نمایش مبدأ برای بحث:جهان غیب چیست و مصداق‌های آن کدام‌اند؟ (پرسش)

==پاسخ جامع==
==چیستی [[غیب و شهود]]==
*[[غیب و شهود]] دو نقطه مقابل یکدیگرند،<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه ج۱، ص ۱۰۱؛ امینی، ابراهیم، بررسی‌ مسائل کلی‌ امامت، ص ۲۶۳؛ سجادی، سید احمد، پرچم‌داران هدایت، ص۱۴۱</ref> [[عالم شهود]]، عالم محسوسات است، و [[جهان غیب]]، ماوراء [[حس]]، زیرا [[غیب]] در اصل، به معنی چیزی است که پوشیده و [[پنهان]] است و چون عالم ماوراء محسوسات از [[حس]] ما پوشیده است به آن [[غیب]] گفته می‌شود<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه ج۱، ص ۱۰۱؛ فنایی اشکوری، محمد، دو ساحت ظاهر و باطن در جهان بینی جلال‌الدین مولوی، صفحه ؟؟؟</ref> مانند: اوضاع [[قیامت]]، [[معاد]]، [[بهشت]]، [[دوزخ]]، [[ملائکه]] و [[فرشتگان]]؛ این امور چون دیدنی‏‌ و شنیدنی‏‌ و بوییدنی‏‌ و چشیدنی‏‌ و لمس کردنی‏‌ نیستند و حواس ما تاب [[درک]] آنها را ندارند از [[جهان غیب]] شمرده می‏‌شوند.<ref>ر.ک. امینی، ابراهیم، بررسی‌ مسائل کلی‌ امامت، ص ۲۶۳؛ فنایی اشکوری، محمد، دو ساحت ظاهر و باطن در جهان بینی جلال‌الدین مولوی، صفحه ؟؟؟</ref> [[غیب]] عالمی‌است که در درون همین [[جهان مشهود]] قرار دارد، [[عالم غیب]] و [[عالم شهود]] از منظر [[قرآن]] دو عالم فرض شده ولی بین این دو عالم انفکاک و جدایی وجود ندارد، بلکه [[غیب]] مرتبه‌ای از [[عالم هستی]] است، همان‌گونه که مرتبه [[عقل]] از مراتب وجود [[آدمی]] ‌است.<ref>ر.ک. نادم، محمد حسن، علم غیب از نگاه عقل و وحی، ص۹۵</ref> هر چند میان عالم [[غیب و شهادت]] تفاوت‌های اساسی وجود دارد، اما رابطۀ میان آن دو عمیق و ناگسستنی است و هرچه در [[عالم شهادت]] است، ریشه‌ای در [[عالم غیب]] دارد. [[قرآن]] از این [[حقیقت]] ژرف پرده برداشته و ریشه و اصل همه موجودات را نزد [[خدا]] می¬داند.<ref>ر.ک. هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران، وبگاه اسلام کوئست</ref>
==مرز [[دین]] داری و [[بی دینی]] و تاثیرات [[ایمان]] و عرفان بر روی [[انسان]]==
*مرز [[دین]] داری و [[بی دینی]]، [[ایمان به عالم غیب]] است و [[مؤمنان]] کسانی هستند که به [[عالم غیب]] [[ایمان]] دارند. [[دین]] داری معمولی، [[ایمان]] و قبول [[عالم غیب]] است و [[ایمان]] [[عرفانی]]، [[شهود]] [[عالم غیب]] است. بدین ترتیب، [[ایمان]] و عرفان چشم [[آدمی]] را به جهانی بس بزرگ‌تر از آنچه که در ظاهر به نظر می‌رسد می‌گشاید.<ref>ر.ک. فنایی اشکوری، محمد، دو ساحت ظاهر و باطن در جهان بینی جلال‌الدین مولوی، صفحه ؟؟؟</ref>
=="عَالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ" بودن [[خدا]]==
*باید توجه داشت {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ}}<ref>«و اوست آن کس که آسمان‌ها و زمین را به درستی آفرید و روزی که فرماید: باش! بی‌درنگ خواهد بود، گفتار او راستین است و روزی که در «صور» دمند فرمانفرمایی از آن اوست؛ دانای نهان و آشکار است و او فرزانه آگاه است» سوره انعام، آیه ۷۳.</ref> بودن [[خدا]] به این معنا نیست که برخی اشیا برای [[خدا]]، [[غیب]] و برخی [[شهادت]] است، همۀ امور نزد [[خداوند]]، [[شهادت]] ([[آشکار]]) است و هیچ چیز بر او پوشیده نیست، اما برای دیگر موجودات، برخی امور، پوشیده و برخی امور، [[آشکار]] است. البته [[غیب و شهادت]] برای اشیا و افراد نسبی است؛ یعنی ممکن است بعضی امور برای برخی افراد پوشیده باشد، ولی همان امر برای فرد دیگری [[آشکار]] باشد.<ref>ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، ج۵، ص۲۹۲؛ مرادی، ژاله، تبیین فلسفی عرفانی از مسئله ایمان به غیب ص ۲۶</ref>

