهی نکردم<ref>المعجم الکبیر، ج۲۴، ص۱۳۷، ح۳۶۵.</ref>. پس از این سخنان فرمود: [[یا علی]]! اکنون نزد زوجه‌ات برو! [[برکات]] و [[رحمت خدا]] بر شما [[اهل بیت]] باد!<ref>السنن الکبری (نسائی)، ج۶، ص۷۳، ح۱۰۰۸؛ بحارالانوار، ج۴۳، ص۹۴؛ الامالی (طوسی)، ص۴۲.</ref>.<ref>[[محمد علی جاودان|جاودان، محمد علی]]، [[جانشین پیامبر (کتاب)|جانشین پیامبر]]، ص ۱۰۶.</ref>

== پانویس ==
{{پانویس}}