←علم امام{{ع}} از دیدگاه امامیه
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
==[[علم امام]]{{ع}} از دیدگاه [[امامیه]]== | ==[[علم امام]]{{ع}} از دیدگاه [[امامیه]]== | ||
*[[ابوسهل نوبختی]] نیز در باب [[سرچشمه علم امامان]]{{عم}}، بر باور متکلمان دوره حضور بود و اعتقاد داشت که [[امامان]]{{عم}} برخوردار از [[علم پیامبر]]{{صل}} هستند و علم او و انبیای پیشین را از [[پیامبر]]{{صل}} به ارث برده‌اند و بنابراین، [[علم]] آنان از راه [[آموختن]]، [[کسب]] نشده است <ref>ابوسهل نوبختی، اسماعیل، «التنبیه»، ضمن کمال الدین (نک: هم، ابن بابویه، محمد، کمال الدین )، ص ۹۶.</ref>. نوبختیان به ضرورت عقلی، معتقد بودند که [[امامان]] نسبت به اموری که ذاتاً مرتبط با شریعت نیست، عالمند <ref>نک: شیخ مفید، محمد، اوائل المقالات، به کوشش واعظ چرندابی، ص:۷۶-۷۷.</ref>. با این حال، [[نوبختیان]] [[معجزه امام|امکان ظهور معجزه را بر دست امام]]، منتفی می‌دانستند <ref>نک: شیخ مفید، محمد، اوائل المقالات، به کوشش واعظ چرندابی، ص:۷۹.</ref>. در باب [[علم غیب]] نیز نوبختیان همچون دیگر [[امامیه]] غیر مفوض، منکر انتساب آن بر [[امامان]]{{عم}} بودند و آن را ویژه ذات باری می‌دانستند <ref>نک: شیخ مفید، محمد، اوائل المقالات، به کوشش واعظ چرندابی، ص:۷۷.<ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]</ref>. | *[[ابوسهل نوبختی]] نیز در باب [[سرچشمه علم امامان]]{{عم}}، بر باور متکلمان دوره حضور بود و اعتقاد داشت که [[امامان]]{{عم}} برخوردار از [[علم پیامبر]]{{صل}} هستند و علم او و انبیای پیشین را از [[پیامبر]]{{صل}} به ارث برده‌اند و بنابراین، [[علم]] آنان از راه [[آموختن]]، [[کسب]] نشده است <ref>ابوسهل نوبختی، اسماعیل، «التنبیه»، ضمن کمال الدین (نک: هم، ابن بابویه، محمد، کمال الدین )، ص ۹۶.</ref>. نوبختیان به ضرورت عقلی، معتقد بودند که [[امامان]] نسبت به اموری که ذاتاً مرتبط با شریعت نیست، عالمند <ref>نک: شیخ مفید، محمد، اوائل المقالات، به کوشش واعظ چرندابی، ص:۷۶-۷۷.</ref>. با این حال، [[نوبختیان]] [[معجزه امام|امکان ظهور معجزه را بر دست امام]]، منتفی می‌دانستند <ref>نک: شیخ مفید، محمد، اوائل المقالات، به کوشش واعظ چرندابی، ص:۷۹.</ref>. در باب [[علم غیب]] نیز نوبختیان همچون دیگر [[امامیه]] غیر مفوض، منکر انتساب آن بر [[امامان]]{{عم}} بودند و آن را ویژه ذات باری می‌دانستند <ref>نک: شیخ مفید، محمد، اوائل المقالات، به کوشش واعظ چرندابی، ص:۷۷.<ref><ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]</ref>. | ||
*این نمونه‌ها می‌تواند قرائن قابل اعتمادی بر گرایش متکلمان اواخر سده ۳ ق به محافل [[امامیه]] معتدل باشد. پس از این دوره نیز در عصر متکلمان بزرگی چون [[شیخ مفید]] و شاگردانش و در اعصار بعد و به ویژه تحت تأثیر اندیشه‌های کلامی [[ابن قبه رازی]]، شاهد امتداد سنت دینی [[امامیه]] معتدل هستیم و در این راستا متکلمان مکتب [[شیخ مفید]] بر ضرورت وجود [[امام]] و [[ضرورت وجود نص الهی]] بر وی و [[استمرار وجود حجت]] و [[وجوب عصمت]] و [[افضلیت امام]] تأکید می‌کردند <ref>نک: شیخ مفید، محمد، اوائل المقالات، به کوشش واعظ چرندابی، ص:۴۷-۴۹؛ نیز نک: شیخ مفید، محمد، الافصاح، به کوشش واعظ چرندابی، ص: ۲۷-۲۹؛ سید مرتضی، الذخیره، به کوشش احمد حسینی، ص:۴۰۹ بب، الشافی، به کوشش عبدالزهرا حسینی خطیب، ج۱، ص:۳۵ بب؛ ابوالصلاح حلبی، تقی‌الدین، تقریب المعارف، به کوشش رضا استادی، ص:۱۱۶ بب؛ شیخ طوسی، تمهید الاصول، به کوشش عبدالمحسن مشکوه‌الدینی، ص:۳۴۸ بب.<ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]</ref> | *این نمونه‌ها می‌تواند قرائن قابل اعتمادی بر گرایش متکلمان اواخر سده ۳ ق به محافل [[امامیه]] معتدل باشد. پس از این دوره نیز در عصر متکلمان بزرگی چون [[شیخ مفید]] و شاگردانش و در اعصار بعد و به ویژه تحت تأثیر اندیشه‌های کلامی [[ابن قبه رازی]]، شاهد امتداد سنت دینی [[امامیه]] معتدل هستیم و در این راستا متکلمان مکتب [[شیخ مفید]] بر ضرورت وجود [[امام]] و [[ضرورت وجود نص الهی]] بر وی و [[استمرار وجود حجت]] و [[وجوب عصمت]] و [[افضلیت امام]] تأکید می‌کردند <ref>نک: شیخ مفید، محمد، اوائل المقالات، به کوشش واعظ چرندابی، ص:۴۷-۴۹؛ نیز نک: شیخ مفید، محمد، الافصاح، به کوشش واعظ چرندابی، ص: ۲۷-۲۹؛ سید مرتضی، الذخیره، به کوشش احمد حسینی، ص:۴۰۹ بب، الشافی، به کوشش عبدالزهرا حسینی خطیب، ج۱، ص:۳۵ بب؛ ابوالصلاح حلبی، تقی‌الدین، تقریب المعارف، به کوشش رضا استادی، ص:۱۱۶ بب؛ شیخ طوسی، تمهید الاصول، به کوشش عبدالمحسن مشکوه‌الدینی، ص:۳۴۸ بب.<ref>[http://lib.eshia.ir/23022/10/3910 [[حسن انصاری|انصاری، حسن]]، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج ۱۰، ص ۳۹۱۰.]</ref> | ||
==منابع== | ==منابع== | ||