==مصادق [[جهان غیب]]==
*برخی از مصادیق [[جهان غیب]] که از [[قرآن]]،<ref>ر.ک. جزائری، سید محمود، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]، صفحه ؟؟؟؛ رهبری، حسن، علم پیامبر و امام در تفسیر من وحی القرآن، صفحه ؟؟؟</ref> [[روایات]]<ref>ر.ک. هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران، وبگاه اسلام کوئست</ref> و [[کلام]] [[عالمان]] امامی<ref>ر.ک. جزائری، سید محمود، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]، صفحه ؟؟؟</ref> قابل استخراج است عبارتند از:
*[[آیات]]:
# مبدأ و [[معاد]]: {{متن قرآن|الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ}}<ref>«همان کسانی که «غیب» را باور و نماز را برپا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم می‌بخشند» سوره بقره، آیه ۳.</ref> <ref>ر.ک. جزائری، سید محمود، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]، صفحه ؟؟؟؛ رهبری، حسن، علم پیامبر و امام در تفسیر من وحی القرآن، صفحه ؟؟؟</ref>
# [[تاریکی]]: {{متن قرآن|وَأَلْقُوهُ فِي غَيَابَةِ الْجُبِّ}}<ref>«گوینده‌ای از آنان گفت: اگر می‌خواهید کاری بکنید  یوسف را نکشید، او را در ژرفگاه  چاه بیندازید تا کاروانی وی را بردارد» سوره یوسف، آیه ۱۰.</ref><ref>ر.ک. جزائری، سید محمود، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]، صفحه ؟؟؟؛ رهبری، حسن، علم پیامبر و امام در تفسیر من وحی القرآن، صفحه ؟؟؟</ref>
*[[روایات]]:
#[[امام باقر]]{{ع}} فرمودند:<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۲۴، ص۳۵۲</ref> «[[رجعت]] نیز از مصادیق [[غیب]] شناسانده شده است».<ref>ر.ک. هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران، وبگاه اسلام کوئست</ref>
#[[امام صادق]]{{ع}} فرمودند:<ref>[[سید محمد حسین  طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان ج۱ ص۴۴</ref> «[[قیام]] [[حضرت]] [[امام عصر]]{{ع}} از مصادیق [[غیب]] شناسانده شده است».<ref>ر.ک. هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران، وبگاه اسلام کوئست</ref>
*مصادیق [[غیب]] در [[کلام]] [[عالمان]] امامی:
#{{عربی|ما کان أو سیکون: اخبار انبیاء سابق، آینده، آمدن پیامبری در آینده، البلایا و المنایا}}.
#{{عربی|القواعد التی لیست ضروریات و لا مستنبطة منها بالفکر}}.<ref>ر.ک. جزائری، سید محمود، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]، صفحه ؟؟؟</ref>

==نتیجه گیری==
*در نتیجه هر [[حقیقت]] و واقعیتی که ماورای [[درک]] [[انسان]] [[جاهل]] قرار گرفته است، برای او نوعی [[غیب]] است. البته، مفهوم دیگری از [[غیب]] نیز وجود دارد که عبارت است از حقایق پشت پرده واقعیات و رویدادهایِ [[عالم طبیعت]] که حواس و ذهن و دیگر ابزار [[شناخت]] معمولی، راهی به آنها ندارد.<ref>ر.ک. مرادی، ژاله، تبیین فلسفی عرفانی از مسئله ایمان به غیب ص ۲۶</ref>

==پاسخ تفصیلی==
==چیستی [[غیب و شهود]]==
*[[غیب و شهود]] دو نقطه مقابل یکدیگرند،<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه ج۱، ص ۱۰۱؛ امینی، ابراهیم، بررسی‌ مسائل کلی‌ امامت، ص ۲۶۳؛ سجادی، سید احمد، پرچم‌داران هدایت، ص۱۴۱</ref> که به چهار امر اطلاق می شود:
#اموری که با حواس ظاهری [[درک]] نمی‌شود.
#مکان‌هایی که از دید ما [[پنهان]] است.
#اموری که به آن [[علم]] نداریم و آن [[علوم]] نزد [[خداوند]] است.
#معارفی که به آن دسترسی نداریم.<ref>ر.ک. سجادی، سید احمد، پرچم‌داران هدایت، ص۱۴۱</ref>
*[[عالم شهود]]، عالم محسوسات است و [[جهان غیب]] ماوراء [[حس]]، زیرا [[غیب]] در اصل به معنی چیزی است که پوشیده و [[پنهان]] است و چون عالم ماوراء محسوسات از [[حس]] ما پوشیده است به آن [[غیب]] گفته می‌شود<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه ج۱، ص ۱۰۱؛ فنایی اشکوری، محمد، دو ساحت ظاهر و باطن در جهان بینی جلال‌الدین مولوی، صفحه ؟؟؟</ref> مانند: اوضاع [[قیامت]]، [[معاد]]، [[بهشت]]، [[دوزخ]]، ثواب‌‏ها، عقاب‌‏های‏‌ [[اخروی]]، [[خدا]] و صفات او، [[ملائکه]] و [[فرشتگان]]؛ این امور چون دیدنی‏‌ و شنیدنی‏‌ و بوییدنی‏‌ و چشیدنی‏‌ و لمس کردنی‏‌ نیستند و حواس ما تاب [[درک]] آنها را ندارند از [[جهان غیب]] شمرده می‏‌شوند.<ref>ر.ک. امینی، ابراهیم، بررسی‌ مسائل کلی‌ امامت، ص ۲۶۳؛ فنایی اشکوری، محمد، دو ساحت ظاهر و باطن در جهان بینی جلال‌الدین مولوی، صفحه ؟؟؟</ref> [[غیب]] عالمی است که در درون همین [[جهان مشهود]] قرار دارد، [[عالم غیب]] و [[عالم شهود]] از منظر [[قرآن]] دو عالم فرض شده ولی بین این دو عالم انفکاک و جدایی وجود ندارد، بلکه [[غیب]] مرتبه‌ای از [[عالم هستی]] است همان‌گونه که مرتبه [[عقل]] از مراتب وجود [[آدمی]] ‌است.<ref>ر.ک. نادم، محمد حسن، علم غیب از نگاه عقل و وحی، ص۹۵</ref>
*هر چند میان عالم [[غیب و شهادت]] تفاوت‌های اساسی وجود دارد، اما رابطۀ میان آن دو عمیق و ناگسستنی است و هرچه در [[عالم شهادت]] است، ریشه‌ای در [[عالم غیب]] دارد. [[قرآن]] از این [[حقیقت]] ژرف پرده برداشته و ریشه و اصل همه موجودات را نزد [[خدا]] می داند و می‌‌فرماید: {{متن قرآن|وَإِن مِّن شَيْءٍ إِلاَّ عِندَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَّعْلُومٍ}}<ref>«و هیچ چیز نیست جز آنکه گنجینه‌های آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه معیّن فرو نمی‌فرستیم» سوره حجر، آیه ۲۱.</ref> پس همه موجودات طبیعی، در واقع صورت فرود آمده حقیقتی هستند که در [[جهان]] ماورای [[طبیعت]] آشیانه دارند.<ref>ر.ک. هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران، وبگاه اسلام کوئست</ref>

==مرز [[دین]] داری و [[بی دینی]] و تاثیرات [[ایمان]] و عرفان بر روی [[انسان]]==
*مرز [[دین]] داری و [[بی دینی]]، [[ایمان به عالم غیب]] است و [[مؤمنان]] کسانی هستند که {{متن قرآن|الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ}}<ref>«همان کسانی که «غیب» را باور و نماز را برپا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم می‌بخشند» سوره بقره، آیه ۳.</ref> به [[عالم غیب]] [[ایمان]] دارند. [[دین]] داری معمولی، [[ایمان]] و قبول [[عالم غیب]] است و [[ایمان]] [[عرفانی]]، [[شهود]] [[عالم غیب]] است. بدین ترتیب، [[ایمان]] و عرفان چشم [[آدمی]] را به جهانی بس بزرگ‌تر از آنچه که در ظاهر به نظر می‌رسد می‌گشاید به تعبیر [[مولوی]]، آنچه از [[باطن]] به ظاهر و از [[عالم غیب]] به [[عالم شهادت]] رسیده، تنها شاخه‌ای است کوچک از [[باغی]] بزرگ. آری، عالمی هست کین فلک یک برگ اوست.<ref>ر.ک. فنایی اشکوری، محمد، دو ساحت ظاهر و باطن در جهان بینی جلال‌الدین مولوی، صفحه ؟؟؟</ref>

=="عَالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ" بودن [[خدا]]==
*باید توجه داشت {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ}}<ref>«و اوست آن کس که آسمان‌ها و زمین را به درستی آفرید و روزی که فرماید: باش! بی‌درنگ خواهد بود، گفتار او راستین است و روزی که در «صور» دمند فرمانفرمایی از آن اوست؛ دانای نهان و آشکار است و او فرزانه آگاه است» سوره انعام، آیه ۷۳.</ref> بودن [[خدا]] به این معنا نیست که برخی اشیا برای [[خدا]]، [[غیب]] و برخی [[شهادت]] است، [[خداوند سبحان]] به هر دو [[آگاهی]] دارد. بلکه [[غیب و شهادت]] در این تعبیر، امری اضافی و فقط نسبت به دید انسان‌هاست؛ چون [[حقیقت علم]]، عبارت از [[شهود]] و حضور معلوم است و حضور معلوم با [[غایب]] بودن آن سازگار نیست. سراسر [[جهان مشهود]] [[خداوند]] است و چیزی برای او [[غیب]] نیست. تقسیم [[جهان]] به [[غیب و شهادت]] نظیر تقسیم موجود به مجرد و مادی نیست که تقسیمی [[حقیقی]] است، بلکه نسبت به [[خداوند]] از قبیل نفی موضوع است؛ یعنی آنچه نزد شما بر دو قسم ([[غیب و شهادت]]) است، نزد [[خدا]] بیش از یک قسم ([[شهادت]]) نیست. بر اساس این دو نکته همه امور نزد [[خداوند]]، [[شهادت]] ([[آشکار]]) است و هیچ چیز بر او [[غیب]] (پوشیده) نیست، اما برای دیگر موجودات، برخی امور، پوشیده است و برخی امور، [[آشکار]] است. البته [[غیب و شهادت]] برای اشیا و افراد، نسبی است؛ یعنی ممکن است بعضی امور برای برخی افراد پوشیده باشد، ولی همان امر برای فرد دیگری [[آشکار]] باشد.<ref>ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، ج۵، ص۲۹۲؛ مرادی، ژاله، تبیین فلسفی عرفانی از مسئله ایمان به غیب ص ۲۶</ref>

==مصادق [[جهان غیب]]==
*برخی از مصادیق از [[غیب]] که از [[قرآن]]،<ref>ر.ک. جزائری، سید محمود، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]، صفحه ؟؟؟؛ رهبری، حسن، علم پیامبر و امام در تفسیر من وحی القرآن، صفحه ؟؟؟</ref> [[روایات]]<ref>ر.ک. هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران، وبگاه اسلام کوئست</ref> و [[کلام]] [[عالمان]] امامی<ref>ر.ک. جزائری، سید محمود، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]، صفحه ؟؟؟</ref> قابل استخراج است عبارتند از:
*[[آیات]]:
#مبدأ و [[معاد]]: {{متن قرآن|الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ}}<ref>«همان کسانی که «غیب» را باور و نماز را برپا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم می‌بخشند» سوره بقره، آیه ۳.</ref>
#[[تاریکی]]: وَ{{متن قرآن|وَأَلْقُوهُ فِي غَيَابَةِ الْجُبِّ}}<ref>«گوینده‌ای از آنان گفت: اگر می‌خواهید کاری بکنید  یوسف را نکشید، او را در ژرفگاه  چاه بیندازید تا کاروانی وی را بردارد» سوره یوسف، آیه ۱۰.</ref>
#[[اسرار]] و [[قوانین]] نهفته در [[طبیعت]]: {{متن قرآن|وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ}}<ref>«بگو من برای خود سود و زیانی در دست ندارم جز آنچه خداوند بخواهد و اگر غیب می‌دانستم خیر  بسیار می‌یافتم  و (هیچ) بلا به من نمی‌رسید؛ من جز بیم‌دهنده و مژده‌آور برای گروهی که ایمان می‌آورند نیستم» سوره اعراف، آیه ۱۸۸.</ref>
#[[لوح محفوظ]]: {{متن قرآن|أَمْ عِندَهُمُ الْغَيْبُ فَهُمْ يَكْتُبُونَ}}<ref>«یا مگر غیب نزد آنان است که (از روی آن) می‌نویسند؟» سوره طور، آیه ۴۱.</ref>
#زمان [[نزول]] [[عذاب الهی]]: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا}}<ref>«او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند» سوره جن، آیه ۲۶.</ref>
#ظنّ و [[گمان]]: {{متن قرآن|وَقَدْ كَفَرُوا بِهِ مِن قَبْلُ وَيَقْذِفُونَ بِالْغَيْبِ مِن مَّكَانٍ بَعِيدٍ}}<ref>«در حالی که پیش‌تر آن را منکر بودند و (اکنون) از جایی دور تیر به تاریکی می‌افکنند» سوره سبأ، آیه ۵۳.</ref> و {{متن قرآن|رَجْمًا بِالْغَيْبِ}}<ref>«خواهند گفت: سه تن بودند چهارمین آنان سگشان بود و می‌گویند پنج تن بودند ششمین آنان سگشان بود- در حالی که تیری در تاریکی می‌افکنند- و می‌گویند: هفت تن بودند و هشتمین آنها سگشان بود؛ بگو: پروردگارم از شمار آنان آگاه‌تر است، جز اندکی (شمار) آنها را نمی‌دانن» سوره کهف، آیه ۲۲.</ref>
#[[وحی]]: {{متن قرآن|وَمَا هُوَ عَلَى الْغَيْبِ بِضَنِينٍ}}<ref>«و او در (رساندن) وحی، تنگ‌چشمی نمی‌ورزد،» سوره تکویر، آیه ۲۴.</ref>
#[[معجزه]]: {{متن قرآن|وَيَقُولُونَ لَوْلاَ أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ فَانتَظِرُواْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِينَ}}<ref>«و می‌گویند: چرا نشانه‌ای  (دلخواه ما) از سوی پروردگارش برای  او فرو فرستاده نشده است؟ بگو که غیب، تنها از آن خداوند است پس چشم به راه دارید که من (نیز) با شما از چشم به راه دارندگانم» سوره یونس، آیه ۲۰.</ref>
#رویدادهای گذشتگان: {{متن قرآن|ذَلِكَ مِنْ أَنبَاء الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ}}<ref>«این از خبرهای نهانی است که به تو وحی می‌کنیم و تو هنگامی که آنان تیرچه‌های (قرعه) خود را (در آب) می‌افکندند تا (بدانند) کدام، مریم را سرپرستی کند و هنگامی که با هم (در این کار) ستیزه می‌ورزیدند نزد آنان نبودی» سوره آل عمران، آیه ۴۴.</ref>
#[[پنهان]] و خلوت: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ}}<ref>«و اوست آن کس که آسمان‌ها و زمین را به درستی آفرید و روزی که فرماید: باش! بی‌درنگ خواهد بود، گفتار او راستین است و روزی که در «صور» دمند فرمانفرمایی از آن اوست؛ دانای نهان و آشکار است و او فرزانه آگاه است» سوره انعام، آیه ۷۳.</ref> و {{متن قرآن|أَلَمْ يَعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُمْ وَأَنَّ اللَّهَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ}}<ref>«آیا نمی‌دانند که خداوند راز آنها و سخنان زیرگوشی آنان را می‌داند و اینکه خداوند بسیار داننده نهان‌هاست؟!» سوره توبه، آیه ۷۸.</ref>
#[[اسرار]] [[خانوادگی]]: {{متن قرآن|فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِّلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ}}<ref>«مردان سرپرست زنانند  بدان روی که خداوند برخی از آنان را بر برخی دیگر برتری داده است و برای آنکه مردان از دارایی‌های خویش می‌بخشند؛ پس زنان نکوکردار، فرمانبردارند؛ در برابر آنچه خداوند (از حقوق آنان) پاس داشته است در نبود شوهر پاس (وی) می‌دارند  و آن زنا» سوره نساء، آیه ۳۴.</ref>
#آنچه در [[دل‌ها]] می‌گذرد: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ عَالِمُ غَيْبِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ}}<ref>«بی‌گمان خداوند دانای نهان آسمان‌ها و زمین است؛ او به اندیشه‌ها داناست» سوره فاطر، آیه ۳۸.</ref>
#دانش‌های خارج از ظرفیت و محاسبات انسانی: {{متن قرآن|وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَا تَسْقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلاَّ يَعْلَمُهَا وَلاَ حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الأَرْضِ وَلاَ رَطْبٍ وَلاَ يَابِسٍ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ}}<ref>«و کلیدهای (چیزهای) نهان نزد اوست؛ (هیچ کس) جز او آنها را نمی‌داند؛ و او آنچه را در خشکی و دریاست می‌داند و هیچ برگی فرو نمی‌افتد مگر که او آن را می‌داند و هیچ دانه‌ای در تاریکی‌های زمین و هیچ تر و خشکی نیست جز آنکه در کتابی روشن آمده است» سوره انعام، آیه ۵۹.</ref>
#[[قیامت]]: {{متن قرآن|وَلِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا أَمْرُ السَّاعَةِ إِلاَّ كَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ}}<ref>«و نهان آسمان‌ها و زمین از آن خداوند است و کار رستخیز جز یک چشم بر هم زدن نیست یا خود کوتاه‌تر است؛ بی‌گمان خداوند بر هر کاری تواناست» سوره نحل، آیه ۷۷.</ref>
#[[بهشت]]: {{متن قرآن|جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدَ الرَّحْمَنُ عِبَادَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّهُ كَانَ وَعْدُهُ مَأْتِيًّا}}<ref>«بهشت‌هایی جاودان که (خداوند) بخشنده به بندگانش در (جهان) نهان وعده کرده است؛ بی‌گمان وعده او شدنی  است» سوره مریم، آیه ۶۱.</ref>
#زمان و مکان [[نزول]] [[باران]]: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ}}<ref>«بی‌گمان، تنها خداوند است که دانش رستخیز نزد اوست و او باران را فرو می‌فرستد و از آنچه در زهدان‌هاست آگاه است و هیچ کس نمی‌داند فردا چه به دست خواهد آورد و هیچ کس نمی‌داند در کدام سرزمین خواهد مرد؛ بی‌گمان خداوند دانایی آگاه است» سوره لقمان، آیه ۳۴.</ref>
#آنچه در شکم مادران است: {{متن قرآن|وَيَعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ}}<ref>«بی‌گمان، تنها خداوند است که دانش رستخیز نزد اوست و او باران را فرو می‌فرستد و از آنچه در زهدان‌هاست آگاه است و هیچ کس نمی‌داند فردا چه به دست خواهد آورد و هیچ کس نمی‌داند در کدام سرزمین خواهد مرد؛ بی‌گمان خداوند دانایی آگاه است» سوره لقمان، آیه ۳۴.</ref> 
#پیش آمدها: {{متن قرآن|وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَّاذَا تَكْسِبُ غَدًا}}<ref>«بی‌گمان، تنها خداوند است که دانش رستخیز نزد اوست و او باران را فرو می‌فرستد و از آنچه در زهدان‌هاست آگاه است و هیچ کس نمی‌داند فردا چه به دست خواهد آورد و هیچ کس نمی‌داند در کدام سرزمین خواهد مرد؛ بی‌گمان خداوند دانایی آگاه است» سوره لقمان، آیه ۳۴.</ref>
#محل [[مرگ]]: {{متن قرآن|وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ}}<ref>«بی‌گمان، تنها خداوند است که دانش رستخیز نزد اوست و او باران را فرو می‌فرستد و از آنچه در زهدان‌هاست آگاه است و هیچ کس نمی‌داند فردا چه به دست خواهد آورد و هیچ کس نمی‌داند در کدام سرزمین خواهد مرد؛ بی‌گمان خداوند دانایی آگاه است» سوره لقمان، آیه ۳۴.</ref>
#[[حقیقت]] [[روح]]: {{متن قرآن|وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي}}<ref>«از تو درباره روح می‌پرسند بگو روح از امر پروردگار من است و به شما از دانش جز اندکی نداده‌اند» سوره اسراء، آیه ۸۵.</ref> <ref>ر.ک. جزائری، سید محمود، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]، صفحه ؟؟؟؛ رهبری، حسن، علم پیامبر و امام در تفسیر من وحی القرآن، صفحه ؟؟؟</ref>
*[[روایات]]:
#[[امام باقر]]{{ع}} فرمودند:<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۲۴، ص۳۵۲</ref> «[[رجعت]] نیز از مصادیق [[غیب]] شناسانده شده است».<ref>ر.ک. هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران، وبگاه اسلام کوئست</ref>
#[[امام صادق]]{{ع}} فرمودند:<ref>[[سید محمد حسین  طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان ج۱ ص۴۴</ref> «[[قیام]] [[حضرت]] [[امام عصر]]{{ع}} از مصادیق [[غیب]] شناسانده شده است».<ref>ر.ک. هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت]]، پژوهشگران، وبگاه اسلام کوئست</ref>
*مصادیق [[غیب]] در [[کلام]] [[عالمان]] امامی:
#{{عربی|ما کان أو سیکون: اخبار انبیاء سابق، آینده، آمدن پیامبری در آینده، البلایا و المنایا و القضایا، غیبة صاحب الامر، قیام القائم، یوم الرجعة، یوم القائم، الآخرة، یوم القیامة، أشراط الساعة، البرزخ، الیوم الآخر، جنّته و ناره، عِلْمُ السَّاعَةِ و علم ما فی الارحام و نزول الغیث و ما اکتسب غدا و محل الموت (علی التفصیل)، کتب اللَّه و رسله برای مؤمنین، نزول عیسی، بداء، نبوة الأنبیاء}}.
#{{عربی|القواعد التی لیست ضروریات و لا مستنبطة منها بالفکر}}.
#أعمال مخفیانه عباد ([[علم]] به سخنان مخفی [[مردم]]، [[علم]] مأکولات [[مردم]] و [[ذخیره]] خانه‌هایشان).
#{{عربی|ما یحدث فی البلدان من خیر و شر}}.
#[[منطق]] حیوانات.
#{{عربی|علم السموات و الأرضین}}.
#{{عربی|علم الملائکة}} (برای [[انسان]] [[غیب]] است).
#{{عربی|علم الملائکه و المرسلین}}.
#[[تأویل]] و [[باطن]] [[اعمال]] [[اولیای خدا]] (مثل [[تأویل]] کارهای [[خضر]] که [[موسی]] نمی‌دانست).
#اسماء خاصی که [[خدا]] به [[آدم]]{{ع}} [[تعلیم]] داد.
#{{عربی|اللَّه و صفاته، توحید اللَّه}}.
#{{عربی|علم الأوّلین و الآخرین}}.
#{{عربی|العرش و الکرسی و الملائکة}}.
#[[نفس]] [[انسان]] / {{عربی|ما تکِنّ الصدور}} ([[غیب]] اضافی).
#{{عربی|الوقائع الحادثة فی أقطار العالم البعیدة، (الأشیاء المادیه) الغائبة عن حواسنا فی وقتنا}}.
#رؤیای افراد.<ref>ر.ک. جزائری، سید محمود، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]، صفحه ؟؟؟</ref>

==نتیجه گیری==
*در نتیجه هر [[حقیقت]] و واقعیتی که ماورای [[درک]] [[انسان]] [[جاهل]] قرار گرفته است، برای او نوعی [[غیب]] است. البته، مفهوم دیگری از [[غیب]] نیز وجود دارد که عبارت است از حقایق پشت پرده واقعیات و رویدادهایِ [[عالم طبیعت]] که حواس و ذهن و دیگر ابزار [[شناخت]] معمولی، راهی به آنها ندارد.<ref>ر.ک. مرادی، ژاله، تبیین فلسفی عرفانی از مسئله ایمان به غیب ص ۲۶</ref>

==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}